SELANGRYKE B2R1G Ten-
sü-i,
LETTERNIEÜ.WS.
'r~' 'I
geleerds zake n.
Y^f - ,1
l jammskj.
Ai, SEKSiSME Sf Mi E 8 AM SE COURANT.
«B2EMSK£EESÖt=r=ESÈK!Saraa«K*3!*iiis^^
erv:ét ons op zekeren dag een .-flor» en dreef Het
p 9 xoodcr dat wij bet konden beletten ioiïtJ£ï.
'Yerdc* ea verder naar de heetelucbtAreekhees.-; Daar
^randde zonde Ze er, dat wtj'alUbijna rerCmsséhtfen.
Eindelijk -kw»i»e* wij aan -cc* onbekend - land voor
anker, en klommen nu ter.tnad aan wal om hoien-lé
graven, en on* daarin voor de ónbefebrïjffiailjlte 'Hitte
te verbergen. Terwijl wij daarmede bezig-,, zijn wat
gebeurt er Gewis een, gr,out wonder, «aar toch voor
zeker voorn niet ongsinofeiükéfdan dat gene wat
gij zelve beleefd hebt. Me:een waardonze zoori j
door de tïsfpannifig bij 't graven dubbel verhit, en,
gelijk gij weet-, van fnéeuw fmoit pioifelijk voor ooz.é
cogen weg.,, en eer men een VaSsr Ob.z'et kon bidden,
was er 'dok niet een fpoor Van hem in 1zand- meer
cverig., Waarlijk! hier kon sten wel met alle re'gt
zevgbn -2®»' gewonnenzos verloren".
- i„ „Ja wel,"" ftemde de «mftelds vrouw in, an
de koopman ging thans oji zijn kantoor om de blanke
honderd dukaten,- voor welke hij het fseeuwkind in
Smijrns verkocht had bij zijne overige te leggen.
BEANTWOORDING -DER REKENKUNDIGE
BR.Y$ VRAAG VOORKOMENDE !N N» jr
VAN BEN ,2 AUGUSTUS iSoï-
Ïïet'antwoord op dit',v®orftel is: -
Aan A komen 4, aan S S en Jan C l6 Suivcrs
toe*!" -
Uitgewerkte antwoorden zijn
Kuijten (van Schipluidenonder Delftsland) Jludiojus
H..Hermans fchoolhouder en D. MeldbU, jr. te 'Jm-
Jieriam -, j. H. Caebergh ftuientte Graveen As,
'mus.
wil
éèi
vindingen fiechts langzaam. Op éencn tijd waarin
Z04 vele bo.fden -'inet- de grboic gébéartenisfen van den
dag bezig zijn vestigt'men zijnaopmerkzaamheid min
der op afgetrokscrie waarheden. Dan verlies den mhed
niet.' Ten tijde .*o Carchcffjs'die het eerit de alge
bra, deze pafygrapbie der aoegroo-hedenop dc ha-
murku'nde rauweijdde ware» er vrinige profesforen
der algebra. En thans, boe groot is niet het getal
dtrgenen-welke deze. wetenfehappe.tj' onderwijzen en
Ueren Ootvatig goeaguorig de verzekerirg derhooge
schting-i vclke,glj h e bi ~g e b o e-r. c m d aan
Affehaflitsburg des 1,2 Julij iloS.
1 Uwer, bewonderaar
KAK EET DAI.BSR&,"
D.e psfljgraphie is eene fehrlifwiis, door welke men
alle gedachten uitdrukken sf veel weer fchiideren kan!
Zóeder-eene andere, dan zijne moedertaal, te .ver.
ftaan is een' pafijgraaph in haat elk pafijgraphisch
fchrlft 'te lezen,' en in zijne moedertaal uit te drukken
dewijl het niet.uit woorden1, maar -uit denkbeelden
'beftaat. Deze föh rijf wijs.heeft flechtt 121 tcekenea ca
eren zoo vele hoofdregelen.
«li de pafijgraphl. do.r onderwijs asn anderen mede «ie fconjnfcjijfesftülcri? en gehie-fohool, het zij als eler
celen, .««et zelden verbreiden Zich de nuïtfafte uitvan -af, !e,. 1 J I
in. L' corPs' her2« *1* elevc voor d-.n Waterffaat
thans een aantal vacatures bij de voo.;Tchrev.ene rchooi
j ->'• Z'J ïieb derhalve, tot het bekomen vsa
adnuaueaan hem 'Mi cis-er kunnen adresfèrén obf er-
verende hetgeen is Vervat t'n het navolgende
ft Provifioncéte -Programma*
Bepalende de ee fte kundigheden en wat verder'
vereischt wordt om als ei eve op 'de koninklijke ar-
ttllerij-en penie 'fcbo.pl te worden,geadmitteerd,
Art.,-t. De adfpiranten zullen,de volgende kundige
heden moeten bezitten. t.De rekeakuode. 3, Debegió-
felen der algeera daaronder begrepen equatien van
den tweeden g.aad, de theorie der ptoportien en pr#;-;
greSfen en de daaruit afgeleide leer en zamsnftsUing'
der logiu'itnme.nals roede hef gebruik der rekenkun-r
dtge tafelen.-3. De meetkunde de regtiijnige tr- go-
metrie, net ge*ru!k der Onus-tafelenin een woord,
eepegrondige kennis vae zoodanig êeoe taéetkandc 4
aD geleerd wordtin de w'erkeu vtndchccren van Swndes,
te Gendre en andere .verdieftftelijfce fchvijver*. in die-
vak. 4. Grondig de regeleri van de' Hollandfche taalw
en hetfebr liven eeher gecde leesbare hanttop die
genen der sfpirsntea welke, de bepaalde kundigheden:
bezittenen cove, dien in de
handréekeskttisst feeoefen'd
KOÏÏ SS'OOk DEE i NGEN. -
.'.Ji/us^CkrUfiïs ah Kon'ng der ei zyrt Sv >n-
irgr omen van ah n'i'BoógJi,e fVct viorgejiflden daarin d-
tnn des ffstrin Gelukt aangewezen, naar de behoef
ten van iris» tyï* Te Ritt+rdum by N. Coree.l
Mockdrukksr e* Botlevtrkoeptr op ie Mernti3os-
Bekalve ie Poorredc 183 Biaaz. in gr. Sua.
EKSENKUMDIGS ÏIÏIUAA6.
Welke zal, de uitkomst zijn wanneer men 3 giü
'deu's lp ftulvers en is psn£ri»gen tot het quadraat of
de tweede magt verheft.?
J v. VV.
uittreksel UIT HET PROGRAMMA VAN
DE MAAT-'CHAPPT i O.r NUT Va.N 'T
ALGEMEEN VOOR. DEN JAR.lv 1S.08.
De maatfehappij- Jkt Nut' van''c Algemeen-, href;
.in hare jaarlijkfcbe algaroeeae -vergader-.ng met aanbod
san hare gewone medaiilcatot PrijsSoff om te bé
antwoordenvoor den-eeritcn van Louwmaand jgtpi
■voorgeleid. 1
1 Korte Uittrekfcls van merkwaardige Lar-d-en Zee-
rejzen -
2. Een nadrukkelijk betoog van de voortreffelijkheid
van den Men-c.tif 1 -"
1 3. Eeae duidelijke ea trefi"-nde, verklaring van-dar
decider Evangeliën, hetwelk onder den naam van Berg-
J-eerredenen van JtfuB bekend ftaaf.
6 4. Hoe en waafdoar kunnen öuders en de zcedaai.
gen-, .die,'hunne'plaats in dc opvoeding beklcedcn het
gejaakkelljkst en zek.' rit de karakters der kinds rep
H.oogduftfche taai ea
zal bij voorkeur een'
Wanneer een fchrijver te voorfchijq treed:.- zou
ldat zich de heer D. figsaud Tliz., van wiea-dit werk
afkomftig is, hoorenmoet hij een goed oogmerk
hep'oen tót ut zijner lezera ca al waren er dan zog
zoo veel boeken in de wereld als hij iet» goeds kit
bevorderen moet hij niet afgtfehrifc wo-den. G«a'
deze (telling door, dan, treed ik wederom vrijmoeilig
te voerfchijii daar ika la christen all lid van het
rijk va» denf'groofrten der koningen, iets wenfehe b,
:e dragen f geiyk ilc tneer Rsalen peogdc te' do;n tot
bevorderiog van hetzélye-, ea dus tot algemeen eh waar
geltsk, ,2m ras. iemand den titel dezes wefks 'nf
kan'teger,rprei£en zal-hij wijn oogmerk-niet wrake'ö-
Mijn doei i« des, hetTioefdpnnt van geluk, eo he
tuinde! daartoévoor pc ftellen .'en dcó invloed aan
te wijzen dien het laalfte behóórt te .heboea, öèisA
is toch de begeerte en het hoofddoel ran elk redelijk we
zee, es 't isook't hoofdoogmerk Gods metde'u menscli
maar het isid.de 1ora tot Waar geiuk te geraken word
altoosniet regt b?grep'ea of gebruikt; -ibras worden
verkeerde wegen isgellagen, en zoo wel als- het ware
geluk één is zon is het middel ook cdain «ie hoofd
zaak. ,-Dk aar, te Wijzen i« derhalve vangewigt-, hier
over te hhndejen is vnu waa-r belang." Na deze.elge
meent aanme-rkiagen gaat de fchrijver meer bijzosdcr
tot zija doel aver. Hetzelve ftrekt namelijk daarheen
.den aigrmeenen ,'iaVtóed te betoogeo Welken Jefus
Roniagfchap en leer op hvt «sèiischdom hebben moet,
zno wdl als op ieder Christen, Zal er tijdelijk cr ecu
die ouder' bun beftuur en cpztgt ftaan leeren kengen jf^'S geiak bereikt worden, en daarbeecvcnsden fèhake.
En hoe turfnen zij van «lis 'verkregenc kennis' hefl***'toeko8ieude,Jeveo op tenterkeo," Het
den
die 'verkregenc kennis h'ef|.w5-' fil-»«skoiaeii'de>veo ep tewerken."
heste gebruik makes ten'dienst va» de zaroesleving? i°e. c*£*;,^.sa7ajn wt» gebonden iiin-, gedoogt niet
Voorbeelden^ler Oude Wijzen., in den fmaak vani c.,r^*er i11 oatwikkellBg dezer bijzonaerbedea te
tiidiÏOl'£Cn- M*. 'dej^jleïcr met het beloop vao dit werkje
.bekend te inakeazal het gesa:g zija, den inhoud
teaenwoordizen t!id !dcr' veff?hiHe«sde lboofitftukkén waarin hetzelve is
de ver!taBd5verïich-!!!f®e<i' °P
S.
het OuSe Bsak onder dezen titel,, ia vroegere»
uifsegcen door loho. 'Dneerias; doek' cefiöikt èh be-iT"-'
ids:
gdn(tig reguard worden geüagen.
2. -Niernand zal als elevie tót de.fchool geadmitteerd.-
worden-, ten zij hij den oudercom van zestien jaren be-
reikt iirbo-; in geval Achterbuiieo deze vcrei8ehtea
op ecue voldoeflde.ep voortreffelijke wijze het b;j di-Za!
gesierde txamen wordt afgelegdzal de ouderenir
>an vijftien jaren genoeg*zijn., BoVen- den oudèrdorK-
'.an twimig jaren', zal geen afpiraai op deftboo! wórdt x-
aar,genomen uitgezonnerd diegenen welke onder of-
fieieren van liet koainkiijke' corps der artilïerij en.
genie zij», en zijlaan al de-verêiachtc», bij,art. t-
bepaaldvoldóetr; indien deze, duur hun vo,urbeeldig;
ged.ag en activiteit iu den'militairen dienst.'zicn.eenc
gu.nftige aanbevéliag zullen hebben waardig gemaakt
zuilen zijitot hun vïjf.en-twiptigftd jaar kunnen profite
ren,taa het onderwijsdat aan-deelevoigêgeven wordt..
"3. Tot bekoming van admisfle als elevc op deb-uvea
gemelde .fohpolzal door «ie ouders of voogden 34»
den minister va» onrlsg een request woréen inge
diend dit request zal maeïen aas wijten De pameffi
van vader cn moeder, of van de veogilen derzejvtr
lt,nd of beroep, religie en woosplaats en, miii-.
taircn zijnde, het corps waaronder zij'behooren. h"a
voort» vergezeld gaap-:: Van een certificaat .van'dc
regering der, plaats, alwaar ah- ouderen woonachtig
zij»; waaruit zal kui?nen «pen, hoe lang dezelve,
ziln1 gednm/cilieeri geweekt;,fen ofzijcreigenegocüerea
cezitten, .Van eene doop. attestatie van den dfpïraar.. c
-aa ^een certifieaat *aó een medicus, eh houdende iat
ne afpirsmt van eene garde phiiüóke gefteMhexd" en'wel
ppgew-asfea i» ,zosder eenig ligcbsmelijkl.hebreks*
Mtj-deaelve' aan zwakheid vanV.mrt An t'J -
werkt naar de behoeften van den
6. Welke zyn' tie oerzake» dat de ver.!»aD«5vtr'licb-i!ïfse<ltc.Wle'8e"e»: ïhiei«iag bevatieaée de grond-
ting ea - verbetering bij den zao genaamde» s'emecxeo u"^1' «er.Tpigexae overwegingen., Hootus.'. I, Alge-
Oianbeide doq'r dé meatfchapp.j Tot Nut van ïïee° »*erzigt over de grootfeid vaa„koning-Jefu?. U.
/kJgc*6en, bedoeldrfzoo 'weinig uit^vérkin* earep c vo*r^^e^n» c#n- leer èn het aJ^e
Zijner hulpmi'ddeleu óm'dit,gebrek te verbéter» zoo me,eö-»ngebfagt, H. Hi. t'egtsftand tegen plat
ja, wélke'? en h-je .zija dezelve best in werking te'riJl1'- H- »V, De in-loed var. dezea koüag bet oortoveral
brengen?—- A j |te werken. H.-V. E-llende, in welke het meniehdom
Voorts is, -in 'dezelficj -vergadering', aan" den 'heer F8* 8^oa,feM -geweest aU Jefa» niet tot dus 'arigcr,
j. S. Swaas Conrector def Latijnfehr, Schoka te Co-: ""'"S w.as *«he"n- H- VA Heerlijks,\ooTdceier
lemborg', de Gouden Ecreprijs toegewezen voor eene,'''?.11 4atTÖka bijzor.dtr voor den waren CurisienH-
goed gekeurde Ve/KaodeUég op-de PrijsftoiFeOver hetl^ Ce geest vin dee?n koning behoort begeerd te
aadeelige thn zulke fpelen, waarin tegen winst verlies *'or«fa. 031 allés te bezielen. "VIII. Uitwijding over
overifaat. ;dat rijk ih "de toekomst, H. IX., Dit leven eeuevoor-
drijven van. loficlijke deden
aan 7-wakhejd vati"g»zigtaan doofheid-
<!«>c.a eenige chrónifehc ziekteözderhcVig is, d Van da
aitestatlen der leermeestersdié den afpiranc in da
w;ijkur,digc wetenfebappen, in de" Hollaréfcóc t**l,
"n de keginfelea-va» aaderd- kundigheden ouderwezen
•ebben zullende dv* bij .teren*-raeldi'ng. moeren ge..-
m,akt worden van net gctjragjvandf* afpifanr,éB va» al!e
Odcrc taïciSieijjice hij .dfogt't besjjttcn.*
■4. indien ouden,uf «oegdè». genegen zijn hunne zonen
pupil ie» t»t dea wzterlaac op -e leidencn vcr-
.auge'n dat zij het daartoe, bei rekkelijke théorerisch
Pr«jiök»al onderwijs op defchoolontvangen.'zuiiint c
ter «iezrifpiranfcE^alselvresVan her koninklijke 'corp*-
gecanfideteerd wórdèndein alleff .«ipz'igteonder worpen
zijn aan-de militaire regime, de' montering dfagsne* -
aan ai de boven bepaalde vercisehten moeten yoikoent'
terwijl men gehouden, zal zijn van -deze - hunne tocko-
mende' beHemmisg m elding tekomes makéa teo einde':
hunne dsmi-jfie al» eleve* te obiineren-wuBpeef
:.uor:c völbiagte ftudien in .den - 'watcrftaa't.
worden.1
7.IJ n®
gcp'Uatat
5. Zoo lang het cafernement vflor de eleve* Bietzal
i(n tot jtand. gebragf,.zullen dezelve pro -ifioned oa
ei'gejie- konen pij particulieren logeren onder behoo-
lijkc furvt-illanpe en op gelijke wijze als zulk.'heW1
piaatr gehad bij de elsves. op de koninklijltf «rtiIlerg-''
'-n.gé'Ui-fca 'of te, Amersfoort. Dienaangaande zulj»,
de-.ouder* of voogden de nobdige fcformstien bij' dea''
directeur dier fchosl kunnen, bekomen.
De ouders en voogden, wier kinderen of puoil-
gelie alles eq ia allen. Aacnterkiugen ter .ophelderingile» genegenheid betonnenen de gevorderdekapdiffbé-
van hjst eene en andere. Men ziet eit deze fehew.'/ddn. fezitle.iiom als eleve 03 de ko-nink'lfik;- arriii-
BRIEF VAN z. H. DEN VORST PRIMAAT.
AAN DEN HEER 0EMAN1EUX TE
,1 HAARLEM, OVER DÉSZÈLFS
PASYGRAPHISCHE KAART.
Z-. H. de, vorst primaatheeft aan den'heer Dek 3
|Bieus:te Haatleaj die hém zyoe,- pafxjgraph'ifche al.
ptmeene kaart had,toegezonden", eigenhandig het na
Tfolgead'e grahtwoórd -,
o Mijn Heer 1 Uwe uitvinding doet het meafchciijkc
rerftaad eere aan. Wat hét'genie van den greocen
-eibnitz ilechti als mogelijk en wenfeheaswaardg
|?"ozagdat hebt gij door ech ingefpannea nadenken
J?c ^and gebragt. De heer Paalij, «urator van het
pijceuni te Affchaffenburgeep. mag van verfiaod zet
Püf werk in *t hocgduitsch over', en.'pi
°P'dek<wink"lijkè artUle-
cn genie-fchool te worden geplaatst., worden -geinvi»
teprd, zich zoo - fpoedig doenlijkeh wei voor dea
laatftea September aaaitaanden bij request (art. 3) a
den minister van oorlog :e adresfere.'n.
De 5^ wai5nêfr e»' d= plaats alwaar heCesaraen-
^al gefchieden zal ,'bij anaacee in de éou:<nten cader
worden bekeaa gemaakt.
'prefssfor Ëraun
wat: men''alhier teverwachte n beeften zjj die;in déze
(ooft van fchriftcnen wlj:e vanbetbog genoegen vind.ea
zulle»,"ongetwyfeld dit ooekske met teel ftiehting en
overtuiging lézen. Oei wij fchooil' Verre van de:
fchrijver in allé bijzonderheden toéte-Rea men cn, sijne
twijz.e van redepéring overélaan te apmen doen hulde'
aan zijn loffelijk oogmerk'éif zijhemedetenijver jér uic^
bretiii'ug enj bevestiging '»tn JefunfiBi» wiüën ojk
daaróm niet gevragen var. ftijl en feil welke raak
zeer or.naauvi-keurig zijnwci fchend; allecé, dat de
- - «—--•. -ooircen van
van viiftiea
gelukkigen aanleg cu
gcneigdneid voor den militairen (tand begaafd 2iin
zonder echter nog al de verelsehte kundigheden tc be'
Kitïtn, vergund zich pér-request aan den minister" va»
Oorlog te adresfereo, om, r.aar gehng der' 'omftandió-
theden,' hunne -zonéro of pupiiletOop de kóninsHike
fchool te admitteren, of op de lijst der afpiramen tl
pjngifcn,
stdiitioneeï ariik&L
r - i. Alleen 'voor ditmaal worden «luders en voocden
fenrijver .eenmaal weear alsroodanig optre.! ende„zicr jongelingen ^welke den eoilcn ouderdom
op eene grontere b=fchau:g van«oge/o..legger jaf,n bcrejkt hebben> cen .geJukW(fclj
ceni voidcring welke ,v ze® als ficra zelven met oh
bekeed kan -zijn hoogst rertmatig i», en aan geer.-.-
viszuchs kan worden totgci'chrevcn.
MINISTER 13»VAN OORLOG..
Dc MlNfSTéR'VAN OORLOG bréiig: in;t?-deie ter
keanis, aan alle outers of voogden weJ£é huspv tin'
aercu, «f pupillenvverachteu plaatst te ,ziea op
Atnfterdjin, den 17 Augusiu» 1808.
Pi miniiser voornoemd
v
-■ta...--
- y«*~;
