-lIMis' AftèH ¥óki ik
S» AN D - EN VQ L KEN KU U BÉ-
si K-'èS A s K B
M N r, E L G E iL
v
f 3 iüss ui^eêoi.a' geweest te ï'jB?
(FcrVik-i
Toe'u ïk Zvyeds
te vu-vo.
t; sagen dst 'ml nadcrde'S, begonnen
Davit dc; Rustten w inkten snet.de fcstnd
SpieH g'ééang en dans sij'n in htsèhé gezel-
/Stesippea te '«ai*en bevatten' bet kenmerkends-van dit;
volk zeer fptekand. AT hiinnê hartstogtan sijn hevig
en- werden door een zeer krijgszuchtig» aaoiien verge
len zwommen moedig: voortsoo dat da Zweden hen
jvoor overlóapei* hieldenen éghielden te fchieten.
[Doch toe» zij -hen aan dea Bever zagen tomen'hér
mei uit den'mond mutsen ea aan het eenen ara"idik
touw begonnen fnijden, vuurden zy cp nieuw op ben
en troffen' den eeasa gevaarlyfc, zpodsr dat de twee
overigen zich)daardoor lieten 'verbijsteren maar zsp,
lang voor-.faedea tot dat zij de boot los hadden. Zij
aven, aan. deziiïeeéuen flootduskten onder'en trok*
aeJd» Sï.r zellïin de uitdrukking vattliefdeen.teetórheld,kea dezelve zvV.mmeode aan een touw oadsr het wa
ter naar fetch. Naauwelijks waren zij. eenigzlos over
de helft van de rivier of hun gekwetste-- kameraad
zonk,.ea de tvreede werd dooreenen kogel ib den rug
getroffen. Het water werd met zijn bloed gekleurd
de brave Kofak. kromde zghfpande al zijns krachten
ia, terwijl de derde het touw alleen namdoek ein
delijk ook begon te verflaattwen. Dit'zag een snder.
Beilateh hebbende, zijnen troeder te reddenwierp hij-
izieh in de riviertrok er hem uiten bragt de boot "mede
hen biet geheel verlaat. 50vejsL.vplgtdei> Kofak de hoog
Inaed des mans én' dés krijgersJ dis zelfs in de eerile
iiefdésverklartug iets /vernederends gevoelt, dezelve,
tegen hés gebruik van alle voikeaS van de vrouwelijke
zijde verwacht, en daa nógi-volgefe» de wijs onzer
voo rffiaïige prudes zwarigheden voorwendtdie
eerst ra verlóóp van eèaeis zekeren tijd bet verliefde
fpel bier ten- voordeele fies meisjes, even. als bij
ons tea voordéelë des minnaars» eindigen. Deze ge
waar te ia meer zonderling, dan zot, en heeft in deo gelukkig se:
JjuwelijksSand hare góede gevolgen. Zij ti. de eerfts,
«n beflisfeiids flap ter erkenning van ds opperheer,
fcöappij des mans.-
Be Klein-ilisfifcha (Maioroslisitifche) Kofakken, welke
'Btsestal in de Ukraine wonen, .voeden zich van den
akker-en veebouw doch onder de hand ook van roof
en plundering. Zij hebbeirveie'privilegiën en voorreg-
ten, Welks de voormalige Koningen van Polen hun
fehoskec. Men mag hen bist niet. de Zaporogifche Ka
fakken varWisfelen, welke een Wild, Wreed, roofzuch
tig en bloeddorflig volk zijn, «ie éefchrikfcelijkrle wan
fiaden aaifi hunne naburen uitoefenden, vrouwen en kin
deren vermoordden en vaa daar, onder de regering van
Catharina libij duizenden teregt gefteld en met het aan-,
(denken yan hunnen naast geheel en .si uitgeroeid wer
den, De Kleiu-Rusfifchc of Kofakken yan de Ukraine
hebben een Veel menfchelijkerkarakter, zachterezeden,
eenen regeJnwtZgets regeringsvorm, en 2 ij a deels door
de oorlogen in Duitschlaad, deels door da wijze wét
ten yan Satharina II en haren Stadhouder, derr onfterf-
lijken "Veldmaarfchaik Rumansow gehete:ker en be-
febaafder geworden. De formering der ftrjjtbare tnatt-
fchap in ftaande regememen, eene met de tegenwoor
dige krijgskunst ovsrecnfteffimiger wapening en tucht,
dia hun te voree bij alie gefebiktheid van den ligten
R-uitef ontbrak en dikwijls de beste plannen verijdelde,
geeft' h.tin thans eene nieuwe gedaante, en ftélthenzoo,
land,
Zulke halsbrekende .Wsagfcukkén nljn Wjhen aieta
zeldzaams. Van jongs af tot gevaren in 't Waterbij
wilde paarden opgeleid, aai her gebruik der wapenen
gewoon en door het verhsil van de daden zijner va
deren. aangevuurdvolgt deKofakblindelings deflout-
fte ondernemingwaarbij echter meer gebrek aan Stee-
nis van het gevaar, dan deugd tenjgroedflagligt. Voor
den flag bij Chotitn' Itgerde het Rusfirche leger, onder
ilen .Vorjt Gallttzia tegrh over het Turkfche, ca Werd
door de ftouth-id van «enige Atabifche fpahis, (rui-
tersj die z'ch van de Ratllféhe voorposten deneejnen
kop naj den. anderen hsalden, verontrusta In. jt bij
zonder trof den Gen «raaidie dit fpellang befchouwd
hadde onbefchaamdieid van eenen Arabier, die bin
nen korten tijd 13 Rasfen de kopptn had afgehouwen
ten ulterilï. Hjj beval derhalve aan eecea* Overffen
der Bonfchc Kofakkea eenen beproefden en, wij bs-
redenen Kofak bij hen te latea komen.: Gij ,"z;ide
j» Gallitzin, B ziet gij csar dien omzwervenden ruiter
wel? Gy zult er heen, den karèl den kop afhou
wen, en-mij denzalveri ht«r brengen!" M Goed
n antwoordde ie Kofslr, Doch brengt Gij mij der.-
ztlven niet, dan kost het U terltond deh Uv/etti''
KstraschoKarascko(goed, goed) was het ant
woord van dea Kofak, die eindelijk, na é*n lang er.
twijfelachtig gevechtdopt het overbrengen, des kops,
zich van den h«n opgedragen last, dien hij onder de
t\ KrT^ de vac1 regullcr® tro&Pea-|oogcu der -armse ea van verfeheidene getuigen voibragt
Zij beklagen daarb^ niets meer^aa het verlies vaa bad kweer
Iviin lla nTalran on nétSk^i J 7
luniie pieken en' der vrijneid, ongeflraft rond te
zwerven, en door rpoven en plunderen zien te ver -
rijken'hetgeen hunnen medebroederendsn Dónfchen
en Ko'ralfcV.en Kofakken, nog vrij ftaat. Toen zij in
den zevenjarigen oorlog op de krijgsfchpuwplaïts ver-
fcheneni ging het den Pruisfeo gelijk Gaefars légtoe-
2en in den,.Wiiw ,r~\
was "aiiuw' cn onverwachtde hhredijjê verwoestingen,
welken hunnen weg van alle zijden 'kétmerkten en
voor hunne>;g«té armee de nadeeligfie gesnlgen hatk
.detti boezemden den Pfuufifchen husfaren eeneakillen'
fchrlk inen kostten den Generaal Ruesch in, den flag
Zoindeéf.:z-tin% eer. Doch d« Prniofen Jeeieéh welhaast
den piék met den fabel pareren, de vrees verdween'*
®'i het veilaugenme'
(Hel vervolg hierna)
BtDRAG TOT DE GESCBIEDEK2S
DER RAADSELS.
DE EDELE KARDIflAAL,
Eeaé weduwe.die ïn gVootè: bihtóte leefde 'noord®
is groounosdtghaié van den Kardinaal Firnefe r-oemen,
en veifcheen deswegens 0p cskbfea dag in-het gefcöor-
yertrek van dsnzeltrép.'doothare dochter esb
fchoon -bloeijeud jopg Cteiaje vh.o ten hoegfte zsvea-
tien jaren, vergezeld. Os Êrelaat v.'Jra iisaf. teritónii
gewaar,, en daar nem het eerwaardige, dpregte ge-
iaat .van dg moeder, en.- de ó.ogedwosgeneozfehutd-
yolle bav*a!li|itstd .der dochter trof, zoo naderde hij
zelve, en' vroeg haar op etsen toon, éis heit moed int
boezemen moest, wa: 'zij begeerden
Met eéhiga. verwarring' gen fcefchésaifig halfluid,
antwoordoe hem de moeder-, ■dat Ae rampfpoedeu, d:e
haar gatroffjo haddenté wljdtoóttig warea, om de
zelve -volledig aan hem te kunnen mede .'deden i dat het
thaes zoo. verre mei haar gekomen was, dat zij geheel
uitgekleeden uit de kleine woning Verdreven zou wor-
derf, die zij mot hare. dochter in eene voèrftad bewoond
had, wanneer deze zich niet, naar de wenfehen van
haren huisheer fchikte dis' op haar verliefd wasdat
Sij.as Emioentia aza. haar b'tlis - net vijf zechiaen
haar leyen en hare eer bon weder geven.
Getrofsn door don naiv en toon^Waarmede de. moeder
dit verhaalde, en de befchsidene houding der dochter,
fchreef do Kardinaal terftond een billet, dat hij haar
overhandigde mat bet bevel/'bet naar' zijnen Iocenöant
te bresgeuy tegelijk vermaande hij haar, bij voortdu
ring öezo deugdzame gevoelens in hare harten te bewa
ren waardoor zij ziek ook in de toekomst regten op
zijne w'clwillsbdBeid en zijne onderftenning verwerven
zaudea.
De verarmde nioedsr dankte hem mst de levénnigfto
uitbarffitng van vreugde, en vloog met het billet naar
den Intendant. Deze/bezag" het, telde haar.'vijftig ze-
chir'cn toeen leida vervolgens den briefin een kast-
ie* -h
Gij hebt U bedragen, M ju Heerzesde de
vrouw vol.angst tot hots toen zij hot vele geld voor
zich zag liggen, Ik behoef Hechts 'vijf zsctainen, ea
om méér, heb ik ook Monfetgoeur niét gebeden',"
Ziet GïjMevrouw op hst bills!; ftaaa er toch vijf.
US- - - - - -
Indien dat sod is, Mijn Heer t dan hoeft Zyae Emi-
nentié zich bedrogen." -
Gewis niet, Mevrouw, ik ken Mijnen Heer tt wsl,-
Neea bet gtid tot want ik mag mj aan zijn on
genoegen niet bloot' ftelleh.
'Om dezen fl.tijd te eindigen Itwam men overeen
(ié biflisBng san den Kardinaal te laten fn naaütyel'jks
nad deze hot billet Wider in sis hand., of hij verfcAurde
hét, co flelde een ander van vijf honderd zeehinen op,
Gijjbadt béide gelijk zeiae hij,tot hèn ik had mij
werkelijk bedrogen, en ik bedank U dsaryoor, Ms-
/rouw, dat Gij mij daarop opmerkzaam geéiask:bebu".
Gaedele vrèawvoegde hjr ér bij bvkil -Uwsa
bevreaig Uwe fcbuldellc/ers i'.-nrn lüch
altoos nub-'j'-o s.. v
fchot op eene wdvoegelijks wijze pit
vBjV.ue'ó
te huwelijken.'
HOE DE LESING VAN EEN TREURSPEL ÉS WEN
1 MISDADIGER' ONTDEKT.
t>éi raadfeiminnénden LefeëreS Atfsi dagol adi kan ee#i
Btjdrég tot de gefcitiedeaia der raadfels niet onweltomj' Doctor Èarnabïj ward eens bij 'den Factoor van «ea
U::.- d-jr-,™--<-:-J— J- ■>- 1 rijk maa in_ Londen geroepen, die sen. josig aan »aa
goedo familie an dsn Koopman zeer y/itafd vvas. Da
Arts vond hem' ia eene geyige voorts eo Vefnjé 'dat
de Kofakken 'té plukharen ,.vyerd!zijtt. Razdfelöp'gaven beminden "de oüdfts.volken reeds, j tijk maa in Londen geroepen
a ./emeen. De piek was hun thané'niets steerj dan een bijzonder die, welke^p den middeltrap tusfcheti ruw-
&ok, ec bij elke gelegenheid iwiéïp do kieinfte troepjheid en befébaafdheld dondert, Het bikends raadfél
«ie'a fterkften iJwop. Hen te" vervolgen., was gévaariij-
ïser, dan hen aan te vollen en' te-Csan, Geheele lacd-
ftreken gingen voor eti achter'hén in vuur op,sn huouc
■wraak, die even 'als hunne dankbaarbsió, grenzenloos
van de Sphins in Thebae is gedagteakend uit hét hel
dentijdvak van Grieken laadhst raadfei van Simfon (B-
der Regtéren 14, 14—1S) uit dat der Hebreërs, Io
een later tijdperk van dit volk valt de Kooir,gia-S3ba,
offeros aan Kunne woed? alies op, en waj cenge-hitt een lanéfshap van-het gelukkige Arable, die met
hare rasdfelen den wijzen Salomo beproefde ft Kon.
X. 1, ver»,) De Joodfche Gefchttdfchrijver jofephus
geef; ons berigt van eenen taadfelkamp dezes KooiDgs,
welken hij tnot-Hfraai, den Koning van Ttirus a.icgs-
gaaa hed (duig. VUL 5 3). De wijsfle hoofden
onder de Grieken Bias Cleoblus en zijne dochter
Cteobuline, busme treffeiijkfire Dichters en Dichtercsfen,
Archilocus, Situonïdss, Tr.eognis, Sappho ca andere
b'.ptoefden zich vaak èn niet ongelukkig in de raad
Telen, Ook in gczélfchapp'-srt ia latereu tijd bemin-
den de Grieken en Romeinen deze oefening vat
het vernuft en;,de fcfierpvinnigheid, -PrQzsa werdén
uitgeloofd voor dea overwinnaar, .ftraffen bepaald voor
hem, welke de opgaven niet raadde. Dikwijls befi:
de weddingfehap in geld en behalve de fchandé was
het vetlics van eene willekeurig bepaalde foai defiraf
voor den osgelukkigen rader. Dikwijls bij gezrJligc
vrolijke maaltijden was het Rechts een/boete in Icherts.
Wie het woord niet stof viel ia de ftraf, eenen be
ker onvérmengdan .fterken drank, of hetgeen on
zén raadfeltninnasri veslligt minder zou -behagen
a'waar het fchsrper genomen wordt, eenen'bekerzout
Water geheel uit te drinken, Atha.casus ïn zijne Deig-
flofophisten, X. Blofz. 457 (edU Cajatib.) geeft bo-
wljz.en daarvaf.Ö.>k Gellius ia ztjne Atüfche Nacht-
'en (N. A, l. is, 1 én 13) verhaalt dergelijks voor
beelden. Volg «os dezen gefehiedden zulke opgaven
voort sDielijk bij dè gastmalen op ~tié faeeten vaa Sa-
turnus. Dezelve befeondsn echter meer uit fpraak-
Duistere plaat-
'ea ut: Dichters wérden ter oplssfiog; voorgeflold, b. y.
de fpreuk van Htïmdust!e helf t is mist -dan hitgs-
hes/;.
ris d
volg der weinige veïfehooning,/waarmede zij dcor de
grutsfenen zelfs door hunne eigene Officieren, be
handeld werden, Hoe weinig het leven van eenen of
meer Kofakken in de oogen der laatfte goli fioch hoe
•groot ook oan de andere zijde de gehoorzaamheid en
<de onyetfehrokkenheid van dit yolk isbewijzen «ié
^eigende voorbeelden. In den voorlaatften Turkfchea
verlag wilde de Rusfifche Generaal B. eens tnj den win
ter over aese rivier trekken, waarvan men nistgenoeg
wist, cf het ijs fterk genoeg was, den last der
ïroepen ec der artillerij te dragen. Men beval derhalve
aan 50a Kofakken eene proeve té neitien. Dochnaau-
welijks hadden'zij'het midden bereikt of het ijs brak,
cn zij-gingen zoniet s-ééding verloren, Men bewees.nu
dat het onmogelijk was fiond van zijn voornemen
af, cn dacht verder met geen Woord aan het .„nien-
|dhanverlies,
la dsn laaiÖten Zwecdsch•Rusrifcheb oorlog ftondec
att dea jare 1.789., .Ovk een VAST „g.ni,»!» CufaididU
ïn Finland. Vele hunner warén om paarden eo
jvóeder'te befparenvyaarvoor de baat zuchtige Overltso
.wel- het geld oatvitjgendoch voor zich behielden
bloot verkleedde voer-en. bagageknechten, Aan de
Keizerin werd evenwel de lijst dér vo'tallïge Kofak-
Icen'coTpfca voorgelegd, ea de gage'getrokken. Eens
s:ïg riten aan den anderen oév«r _der rivier Kijmen.,,
Wélke' door eèa' Zwecéséh piket gedikt werd
een dén Rusten aoodig vaartuig, dat vsst gemaakt
was,- Na-yi'ï'fchiilcnde pogingen, hetzelve los .te ma-.
Jten, welke'doot het masketvuur dw,Zweden;yerhinJkundi'ge en wljsgeerige oefeuingén.
defd-werdénVroïg de Rusfifcae Bevelhebber,-'of er
zich niet eeniga yrPwiiligers betonden dis hetopzicb
wilden*némen",/over te zwemmen-en de boot Kis te
fnijdeo/ Na'einig .n SÜd traden er 3 Kofakken op. De
prijs "Vbor hém4,-die'dezelve bekomen-zou was e'ene
banknoot van 25 roebels daartegen pmtefséérden z
echterdewijl z-y het wsagftuk-ntet vooa-^el.d, maar tóoo.
üt'övtr. voor den èieöoV huiïber Monarchn wi<<(en
«nderncmen. Zij wierpen''hunne' klèederin van zich
em lproa;,Sft, sik tsn iscs i« 4s'ft waad, to dg riyier.
bij 'voor twee -dagen' in BarnéVeld 'geleaeo had em'fe-
dert.di«» tijd bedlegerig en Bapelobs was De klj ka
Arts vermoedde terftbmS de oorzaak der ziekie. fj,]
vroeg- den zieken'ofdittrenrfpei feeaen fltsrkao-ivdrafc
op" hem" gemaakt had? „O, eenen vreesfet: k-n
Hervatte do zislteik geloofde, dat ik int soédii:-u
wezen 1" Meer v/as er "voor den Arts nietnooiig H
vloog dadelijk naar don Koopman wiens liefde tót den
zieken hij kende, cn déelde hem sfjn vermoeden mede.
De. Kóópman ging naaï den i'aticnt, fprak heravrici-
deitjk toe, en bezwoer-hem j hem vrijmoedig alies :e
ontdekken Wat hij pp het hart bad-," al zou het zelfs
een. fcasfendiefftai.ztjnv -i5- Edele nun riep de -oago'.
luitkige uit,-Gy hebt mijne misdaad geraden. Gij
vergeef: het my; ,0! vosg-.bij deze onverwachte wel.
daad nog eene graotere. Bid mijne familiemij i .E -
gelaad te verwijderen. Bene kenbisraaking m t 'Nb
vrouwspsrfoon doetntij üdderetü Om Godswiiie <ur
dat ik wegkoras., of m\|aè geliefde wordt voor n,ij
eens tweede Mil wood.' Sedert ik- Bafnévelï gelezen
hei, kan ik geen oog toedoen. Doch den Hemel zij
dank! mija angst Reeft mij'gehinderdU nog ïn de.t
yorigen nacht 30 pond ftéri,-re ftelen. AchMijn Hoé: l
:k Wil Voor: ik moetvwrt'P'"::T -■
De Köopmaa Wss'.diep"gètfoffsn j''. hij bswerkie héns
het gtweuschte verlof,- en de- jonge man. ré. tie dour
een Jehouwfpel gered .nnaar de Engelfche vo'Ltpianua
gen in- Wesiindie, alwaar hij een braaf man werd,
GR OOTMOEDIGHEID, >1
Te -Memphis ontftond er een des nacVs-fo dégvónte
moskee braad, en verteerde haa' geheel. ",Dï Muoei-
Bsasen 'hieldsn ds Chin.-z'rn verdienten. ftakea om
zich te/wreekteden bra/d in hunne hiiiaen. Taéa
do Sultan vaa deze wreedheid berigt kroeg, Keft Bij'
de brandSichters 'têrftond in ffeeh'enis neméh f tn se-'
ibphisma's eo. vaifcheflastrixléaen opgegeven ,Z'o|zasesiÜk in eéissn groóten kerker opSuiten'alweer
volgende .Waaneer ïfc Ifeg ctuis tfgdat"ikjd[f"o« loon voer hunne oavcttjlds daad zóudeu o«i-
ieg, Zegik Aza.de waarheidfitfgte»eenmemchis ,jvangen» Sommige werden ten dood' Veroordeeld
RU*;gee» p'aarJ,'. cte msr.sch h een dier, het paard h dcre zyuden de nand verliezen est nog andere duo
azeo geen djerttl cp htiane' oplosüng esc prijs 'ge«
b. v. een boek (T,i\éz. id, 2) mt-teenen laurier
ifflwimdcn.
geus Hooftlftv
'Sshter fciijnes ook eigenlijke raadfels vol-
Tpitsrosden locpen.'
- Gedurende dc volktrekking dir. von
vs'n hen,"-die ten dood .vetoorlo .fd' w<r«vt
'yreea de& d$odliiv,maae ach Jiiïb eene m j
stea r:eo e'-s
der,W.: