m
qèS
..*ns0qt.
\n.1 'r,
Kpketterii behoort y-olftrgkt mede.^ dsgróódtj-ékke ei -
an.,het.;,vrpuw,el!jkeJ,jMc^kter, ;DqëArie;acmelsb.ré;d
het ojaderfdheid-' tusfehen de fijBeani rekkende kokét^-^
tery van eene befchaafde èn dC/Oehaagzjieke afitootende
vaa cén»' gcjsesse.'yröhiri' -.' "V
AI.6EMEBKE SCH1E8 AMSCHE COURANT;
LEVENS BESC HR YVIN GE N*. v
M E N G E L I N G E Nr
6
Slechts de éï»lj74® yW*rc; Ijjéfde.; Éjke,
go«
VAK.iOK.KIGE IK DEN LAATSTEN OORLOG
OLULEVEWE FRANSChE OENERAALS 1
-V EN OVERSTEN.
v .-.V
Be.daden der Frahfchc legers in dc laatfic vcldtog-.
éen zij" zop veroazend dat;het geen wonder is, Wipir
néér men'zoo vele 'hóófden in beweging gezet j|}j{A
oiodit vcrfchijnfel 'té verklaren. -Terwijl IpmiMgen
-' hetzelve als het refuliaat der hoogfte infpan'nir.g' van
den mènfcbcltjken geest willen bs.fchouu'd hebben
tp voer iedere enkele 'operatie ftraiegiefché en tacticfche
regtleo aanvoeren,-g<-ïo»veu anderen hér.geheim /in" cé
eenvoudigheid der bewegingen gevonden te hebben,
bevelen; ten einde mét de Fjrauiëiie armeen gelijkt te
y-koracir> warme rokken', wijde 'broeken en dergelijke
gcmakktn willen -dat mén bet ejtérccreDzaljlaken,
den-óificier vlijtig te voetplaten tnarfcherenvoor bran
deWijo .zórgen doch voórilallé eudc generaals weg
- jagen en è'e jonge gcnié's uitzoeken, ja pièn zou
-vsïógcn' heweeren ,'dat er /nooit" zpo vele eryarepje, in
de krijgskunst, ingewijde mauncp geweest, zijn :dan
tegeówoordig'in onze dagei^. - '"/y- ....'-
Doch de onderzoeker dcr-i'gefchicdenis.. zie) in de
gébeurtcnisfen der jbhgfte njden'niets 'dan-de herhaling
Van datgene', wat' de 'jaarboeken der Ve'rêl^' vóór ons
uit de oude oewaard hebben..' Wahrieer dc'"eerfl:eV<ld-
togten van een" door "geestdrift bezield vojk gélukkig
•waren, dan yortodèn zich féhrandère hoofden'' irtburi
midden, van den aanvoerder 'aan., tot den gemecnen
'foldaat tóe; eo er zijnHechts .Wéinig yoorbieid'èo
dat aan zulk een gedacht van aan oorlog gewone Tcha-
ien 'zoo lang het ih: beweging blijft, de: opperheer.; u g
febajipij ontrukt zou ^o-fczk'ecp'.iériChil&el^ie-^64. rang- toevloog,
telijke, departementen gediend had. Mij'mumtc nu'in
den veldtog.van iS'GO-wédér.in Duitschjanduit, vóóral
in ;üe. batailie 'van ÊrlaciVwaar hij door 4, 020 Oos
ttnVjjkéts ohder dehi aartshertog' Ferdinand'geattaqueerd
werdm.et vier kófppagnien en 'twee ftukken jgelchut
den aanval 'twee-uren lang doórftond en éindelijk den
v(jand 'tournèïrde.i een batairjon jgévangeti nam en het
overichót ,i»t aeri den Donau dreef- Vj':
In de batnilIc.-vsr. HoÜtnliodenj wajr. - 'déoverfie
Marignij aan de fpits van zijn regiment; veroverde veel
gcfchutj m'attè'den Vijand óp zijhen ïêrügtogtjdoor.
geftadjgé lanvrillci'. af-cn veroverde een vaandel';: Ook
in de daarop volgende dagen.: tastte hij dé Oostenrij
ker» herhaaldelijk, aapen deed hun veel fchadc. In
den jare 1.803 werd/hij- chef van het regiment';;"dat frii"
zoo dikwijls ter .zegepra.il geleid hadeindelijk vond
t>ij''éenép eervolle» tgpod-vby jen», en her bulletin-
telt rhéiA óéidér dfegén'èn.'dicdëél aan "den roem van
dezen dag hadden,
-it t 'vV
JE R O NI MO Et? J OS EB ME/
Een teoheel uit dt aariheyin^ te Chili,
van den jare '1647.'
ytrvolge» flit van b! a te 198
öcn ons de-Franfehélegers aan. fyctgéenriezelvé tlocl
overwinnen, is'dapperheid mét'ondervinding gepaard
V'Van den keizer aan itót-dein aanvoerder, der énke'-e
brigaden regimenten én kompagnich hé'eft rlk.zijjie
plaats -dóór heldendaden inoétén'koópén; Elk rót toofet
zijnen dapperen dié dés te meer tot navolging'opwekt,
daar vele zijns gelijken.tot den hoogjlen trap Van ibi
litaire waarde opgeklommen zyn.. Als voorbeelden;,
veêni'gt vpor öeil officierdie wil uiiïnuiit'en Vavoï-
Menswaardiger; dandedaor de hél'den der kabinetten ver-
Zameldè régelen der nieuwere -.aktick en ftfitégic wiL
Jen WijJiicr de" ïéveusgefc h i eden is fen van fommigeinde
laatste veld;ogten geMeveneFranrchc ófficiurs aanvoeren..
Van déze hée'ft :tnéu in 'l leven niet vëèl gcho'oriil, eii
'hnppe'ïlidén Vérdiepeo toch ecuë 'snéérdcrc verceuwi
giogdari'.alles, wat in de laatrtê tijden aiin zoo vijle
kleine.hélden' van andere legers den haaia.'.Vab géoöte
mannen verworVeri heeft. "iV j':
M \tè; V -
-»ESii.z.r. 1 'n
1/ Pe cerjle geperaaidië ^ip -fltvt beiepden flag van:
geede ouderen geboren
,-Tln TJreux- yap
Hjj geripoc-zyné acrlté opvbe-;
ding in "deze; ftaden ging toenfl«fc JMeö*«méij®e
..ftudien. tp voltooijen, üijne .ouderen wilden -bij de'
kcuzé van eenen ftapd' hem: diea'ng: aandoen, daarom
moest. hij. in-de verworvene kundjghedenjde middclpn
opzoeken zréh zelver. vóórt tc;-helpenhij gZf on
derwijs in de matjicfts. j j.
-v: Dadelijk- in'de eetftc dagen der rev'olitic nanvhij
onder.de nationale garde.j hyi werd tot'hoofk'ó
wan bij. dp Kan^niers bc:;oemd'. en déze- ómftsndigheid
ljet he.tp eindelijk •zynebeftemiging vermoeien r; ij
ftgpd na»r dpn post van' eenen adjudant-generaa'jby ide
'ffÖé.foé'éór'ijijerij ep-verkreegdcn2eli én iHierui'werd
hij na:.r;Champsgnc tegen dePidifengezouden.Scdertéit
tijdperk-heeft hij. de;-arme«;r.ietrwedér verlaten,; dan
tof.r pij pa. éene bckomene wonde voor eene wijl ajao
het hoofd van cene djiv:ific itl hot mip-.stvric vatn oor los
geplaatst: wérd. V&r den.'yredé' van- LunéviUe.vifav
hij kóBimahdïnt. van Mucchen énbekwam'...naderhand
nex.'öppe:bey.cl1.in het. departement de6 Deux Nethes
zV"e sr.oétle.pbgiag dakrhé.em ftreitsé, dej-Fvpn'
Uhep hy dj.rtwonc'ra beniuid te.makch: j.Hy' woopde
dep van Auflerjitz bij én kiert eenen. waardigejr
dood: in den flag van. Jcna Pe roem'ging hero
'boven alleS. Ka den flag van Auftérlitz■.jchr.cef hi'MaU-
eenen vriend Ik. kóm met mijn'gedeelte van róém-,
éoch, 300 ajs gewoonlijk, met geep' ander" voordeel
terug.'l .';j' y
V."f '-V -t' l
j-BB julVRicar, 'j'"
f Over/te van het fwint'gjle regiment jegert.
rDs Wo^cffel.,.in jt.dcpartétDpntder
Ifere, ió éeojJirè.'t7,^.igc^r.«..''0padci^-in'-«!eó'Mn-
vang drr revplptie, hai3'h..Ü.:ei?ns;t'inl'^tw'ééde batail-
1°?, i an:fie.1 k".'. ép wérd in den'jare*^790 kapitein
in ditcofps -woandc tiij-de veldiogten van I79» ,-èó
in, ftalie. by; zijne tajéoté'n; "en.zijn diéig<ffij-
"*er verfchaften hein. .eenen post. bij dén.:Mf -dgzer
armee en weüiar.st werd hij tpt adjudant'van .dép
genecaal éie chef dezer. aVrcèe verheven.
- nam. aan. alle aflaireh., dié .iü, deze .veld togtcn
plaats hadden deel ij.en muntte, dóór "dapperheid 'en
■Biged.uit. Na ;dat de genéraar. Bonaparte in' dép" re
*2?.? het kommandp dezer armét- op zich géi,omen
tod.-..'Was-'hij bij -eliei.yeldflpgeé"'die.déienjoorlog be
roemd maakten v en óijjden 'óvetgaug, óver den taglia
-:ménto,.n: «n.jare 17^, wVtdbijwegen-^yndaSpei
«drag--crp het: ilagvélü,t»t- eskadrons-óhél" benoemd
in: den jttre I7P9 wérd hij overftc v.'ini bet twintigfle
icgnaept jager»,, na dat .hrj-ecncn-ty'd lang in de wes
De woedende hoop, dpoV de betuiging van Jcronim»
verward, ftohd verfteldverfehcidené handen lieten
dqii Fernando' lós étr ds'ar in .hetzelfde' .oogenbl.'k eén
zee officiervan aa'iPiéniijkin rang'-' to'eyioog én
terwijl hij zich .door het volk drong, yröeg: DonFer
nando Grnj'ezl éviit'is'u wederyaren zuo. antwoordde
deze, nu v.óikonien bevrijd,, tnet vj'Ór'e'Keldhaftjge he.
z'ónr.enhéid: Jazie é'cosdon Alonzo', die myprd-
bptvejfik zou écrib'ren'geweest Zijn, indien deze.
waardige man 'zich..nicrtlom.de' razende menigte ge
fust' te .lellenvoor Jeronimö Rugcra uitgegeven
hadde!. Neem hem, ihdien gij degééidheid wilt HérsVcn.,
fienë'yené'. deze'jonjï'.dani.è-tót hunhé'wederzijd'febe'
zékerheid gévah'gth; es dézan niepwaardigén terwijl
hij meestér Pedrtllo aangreqpdie het 'geheele èprepr
aan den gang gemaakt heeftDe1 ihhouiipEker riep
Don Alonzo'Onorcja ik vraag 'u op uw geweten is
dit meisje niet jofepjié Aileron Daar n,u don Alonzo
die Jafephe zeer naauwkéu'ng' kenSe V méi het antwoord
fammèlde; eri yerfcheidebe'. ftemmeniiïardoqr op
nieuw iot woede pptvpind jriep'cn zlj 'fs jt'J" gii is 't i
éri: brengt h»at 'er dood zoo zetté joféphe dén. klci
.pen Filip dien. Jérdriinió tot 'dus:'vèf ré'gedragen had"
'tcg'elyk mer den kleipen Juan','- op don Ftrnandó'sarjn
én fprak gar den Fernando,, red uwe beide kinderen'',
en laat ous'aan ens ïtöodlot pre' Vj
r 'Don' Fern'agdo .'nam de beide kinderenen peide
vér£i:cbt had, dch sttn ,'ré'n rpoórdê^fiet achferfté paar
aajf'.'t'heiji 'te'volgen. 'Zit kwajnëiróok werkèlijk
terwijl ine::'hun bij zul'kéTcflikkihgc'n met'véreiscluen'
eerbied plaanjinaakteuit de kerk, enjwaa'ideu zich'
gefcd; :Dócbnaaatraiijks -warén zö'i'Óp'de'niét njen-
;iehcn insgelijks vervulde voorplaats derzelyé gêkdméc
óf eeite fleni;uie ddn raaepdep hpcp j dic-'.hcn. vérvolgd
b^v:;riep dit is Jeróriimo 'Rugéra p.bufg'crswant
ilc ben zijn -eigen vitfef 'th êréktc bent aan-dor,
Conftauce's zijde met eenen ontzaggelijken kuodsflag
teö jbadear. riep tabnha Conftaneé ,-^5h
ylóèd óap haren zwager; doêh :?Króojferióérklórile
het reeds niét eeneu tweédén knbdsflhg j' vahéeuè
andere ziide die fvsar Je-.erioos. tis.ts-r Jrrórv;nio te?
aarde nedèrwierp. Mó"fter! .riep een onBetódS'f Sjil"
:W3g' donna Cur-fraocc' X;.res Wdaroni "belóHgt 'gif «nsT
antwoordde dé fchocrimakerzoekt de reprc- óp
en bréngt ,;baar om pén Fernando-'ajs :HIj-'Có«ftadcejs'
.Wik ontdekte, gloeide yap tbbrn'; hfi f?ók-V'é'n!zw,aaide
het zwaard, en hieuw," dat tfj'*fe<m-H<$rklfeié'Ibtï
hebben-; "ihaar deBj, dweepzieken- nioofdéjiaW aïj dez'e
gruwelen,, veroótzaaktéj ipdien 'deéclve'yiïtiet- dhor
eene wending', den .yvoedet den ösgontjvekefa ware.
Doch rdair; hip'-ide njenigte dié'óp'ïfcra "tflttrbh'rg nier'
kt>n flveitwcneigen ricp'jefvpbe: Ueef iWeli'don' Fer-'
nan^bancivde 'kindétreii —- én: hiér "móórdt- mij', gjj
bloeddcringè tlgérSj^- ftortté zlcb vhjjwt'Ilig ónder,
hen,,om s»h hetgevéehYCen eiijdéfé^-makenV Méester'
f edrill» ■fl- eg'Traar met" den knodi doódi"'I>a!iropr-riep
hij gehéel Jm'et Haar'bloéd befpreetiSj 'zêndti baarjdeü
kastaa'fd in dé-hél na'.! ehldrongméthóg'öayêl'zidigdig
den,moordlust"óp nieüw deót. -
Don Eerriïnaotj dézé'goddelijkc held Hónd-thans';
met- dem rugtegen dé óRerlt lé'uóendé';"' in1--de iiiifcèr
b}«é., hield,hij .de kiaderen', 'in" de 'regtèr hanctiHét
zwaard. Met clkcr. houw- blikfcnrde nij-cy eertcii ten
bodem; eene JeenW' verweert zich niet beter. Zeven
bloedhonden lagen düad'Vöor hém1, dé vorst vanhet
duiyelfeti(7 rot :zelf': WasógewóHd! e Doch meester, Fé-
drilló. riisttéjhiètï-vopr dathijeéa dér, kinderen bij .de
óeén.eityap zyné barst,-geruite', em ^thóngan cerien kring
geflingerd aan den boek vitveenen kerkpilaariyerplct-
ferd had.Hieropóvord-ailcs itilien verwijderde zich.
pop Eerpan'dÓ z. als- hijt zijhén/Tileir - a- Jiian voor' ifch
zag''liggen ,r met; ;*etftroóide f Htri'eaen', !ihicf ,-' Vol
naamlpoze faiart;, zijne oogeu.ten hémel .-' j'
IsPjrjSCÜrr'offiSiéi' voegdé-, zich weder/'.bij :hém, zocht
hem. te troosten ien vctóekprde benu,-;.daa:zjjiie; werke
loosheid bij dit ..ongeluk óffeboon dpor verfcheidéne
omiTaódighcucn gèregtvaardigdhem .berouwde.;, doch
FértUiiè zeide dat hs»-jjjèt»;»e rerw^Uh ^Ma'cS
/r k\ i
verzocht betfe -flechts dé lijken ihans te helpeti ver*
voeren. .Kén' droeg-.dezelve,' bij de duisternis v'an éttj
invallenden nacht; in don Aluuzó's woning, waarheen
don Fernando hen bitter wéenende, rast den kleinéa
F'lip volgde' 'Hij: oyerpachtté ook bij-doh Aloózo',
en verzuimde lang, onder valfche'vóorgévens', "zijne,
gémaiiu van- den geheehen «óiyang dds,.'ór.gèjuks te
onderrigtené vooreerst, dewijl zij ziek was; en ver-
vervolgens, dewijl Hij ook niet wist,.hoe zij zijn ge.
drag .bij deze geb'curtenia zou beoordeelen dech korten
ijd naderhand door een bezoek, toevallig van ét!les,
dat :er gebeurd was, verwittigd ^'wéer,de deze trefié--
lijkc datnc in ftilte.'Jiare moederlijke ónart uit en viel
hem. met het'overbiijffej-yan éetic nog'fzhitterende
traan óp zekéren mórgen "'óm ,deh bals ciT kiisie'Heui.
Don. Fernando en donna EJvire namen hierop -ilett
kleinen, vreemdeling tót/-pleegzoon aan;'en wanneer
dan Fernando Fillp.mei juan vergeleek, eo hoe hij.
beide'verworven had', zoo-was het hem £fj#a, alt of
hij reden had "zich te verheugen.
s; HENDRIK JOElVde. Jj'.
Van den goeden fcining Hendrik den j'V"dcp'"7ieefr
men allerlei ten deele ü^uzólachti'ge, anekdoten vsr-
zamcld,, 'iu ajle -'dagoladenv alrnauaktten.-enzopgeno--
men en-ontelbare roalco-Herhaald. Doch juist di^gc--
né,;.welltc.de kracht én grootheid van zijne zie) ,Zrjne~
zuivere goedaardigheidzijne yan welwiilendheid- en
liefde cverviocijendejziel het- kraehtigfts .'uitdrukken,
zijn. verbórgen gepleyen,,- ,Jk Svil van tijdr-tVijd
eenigg/de'r belangrijkflë vit,'de géfchicdfchryvers-opza
melen. Tot .de.. minder qekénde - .v,au deze kt»sfe ac-
hoótt^bijvoorbeeld-de yolger.de:
HendrikVas, zóó als- bekend is. -eén goede huis
houder. Het is meer .dan' waa.-'fchijnlijfc dat "hij V9or*
namelijk nvet betrekking tot Dujtschland reusachtige'
ontwerpei] in den boezem droegdie door zijnen ge
weldigen dood verhoord wétden. Tot dit 'ontwerp
ead hij 15 miljoenen; wne;..toénmaaigzeér'aanziïntjikc
fom, verzameld. Deze-hoop gclds werdïti eénca
toren der RaftilXe bewaard-, diéri-men' tiadérhtfhd nog
den. toren vas 'dén fenat 'nöèmdi.Hendrik.'gaf éehen
fleutel van den fehat aan den minister der Bitatcicn
ulfii, den tweeden aan den eeéflén ;voorzittér''vaii'hec.
par'lamént,dcü derdén aan1 den voorzitter, van"'de
rekenkamer overóp dat fprak h'ij dé.fcbat 'des
te.zékerder téwaard .blijven-,* étr' niéts 'zöitilér ieder»'
voorkennis daaruit genrmen zod kunnen wórden;'";
Hovelingen fteldenaémiié tégehfpotriliugcn de hin
derpalen voor, iwaaraaftébij'-zich-door de inrigting f
de aanwending van 'dezzn - fehat van detzijde "der .ge
zégde »m'otenarenybjooti fleióc.
Juist daarom ...januypod'dde de edele Hendrik
daarom móeten zij de fleucels- "hebbcfizou "hecéiSSl'
regtvaardig.zijn, dat cyii fehat die van mtjne,ondié-
4aneti geheven is eg thunniéf:ntij ;toedehooct
ders^dan, doelmatig jnJjtjat buó wclaymbeiteied .drc téi y -.pB
Woog zulk epne ;-zuiyel(ea!.^ubSikdn&hc. orgamimis i
opephawiger. ten aanzien zi.i'nérimvvakhedeti, .daft-
■dr.ikZijne: gtfiojftp-waavtèoo als. bekend: is,
ging: yooy het .fchóoné Sgeflaeht., Eeiis vroeg; -hit SeA'
gééant -véU kaiier Rudolph den- 71 of.zijn heer ip O
mmnaryen had-?"-/Wannefcr fnj-éczclve, Heeft,;berS é-.l
zqohoudt hij.dezelve-zeer gfcneim-/:
z,yn mepfcfien antwoordde -.5)endrii; (heÜiévo'eJr n Js -!•
z.'J gqene groó.i^.eiócnfchappen 'ge.uoeg vbézimen
om nopdig te-iheb.beu.'hanne zwakbeéén.;te,verbergeii,'*
/y'.-d,- J'i 'S
•r-H 7^ 9 -T.yk-
w'-'- 'vr; V
vbor]ejen.heïd' és "A
WeJ^s^.^i|_vFo^giÖ&?:.ïn de 'fegénwoci-ïlMeid-
Met dodere woorden fljfle' 'maripén eniyiyén niét t'are
i,ïefdc meer. t.ij.d^^ós^ytouWj^nmeerrtiiaité. A
i- v j's'i li .-'l, é/,.'-.. 9.-" J. -
^rclrjk^eidT - -•>v4 U
- - 1 ,v
"l A jy ej i
Dé -fijne grehsfyn, der: WeivBegeSjfcheii niógon>'*-Mlan-
nen; nieC; oyettrcden-f vreuwéir «ogen 'dezelve Biet-ecnst
aanraken, --:./ y -,-éifq"! i-
-.e.-'.,. 4»
Sehóojihcidjen k'raéht zij(|; de. wezéfll^sj héRand- 'r
^éé|én dér beide geflachten.. ''-KrachtVis' bet,' wéike dé
v.i".öü.*eö voófnanjel.ijk- iti dep mah"/ïchaitéif'eu' ip^dé
vrouwen biddéju" wij 'h.oó'fdïakéïijlc' "de fcHóorihéid' 'ïaai
Poch een, man. zo rider kracht' geldt gcwoónlijk nog -
ihihder dan 'eche vrouW zohdér:bekoordykheid,'-'"; -
■-s -■& - l l, j
Aile'hastéjdróórtetirbeleédigên dp' natuut,; en:z#ó i$
het verklaarbaarwaarom een vrouwelijk man en, eene'
inauneijjke vrouw lob óverathtelijkials gtKaatizyoé
latere isjjlechtsf--- meeró-of jjigiüier j eeBc^minnö"!j.
.Men haat des te ftérkerV naar ihate'lBénliémihd'hceff.
