ï:- -M'- f'i* it:J
G E S C H I E. D K U N D E
.-. B T DRAGEN l
(?er'v°/e) -
ENG E L I .'N-G :-EiN^'
,de" schuldige .moede'C;
Óu-.
44
A_L.G E M S E.N.:E; S'CS'fsDA'M s;c9 a *J"*
Z X DS N-G 9c HlED E NIS
y ©*A. tAAT£T£ JARIN VAN j" jr-?.
/v
yrouw van Usfon fcbcen zeer tevreden met mijn
gedrag cn fprak daarvan met'de prinfejfcn (iontien
Lambalié', die van dien tijd aan-my ontelbare bewijzen
van égre.. welwillendheid gaven. Mijne gehéele poging
"rl'.Jg nu daarheen, mij in mijne kunst hoe-langs boe
meer ie volmaken./ en mijne bezigheid,uit te, breiden
en welhaast had ik oolc/.dank zij der'goedheid van de
j' hertogin.; yah Chartreseen zeer bloeijend huis ook
ï/liet ik mij;ieiken;- morgen, hij haar'Vinden; omrhare
hevelen- té ontvangen. Op zékerènndag;,--het':was' i"
Waart i 770zeide hare:;dopr'Juchtigheid tot mij Ma-
deraoi'fellé 'lipte tjIk, wil uw geluk tniken. Dabk
lij .uwer genade ik hcb-mij reeds thans niet te :be
klagen. Ik ken uwe 'verkleefdheid' aan: mij:, en ik
wil' u daarvoor bclponen. De dauphin zal zichin *t
huwelijk begeven vrouw van Noaillés zal dame
d'honnsur der dauphine., en. vrouw, yan/Miferij eerfte
iamervréuw worden; -ik wilhaar" vjerzocken., u tot
tt dèhan'dclaarfter d c rp ri n fes tema kenj- -•
Zij hield woord, en welhsast.ibekwam;ik den last
den ,oprchik: te bezorgen, 'die voorde aar Shertbgïo
•raar; Straatsburg gezonden werd TOezelts behlazdi
haar zeer, en,hare goedkeuring fcheen;ipij het geluk
kigle voortcekeh" van'hare. gunst. ////i;;.-;/'v>-
j Maria Antoinetts wa« bij hare aankomst-in Frankrijk
.«ene der fehoonfteivrouwén jvan hethóf;, zoo daCzeif-
mad .-du. Mrry-, tnaitrcsv.van bodewijk XV, zich vat
eeoe kléene ijverzucht .niét onthouden, kom"' DeFran
fchenwaren betooverddoor ha'at, en baden: haar in
deD aanvang van hare' regering aan. "Öef ware flecht.-
-te. wenfehc*. geweest dat zij. zich eenigzinVitrpnger
ta.n ée bij 't hof ingevoerde étiketté geiio'udeö had-
Zij gaf 'door haar ongedwongen» gedrag.aap/dpnlasteV
te veelvoet-Bijzonder nam mee haar den vertrouw-
den omgang met den- graaf -van Vaudreuil kwalijk,
r®n ecn mijner bekenden was eens ooggetuige van een
«onderling tconeel, Hij- had namelijk twee'landïdel-
lieden naar Verfailles. genomen.- -Deze die de'keu.w
van Lode wijk XIV uit bleken hadden leeren keijnen,
uelden .zich voor dat het ;.aan ?t'hof van zijnen na:
iaat oog. met dezelfde-waarde toegingwelke dielnio
parch had ingevoerd.- Men4had:H.un beloofd,, hifnhe
binnenftè der vertrekken van de fkoningiiv'te todnen
ten tijde, wanneer deze. naar-jiaré kinderen 'gin'g.'3 D'it'
gefchiedde gcwoPnlyfc zeer-vroeg', -en 'ten-megen1 ureji.
keerde .zij Cerüg. De hecren laten- -zich nu' viüden",
r eó (laren de heerlijkheden aan waarop zü'Opmerttóaam
gemaakt werden. Men geeft hun eindelijk :e kennen-,*
dat zij de vertrekken verlaten moeten dewijl'de
koningin weder kwuy Pe.fdrie heeren gingen in.de
zaal der honderd Zwitfers, dié zij r.aauwelijks.betre=
den- hebben -of zij ontdekken 'céné'jptigcVróuVv., in
negligé-,: ntet om het' hoofd hangende harénen een
zwarten mantel- van taf óm'"den atmwaarop zui-:in
®t gaan treedt,/haren arm had'zij aan één .jóngitnan
in ten rooiden buis geboden, diefchoentn'.met ftrïkken
droeg eo een dun ftokje in de hand* hteld,; ',dit waVjiv
heer Vaudréuil. De laudedelliedènr'v'rfiegén,,. wafrdat
voor -eene Vrouw1 ware; liun 'geleider 'zag; zieb gev,
'noodzaakthun te zeggen dat het de konin'gtn was
*n méu.kan ziet»"ligt voorfkelJeh./welltèh indruk de
fchijri van zulk eene vertrouwelykhéid op -de gemóe
deren dézer' ménfehen maken Smoest.
Maria Antoiiiétta ,'had my fteeds vele, .bewijzen van
tpegehegenhéid gegeven, en als. koningin waren-jdeze
nog m éenen. hoogerett. graad toegeiiémeo.. Ookdat-
werd haa> kwalijk genomen; doch' zij .liet zich niet
verbijsteren eh offchopn ik haar' dikwijls zélve,".-bad
aan hare goedheid jegens, mij palen te ftelien ^iéo
noest ik .toch lleeds um haar zijn. -i i/
De ihjrigue welke nét éerfte tegen haar,los- brak
ion de aanvang van al. het onheil werd welk- naderhand
op de familie van Lodewyk 'XVI nederftprttehtid
'Èareu oorfprong in de eerfte zwangerheid der kpningin
Acht jaren, was zij kinderloos geweest-, en reê'ds .had
de gravin an -Ar/oi» cenen zoon dier. men algenjcéA
als den troonopvolger van Frankrijk .befcböu'wde
v --vAIS' nu hare zwangerheid zoo menige hoopjyerwoéstte,
v enmen^yreesdedatzij nu nog eéhe* gróöter'e ,'magt
oyer den.k. ning verkrijgen' ^zöudé", werd-dé' beruchte
- halsband uitgekozen, oln haar' te" doth. valien.^iZy
had ntti.denzelvén mogen aannemen of >f(taan zoo
•,.,-zou h^ar in 'ieder:: geval een kwade pots' daa.rdpor gé
fp'eeld wpidemr—iHet ongeluIc wildé, dat zich fegèn
den jare -1778 een groot aantal.diamahtétr yan dc vol
jnaaktfté fchoonheid in den handel bevdndén;' dekroon-
juwelier ,-.Bocmcr ;verecnigdcj: dezelve, pp"aanfpöring
- van een hoog perfoon in esn halsband en beftémde
denaelven voor de koningin..
j, ;üit dezé -beftemoting - maakte Soemér'één géhéim
/Met uit bet/be'ftaanjvah den-.halsband. 'Hy* bta'gf "mij
Zelfs' öp 2'ekeren dag :de énkele, chatóna die^tOt den
fehik te.vobifchijn kwam. Hij hdopte, dat.de.o.ver-j, ,,;sr w?i u éitr- -
grbQtc'jvreugdc .van Lódcwiik XVI oixr deze .gélukkigs' .^Üne*3rmc mpeder wenscntc, door u opgepaac tc
gebeüriénis hem bewegetf- zoude/'' der- koningin dit worden. Zy weet «iets van dezen marquis, en van
kostbare 'Éefchcqk;tcdocnJ.-iHij.liet'.zich jAlzóo^iij hct al wat hier gebeurd is» Zij weet niet, dat Me zaken
voórvcrCrek' van'.déh\i-kónihé'. vindencn'/dce'd zich^oo.vsrinderd- zijn." -v -é
hsyn'hart is .ten opzigte van jmtjne tAte nletvér-
fl'clena verward/.; 'f '-
nicht, dat dit niet onnatuurlijk zijn zou.
óver:de*/fchoonh'eiddezeri.ftéïhen.j" Hij liéfc/dezelve 'ndten iK m zijne plaa-s .vyare, ik zóu jaioersch zijn
vy'ééer/in hefci daartoe béhpörende;.-kistje.le^genji- ftsoktj^P de_ zorgen., ,w«lke.gij,aan ^flioeder van een an-
dio/ohder^zijn.- rok./jkömt-; bij-;8é''kóniegin4itóet de."sr beiteeddet/ -j
hem eigéhé/Ongédwongeneyrolijkheid, nadért'lagcheod! 'k zal mijne tante komen oppasfen twyfel er ntet:
het bed der koningin en 2egt: ik moet u iets toonén v' - ,-
dat u-zeker behagen zal"..' want ik wil het u fchenltenj GU,zU't komenij,het .waarlijk zoo? git zult de-
Ik wis juist tegenwoordig en uit hieutogierighefd-'¥n. i.eïA,J5.?. i eut-by ons te komen
trad1 ik'"Sadér toe niijne verbaasdheid, toen ik dén Zeker l naardien uwe .moeder zték u, éri zy ver-
halsband-onidetóé',' was onbéfchrnfelijlcV ilc waan'de, (anS"-» dat eik.—.hij haar zal;ltoinen., weet ik-niet,
dat dezelve reeds laug. in Pettrapurg aangekomen ,\y^,,wclkered.: mij-zou kunnen-bclciten .daarheen tc gaan/.'
bekoéihgin welke'aeeby vrién'din van diama ten. was, 9- mijne Jieiscntcht wat zyt gij goed! Mag ik-
en- flcchts-" bij arot»£e.~pieetiaheden "enkele droegbe- *sgeD» .5: huis te komep terwtji gij daar zijt. Maac
fchouwde- dézen ,hali03nd isn'der verbaasdheid',en gcr1'1 °e8rUP wel., dat dit hem -vertjwst zal «ad doen men
noegen het fchéen, dat zij één yóorgéyoèl'jiid van m°cJ geene jalpezy geven.
hét*tfi«&öi'/"dat-4rérW"<HrKtci» 'zoude.' Zii zeidé tot JaJoezlJ; hervatte .Hc
den;'
wasy dat^zij 'kroondiaaanter. genoeg b
mehindpjaig had,.den fchit te ledigen -
koopen. \ëe koning, die/altbós genegen, was, voor- .o.verige te> reden met Helena dat hornet
togen aan té nméni^die tpfipaa-Mamhetó, betrekking was, pyef-kleimgheden te kibbelen. Men kwam
o'i>héildard'ezél've ftichi'cn zoude; Zijlzeidb tot jsioezut» nervau. .B^»,;op'«e.n- ml» of meèg
f:ko'nïng-darrdeze o»fdhik'haat'vólflrekt nutteloos verontwaardigden1 toon »- ach. ik verzeker u,,da|hy
sj/to^zij -kroondiaaanter.^.'gétio.eg had',', zonder; dat «^'eene zal heobent/-■
men'. nöisSig had.den fchit te ledigen, om" deze tó; 911 W0P.fd behaagde aan Gtorge niet; doch hl) was
e korting, die"altóós géntj
e neinén i die tat'fpaa zaamneio oeitctiviiie v 7
h.ddén U'bJèef fléehta zoo lane op zijnen wensch 'jiaanda« «1> W haar den volenden dag Zpu ko-
als mondig was; éV klnTégine 'lóójieiiA.h'ct haje tante'.te brengen en
met de aanbieding ernst was., nai den halsband cn mcn 'k»® «bjgeJ.jks oyer«n dat hy haar niet zoude
altooi
gehecipr-zaak
werk .gegaan
-vervoering 'haa
jutcflte
nader -verklaren!
niet'aan de feesten, die hij
in Brunois gaf, waar hij '- fchaam'.eloos alle v/ouweo
-an de flech.tfte; foort uit Parijs vet zamelde ./dpeh die
./J.tiAan .'«SiMan ló
./deugd van 'Lodcwjjk XVI
dciizelvcn voor zijne gade, bénamen hem welhaast elke
hoopdoor. dit lage middel zijn doel te bereiken hij
wiide alzo'o tot andere proeven-overgaanen hoopje
dat, wanneer hij bet eerst (lechts tot cene grootc on-
cf^pjShfid |usfCheh, den koning en de koningin-koé bren-i
l?9c>o5y niet minder zijn"doel bereiken zoude,-' Dit
zlinen last. aan Bóemer dip' halsband
^|njfni.fo..:ftellén ,-;en'-denzclven aan dén '.kóüjrfgyté
Sleden.-Hij. geloofde^,-daé..;d«.'koning' daafiikirt ia! 't(
willen noófen-fprc-kc-r. -"Bij- ec- Ic'ö;
nlngin jn tegendee>/veronderftelde hij ident wenscti j'
De marquis werd door dit berigt yerftijfd van fehrik
én /tóén hij vernam .da: s|j harén intrek ïgiug iiiéihfia
in het huis' van dienzelfden George .Vcadows, mat
wien hij haar zóo gemeenzaam gczienlfead vertoocdc
wasbeur-
lieten ILLA',Jvut,iuw.-».,-.:,1»..iiu. ^i^ .M tecder'; ngp
de' vati haar hij bezwoer haar, door ai die .beweegre
denen welke een brandende hartstogt kaa ingcven
ha ré beloée in'té. trekken ;en hem - ntcttot wanhéop
tc vervoeren daor zieh vin hem te verwijderen.
ook de: fohoonffê warén", om zijnen broeder in zéker
ziJ"e ja'ó'MJ zonder vermomming. Hij
kon'irX d eeMt.epne maitées lmd dejteU,g?Jvcr|oer4 ^eekend^ IwanbVpig en t-
A.^ning^ Man'weihaïst'4haar aarizien zoudevcmeseii.l b -- -< - - - - r
.de-.deégd van 'Lodewiik XVI eri de liefde
dezen ppfchik te'bezitten. Doch juist het tegendeel
•had-'piaais: de 'koning^"greep met'geestdrift dé gé'ic
gcnbe'id aan dér geiiéfde: 'gade welké jié'fnjeyé'n. tof
den gelukkigflen vacef -gemaakt hsd;, ee« haar/iyaardig
gffchenk- te doen én de koningin,,hét zij/nu dii: zij
d-n. vajflrik gemerktof. dat zij ZTch-eené'VérdVenfte
bij den koning heeft.willen maken, (loeg üejzeivé af.
S', v.b (He/ vervolg hierna.)
j (/fervo/j;.) 'ih-.-'!. -'".
De marquis ongerust, óver; de^-'indt'nk >«jdün::iSé
woprdeni, - waardoor hij izijaéii fami]ieeho<^mPèirihad
v„ertadepop Helena maaktenkeerde tót fc'aar terug
omte. beproeven het uitwerkfel daaryn1f«fe>yFriacK-
tcn. Hij verwierp ai datgènéj'wat hij/gezegd-liiogf
hcbb.cn in den kwaden luimen de 'veroni'W'aardïging
waarip thij:;dopr. de bdluiten.' der .nationale-vergadering
gebragt was. Helena antwoordde hem niet éééèn-zwaar
moedigen glimlach y „jiiici weet/.'dét;.gij*fièf'?oogmerk
niet.ge.had hebt,- mij ietsrhard» te zeggen,jdobh'Van
pogen blik tor oogen b 1 iky -.wprd ik im het- ééhkbééld'v eV
ftéfktj, dat giji vertrekken-moet Fontati'gesii- Gij'zyt
liet aan mijne eer gij zijt het aan de dankbSafhcid
jegens-myne puderèn'.verpligti- Hue^eel'teÈt''Sy'kósté
.wij jBoetcn-fchéiden/?>v-i/é./
Ik weet het al.te wel,,*dat/ik .-véftrekkéni'tthoct'i
doch ik heb -et; ^cn;moed'» étef toe. Te-.yergeèifsröépén-
mijn piigt als,burgeral mijne belangen ge herhaalde
bdvélênjvan mijn vadeï mij/naar Fi-ankrijkj';;'V.
- ÜW 'vadérlroép't-tHérijg 1; gij. »4ejt.^ef.üf«Ricjii
'Helena Werd bleekzy^ -beefde Werd vérpiet |iê
(lond, bp; het pu'nt van tébezwljmén.-/:. j
H6é .wiL.gi.i'; dat ik'imij 'vaé'ij los ;jk
zie., dat het blóótc denkbeeld van/mij n jve ft rek uw
léven in-gevaar'brèDgti". 'r"^.'*4
Hêléna" bloosdecrketa'dé'dit zij:/zwak yvas.j'docji
zij; ging-- 'voort 'Setté' verzeker'én'.ï'rdïi1, indien; hij
zjch niet verwyderde.,:';i6i>-zelvezoude "vértrckkeS
Den volgenden morgen-i .yertoonde zich G.eorge Méa
dowsbij Fe'.ciyil met een zoo tr.euriggelaétday yelen?
Pogënélikkeliik/de ycrwarrfég vergat -Wellcp hij.;5aaV
vadÈr';-.zij £télde; er haren pltgt'.'iii/'"en zij/gé'yoélde.
ó'regfmatige hoop -te :léa-'r tp' ftcllén.:
Pn'be r ij pc iyk ha 1 lia/ri ghel d *-nti etiade"; Ibtgaf zifhéar.r
zijne-katnerv én -1léHdé;'armé Heliui uverifcIpt"door
nare ''overwinningaehter:
Hp isivertrpkSéri/«Ónder my'Selfkrairwelpcze^
fc.-heböen i" zeidc'zij zuciiichve.- - -Morgén-échter;1 z#
hij mij ongetwijfeld willen zien - voor'dat ik" ver-
trtkkó/* ï/--?1/ij/!",'i
Deze hoop gaf faar een weinig'moed, doch.geer»
gerustheid.:- 'Zij bïagt den' "gÓïeeJeiiVnacht door''zonder
té fidpeiL ;é-M etsift^kriél^n^ van" ;0enr/ dagtiftón dzi
tieh>;tot'-haar vertrékger^ri^Syj^a^'
uiirinsdcrdewaarin het ryturg moest ïanic
Sen om liaat af te-halen',en-zij had nóg gecri ge
rucht, gebiiófd rn' hét vértrék van Fontatfges. Pe'ra-
vél vernachtteizijne dochter t^zij v'érti-onde Zidh'voor
ncm bice'k: ep' nederg togen. ..Hij drukte haar in zijue
armenén zpide tot: Kraflï u Dfmmerbén- ik tc vréde-
ner met u g^vcésc mijne goede Helena.. '-Jk'ieVoeS
wél-:'W4t;gij fbpoflTertajaar-God óndérféh"éaïgr'èn be-
Jöoilt'deógdzam«;-béflUiééö;:,"gij"zu]tdé;Vusé:wéPcr'»in«
dep;"' Helén» atifwoorddepoor ■trané j;''' - -
Het rijtuig, kwam, óp hét',' Óèpaaïde uur','' en.Fonuaa
gés AVai tc-yréeien. -
zijné .génc'géöijêid'-'yeélóréri. 'te .BeÉ^pcttV' döoy de'.j'wejgc
-^Öitjl^nkbéeldlwss..
haarzqo, :^#^|S^l^^^xev«pe|Mè'ütjhet
hdar'.optólfél^k wai;, :;té jvértrekkép,,.zpnder'ihetq -
1 H Ó«K 9 jifXi--~- v
,r q had vérriorzaakt. 'H, Wac deerr u, Cpbrge/";zéide,zij,c6t
e"lier behoordenpn offchoon wij zeer naapw vérbon- hein <mbt -éenél wei.vijlende Vervoering',cn weinig
alen warenlei) hij wel wist welk. vertrouwen de fcheelde hetof zij had hem"mijne iiéve^Géorge!' aan
koningin./Id mij (lelde.,, .zocht djij toch: Bloot'/mijpc|
."Meéningiio.vér de.zainenttcl.ling derzelve. te vernemen'
'aoó'der' Zjjn geheim tc verraden Hij gaf.-voordat
40 .last hadt hem .yqor.de RièSOfche .grootvorftin te
laien-maken Ik vernam niets meer van dez<-zask,
t»t dat eieéélijk Sitnaer, ten 'tijde van .de earfle be
trailing der koningin van eene pritifesmet zijnen op
'Géorgé
gefproken. 'Jaj
V: Hij/antwoordde,met t'ra'n'èti-in'de 'oogen dat 'zijné
móéder zfek was. -
Is; mijne itanté ziek riep Helena vcrfcli'rikt hit;
hebtigij dén geneesheer:gebya"/-i/élfylasi 'f
Ja maar- hetgeen zij "verlangt kunrioa wij haar-
niet terfchaiién." V- •-
kMchéljdóch,. ëép'/Blik van harca. vadér bragt juar
én.toen'Kaaj-j.vatfeE wachtte
'dérs/'én begaf zich naaf jief.rytvjg,.
'"J,Dc:i martjufs^óa'd'-gé^opj/dafztjótéf hettujtcn^zoude-,
té- vet trekkenzo najiéf-héft j te zie'é^^''aMriareéT:iJréjP-
ihifcr-hcifl'-te malcén';^"-'Dócr toen Py,pet. yaapweL-van
ïKjèna.-^n'hareóadérs^iteMé^'lte^.kJjnaïr'i^jycn-
A-êf>I "émr ^.(^^rolsvjciBÜw'l^nfeni, -*pr-i
óprvcni";-: Toén/ilj' ih hét ;'rq,tui§^at^-vcjr^ïé^mij :-har<-
iiÓg'ep 'niét fehroom 'n'aar/hêt^,jyejiftet" yanl'jfpn.tanfiet.'
ÈJjj ^Mafdé haar/'met ^^ó^^^/en^iM^r-féiatt
aan; dat 'zij-isjclijda'delijïc^„^vóélde./ '^ij
van'^hcm/tc'vprwyderen .jw.as njét'^jne»r,^^aaé.iijnig
oemiéd'-wés'.;" 2-'ij: gewsSefije"-de-
tégénvvDÓrdïgbélaj'yan^hareny.adér_,j.%a;re moederéwa.
ja/ënréisgén,oótycrgeten'dfc''.yyyiérp~zij-^Ón'réngy«.ff>n
h-a^dkus.Itóé-/:dieh; .Hij/haar;." terug.gjï/^en vervélgena
ïééfh'obfd"biiitén'. het pportier- ftékende., bieèf-'zij zit»
jen •me; oogc nge ri gt óaar' ite't' vptifte'r alwaaphij was,
•-ut óat''de;v'a,'nH:va hctzél'vè uit' haat-gezigt ruktéi*' i'jeze
aangename heriansring.hieldh'aa'é op de geheété rei»
ieï-ig.- j:-; - (Hei. vervpfg