L E T T E R N j E U-W S.
ALGEMEENE.. SCHIEDAMS fcHE ËOUr AN f-.
»jéi doods trntfchcren
zult?" Ik
ifcBccr u*s «iet, zeido AMuoian ik wijk voor dc magt
f^ke dc vertoornde hemel .u, gegeven heeft omkwaad
'todden.- 'Ik aancid cene», God tot zelfs in dc plagcti
iyftlfet siijne gramfch'p' oyer .ds "nienfeben, zendt ens
IjjEB 'to icraffcn, ik ttotfehcér u ïiiqt snaar gil vraag;
ijjjj of ik gelukkig' ben en ik zeg u de waarheid
ig fiet fchnvpt was gereedal'hct wile "yap. Sohirw
iddür Péne wresde nieuv/sgicrig'hvid tütgclójtthaastte
ftich om hëtzalvexté omringen AsmoLn verfch'een in
jj'j't midden van de wachten des Koni'hgsdie op
jijden troon gezetenboven al het volk uitftak, As
l'jiffian heeft - z'.jne gewone kaltnte bewaard; het Wa?
j;kt de aangenomenc onverfehsokkchheid. des hoog-
g.jiocds die dc r.atuur beihnjdt iti dat verfchrikkélijkc
öogcnblikwaarin dc nien-ch behoorde' verwijderd" rc
ïijn wan allen, hoogmoedhij trad zender fierheid',zoo
Jwel a.ls zondcr.-'-vrees te vporfebijn. Hij klom einde
jjjk op. lietfehavötdc. beul verhief zijnen arm, om
Jiém den doodc,lijken flag'loc te brengen, toen Schah-
jiesfir. bocwcndc uitriepWelnu! Asmolan, zijtgij
rog i gelukkiger dan ik?" „O Koning,"
zeide Assribïm indien gij mij ongelukkig wildèt'ma
llen, dan behoordet gij al uwe magt te gebruiken om
Jjj,eeut..misdaad of laagheid'te doen begaan. Wat heb
ik gedaaijdat mij ongelukkig zou kunnen maken?
J Gelooft g.ij dan dat de regtyaavdigheid yatie enen God
l ikt geluk van een mposcli iu dc handen .van een ander
heeftcn dat de kalmte der deugd zou kunnen
beroerd'w orden door de. g'. ill en van cencn dwingeland.'
pï'ghrftefven;, icen gij vraagt mij of.' ik gelukkiger ben
«an gif? O.! indien gij in mijn hart kondet lezen gij
boudt .mijn geiujUbciiijdény Ik heb den korten tijd
dien ik .geleefd héb' aangewend'om goed te doen 'en
|;gij ,befteedt-al ^qagenblilqjceti van awJjefta'an om on-:
I'gelukkigen tg.inapp; ik nader.het oogenbiik, waarin
f jt de beloóning'i&E ontvangen welke de hemel aan den
fjegtvaardigeh-i belooft j-em de tijd.' is .niet'verre,
yraariiV gij dé-Rraf aim -den ondeugendea toegezegd
podtvangen zult- Uw. hart is zonder ophouden ver
e fchcurd door jvvrocgihgen, tén prooi van hatelijke'ver-
'j jnoédens en bittere gewaarwordingen, het mijne vliegt
laaf zijnén Gódzuiver en vol hoop. Antwoord mi!
.SchalvNcsfirin dit •plegtigc oogenblikwaarin de
de-mcnsch niets meer te hopen (heeft/van de aarde
l aiiets mcer van de ondeugtnden.: antwoord, ik ben hei
die 'vraagSchah-Nesfirzijt .gij.;, gelukkiger dan
Asmolan?"
trot- pUpcn'de wilde gehoord er. beantwoord worden.i hij dan
ook zijne hand op den zoo 'genoemden kuil van haar
:art 'leggen moest, -Hij' deed dit,, cn'-onJer vraagde
haar oyer verfcheidèné- dingen. De flapendeantwoord
je,, tnt zijne verbazing, zeéf juist. Hij nam een brief
uit zijn zak iegds dien .op haar 1 buik, en vroeg of
zij lïü'dsszelfs inhoud 'wist Zij antwoorddejp: .-Ójj
vroeg. verder;,'of .de brief niét' ook ietr van.diefbiiznn-
icrbcdcn welke hij nader opnoemde bevatte
Néén, was haar'antwoord, -k- Dc Heer Ballanche, in
de bewustheid, dat' hij zich niet .vergistilisdy voer. al
voortvan' die zelfde, zaak', te fpreken om baar dp
cn Weg. te brengen- Vergeefs!'zij riep:, néén! werd
indelijlc gemelijk, en' fti'et Batlarichc's hatid en .den
brie^van zich af." Ntt'éZag hij eerst/bij nader onder
zoek, dat hij een verkeerden brief genomen had. Hij
nam, dan den 'anderen'dien hij voorheen bedoelde,
Dé flapende bctsóndc hare tevredenheid-en zeidety nu
lees ik eerst, bet geert ra-eti te voren van hl ij. wilde
weten. Men moet hiérbij opmerkendat geen deV
zer britven was geopend, maar, geheel gefloten en
toegevpuwd, op haar was neergelegd.
Doch het. fterkftc van allés moet nog volgen.'. De
Heer Ballanche had -gehoord, dat deze zonderlinge
vrouw, gedurende den flaapdién zij"-genoot, niet
géfiótene coghn door d gte ligchamengcfloteöé
deuren ja ook door gemctfclde muren zien kon. "Hij
wilde dc. prbèf daarvan nemen. .De Heer Ballanche
nam één boek', zoo als het hem voor de 'hand.:kwam',
ging daarmede in het naaste •vertrek** lei de dat bock
daar tegen'd'cn muurvormde nu-, mét de aanwezig
zijnde perfonetihand aan handeene fchakèl'tot aan
het bed 'der il-pende trouw; dé laatfte - perfoo'n lcidc
Op deze woorden .op deze over wag.!; tc. vraag, ver-
lief dc Koning zich van zijnen, troon. Het greotfte
itiiav/ijgen beersohtein deze onmetelijke verzameling;
al.het volk, al het hof was dé' géfpanncnftc vet-
f;'wachting.Schah-Nesfir naderde Asmolan, en zeidc
totiiem: Jongeling daai van dit lage feliavbt néder
i tHarop «..jnijhe blinde wócdc gebragt heeftuwmoed
lé:ft mij overwonnen",-'uv e deugd heeft'mij verzacht
yJSfées.,mija%iéridwees,finijn raadgever; ik wil .piet
'Jncer van u fehcidénhet geluk b -me; titij u in u
Ik.zié thans -dat hetzelve gelegen"1 is in de groothéid
va» ziel, in' die fterkte van karakterwelke vermo
gender is dan al de mogendheden dér menfehen, én
welke, ons boven alle lotvcrwisfclingeu vcrhleftzon
•der moeite en zonder de onveranderlijke kalmte der
dèugti te verliezen! Kom,aan mijn hof gij zult mijn
eerfte Vizier zijn-; uwe wijsheid z.-ü mijne leidsvrouw
vrezen gij zult in mijne-magt dcclènisogt gij mij in
v.'A'gtluk kunncr. dorn cec.Ico!"
v, Ik aanvaard, den rang dien. gij mij aanbiedt,
antwoordde hem Asmolan. Verlligt zal ik in de groot-!
heid niet zoo gelukkig zijn sis in mijit hol. VVy zul.
!3en gGzainardijk aan het-geluk van uw volk arbeiji.cn
Êeh 'gij zult gelukkig zijn, O fKo.ninghet geluk is
zoo gemakkeiijk tc vinden
y'. De eerfte zorg van. Asmolan was de gevangenis van
■Abderab te doen openendien hijaltoos -als éenen
Vriend befehoawde, en die,.niet ophield zijne achting
tn - zijn ..vertrouwen te verdienen. Schoon mét eene
gtoote .magt bekleed-, veranderde de Vizier niet van
karakter hijbehield idezelfde vrolijkheid, cn was in
.zijne groptneid c;i>gev.en door vrienden die hem 'in
zijn ongeluk niet" verlaten* haddep, Ten toppunt van
roem'en voprrpocri,* wist hij'zijnérhVgtcn'zÜné'nTijit-
dont,te,geniét.ej>.. Pp-vcneu zekeren .dag., ter,ge'legen-
'hcid van 'een' luistert ij je 'feest:,' waar de wijze Asjnpr
Jan alles, vereenjgd had,, wat de'Aèiatifcbe weelde zeld
zaams en'.jiQSlbaars kan opleveren, alles w:at de kun?
.ftcn uitgézoehts 'hrbbc:;, cn tvaarhij terwijl 'zyn
voorhoofd ichitterdc var. genoegen en vrolijkheid', dc
hulde alle hanen ontving nauct.ds hem Sebah-Ncsflr
en-- zesde .tot hem met ccner. glimlach Wei nu
Asmolan, ,yijt gij thans gelukkig?"
.Mijn Heer,.antwoordde'dc Vizier, ja, ik ben'hetiijaa
.zoo als in dc. gevangenis." -
zijne hand op de hoogte-van de inaag dér vrmiw éh
nu begon zij. terftond .verfyheidene bladzijden uir hèt
bock,,' aan den anderen kant van den muur-gelfegêhV
te lezen zoo dat dc Ke.cr-Balluicnc de bladeren-van
het bock eenjge reizen moest omilaan.
Zoo van dit verfehijnfei ('t welk Wij boveii met reden'
ougélooffelijk noemden - nadereBerigien- inköïnenE,
zullen wy c!ic mêdcde.cien. -ƒA'rv'J
G E L EE.RDE Z -V IC E N.
!AAR30>,KBN. DEK. ÏVSTENSCHAPFÉN ÉN SCHOö'
NE> KUNSTEN, in hst -KQNWGRÏK k6e~
EAhD, OtsDBR DE REGERING VAN LO-
DEWYK''NA?OLEpN.:- -
Zijne 'JMajèfteit' op. des J 8 ïvfaart' jong-stl. béfiote'n.
iiobber.de,dat lmb-JouruaaJjap fehpopeyKusiten v Welk?
uhgavé .hij het 6. Art. van de Inftreetien vooi' 'den
.Pireetéuv.Generaal-' van datvale-véa» 'bepaahf, mét'dat
der Wetehfchappéri sbude. verecnigii'en in de Hol
l-indfche .en FranfcScts-len o'nd'ér dén'nrlasi Vah Ja&r
ieekgit óerl^tteiifch-apptk -en fchooyéjKsiïtfiin 'in hst
Xoningrjh Hollwt'4% ihHtr dé:-Regért»g?»'êit-Leóiwyk
&&ps!esnc« 'jïr.tia.'ts de' -SoUscet te .itaax Srti
dans h stayauw? de Aé/.Guér, jvut~te--re^nr-- dcL,puss j
Napeleon Uitgegeven word 'ndat. déDirecteur 'Gene
raal van het publieke Ondersvijs en' dé 'Wetcnfchappeij
en de Directeur Gc jipraai der feheoneKur.ften -elk voor
f».o- verre, de aan hen toébétrouwde vakken betreftover
de,uitgave .dier, jahrbbcken hét totzigt -"cn "de 'directie
zo'ad.en-vo.erendat dlzé Jaarboeken zouden moeten te
rug.gaan tot en aanvangen 'Miet ;'s- Kóhmgs komst tot
den troon; en. aljhef:belangrijke „bevatten; hét .gééii
omtrent WetehfcTïépp'é'n'ch-Kunftenih het'Koningrijkzóu-
de uitkomen voorvallen envérérdend vvordên dat ook
inzonderheid hctzelvè-'mede zoude fiioeténfaknen om
ai de.voorname Schildejjtukken ,dcr- óuft,e- -Hollandfohc
Sehole ie doen bekendjwordenpn nagevprscht, waar.zich
dezelve, in .deze of andere Landen bevindendat ook
door hetzelve de -namen en ycrdi enften der oude er. in
..volgende
:Vandclt en tprcc« waarvan 'men oag-
vallen .verhaalt, Zvj wordt van -den
tenen Arts, in-Lion behandeld, .die
verfehynfcl. naauwkcu.rig, gadefiast, ;dccb daarvan nog
-niets verder Jieeft. medegedeeld Een;:oog?ïtuigë
Heer Bajlanche, berigt ons onderuisfchea de1
daadzaken, deze.zaafcibetreiTende,
V Hij :had-.nl ..eenigc -zeldzatne bijzonderheden -van haar
door den Heer Pacclam vernomen duchizijne 'nieuws
-gierighe d wenschtc, haar zelve te mogen zién en
verkreeg Waartoe, gelegenheid. Hij .vond:de-viómv
Jmst .te bed;,-hare.gelaatstrekken droegen aide teekcaen
van een vasten flaap. Onaangezien deze ruec, noodioae
men hetn tot, otri haar, .over;allerlei .dingen, te on-.
derhmmen, en met haar ie fpreken waarbij men hem
die eemgc vocrw^atde -maakte,, dut, ?oo. ,hij vari.de
worden en derzclver werken bcféi.reven en beoordeeld
Zoo brengt de' ondergeteekendë"Dïrécteur Generaal
ét 'ffijijT"; VnOrfnh?<>Vnn tkrie rtynn oTj.
V
verre
tot een wérk, welks inrigting 'sKoninss edele boo-
C VrtrtïSiri.S' _-i 'jï.
dfit' fqh oon o-Künftén ^ïet gütit ^oórfchrcyön tér "keani-sfc
.ran zijne Landgeno&tcti-,;en n.o.odigtidezejyc (voor zoo
,-ene het vak der fohorn.e Kuufien betreft,) uit, om
;ot een wérk, wejks inrigting 's Konings edele boo-
m,erken tot-hcrftcTUhg" ëdritién bloadél luister" ën Bloei
•van. Ktmften.cn AVetecfchappen zoo Auidelijk"'aén den
dag legt mede te 'ivérkén, en; ten dien einde hem
door bet mededeclen .- vaff zbddanïgë !bef:igtën,1:w^lke'
tot de gefehiecenij, dentoefteuUden bloei cn de vor
deringen der lchoone -Kun,1:e,n vooral, der Schildcr-
jkuristSeel d houwkunde,- Teekén-en Gravecrkunde
jSouw- en. Werktuigkunde, eb de overige beeldende
Knielen betrekking'hebben, in.ftaat tejtéjlcn, om "^an
deze Jaayboekeu dat uitgebreide nut te helpen geven
waarvoor dezelve 'vatbaar zijn. f:
in het bijnacder'. verzoekt'hij és Beftuurders van alle
openbare en bijzondere.a Inrigtiugen of Scholen van
Teeken-,, Bouw-of 'Beeldhouwkunde, hein
•vaa den ftaat bunnenjnrigtingen, derzelvcrwoortgangen
prysuutdeelmgen en'anticrc opëribare .har.dëlingen, .te
wUlen bekend maken- ten einde daaëvati niet alleen
.een belangrijk.verflag te kunben doen', maar ook om
eventueel ccne nieer' -uniforme cn algemëëne inne
ming, van zoodanige-!prijswaardige oridëtnëmingéri Wel
ke ;den aloyden luister der Kollancfché Scholen 'kan
doen herleven, te doen geboren worden, 'door h«t:be-
palen van zoodanige algemeéné maatregelen, als Zijne
Majeftcit tofbloei-den Eunften .nuttig .ën'boo'dzakeEjk
zal oordcélen, en-waardoor tevens', beii ieder kunfte
nsar meer en meer gelegenheid zal hebbeft in 'dc ,-ilae-
meene voorregtenbij de Ibfiructie van- den Directeur
Generaal der fchoone -Kunftenbedoeld té déeiën, I Wor-
uendc eindelijk -alle -Bcek-cn kunst-fcandciarcn uic^c-,
noougd, nejn-'Diieeteur Generaal fu?c^üyeJijk op
DE ,N ACHT WAN DELAA8.STER.
In Lion leeft tegenwoordig eene Vrouw, dicflapende
indclt en fpreckt,.waarvën'men ongeioofciijké voor-
- - Jp „czviverwoortgangc
neer Va,elampnjs-uitaeelmgen en andere openbare haSdeltb"ën
dit zonderlinge iwiwëh A
te geven zoodanige Werken of- krenten 'als bij lièn
in Tiétv.oornpende vak wptden uitgegeven-, gciijkojft
.in tc .zene-.:da Cjtalpgusfcn van belangrijke verkoa-
pingen van Sphildcrijen Tcckeuingen Prenten.,. .Mc-.,-
dailies en foprtgciijke kunstvvcrkeiy, en dit ren eb ander
te adresfereu aan het B&rtat&vtuf. 'reèfactls d/ryaar-
boeken,,. tgn,hn't-zg. vat dg (is/rro.e.lsi's^vanClceï. Roek-
handelaars des Konings eti der KonLtklyki^Bibl'olh'.ek
bi den fJ<ra$ en kulU^ 2,Hes, .piet inachtneming, dat
deze jaarboeken met, dén cerften, Junij desvoorleden
jaars een aanvang 'nemen, en diz.e opgaven dus ook
behelzen moeten het geen,-y.a.n dat tijuftip. af ia dit
vak vporgë'vallen of uitgegtw.cn i,i- A-,-.--
Den Haag, den 13 fcej. iSÖ»'
.r'..C. HCLT.MAK. I'
SCHOOL- en A.K ApE&d I E NI EU W S.
VOORTGANG DER. I.È&RWIJS. VAN. PESTALOZZt
r JN SPANJE;
Dc leerwijs .van den beroemden 'Pcstaiozsi wint oot"
ih Spanje veld. Sedert vctféiicidcne iraanden beftaat etb
in- Madrid een- -Koninklijk -Injtitmit-j. OpL-dd.rbeginfeis;-
van" dezelve .'gebouwd. Zie-bier de' n'adere onéftancig-r
beden, welke aanleiding-.gesev.cn.,hebben .tot dc ivestfi-
ging van een ctablisfcment-,.zao aicttw in d;t land.
De Heer Voitel van S'oietire Kapitein in hei
Zwitfcnerfche Regiment van Wumpfen in garnizoen
liggende- te -'Tarragone,.'.g-clfgcnheid geiijd hcbb.ende,
de voordeden van dezen leertra-ut °p te merken Ve*
proefde het den.zelvcn toeété ,pasTen op het' onderwijs
van eenige kindcrea; des-, Regiments, wier opvoeding'tbc
dus. verre ^eer--verwaarloosd was geweest.Hij'hud heC-
genoegen de beste- gevolgen daaryan te zien..- Degq
eerfte proef maakte zoo veel opgang, dat dc Pyins- de;
la Paz daarvan verwittigd werdhij verlangde, dezen
leertrant nader. te. kennen en deed. naar het etablisfer-
ment van den H.ccr. Voitel het zorgvuldig.fte onderzoefik.
In de maand*NovciDiber 11.yverd;ae Heer Voitel uit-
geiioodigd.'.zich naar Madrid tq .begeven waar'.-jiü
aan den Prius deJa Paz voorgefteld met goedheidospvanrë'
gen cn aangczocht|werd om eenen zijner kwcekeiingoj.:
in tegenwoordigheid vap het. Hof een examen jcd.oeij.-
ondergaan.: "Weinig tijds'da.uTa-,. op. den dag zclfa
van hét -', feest des Keniugs - deed men hqp-Jeenft
plegtige opening, van;-de nieuwe fch.ooliiaii welke
men den naam.van -het JCosHklijM I»ftHput gaf. - Dei
Hesr^ V:oitelontving, b/j ideze gelegcaheidi eer.cn -zeem
vleijendsn brief van.den P-rins.de la Paz, -die ziehivér-:
vvaardijde het..uieuwe..ctabiLfemÊnt ir. zijn bijzonders
befehexming »e nemen j de Keer -Yoitcl werd" tot DK
reeteur van hetzelve benoemdmet ceu-zeer aaozieniijb
iakomenv Korten tijd. daar.ua entyirigrhij. h*.-t diploma'
van vesdtbrufceiijktT lid der;: Koninklijke' "Cabtabrifehct
hlaatfehappij van de -Y.ienden de» Vaderlandseen gc-
jyjc-'dipfoaw wc'rdfaan den: .vcrdicnftelijkcn P.crtaloszi-
te TrcrdtiTi gezonden. Bmceri den tijdyvan zes. weken*
teideihet* Koninklijke Initituut-meer dan honderd kwee-
kcliftgeh: - .v
TRljSUlTDEEIHWG r.E7, TEEKSN- - AKADëMIE
TE MIDDELBURG,
In de algemeens Vergadering van dé fcekcii-A'ka-
demie der Stad- Middelburgvvgehoubea den" i; Mei
1807, werden, na gedane jaavDjkfehe Rekening aan dc
Honorajre Leden dc gewone Ëcre-Prijzen'uitgedeeld,
aan die Leerlingen, wiike in de onderfcheidénë'Klas-
fcn .dc beste Tcekeniagcn veryaard'gd hebben','' .uitwijk
zcris de Billet tengeopend ten ovcr'ftaan ééher "deze
piegtighcid zeer ycrccKpde Co'mmislie uit Préfident eii
Radén dcxStaden'zalki r.a vooraf gedane bekeuring der'
DirectieTriet de daartoe verzochte 'uit de Honoraire
Leden, etf wérdendeielve .dopr dén Mede-D.ïrëêfénc
Abraham Mccnens, ond'cr 'gepaste aghfp raken j óitgek
reikt aan de onder ftaandc "te weten -
Van <Se/Pleister-Jaekmareis,. -
Aan Jacob Beverland.j
Uit Af Eerjls Klasfi der Prent-Teekenaarert,
■Aan Anthony Leonar.dus dc Lange. -
Uit de Tweede X/agfe naar Prent.
Aan Wilhslmiis.Kool,
Uh. d^Derdf jtlasfe-tiMar Prent^C'.-
Aaa Hendrik Johannes RidderhotR- 1
;-•• Vit de Eerfte Kiasfs der B,ém»hunie.
Aan Pietcr Hamelitig.
Vit Se Tweeds Khsfe der bouwkunde.
Aan Corhelij Burgie.
Vasfe .dcr Bouwkunde. c -
Aan T. Alilborn- •-'■•'•:•
Uit ds Vierde Klasje der Eeuw kunde.
Aan iinoch Abraham^vaa-de fÓZJ, -
Waarna '.al de Öcfcnarepvolgoes hunne'hékomen»
rangen* zijn opgeroepen en,vertrokkenén^ézéActus"
ce bcfcljouwftngep der" Prijs- Téekcningcp- (0nde?
.welk,, die paar Pleiner vooral uitmuntten,) metgeuoe-
gen .geëindigd. r
B.ÖEK-.E-N": KUN S-T-BERIGTER.
verlichte Bijbclondcrsoekcrs en vrienden der' Oöst-r
Mie Letterkunde anakeg wij- hierbij op een nieuw werk
opmerkzaam,hetwelk bij den "Boekhandelaar: Sehuïze
.teOldenpure,»,^ dccleri, onder den eenvoudige*
atcli jtufkldrungen fdfir Jjien.oi Ophelderingen oïér
tekoneu is. Het eerfte deelbcvatee'n Hisfo-i
•riesehknaesch onderzoek .over. den oorfpmng van >t mna*
lchelijke geflachtmet wederlegging van dc Hasfcfehs ent
nulmanfene Grondftcllingenterwijl het 'tweede deeV
een gcfcluedkundig tafereel va„ Arabic van de.oüdfti
tijden rot op M.ahomed behelst her betere beoordeelinir'
van dezen Profeet cn zijnen Koran'en eene verknnde-
llng over de fpraak der liefde en m'innarij in de fchrjO
tcp dee Azuyien, mct tocpasfing op hel Jioógijejj,