ALGEMEENS SC'K! SUA MSCHE CÖtfRANÏ WYS BEGEERTE- M E N G ELI N GEN. *54 OVER., HET MISBRUIK VAN HET WOORD Nl'EUYV. v (fervo/g van $ladz. Z46 m Tcii aanzien der Eilanden- is Het in gefshil (taande punt reeds-veel meer opgeklaard. Wij weten zeer bepaalddat er nieuwe Eilanden zijn, en wel van driederlei foorten: Eerftclijk de vulkanifche Eilanden, die door eene ondcraardfche. uirbatfting gcyormd worden uit rotfciadie door deze 'uitbarfting'zijn opgeheven» beftaanJ en gewoonlijk met bafalt-, lava, aschbarnfteenen, die .een (kratec heeft .uitgeworpen bedekt .zijn- Ten tweede, de koraal- of maireporijche Eilandendie door den arbeid van kleine, naar, Polijpen gelijkende, Infccten "gebouwd worden, welke uit hunne eigene zeifftatidigh'eïd de kalkftofwajJruit de koraal gevormd wordt; ont- 3250611.**" Ten dcrd.e, do öpgezwomntene Eilanden, die vobr onze 0 ogen ontdaanof in den loop der rivieren door uitwerpfels, die zij achterlatenof langs nieuwe xvëgen die zij zich bij' Daar buitengewoon aanwasfen openen; of aan hare monden,•Waar zij zich Deltavor mig verheffen, door ophoeping van aarde, of .zand "dat zij met zielj voortliepener het welk de zeejterug heeft gedreven of niet wilde opnemen. Welk een groot ondcrfcheid is er nu tusfehen deze drie foorten van rieu-xe Eilanden, aan welke men ■dit Predicaat niet kan ontzeggen;welker nieuwiing- fche oorfprong aan den dag ligt enHusfcben alle de "overige Eilanden, die zoo oud zijn, als het Vaste Land, welke een gunftig toeval'of met opzec onrternoinene Zeevaarten onze Schippers lieten ontdekken! Met betrekking tot de Dieren zal ik met' tnïjnc (tel lingen behoedzamer moeten zijn. Wij hebben tot dus verre (lechts zeef onbepaalde vermoedens omtrent de wijs, hoe de grondftoffen de natuur der piantcn 'aan nemen en hoe vervólgens de groepende ftoiïcn, de aardenzuren en loogzoutenwelke in gene verva: zijn, de'gazfoortenwelke in hare Deitanddeelen drin gen zich Verdierlijkenmet-bereids levende dieren een Jigehaam vormen. Doch hoe het levendeze gelukkige -en zonderlinge beweging welke alle rot tende gistingen belet, dezelve voorkomt of beitrijdt, ontfta? hoe men het vermogen van gewaarworden, het zelfbewustzijn den \vilde denkkrachtdeze eigenfeüsppen van'het dierlijke levenverkrïjge? hoe het toeging, dat er dieren waren, en zoo one ndig ■verfcbilirnde dieie.n?. Dit is een zoo oudj donker, moegelijk te doordringen geheim, dat wij niet eens tyeten, of de toekomst ons iets bepaalden daaromtent stal leeren. 1 Wij hebben intusfcb.cn ynj fterke gronden, om mm te nemea., dat niet alle dieren van dezelfde dagtee Ifcning zijn. -Wij.vinden vele beenderen, welke aan heden ten dage "verdwenenc rasftn toebehoord hebben; en deze^ uitge'iorvene rasfen fchünen ouder geweest te •zijn, dan •vcrfchcidcne van diegene wélke 'op hen volgden. Verfcheidene geleerde Natuuronderzoekers befchouwen den mensch zelvcn als een vrij nieuw lingscb, bijna nieuw dier, cn gronden zich bij hunne meening op de merkwaardige daadzaak, dat men nog •geene uit de aarde gedel fde (fosjüe) menfefieii»f ook fiechts brokftukken van dezelve, gezien heeft. Moge lijk ware het'zeker, dat de menseh ten tijde," toen hij uitgerust met geene ofzeeronvolkomene wapenen cm de nog onoebouvvde, 'moerasrijke aarde met- de Tvlamnouths deze vOormaals in Amerika en zelfs in Siberie zoo gemeene dieren, met de ontzaggelijke Stieren of Buffels, "an welke wij nog eenige koppen bezitten '(f)en vooral met de verfehrikkclïjke Retro- griffes, van de grootte des Mamnouths, welkt de Geleerden van Philadelphia* Megaleoniz genoemd heb ben, had te ftrijden," dat, zeg ik, te dier tijde de h'ensc'i Hechts een zeldzaam dier was, Dsze reusachtige, vreesfelijke foorten van dieren, welke alles rond om hen heen moesten verteren, zul len door honger omgekomen'zij it; doch gewis met, zender te voren eene verfchrikkelijke verwoesting onder hunne flagtoffers aahgerigt te hebben. Voor het overige behoeft men heden ten,;dage de nieuwe Dieren noch onder de Zoogdieren ssoch onder de Vogels, noch zelfs ondei^de Vïsfehcn en het Krui pend Gedierte op te zoeken, Dejongftd dezer geflachtcn hebben reeds eenen ouderdom, dianier te berekenen is. Terwijl ik tot de Inftcten kome, klimt mijne angst valligheid, ik gevoel nog meer febreóm iets bepaalds te zeggen. Het is mijns eraebtens mbeyeltjk ce be paler; cn Ik zou het haast ia twijfel treklcen of de Kaasmsdea voor de Kaas beftaan hibben; wij hebben deze dieren nimmer elders gezien. Daalt men voorts tot de micróscopifche Infekten neder, dan vergewist men zich bijna, dat er nieuwe dieren verwekt kunnen werden, en ocdcr zekere oïïi- .Jtandigheden werkelijk voortgebragt worden. Wij kcr.nen verfcheidene doorInfujie verwekte dieren, bij -eenige van dezelve is ons zelfs iets van hunne zeden bekend hoewel wij .onder het Microscoop fiechts eerst de voorcbrengfels van een klein aantal lnfufien hebben ■waargenomen Wij weten verder, dat, olfch' ui de .meeste, groeijende lnfufien vele gelijkvormigheid mes elkander hebben, echter altoos naar de vcrfcheidenheid der ingefundeerde planten verfchilier.de dieren ontdaan. Wij moeten derhalve aannemen dat meerdere groesjende deze karakteristieke diertjes konden voor dc bepaalde Infalïe.zoo weinig voorhanden zijn, als dc werking voor de oorzaak kan plaats hebben. Deze dieren nu, welke door verrigttugen die nog niet eens uitgedacht zijn 'zfch laten verwekken, hoewel ons de kennis van zulke, _dte doorgelïjlcfoortigevcmgtmgen ontftaan zijn,-.n'i^ts fiechts hunne mogelijkheid, maar ook wer kelflk .hun -toeknmftig (be'ftaan aantoont, zuilen nieuwe dieren zijn. Diegene, aan welker-geBaeht de menseh door zinrijke verbindingen" re'cds het leven als 't ware bemiddeld heeft, waren te hunner tijd nieuwe dieren cn zijn nog tegenwoordig zeer zeldzame dieren. Geheel anders is hït gelegen met' dc 'Kangoroe' s en Phascoiomes.Dit zïjn^blijkbaar oude. dieren, welfe,, .wij nie:,kenden, bewoners van eVn Land.dat onï: bekend was, (Het vervolg en flot hierna of dierlijke Infuftcn welke nog niet beproefd zijn,{d' or bij mij ik wil' tc u geven, laa, imj gaan. N, ook cigendommelijke diefjes zouden verwekken. Enldat de Filoti een oogenblik had nagedachtnam hij !•-< Zeer onlargs vonden Arbeiders'te Bo.ttesfort, in dc nabijheid van-Grantham, negen-voeten onder dc ^arde, den kop en de horens van zuik eenen Stier va buitengewoon grooten omvang. Een gedeelte de) horens was nan hunne fpits yerfteend. (PuWeiiff) VERHATEN VAN'EENEN PARïSSCHEN P'OLI- TIE'BEDIE'NDE "OMTRENT DE FILOÜ'S. 3 "v i De Politie is foei ?ls;M«reurius en even zoo listig, veeloogig, als Argus, yvaakzaatn als een der gevleugelde redders van het Kapitool; nogtans gaat het de palen barer krachten tc. bovten alle fchelmftreken te ver hoeden of te.,ontdekken. In alle -Schouwburgen beeft zij Zendelingen, oyeljtu ècejignalementen van fchier alle Falou's kennen, ondanks dit alles^wordgn telkens diefftallen begaan. Js de Schouwburg laat uit; dan moet men vooral op zijne \)oede zijn. Dan plegen twintig en meer Zikkenrolders alle. uitgangen te be zatten cn diegenen', welke er uitkomentc omringen. Terwijl .men ,nu den. ftrikken van .den .eenea ontgaan wil, vals men ligt in'die van den anderen. Onder de vorigs Regering was eens_een Ridder van -Lodewijk bij eenen Luitenant der Politie, ten maaltijd. Het gsfprek viel .onder anderen op de verwonderlijke bekwaamheid der Filou's. feij, zeide d4 Ridder niet een zclfocha- gelijk lachje,'zoir 'de'groot'fte meester van hen geenen pots kunnen fpelen." Een der Gasten, Een Filott antwoordde: Ticve Ridder,"praal zooniet, tvant er zijn Filou'swier behendigheid en list a.111 't onbegrij pelijke grenst. Bij deze woorden liet hij zacht dc Ier vlette van den Ridder vallen. Deze bukte z'eh om 'naar op ;e rapen. In dit oogenblik fneed hij zijn lint af cn kaapte zijne Orde weg. Eerst twee uren nader hand merkte de overwonnen Ridder zijn verlies. rerfehefdenen van hen gaan naar eenen Koopman. De wdfprekendfte van'hen onderhoudt dc Vrouw des huizes maakt baar eofnplimemen cn verheft ett prijs, hare fchoonhcid -7.00 wel als haar arrangement. On- dertusfehen is een pakje gemakkelijk op zijde gebragt want dé man is met uitkramen en aanbevelen bezig, Zij zijn bij de aankomst der Deiigencen tegenwoordig, lsten zich bij.de Barricrcn .vinden, huren eeneelegante kamer in eene Hotel garni t weten zelfs onder de band in fchitterende kringen te .ftuipen, fcelen de rol van vreemde, K'opl tedenfprckm verfcheidene talen en zij n in alle landen 'tc' hets, Anderen zwerven dr;or de Op'.-nbnj-e TulpenHier herkennen zij terftond den Vreemdeling, dn- pas in Parijs aangekomen is en het Paleis der Tu;lei;ien dat van Luxemburg of den Kruid tuin bewondert Zij .vangen ccn gefprek aan roemen en ontwikkelen dc'fchoonh.cden dezer yódrwerpen en voegen er eindelijk bjjEr is in-Parijs nog buiten gewoon teel fchoons. Onder anderen h'eb" ik thëtlen in zeker huis etne heerlijke 'fciulderij gezien (Nu detail l'eert 'hij het voorwerp*.) Wantfeer Mijn Heer dezelve wenscht te zien dan zal ik. "U het aires geven Gij zijt al te vriendelijk. Mijn ucer i"-.L Dpehhet is.niet verre van hier, indien het voor U -piet verre om is, dan wil ik U daarnectt leiden." Men'komt in een huis aan, waar zieh een billiard of cène fpeeltafeli Devihdt. Doch de perfooa,'welke den DeUtel vat) de zaal heeft, waarin 'de fehoone fchilderij is opgehangen verwijdert zich- «Willen wij niet intusfehen eene kleine partij inaken." De Vreemdeling moet eindelijk inwilligen en ten Slotte is hij gefopt en beftolen. De Portugefche Gezant in den Haag Dezenvertoefde op zijne reis naar Holland eenige weken in Parijs. Eeos fpïjsde hij bij eenen der Heste ,P.eft?urateurs in het Pi lais Roijal. Aan eene kleine tafel naast hem zaten tweeperfonen welke elkander levendig overecnefchit- terende Eese onderhieldenwelke dezen__avond zou plaatsvinden. Óct Gezclfehapzeiden zij zal dit gelezen zijn,'en er zuilen ziel: ongemeen veel Vreem delingen bevinden-v Dezera wendde zich tot hen en zeide; Wilt Gij mij v/cl, Mijne Hcerenhet gedeelte der Stad noemen waar dit feest gegeven wordt Met het grootftc vermaak, Mijn Heer zeker zijt Gij hier vreemd Zoo h 't." VVijhebben een overtollig billet.;»zijt Gij daarmede gediend, dan kunt Gij 't behouden." Dczera nam het kaartje aan en begaf zich 's avonds naar de aangeduide plaats. Hoe groot wa3 zijne verbaasdheid, als hy niemand vond dan drie zeer ..verdachte perlonen. Mijn Heer, zetde hét Trio tegelijk, Gij wilt aan de Eets deel nemen?" oja," Wees zoogoed fiechts binneft te treden." Men voerde hem in eene tweede kamer, waar niemand ivas. Deze-a verloor'zijne bedaardheid niet, boe zeker ook het. ge vaar was, dat .hem dreigde. Hij trok eenen der Sua- k-n, die er nog het eerlijkfte uitzag, op zijde 'cn zeide; Het is klaar, dat gij bedriegers zijtdoch'ik wil u fleci.ts doen opmerken dat ik. 'een vreemd Ge zant ben en dat, wanneer mij in dit huis iets kwaads Ved-rvaartdc Politie de ftrengftè onderzoekingen oen cn u ten laatite ontdekken zal. Ik heb tien Leut geld en voerde den Vreemdeling naar eer waar hem deze zijn woord van eer me bij gcdurend'e zijn verblijf in Parijs gee vair zou zeggen. Twec-Fiiou's rijden Ir ;nc tigen wagen, twee Bcd-enden achter zim z,ar eehcj rijken .Bijoutier en verlangen Diamanten voor ccaj vreemde Dame. die, gciijic zij zeggen, onpasfclijkis waarom zij zelve niet kiezen kan, Dc Koopman necmf hetkostbaarfte, dat hij heeft, 'met zieh. Men 'voer; hem in der daad naar eene Vrouw heen, die tebed li»t, Zij kiest. Mijn Heerzegt zij, deze Piece» bcvali Icn mij zeer, doch ik zou ze toch gaarne bij hcHidg ruder befchouwen. Wees zoo goed een aogenhlik^ net naaste vertrek .te gaan.'.' De Bijoutier wacht een ge.' ,b^sl uur, eindelijk klopt hij. Geen mcwoord. Hij wénde zTeh tot den" Portier. Deze verklaart, dat hij,, .van eene Vtouw niets weet, doch dat dit Departemtaii door vier Hecfeu bewoond werd, die hij zelf niet kendèdair zij'.eerst-federt twee "dagen aaSgd'"*-' warencn» dat deze gezamenlijk uitgegaan wat Een oud FxadcJïjkc'gir.g tegen den middag in dï der Tuilc'rien wandelen. Twee Kilou's beniet dat hij in den zak van-zijn vest eens gouden,taè< had, dnch dat bij fdaïcr altoos dc hand daarop Zij volgden hem tot de Elizefehe velden toe. Ni liem een fterk op de fchottdtrs. De cuds zag te om. Dc Fil u zeide; Manfiturr'cir 'ainfi tela fe fair.'" «Ondcrtusrchcn (lal hem y.e andere doos af en \crdween. Die, welke hem den flag ven had, voegde er nu met hdf"ecrltjidle gelaat wereld beleefd bij; Pardon pat dm, tvioniïeu croyats F~aies canno'tire" -Men moet eens acht t lang de Vcrtmo'enin het Krimi, ecle Justitie - IJ zoeken otn van de fijnheidfluit» Iteidbehendighe verdorvenheid dezer menfehenkiasfe een sanfenouw denkbeeld te bekomen. Gij kent het Ivriwineele boek. 'Gij weet, dat eenAttikel hen totfcgevani of tot het ijzer Voor zoo cn zoo veel jaren veroord Velen hebben*de vermetelheid gehad, den .Regret. de volle vierfchaar tc zeggen.: Gil Jcunt ons Slecht! tot tweejarige boetjen veroordeelcn doeif wij verklaren, dat wij binnen twee maanden weder in Parijs zullen -zijn" E11 in der daad is dtt bij \c»fcheidene Schurken uitgekomen. Zit er een 111 .den kcikcr, danwordthij door zijne makkers treffelijk opgep.st -Deden zosi men kunnen vullen, ancien men ^1 es wiideuitputten, wat zich oiniient deze Spitsboeven liet zeggen. OUDE KRYGSTUCHT. Bij den flag van Koliin ontdekte de kiaarfehalk Daust twee Officieren, die ut het vuur .terug gegaan waren, Hij vroeg hem, waar zij heen wijden, en of zij niet wisten, waar de vijand ware, en waar ooi zij der halve behoorden te zijn. Rij antwoordden, dat 5$ beide gingen om zich te laten verbinden. Daar nu uitwendig geene fiort van kwctfmir aan hen te zien was, zoo moest in zijivtegenwoordigheid ccn Officict ben viliteren. Bij den eenen vond men eene vlek, di« met bloed bezet was, bij den anderen daarentegen ook ook met net geringde fpoor van kwelling De Vdd- tnaarfdnlk liet hun de dcgèns afnemenen den eenen r.a den anderen voor eenen RegtBlSilttamhouf terftoai op dc plaats dood fchieten. Dezelfde Veldmaarfchalk Daun gaf hij eene andere gelegenheid een even zoo treffend' s oorbeeld. Bij dea' overval van Hochkirkcn, wa-, de Prins van Baden.-' Durlaeh met zijne CoJonne een geheel uur te laat ge komen, zonder het welk'de Pruilifche Armee onfeil baar zou verloren g \vee*-t zijn. Zoo dra de Puii'cn é'rug getrokken waren, liet. hij zijne'Generaals opda kampplaats zamen komen cu ze de hungiet eens' Mijne Heereti njet welke orde de Koning van Prui'fsn terug irekt. De tegenwoordige dag heelt ons tcclvolk gekostheeft niets beflistcn hieraan voer hij voort, (terwijl hij zich naar den Prins wendde) „is rticmand fcbuld dan Gij. mijn Prins, dewijl Gij,met uwe Co lonne zoo laat aangekomen zijt. Ik wil juist nictzeg* gen, dat Gij zulks met opzet gedaan heb', doch eë'nt groote nalatigheid is het, cn wel eene onvergeeflijke: irolgens ?7iyn oordeel hebt Gy der. kop verbeurd-, dien zal U de, Keizerin nu wel laten, dewijl zij 200 gena* dig is. Doch by myne Armee kunt Gy thans nltl '.yvenen hebt u'b.lnnen 14 uren uit het leger te bege; ten..t,-- De Prins ging hierop nog denzelfden a~-md ynmtj en kwam niet weder. VE.RSCHRÏKKELYKE KiNDERMOO*"..". Even als de onmensebte Rufau eens in HamourgJ; zoo Kccft t» Meldorf, den np Julïj 11 zeket Ambachts man johann David'KIemkeoud 6oj.aren, zijneDertis Kindéren, Sophia, o.d 3, en-Elifabetli Mariaoud ij jaarvermoord. Hij Heeft deze onfehuldige flagtaffew niet een broodmes de feel afgefnedenen dc zwangere Moeder vond, bij lure terugkomst in huis, dezelve geheel bebloed in het bed liggen. Deze zijne gru weldaad volbragt hebbende, gaf die ongelukkige zicS zelvcn bij bet Geregt aan, en beleed, toen hij oij het fehouwpn der lijken tegenwoordig was, dat bij voort gemoord zou hebbenindien hij nog meer kinderen gehad.hadde. Ijsfehjk was het zulk eene taal aaifte btarda, maar nog .ijsfelijker waren dc oogen die Moordenaar nu'op het beden dan weder op dc, lijken' floeg. CHEMISCHE KUNST, ZIJNE GEZONDHEID TE BEWAREN. Wees deugdzaambeheersen uwe hartsrogten beten.' gel uwe bcgeeiten; vermijd buuenrpiirijjhedui, cn het gehemelte al te zeer kittelende Spijze»ecc langzaa#

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Algemeene Schiedamsche Courant | 1807 | | pagina 2