'AL 62 M ES NE SC HÏEDiMSCHE COUR AN 7
E R.' T O O G.
MEN GEL1N GIN
zullen lascben; cvnfcf. ceoeB ffiÖ!)cr Baucv,a lo jaar ag io bioAen
[tal» zich oeusv/ijae ornsjr. van .9-9 ««r oe modes tg villE0. uS.h „nfft di. g^cnUden d -.bu .uv,om
W"
^b:;,st?7s -ba'gw 09 &j»!Tfie 180(1 -«sflsffe»
***-•
*V'
-H E T
y Ji /i K
'SEVENTJJtN HO'NDERD N.jEG'EK
.i Is w
ACHTTIEN HONDERD 'tl BOE
voufvuder-n welke de^ vrf'ugdo: haddenhen
'öerd:jaren vroeger dan wij Ïcbou'wfpeeldeïs of sari:
VjïCïióBwera j B deize bests, wereld te', zijn a beeldden zich
geluk wij rog uit ce boeken zien.,, dis in 't jaar
*?É9Vgédfnkfirèird tti--
•Wous en "reusachtige
jSSch 'tefc minfte op'
op ii'anec groote 3ilungep umea es taooajruciv, cp,
'avr>nruSrjljiei getuksvev.wi-.f jing til OHifcceriag* <tlr
dingen ongeveer even zoo zeer, als W(j op ou»
tijdvak caec d; veJc Tituihoofdcti ca; weinige Titus«
ïericn.
jiirliaanfohen en «faitfclreo Voffteogjtog 'teniet beter.
jpan bet vrp tsrlings is daardn tiet «stóet zeldzaam
jStondcn-aas groatvirfers vat tjó'ji opzij zouden
zich daarover in 'i cshecl piet verwonderen. Z
feoode.a--zeg jen; C'tst toit cintvs-, fh-z. mus;
p,ict'. otéaar» '-sdcr de zoo. 'Tecozer nijd wi« £»rei
jd<* Twaalfde ae beid ran dei dag, wien .fiecbts eer.
lyast fseu punt oncatek> om dc citde wereld uil ftar-
t'gels.te rakken. üaddc bijl i .jplsatfe vtn het ar src,
atgeiegeeej^tciae Zweden Jeetéa njktn, grooteu
i'1 het qtidden vso Europa alegenen ftaat tot ziji-
dispoStie gehadwij weddeiliij zon beh.iivc ,ocr
Keurvorst -an Sakfea 90k aiilere 44o.r.Srcjen vso dtj
troon geworpen, en «lialfcy den Woiwode va<, fafe.r
S-anislavs Leskinkki 'jdi'étf -.bjj-isaër.zijn 60s p/aisit
EET WÏWAfEl
uie Poles of ie fcizen en s/oaturén vso Karei 4e
Twaalfdco.vaö Sender af tot in zijn QoordDnó.,-A
GcHik t,nans.;pij >U se Preteadraien der franfehe ktö-jir
ossrfc-igcland vlugtten .vlügttéaté oBzertijd de Pre-
;endettci) der,CDgelfehe krao raar Frankrijk, (je! ijk
Gewis dadhten.fn 'tjdar r'7 5 ae lezers van nieuws Ithass een Kóring van ^psnje in den arnhtctojzen Rh i
MadeozcoJeuUaat zich met zoo.fpoedlg vergeten.' treedt, «iced dat te onzer t'j< een Koning van
EtT prhrffr hrfir/i.T/»n r?i\ W?ï ••i.» SarHinie.*' V Af* OÖiTRüeer i'i*rirffpn; nrtfe Cl
'En echter bedrogen zij zich zeer. Wjjj iezsn alzins
ïiog mei veel vermaalt in een hiitorieboek, hoe ouzr
Ïjroqitpapï'» elkander regt heldhaftig dood floegeH wïi.'
liet 'eenen éuaner Koningen, btnaagde de rol van den
iranKzinnigeh Alexander van Maccdooie te herhalen
aes.éec'ca anderen Koning zich eene erfeoia vaa zïjeen
aaouurtnete eigenen, dis dooreeoen tweed.' at 1erdca
acsgejyics wfi'd sangefprofcen. Of,., onJie bcvaTige
"Wereld" Jacht veeüig: nog over he"t ftijve cosiuu»
fan de gprss grcoimoedert io oude olicfctijSdsrljen
waarmede wij onze kinderkamers Vïjfierco. Voor
2iet overige maakt raea thans van,de d'adco "en lotos.
■valSea des jsars 17Ó9 weinig opdefs meer, Wlit msn
©ngeiijk gruoserc ding:r> ira ;en'; beleefd te hebben.
Sardinië.Üoö obgeyeer-a'ijudcnloaze G ootvEder s.
fprefcen ...watiBetr, 'ftet'.hiïnd'er iiipêsps waardig fsnêen
over zoo let's nog een woord te vtrlieseS.
Doch ik «rret niet, rf heior.zea grooten. mso'neo'én
«sn'zCr groott daden.' wel" ren haar beter "zal gaan. Ik
Eoa' hst bijna in tvyijf.l trekken; want waarlijk en
Ihelaas, asn 'ptrfoucny die dc groote hoop .gcmeeolijk
.'igtóipte laanses pleegt te dóetnen (bci>b. 0 »Jlc .eeitwe»
pvvlo.p gehad Ijaeer "daa tüt' hucne ge ukiaügbeid jui>t
jraajeooden WaS. o0k fp ejt waarfchijnlijk de tijd
btstf;tiare Spodhsfci-odelan tiitï zoo 'fpoedig ba kroci.
1 ïtóen 20a danrojp. kunntu tVcadcn, datob'ïc Kle..'zbaen,
".«UBgeVen Soor'deu glans van hunne dagee en hïideD
'ïan ,den dig jyha: eeBe eeuw, raet veel seifosóagen
,Wst iscrten Öottevin öcze'grocte daden,Jveldljvgen
heidenV'vorkenavoniut,en", fuccéiBbo lagen ia 1709
«njf,. «yërgc&lCvps? Miers dan de'tcgea van Petit <ivn
Graoien ov.r gijn g/pot lar.e, cn dt aiueferr.s eer itur.si
ca weteafc.hapl wei'ktde ijdel; zwakke i.bdewgyXiV.,
die het actie Ve'.itpDd esijta gek cDndcn'tc yt.-ttgtn
woordigen j döo'r gunst en 'dc inec!,:-,g te 'voorfehijo
fokje. E'n ongeveer zoo. vcai fiiifit'. jfreder ga.-yèr.
io: p vaii.eent eeuw vab gro*.ë'raden ,eo. 'fe'rwbató
reaf.waardigc fecrijven vonrnaaieii zijn.
0e vïede kan tltrsciu cd Nijftid bragt hel ncoïdea
'en' iuidéo ónzer'gr'satvaderc.'i tot'rust; uok bij oca
zal alles eindelijk weder 'het verlatene zwaar Jfpmrj
vindïii .en In 't iid der orde tefu^ keeren. DatrzaltneC
zich éetot iaezihoeo, ea 'de- wereld, v/snatsr aij bet
facit vaa den.jiangen' oorlog, oveHier, eb «rèt -hy
é'o feetêr» heelj geltie.it,:zal1 zich telvé v.e.'vvov-'
«ere vrager; Wa> iat-wel wij resi kruid en aseu
faheablosd waardig?"* ea. de wurelit <j óver dé kan
ielikigen h%rer icuoi;.gen ea^gruote liadco la ft jg'eisgi
tredeni 1 V-',-."7
!k vjreet sekerlijk niet of di: b!ao cc eet aal he>
vaa:,hare nog hfden, gelijk in 't jev 1S09 op re-
,'wouréa ea bellen figuremit groutmoedcitjcs cis. weinig
'fTWoidk zaiisa -ffl3ken, t -
•tie wear;yvij hebben in jaar stop eenen vrees
fclijken dubbelden oorlog, die van de boeijende nes
perifche"tuinen tot aan ae flreck vaa het cea*ige ijr
fae^tïlit 't zuiden twisten Frankrijk, en. Engeland
om'de.ledige.ironcD van Spanje eo Portugal; ia hst
poor^ertlViinp'cn in ]finlands fnecuw-elden ZvrUte»
kn i kuilaci. Dan ia 'i jaar 1709 v?as 't bijna
lietzeifde»ÖóR toenmeais was Spanje een greo fia_
Fratikrijk en pbstesrijk waren hej dit;, ons den
paatFefieó.troen ca Kohiog Karei, li dvoi dén laa-
cn'-^ucctafieoorl-' g vóefdéfl'al leen roet iu oaderfeheid
aV-|jr'aaligp.''toe!..piaai*,JjiBder' gêjukk-g. was, waar
kn'Jde bérpcindie' fi'ag'b(f.fba]pl3 quet Ti 'tjaar izojr
gfë,' die tlerr moedl yab dén afdeleefucD' l adewjik
rDier wei lg tci rede' fl'd.-g. De beste aynsr Ge
Sis wareVl feeds ..geftorven co andere nati- o
en as biï'SeSititfe Lcgcihoofden.E»en zeo
Ie to^ntóals. in "Jt .'noorden tuïTche'n';yZumdcn e>
hd óe'oo'iog, gelijk tdz.is. 'Ss fiag van Pulta
't;jaa; 1703 jgejedd -wei jiaar «enen.;flag' vac
a AtiitetUtz. p
-w'aa'r.ptóij-.neSbea^iü 'rjas.r itep eene Eüpó-
Olwieas :>a, aïtwaefd ale fiaatkubdige gcdaaiiti van
^vëréodérüi''' Doëh be't jiif -ji-Op jbad eeneb.Pc-
ca' Grioten, die "eene. wildernis and en disruit
rlö'Togiuöb' rgk' fchi'ep* die het goden licht der
jikiarinv enbèfcKaïing. aan debarbafea van het Bd.ó'; vee.-
Lgï en in den raag van .de gtuotd vteJdoenders dé»
(eaicbdoaa trad.
®t la'waar, wij hebsen veldfhgcn' van Aasterfttz
In Aaiéïïïetl geziep. ®"oh li'eden-vao.j'ióp zagea
ten Veld flag'van' Malp-aquet.ea. Pultdwazij hadde
len! bi' edi'geo dag. B tl N arv.a gezien wa arpp, een
SeaeraaV vanjisauweiijks t^tntig' jaren asn de fpit»
.ati pooo Zd/ede'.v met ra ndcr "tan jto.ooo »u>f
Kititódnonder fiiósn yerfihaafingen fldeg;., eene gacfche
larihéë vera-ettgdéei' eenen aalaüefehea- Prióa-.van
l.deo voet des Caucifu» als krijgsgevangen aas zij..-e
Hföèten zstf ligg»a.
Wis ^e'ién en» thana van eenen Moreau én Maife
Ja vare.eenen NclfoaAartshertog Karei en fllueber
veTteSled doch de lieden, die ttüp in nnnnen 3eu-
tJioaftocTde oleuwsp.p zren lazen_, fprzken daajin-
Këgeo' vsn buenen Nar,borough en-Pijn»Ê«feniB»"4 vs"
jfifeannen Vecdome ,cd Villara,
1 tVaap is ®t', det oe» tijdvak rijk ia io soadérH®gz
-yveifóbyofsléo. Caie uo sta vallen io'
-AYoréen" opgebotiwd.. jpo w-ijlèn so
'üiiii'rla rt nffVfri*! ïT ft- 35
aicawe
Roerbotr
dwalen «js "pelgrm B= iji'de wzreid Vcrli<ooid rond; "he:
jtonmkiijke hui» v.vte^ti«,oycf..dé weield
r.ee de voormalige ooarchen rou Spscje'Isveo eJs
.erduckèn, zieii van de wondéroiiariyitèdingen iiins.
tijds niet'te vesl ts belouven.--j'Heeft mj -Het.' geluk:
ia zyae dagen ceneh.de l'Épen te hebbes "dié zie;
over de do«f<tom<nea''«Dtfer'mseestn. jjraer, die de
pokpestyitit de-wereld,banteenen f'tkilbzii, die dp
kindèré'ó vau het veik eenvoudig én vérftkbdig, leert
oraren;. eenen Runfard 3u de h mgcrigco gpsdkóo
pèj VocflSamekó«'geeft.en dèrféiijkë .instiaeiii dij
zonder dui.elskuêfteu cngélau zyamasneoflie
daarétti j'vel'eood zijn wel zij- zich vcpr. eet beis dy,
wereld opi,ff.rehZuo wil ik zijue twiitigde esuw
nog ciet voor de fl-cbtfle hbudsn, ca geef h=as alle
o.erige bccrlykh ;deu als toegif op dca koop toe.
Ik s«u verder tér beta fprvtea2, Vrijheid ra
denken es geweten worden in 0.ze dagen .-ik.'bekes,
het-, zou weinig: geroofd,, .'als vnekfeu '■•■.erbèapi-,ers
wei up dien vefitahdrgeo gro d dewijl laea.zisn. ns
heer dan hd'ódercjaigs pfje..,1en; overtuigd, heeft., dai
er5'geené hekfih zijn en dat ,roen aap géene ziel hes
denken kau rerbicden. Doch vrijheid, van fp'aa.t en
drukpsrs jt'ordt heden, ten dage zog zeer zorgvuldig
door de Grooteu beperktdé wijl men, ze voor de val
ken, als een
Engeland bij 'dit verg ft rezdz fzoert éene eeu w ,ïoh'
wel' bevonden, dat_.net doajrzijoe ftévige msgt ,'zynêjt
rijkdom eu glans dé "verwondering van alle ..atien i-,
ik wcasch u geluk., wanneer mru m 't jaa." 1909 om
trent de gevaren vain dit vergift dj.oi menigvuldige
proeven grondig onder?»?! zai zije.M
Eindelijk, rniiii' lieffte naaeef, vreasch ik o»
lijdak weinig groote veldDngca.weinig, beroemde
krij gslitdcnin plaatfs daarvan deugdzame Vorke
die .biin'Jl'ïhd vétrliker.e Fifl«n.:,ljwaioi«<T-#, dU déj kui.' i
verhaa'hbelastingen<t«y'e?jninderei>.';' Wetgever^ y/icy.'
ourgei ÜJkc vrijheid beilig is t"
o Men segt, flst.'Ttdert BsflfeoW Schv>e.'rzistt bm.
ü'iiid hééft uitgevonden de 0 >rloges rnrniceeiij.ee
zijn geworden. - Vermoedelijk. w»rèo zij te voren dier.
lijk.Doph .ik beken hettt ópregt, de Benfcttefijtheidr
ónzer vcMliagep is 'neg - nffchuwelwl:- - ,Jk_ wrensehs..
derhalve, dat onze ooriog.-n hemeifetrer wieraea. Wi-
hebben onder otrze tijdgenootcn in 'tjaar iSc? ccee
Horoloeiemakèr Degen is Vfsenen die vee.ligt Z».
zeel vernuft heeft, ais de jMönnik Schw.ars.
minüe is hij de eerde ra'ensco „"dis- naarw'el^eyallei
én willekeur, m de lacht hécn en Weder gewogen
0«oe de kuhst van vliégëa,,,di<iiij.;vDnr<?e aé?\eiie-
ged niigevondeo heeftmakke hg-.oenfes-.o tot kutjr
ziicgesea den oorlog veélügt hemelseh. Oan. iior
ren de véStingen op aarde ioa' mee hslczac geene.*
moord;' geens brandflichting van ünt;rwaid?2gre;-
gruwëiéh vsa Labtk«eene 'iélègeïing van ftisntu.
en Daaisig tóesr? «otwófden io de lKCht- geene za
Jen vertreden. Reeft'.in 't jeer 19a? dc oorlog, op
«ëboajéO; BOalbbsï'jfc'te-sij'o, <ian Wrn5?l» jt- u 3C
«S.» -
Een jong* RegtsgeleerdeSe Parijs hoevds rëgelmsig
elkes raorgeti de mis in de keriëNotréDanje ,én betr ad
■lezelce nooit, zbcaer een kleinVjbehbefliggekierfi.msn
in eenen grijzen overrai, die. -JirM aan .de deur, het
wijwater aanbood, eene aaisnoëé té géSfen. Ecn.j 'ver
dubbelde. fcjj ziine gift én zeida ütt hem:' Gocee
vritmd i ik heb éeri geerigtig proces van welkt uit'Hsg
ttiijne ganfche welvaart afnaogt :'bid„ voor isÉlj tot Ooi,
.^at h|j het hart vsn mijce Reg ers tot mijn bestkide."
Ook had hij alle reden om dit rè vsjenfehen ;i wsui ds
twist betrof niéts "mindersdar .sijne:. gchecle vader
lijke Balstenfchapyen hii had daerbij.raet magiige vijan»
den te doen. ;B'0 4<ta uiigang fluisterde hem het raanr
oetje aan 't wijbekked t«e: iVtijn gebed, zal weinig''
helpen; geld aileec ken uwe z a«kdoen.-wirjajn. Se-
hoef. gij eirt,„o ben ik bereid., jp t-e benoudigie foa
te vertchaffénj',.zb'o dra Gljj'artJ;jiéa rbétjys"daarvan tér
hand ftelt" ,Öe jonee mao liet zich Jit-niet \e ver
geefs zeggen en reeds op den.soigenecr, norgen druate
hit met inet gewmie gefchenki den mau ,'tnc; ei"-.:n
grijsén': rolt eene rchuldu-kewtnis"- ys-i honderdduli-.tr.-K
in de hand.Dezébdiytife'skiBfom na', het eiidi-
ren var. idc mis -eri ,hij hield .woprd, a Doch-den
v-okaar :g ;(ukté het,, 'inet hulp vaa,deae.lvé fpoedïggei.iig
iu het bejii der betwiste erfenis te koa»o, Zijne ces'tsf
gedachte vrae nu de wederpetaSing faa, .het geidl welja j
dan nok.'bij:aOn eer.fte ke kbezoekiplaats vónd, TTegjdglc
band hij uii erkentelijkheid den min .eau. 'tfackker,
in plaats van de gewo-.c gift; twaei'r.'ioiiisdóiFii»,;
de<e wees het gcfchmk roet de verklaring vaa de hand
dat \hij hem niet uit eigtrbaat gedi.end, .cad^ cn ver.
laegde 'tiiét m»T. dan xynë,dageli}kfche'.«*tinoéer' t=- j,-.
,Ma dé rnis fp-ak hij ,dea .jongen nsin iop devbSge-eén -
■vijzeiaaa.jlt, weetiMijn Aéer./.'détGy. ,aog ottge-.
trouwd s.:, ten ben daarom bcdaefït geweest ^cBSg.atie
voor ut uittéjócken :vetfmsad het, niét haa; »(P".«sniBe,.j.j
ftai-'d aaaté-iBtmén» ;£ij, die, ik Ö--..voorSa|;;ishSB9?b-::;
dom noch. leejakV.Mar veel ter/ het-;tegendeetjaavvan;
én wane,eer twintig duizend daalders tót;-uw"i teristuig
'keBoegézijn j.,ir>o zal ik daar.,o"r: zorgen dit Gijosit
die hébben"zujti :De'.:veiisaasde discipel, vaa Tiietai®'!:
daokle den men.,:did zoo" hartelijk deel:»san .zijnj",lat
fcheen te 0etsen voor zi.joea goeden wil cd veriice
hem met het. s'rwoord dat hy zijne .aanbie-ii ig ?'■«-
kpgen, en hem djo voigeuden marden dasrvp uefcbeid
od geven. y
Hier was echter geen groet overleg ooodig en zijp
'oefluic was deraalv'e fpoedig genome.!»went cc verkre
met. ie» -orocdes-,f, e
YAer. aanzierli.iki étfesj.s jmpcjtisU
en zuster» Reele» .„-.«o op .sun- tvpj
lange praktijk kon hij, bij. dc,menigtevan zijne .cdi.
lega's,'«reinig; rekeoea, s.A'ifhijderhglv.ébij de VèlgéeSë
vroegmis zyns gewone greep, inhet', wij bekken de,dv
vroeg hit iptf -vr'ierdejykeo ouden,-die het hem vbrfeijjpd
tegenhield':'ïof: hij de-,loevvusié Damekoni^.aicnj
",fi, Waaroin niet Wi-rd. hem 'ten «ntwoerd gegev-ae.
Na ,de mis wil-itê.n:tot .naar «beren,, en Gij kociti^
z-OB wel van naren kant als v«u den ként h'aarï vaders,
cea goed oathaal b-Joovéa,"
Na het eijsaigen \sn den godsdiea«t wachtte hij ié.
•i.alVe tot dat ger,c zijnes laad va saet den' la.-.Glea
uit de gemeente ,.dé .kerk verliet, en daarop -oigdehj
dérrsielven d.óor vjrfchcidene naausvc ec vfgeldgeas ji'raj
ten tor asn ésne kleine puort die zijn leidsro.in rr.n
eisen fl,.utel, dien, hij uit derï zak ..haalde opspdé. Aij:
gi rgetj hier öófc'tïi/,'-en" -ösklom.méa eenen, friaal las"
trap Veirvsjgens fcsirsdén zij een klélè dee^zindalijX;-:
ksniérljë,fdat-flecht»; met één*bedv eéoe- tafei ey weial^»'-'
ApeieD geraeubileérd tyas. 93a0der eich vej- er c.p i:
houden-,, noch een vroord '»e f^reken klop.ede cOe
s3n eene zijdeur zij opende 'zich-, en eene i"ijs'.»»c ve -
koorlijkê biondu-e V in een 'wit een oudig gewaad rrsd
vinnen. 2.H bloosde bij gazig' van den vreemd cl is,?,
rn.ock.dcée gevoelde, Uegenovir haar, der. !o d zij
wangéo,!-' Hare:gehaete houding betooverde heró-,.'oa.t
Gak liter gedrag' tterk- bij' de eenvoudige kleede; drag taf-»
.het eefte v.Iugtige ncderhaüd ;.rriet .het roeisj: haJ
voer 4en huwelijkskandidaat ,0 0 - vêelaan:rskkcèés;;
sis dati.i.waarduor zij-.zijne 'zinoen*- 'omkocht, K D:':
»a öer meisjazeid= de oude dadeli'fe'na de- eerfte ai-
groetirg';, van hetéwelk is metv.ü fpfakikben haar
védsr vvrt hier -.torwyl J.Ij lêic»- -I*-" d.,Jt
uur i>' hei "^eldi, dat ik beloofde, Voor. het overige-.
geef ifca eën'Wetej b';-"dat „w<i gtg"va'e d'e weréiB wvet
ak're oyériedéne móéder, én ik" wij. hebben naar is,
e vreese God»V '«a ..verre vaa, "tgewoel opgevoed,iajï-
'usFcaen mangelt het haar nirl aan .verftand het-j'c
.ebt* oog zon natuu-iijü ,.ec, zoo weinig gevormd;
;at Gij hei elke rigttpfl» flic; U.behaag» zult huc.'.eri
;even Wat',mij betrs't, so® 2ai ik mij, zoo dra it
niis kind vé>zorgd heo op't land. 'Jegevén en daar vsil
'iet weipigc leyen-, dat ik mij .befpaarde in '.kort,
van mij zal .niemand iets meer neo-en..,
De Siccgolijk verheugde jsnge'ling uitte alleen nog is
Kdenking ,.feet meisje tegecBaren' wil ^e' troaweu; Dan
e goedé oude'nam ooki dese zwarigheid weg, rtrwijl
dij zien tS-ds van fcHsamié gT'eijenda docjiier. wendde,
iltrbsbdszeri Eeér," fp'ait hU 'Juitaile mii.békenfe,
iièdca vaa."étjaéti S'and tot fchocaznon verkozen, eu
Myh.vi
enen ter aarde ge'lagenea olik en eéne ahgstyaliiigó*-!.-,
ie in de cógên van .baren -béitemden .bruinegoro eiw
'jekoorlijkhetd ir. haaf vorhaogoe»—- ik heb üe«B!S?
ndetes wil dan Óweo «'anoerr ik-over ayi.éeGe:
2e gésiedïR ud> ca urj bet éieie Uiakwr 'iM di«
