c /ZWEMT IN ARINKWATEFTl
EENIGE INRICHTING MET OPEN DAK B.K.LAAN Z45
IN HET SPORTFONDSENBAD TE 5CHIEDAI
Moderne sportbeoefening
Links: Dit affiche dat bij
het 40-jarig bestaan van
het Sportfondsenbad in
1974 herdrukt werd, toont
de inrichting van het 25-
meterbad. Het had naast
een terras voor kijkers
ook een balkontribune en
bovendien kon het dak
bij warm weer open
geschoven worden.
(GA Schiedam)
Hieronder: Op 28
november 1933 sloeg de
beroemde Rotterdamse
zwemster Willy den
Ouden de eerste paal
hoge springplank aangebracht. Eén van
de dames van toezicht meende dat het
bij de muren nu mogelijk was in de
kleedkamer van de kinderen te kijken.
De toestand werd aan de waarheid
getoetst. Er was vanaf de hoge
inderdaad inkijk! Een enorm schot
moest daar onmiddellijk een einde aan
maken.' De Duitse bezetter hief het
verbod op gemengd zwemmen op.
De SZC maakte het zwemmen in
Schiedam tot een volkssport. Schiedam
had in 1913 de primeur in Nederland
van een zwemwedstrijd over drie
kilometer in binnenhavens. Bij de
vrouwen won de veertienjarige Jo van
Wieringen de eerste prijs, een gouden
horloge, bij de mannen zwom de
twintigjarige ondermouter Jan in 't Hol
als eerste over de eindstreep en kreeg
voor die prestatie een zilveren medaille
en een vergulde zilveren penning. Hier
door kregen duizenden Schiedammers
belangstelling voor het zwemmen.
Nico J. Bouvet en J.B. Wijchers,
bestuursleden van SZC, namen in 1930
het initiatief in Schiedam een overdekt
zwembad te verwezenlijken. Op
18 november 1934 opende het Sport
fondsenbad aan de Burgemeester
Knappertlaan zijn deuren. Binnen één
jaar telde men de 100.000ste bezoeker,
in juni 1936 de 200.000ste, in maart 1938
de 400.000ste en de miljoenste bezoeker
ergens in het midden van de Tweede
Wereldoorlog. Generaties Schiedammers
leerden hier zwemmen van badmeester
Jan Gamaat, in de jaren 1950 met behulp
van een zwemtuigje dat aan een boven
het water hangende ketting was
bevestigd. Eind januari 1994 sloot de
gemeente het Sportfondsenbad.
Inmiddels had een nieuw bad, Zwem
bad Zuid aan de Westfrankelandsedijk,
zijn plaats ingenomen.
Het bassin in de Maas kreeg te kampen
met een toenemende vervuiling van het
water door het steeds drukker wordende
scheepvaartverkeer. De gemeente
architect L.A. de Haas ontwierp een
nieuw openluchtzwembad in Tuindorp-
Kethel dat als 'Bad Groenoord' op
zaterdag 11 mei 1957 zijn poorten
opende. Het jaar daarop organiseerde
de SZC de nationale zwemkampioen-
schappen met deelname - buiten
mededinging - van beroemde
Australische zwemsters. Op de 100
meter vrije slag zwom de twintigjarige
Dawn Fraser op 10 augustus 1958 een
nieuw wereldrecord in 61,2 seconden.
Schiedamse Cockie Gastelaars, oud-
wereldrecordhoudster, eindigde als
tweede in 64 seconden.
Bad Groenoord verdween in 1992 om
plaats te maken voor een nieuw
overdekt recreatie- en wedstrijdbad,
Zwembad Groenoord.
voor het nieuwe
Sportfondsenbad dat
kwam te liggen tussen
de woningen aan de
Julianalaan, de Bosboom
laan en de Burgemeester
Knappertlaan. De entree
was in de Burgemeester
Knappertlaan en liep
ondereen aantal
woningen door. (Foto
Polygoon/GA Schiedam)
Linksonder: In het
Sportfondsenbad heeft
badmeester en zwem-
instructeur Jan Garnaat
honderden malen
zwemles gegeven. Hier
instrueert hij leerlingen
van een lagere school
die in een rubberband
hangen, welke aan een
ketting en staaldraad over
het ondiepe deel van het
bad werd gespannen.
(GA Schiedam)
Aan het eind van de 19de en het begin
van de 20ste eeuw was onder andere bij
het schaatsen, wielrennen en zwemmen
in Schiedam voor het eerst sprake van
sportbeoefening in verenigingsverband.
Deze ontwikkeling deed zich overal in
92
