^WssWk'è®
e c'è'ükklfe
SCHIEDAM.?.!
I E K G E t J N G E Jf j
7AN St» DO015. DE
'SP A AM S CH E OPS TA NDS lA fï G E K
«RYDSGEVANGEN GEMAAKT-OtkiCaER. VAK
•T REGEMENT 'GASTEELAZ.
brieven2 doör hem zeiven '-gtfc&rtvem)
Barcelona ij-'BJdórt 1809.
•van de ö'uif 'yrti^w en de 'tUifcfentom>fven ecoec. klaterend'vest gematte» 'en welke feéboeftayma ook
(Officier der TinWitoepen rédde ons hex laven. 'Öe fcWa- overkwamjrij sagen voor hst uur d;s bevoeta n e-
tea werden tegéltik naar Giruc?. ingefciéept,; en ik op mand metir vc feniinen. 'Gelukkig waren Cu-. kuurt»'
de hoofdwacht 'dér Wsalféne gardes io Het';- fott 'ge-dagen niet' dezelfde» 'zoo dat \vij eitasdw wederTijdj
hfagt, alWaat eon'jbekwaam Cïirurgijnmij yetboDd. In-'jkonden bijftaaa., v/.V .-. 1 -•
tusfeityn bragt ik aldaarwtdef eenen; ftornucbtigeiii. Ka dat ome genezing volbrtigt wriawerden wij hij
nacht door want dc Waalfciie gardes deden eenjm uU-icnze makkers grbragt welke z en in 't c«l!buU;tt
val., 'en *m' het fort bleven Hécht: ooerea sfehtetwelke jocgeflaten bevonden. Wij werden geli;k ansiere nie.-y
mjj vaa tijd tot tijd op de hoofdwacht 'bezochten, mij (aangekomene krijgsgevangene Officieren in verfcni-
het tot e;n verwijt maakten dat ik ie Fr'avfclten dienstllendet-kairier» ingekwartierd ea alle gemeen feliap
getreden was, en mij dieigdeH >da» hala af te fnOden! bleef cz? afgefhedciibe-al?e wanneer T.witfci icr>e
01 mij met dolken te vermoorden. Alles, wr.t men mij j Officieren (in Spaanfc :cn diens') b:j een :e konen,
van. hue gedrag jegens gevangenen verhaald had kwam jen zelve eote gcheele ayonden in .ons gtzjifetap door-
mij thaw Wederom .Ja?t geheugen -, ea ik sag mij in dej bragtoa.tWij zijn ia dit opsigt voornanscUik aan dan
magt.van seae horde fhikmdbrdenaarsniet'rooie üiutfenjHesr Hsofmaa Layióa én denLuitenant 6.11 fa van
enaffchrikkeade gelaatstrekken. i jhet regemeat Wimpfen, aU mede aan dea Officier
'k deed. eindelijk de "keuze -tc houden air of sk fiie'js, 'ia Coste» Officier vaa 't regement Bourbon ve el vel
enfiun hunne Cafajos" en, veryla'eldsgen naar wél-[pligiing."fehjildig,V1
gevallen té jaten uitfketeïi. Den volgenden dag whrd ik in - Ka een verolijf van vier maanden in Tarragona
eens bark gedragen, waarin zich nog zestig gevaagde moeste» wij den ij December naar' Tortofa vertrekken,
nefl san 3a regement btvoadch oris naar Gir'o'tsa ge. Wij kwamen aldaar na eesse reizs van.vier Sager. aan,
oragt te Worden. f 5, m i ten werden.; dsn morgens daaraan volgenden verder 'ep
'f Dsn ti jdlij 183.8 verlisten wij Figuaras, qngeyasr
"gooo «30 ferk, met;óógmerkpm de ü-ti-n van Ro«
Tas ie recogtjosseres. Wtj -werden'van a« wallen dézer
Vesting terltoad door eeoige kaaoufchotaa ontvangen
die echter niemand onzer doodden. Toen hierop de
'Generaal ReiUs eenets. Parlementair met fls; rpmmatte.
lot de overgave in de vss-.iag ,z'md hieljes de beleger-
dea Renzelven tétogea de kanösaade nam op nieuw
eecea éaavaag. Deze was ïevesi ha't fails, op welk
de infurgenten van alle kasten toeftroomden,zoo dst
-■wij ons in-wéinige oogenblikken gehs-eSomiiagd sagen,,
en het bevel tót den, aftogt gegëvëiT moest' worden.
Doch daar wij «ene kleiae hoogte achter ons hadden
welke de vijand «net twee .veidftaltkMi bezet -hiè!d;j
•wetd ik gelast-, ;deï«iïê'set-den bajonet weg te ne-
itasn'. Toea ik óverêenkom.jig dézeb: last met mtjnds
taclieaieiit ea tirailleur inax .dé batten] rukte, regenden
óbs, weTii Wiar, de kogels'zoo dicht als iiagel tege
moetdat gsen man daitvar,-af gekomen zóu wezen Jwas. Dah de hoop., dkander- wederzijds .te. kunnen
isdsdn de Spanjaards betel gefchoiea of gemikt bï%rec wadd dra, vemedgéj want' de Spanjaards,
.ïlTj3a4>«n V JAnW ''«Rh .'«nt AnA Jii. J u.'«L
en werden.; dca morgens daaraan volgenden
asar.Valhiici* gezonden.
;Het*.fcheclde weinig:, of de-' inwönsrsvan 'Tortofa
bsfpasrdaa ome reiae voort ti settee j v/sntbij onzen,
uitraarscii wérden, wij door eene ratende volksmenigte
sasgeyaUe'a j: welke een begin maakte met de husfa-
ren die' ons geleidden mei ItasDeó .te werpen; Gn-
B;j fitijae intrede in Gtróna Zelf .rervolgde mij het,
gemeen ea verlèpgda mijnen dood. Het verlies van bloed
éti de. vermosijemi der reiz'e maakten mij tseer bleek
éea-Öfflcier van Migue'et had mij 'zijnen mantel ge
leend en «enen doek' Mn "het hoofd. Dit.a-fles ver
bonden mst eeaen fehitr onmirkbaren baard gaf mij'
sen vrouwelijk aanzien,, éh eiiiguitjde menigte zag mijifeilbasr sauden zij ons allen (Vermóórd hebben, in-
joo.k'.weïkelijk daarvoor aan ,- waaróp hét gefchrasuwjdien eenige verftandige .mannen hen niet dootdevoor-t
jrftond» ver arderdê ea alle Tchi'éeuwden, dat mèa mtjifteliing wederbouden hadden dat de Fraafchen, ik
olet doédea zon dat it. ,eene vrouw .was, a;.j -•».• gevsïle v/lj - allen, verinoord v/ierden het regt vaa
Sk vond -in 't hospitral van deze ftad eeaen deelge
noot nüjns oageluks, dsn Heer de la. VillsAise de
camp van den Geoërsa Duhesine, dié ;als pariem'en-
tasn.jjaar Girona geSotdtn en aldaar.- terug gehouden
op onze. kamer gehragt werden.
Iijker daar vv;j ,au mat «lkacüer fpreken, iöogténj- en Jdaar- mija^bitaillon in het gebergte bsvohdj, vervoegde
voor bet overigeools; dosr de tot het tsspiftai behoo-jilt mi) daarheen, doen kwam na weinige cr,beduidende
■hadden döca ïpa -telden \vij ;:;'och "doaien noch gekwets
ten, es mijn hóed slieen wérd hier ets.daar doorboord.
Het gelukte nity ook wetkelfjk mctj'SahuïJ van' eene
cantpagnié' dés gj regemesti den" post weg ta hèiÉenj
wasrop ik-, na dat gezegde-cdhipaghie. naar Ware ao-
Ionne-terug géirokkca was jdé vluglélingènnóg anderhalf
nren lang vetvol>ds. -
Doch'toen ik mij tst-ds .terugtèizs gerêtd maakte
"werd ikiyerst gewaar, hse verre wij ons in de hitte (des
gevechB.vsq 'i hoofdenrys verwijderd had'den, Wji
vandéa op oazea tvsg een. eessaani gelegen, huis, al
waar wij èeaigs vervntfehiag zacbtefl;' en ons ten hoo^-
fts tienminnen'' laag ophielden'; Naauwulyks eesigs
fchre.den. vérder ootviogea wij ^twè«xfatvo vaa meer
dan zestig -boetes.' Mij wfrea nog maar.elf ttjaa ovs-
JB» lóiitar osverfchtèkkcne.jongs iiedef.jj Welke
een ropvê'teB {.etsen iiid te» «en t.tecde lalvó lieten
maar méï. "geveld fcajótset op hert Indrongen es hen zoo-
op viugt ilaegea i en dat 'zóo veel eerder, daSr de
V J.n3.^li;' - ...j—r.tji waies. vy-;';
Wi| g»v«a tea overvlaedè nog teomatl viiutop hatj
ee zetten'oiiïfia weg vóórt, toea e;=n t«r«edeSóóp'-bae-
ren, dpo* .onze.: fufiliadé uitgelokt, kwam aanzblte».
ThaBt .-gP-H. hït, .zich door t"e" flaari, ïk vermaande
inijse foidatea'-hieitoé.: Ik Relde hun voor dit zij
van Bahditsa gcene gestaeté verwachte* haddea wen
steer zij hub ia handen vielenen dat het eervolle.
ware, mat de wapesen in de hand zijn leven duur te
verknepen j dan Zich aas !dtóe horde over "te gevets
doch is betZïlfdo oüganblik', toen wij op den vijaid:
aantrekken, waren de vsrige vlug-telingen..urvg'geko.
wea, en.fchotsn bij herb'slipg op ons; ean- bósel ver-
pleuerdt mij. de .dij,.rlc viel in de .armen vaa -tweeTol.'
dttea, die tot müne onderibeuniig aangefoeii waren.
Toen de oï«fjge-.-mij. geSwettt .zagen verluren zij der
k-ocd, de boeren maakten van dit oogen'oilk gebruik en
vieJen'cver ons heen.
Barctlhnaden Vz Jpril ïSsj".
f' Toer. on's7deZoovers in hunne mpgt en mijne man-
fthappén ontwapend haddenK venvacatte ik itieï ars
dsrs das ïen'eencn of anderen wreeden dodd 'te fterveu,
doordien - mij-ds gruwelen/ibblcsnd waren welke,jï*
geus andere gsvangeacn uitgeoëfecd werden. -ikftWara
iatusfevien' 'vrij-mét eenen kolfflag op her hoofd',
wélken-inlj-éenf der bandieten gaf, dewijl ik' myr.t
piitolen nog niet afgelegd had. Tit werd to: op -he!
''bètca' geplaüderïde faldatani-twee aan twee gebon
den,' en daar hiijus woadé- het-"-gaan ontnagélijt
maakte,"droégsa my' twee boeren in- ees dsrp, hei
.welit' eetfómr ter zydé in hat'gebergte latri
Tbsn(wij aldaar saafevvamsngaf- men ons wijs,
brood eb' noten,. Men haalde oolï eene foort van
Heelmeester om mijns wonde to onderzoeken 'ik was
van 'thoóld1 rot aan de voeten geheel met bleed be
dekt. Dé ftiefzaon van, Aesculspias verbond mil. zoo'
goed -hij koa;,:.'s.B daarop teerden wij,in cene gevan
genis op .fttóo 'geisgd-i De E.actu, welken ik hier doot-,
brsgl1, vyss, vressfeiijk;.;, 'net linnen en de plukfeji vielen
■van de weide, ea ik begon op nieuw iterk te bloc
ém. Daarenboven vexontrutUa mij-het jamineten d*;
Toldaten, wier verbeei.ding5ltrit.ckt», met verhalen van
d5 wreedheden der SjpisjaarsU'opgevBld» hun heroogjn
ti k van hunnen moordiiet vérv/achténs
Met het atebteïen van dec dag- tverden wij uit onzer
kerker g«baaM-, óin ia de vrsiing" Rófas gcirsnspar
teer» te. Worden,'Men gaf mij-eenen. ezel(door eisu
oude vfouw geleid ea door deftig'' bóeren nif
roode nmtfao geeskórteerd. Op deze wijz'i'o kwt
Jf.en wij in Rofasaaa, aiwaar'men ons b j de. aerft,
jóeUekomst alle wilds otnareagvn; tleshd? etwiddeiir,
weiko ons op alle mogelijke vrijèén zérbtente plagen,
vetbó.teii das met elkasder; te fpreken. ofl'choon - wij
dezeif4« Tamer bewoao'en. iatósfebeé vónd ik echter
:en aidcél-nan vetbocts leur te - (tellenterwijl ik
namelijk de fehÜEivacht.aaazag?, aisófTk n\et dezelve
faraSt, fprafe ia '*t DaiiBCh' met dsn Hesr de te
Ville, welke mi] zicgètee injae.zeifde taalamwdprdde.
Dczé levenswijze zetten vvi) tot op'- de aankorést jr»n
esn Franscfe'Oificiernst name Grapte én een Zw 1-
ferscfi LuïtetsaiH.Schild/ <fe-iti»gêli;k.sjsis zieke gevdagenen
Öós.lot vver.d verd^age
wedervergeiding -aan de; Spaanfche krijgsgevangenen»
welke z;ci» .in it una e banden bevonden, zouden uit
oefenen,. 0it'maakte Tndruk op den hoop, die. niet
ts min echter nog fommige oozer kv'étfte. 1
Wij werden dieazelfden dog ia eea oud Got szn deê.
oever 4s». -Ebroj- ïrle uren van Tortofa, geiwagti Deii
volgenden morgentoen wij ons tot ons vérder reizen
gereed .maakten» kwam dc gelukkige tijding -van onze
utiwisfeling- aaa. ,Ds. indruk tan neie nieuwstijding
was- barureflfend. Verbeeld u vijf ett.«:twintig Officie
ren ets ongeveer zes honderdfolaaiénwsilte alle,
gelijk dol door elkander .'loopen ziageu danfen»
elkander omarmcu en op duizendvotidige wijzen bun-
1?te onbegrensde .vreugde zoeken uit te drukken 1
Wfi werden nu terug - gevoerd en den 3 Jaausrij
'1809 éen.uur van Tarragona. niigewisfeU. ik be
gaf mij. zoo gezwind mogelijk naar' Barcelonadeck;
rsnaea vrij wél behandel! werden. - fksatisz'mdetheid
de goeda behandeling nosit véfgeten welke ik.van den
üapeliaan genco' zoo tain als die ven den Beer Sécte,,
ONgargi*n 'en Cke f die
es bezorgde j als of ik aijr
fcherntuifeJingen raet heiz.Tve wedcr aiuier asa. Eens
hevige koorts, welke mij 'gedurende eerié masiid
vast weid, was het gevolg vaa mijtte d;orc® jane onge-
makkes. Tegenwoordig bevind ik mtj iu^iilcoen vlT-
koaie* herftaldj en getttet eeaó valkoineaer gtzondheiÉ
dan tc voren»
verbond
vvare.
-y ik dco gebseien '1514 dBr bdagering dd.ór in Gj.-[
r'oca ét, kationvatse «e e-- r-
delij.é öe firl.-'Aiièif'Spdéa rr'Augustus dé' b*=i,ège,fisg
aphteven, werden al de'.gsvangenen. naar Tarragona
afgebonden i ootltr vielke zich de volgende Officieren
bs-'orc™,- cc Prins van Sajrri Kijrburgda Heef ds
Noaille»:, Aids-de camp van déri Vorst van 'Neufcha-j
Ml; de Heer de In (Ville, vin wjtn ik bóven, gtwagf "T
nisakte dï Hier Legreedc, Adjudant Majoor vad Op het eiland Coruka Werden voor rui® veeflig
95 regeoeet; de Heer Schild Luttésnnt'vén be t twt'cisli Wenéén paar. tw«eltng»oroe<ter« geboren, -tast r.ems
biuilioo'; dea.tweeden 'Zwiifetfcbéa rc^ciitsmsdsjFtescatellidie.men ook;-naar hdu .e gvouorteplsate^
tH-ïèr'de'Barlisr., Officier van liet vier en.' twiniigftei^* weinigen van -San Ficreoso noemde. - Ds ouafte
iregement'; de Hcér Grapia, saa- wtea ik boven fpraicl|»e»n« Jan.en de jongde-Andrie». Z j waren elkander
ét) ik. in-gelaat houding geogreik, Weur der 1
-V
SAS.
DE T' WL N G B ;b O D f
'Mijn wondè was .nog. niet gêaeaen ea eene bedk-
gerin'g ven veertien dagen had mij zoo verzwakt., dat
ik asKvaokelijk aiei mee' (taan en mf'n-muildier Aéchti
ate? behulp van' twee OlTidersn bekli.mme.tt kon.,. ïn-
lusfesen hadden wij ditmaal een etkerte van- linietme-
psn. van regementSoria, waarvan het grooïtte gedeelte
krijgsgevangen geweest wes eo alzoóvlijtwat men
aan'Benen krijgsgevangen Officier fchuldig is; ook
hadden wij alle rédp, met hen tevreden te -.zijn., en
zij beveiligden óns 'meer 'maten tegen d« woedè, der
'poeren. -i
DocH.,rtsd» den eei&n dag van onzen iéize -tasste
dl.'fmart mijner;-wónde, vefbsndep' niet den toefca'od
.mijner zwakheid, en de onmatige hitte', iiiij zoo ge
weldig aan»' dat Tk ..bejlooiachter te blijven, onaan-
gezien het oogenfc.bijnlijkfte gevaar, door de bóer en op
de fchrikkelijkfte wijze vermoord te worden en aan
ié' oneindigsmij-eeuwige onvergerelijice zorgvuldig
heid nsijner raakkers' alleen heli: ik'uitjii. Téven te aan.
fceo-, -
- (Ma. eéné" retaë vin vijftig mijlen evsr-de wiidlië ge
bergten" van Kaïalónie kwamen wij é>-ndeïi]fc ia' Tarra
o-oéa aan f*4)'». ajivaar fme3 den -Heer de NoaiHes et
mij als koortszieken Weder ia har hospitaal brengen
moest» en uyaandèr .aan,mijn opkotpsn iedëréen lyvan.
Iiaoptc. Den ik nód het gelukin nelfcanden van éenec
bekwamen. Arts te "vallen ffie mij. vtrflandig1 behan
delde ;en: welhaast van de koorte. bevrudjé.; Niei
;e' min bleven wijbeidé-''zet wekcp in dit hospi-
taal in eene kamer opgeüo.en., vaarin wji p.ns 'fljchts
met maei.te konden pmjteereD, Zopdra bet bezoek vaj
Arts voorbij
- - - gr®
taU3 korrsniin &i\& tfeufckcn \zoo .volk im^n gcii'Jc
da: het bij eene.gelijke klesding niet mbgélijk was*
den eenen vaa 'dea auderan u onderfcheideu. Daarl
enborea hadden beids cenerlei. - g-aitidheden.,- en reeds
vroeg rértoonde 2teabfl.ben eene overwegende neisin
rot allerharde -bjevanftakktm en fczeltoeojen, waarbij
hun he;yolkornene gelijkheid (vaa huane perfonen voor.
treffelijk te ftadè kwam,-' Öffchuon zij
vader, eenen;Hee!ciesstef
van humma
>n Saa Fiorenzo, eene vrij
goede opvoeding ontvangen igaadtu?,r> kazen zij-
loch gecr.e eerlijke-, burger lijs»TeVctAwiis ;tna»r zoch
ten zich' deor allerhande listige Pireken.eo bedriegenien
door de wereld'te heicehV1-Mc.t dit oogméi k rinven zit -J*
■xa volkomen overeen gekleed.- dan. -kpzea zij" weder-
■veoecl verfchiUende drag ten naar .mate- de uiivoerifisr-
hunner, ftieken* vorderde, 'igoo hadden zij eetmn Iiid
lang te Bastia de hooféfia'd v«n Corfika,- te' Livorno
Venetië én op verfchetdené aqdere pteatfen rond get'T
tworv.en, en .hadden, overal., .onder iMgnnèSging vaa
s'u'éne'treffende gëlijkfieid ieTjstigfte fielterijén .uitge-
oefepd, Eene der meritwaardigile llreken fpeelden zi#
te yenetiedoch waarmede 'ook hunne fnelte vat wij™
deriftg uit deze fisd verbonden was ,- éa welkswij hiet'
aan ósïe' lezeren wiRen rn:ée deelcn,. 1 y
De jópgfte Broeder1' Andries kleedde'. zWi ia' de-
uhiforin "van ten Portugeesch Officier ca Jan, 2;:s
•msfaar, door ccuen vieesfclijksn kaevelbaard en eea'
'o-uin bianketfeionkenbaar gemaaktgaf licltvoor zij-
jcn bedienden uit. Op deze'wijze zichten .zij zich
ingang iri u.e v'oorneamftë auinen vaa Venetië Sè ver,
fch.nffen en hun plan gejókte.Om'zmh echter bij ee:
in Yenetie z jude PortugeéSfn./ ztjWTvoorgeweCdë,;,
AJte. vöBrotj.Wiisen men ons eten, .gebragt had Jlahdsiiédéa, niet te verraden,,.gaf Andriea" voor". daraÜ'
werd. dc deur met ijzeren, grendels en voorbangflocen ïn Brazilië in- 'c Por'tueeefchej.^ttfda'inerJLka',' '9eBjfin
Carajo, de quinlesftcd
fcaen gemeens!
.van. de taal-du' Spaan
Girona ligt aan d ze tijde van' Barcelloha,iT«i
ajona aan gene aljjeèa.r Barcellona 'z'cb. nu
ie mag: der t-'r atifcm n ócvirdt, zoo moïsted tie inf
.-enten m t hunne kriglgévitgCneh dsn oaiveg
e gebergten ncan-u, .-
was,-en thaat in,..de ftta St, g'alvadar: als Overfts in
garnizoen lag; Door. d.it voorgeven v/W hij eeuer ;tpe«'
ó'é.te vragen/die hij' waarlchijalijk Êiei' génóegil&^
zou tebben- kannen besfi'twaördên óutgaan 'ea'éniogt
te-zekerder hopen» dat mén inztjuca psrfoón 'géea
AraSttOUvsreii fttllea zou. Oürter de vCtonainéiimét
elke hy al: Portugeesch. Edelman eti Officie r welhaast
verkreeg,.bevontf ziëli ook eend jonge, rij:V
b.j welke hij zeer vlijiig bsapykai' afl«id;
