5S;£.A'"S™"!Si"'1'!**- JFitSÜ
V O L RE N1Ü M D
mengelt n gë n.
T'f:Cr V00rflaa'e Dara« raag
hls ismgfid aaauvrsiijkf ishryv«a koe, De ömss vc:z,-n
-hLGEJfïÈ NE
dadelijk
Na de
fnedsnéu
'HET HOF VAN DEN SULTAN
v ii -i... ■■■Miniip .sJ.'TJF,i-
ZjJ vcrrigten ^e" uitwendigeo dienst dei harems n> fthfeef Aij foelie r da» profa. Hij zae gm(B
a i^?fc ''"D Huo onmiddelbare om gang men .werker, door en ftreefc noclt ie's uit: wunt de T
ft» wachter» K-t binaenfte des ferails; hééft he n neeifpeeiders rukten hem zjjne- dramatKchertafc
T«t C,Tn,,Tf de 'eerft-C- Huü Opperïjoof^^t uit de handen, en hem zender, alle
heet Capou Aghasfij (Foertopil indcr) en gewet eeuwigheden de fom welke hij voor ieder fluk e-DK vanr
OtP/lW# drnoi.. J— Si- -- -1 -{.„J H„t 1 LU® VUUL
0 N S' T A Tf T IN 0 'P E L.
Het Inwendige ?aa het hof'des ferootee Hèers is
nog. weinig eekend de minfte reizigers hebben, gele
geaheid-gehad om hetzelve te onderzoeken. Onder
zeef grozt asnzjen dan zijne yoórregten, zün in
vloed ®n zijne waardigheid,i»ap.verre na aan die
van het Opperhoofd der zwarte Gefaedenen niet ge-
lUk; deze is. een Groatambtenuar des rijke; het Op
perhoofd der blanke Gefcedenea daarentegen is een
booger Ambtenaar van her huiswezen.,,
De dienst,,bij den perfoon en ia de vertrekken des
al had vdst geheld.
HET SPOOE,
De Qoeto; Fowler, Bitfchop ea« Glocejter .o de
Regter Powel llreden dikwijls over het geloof aan
behoort de Fraufche "TSj»/ziezijnen ran de Groeten Eens bragt de] Bi,'chop het gefprek weder op dit
ïKadronschef Beavoifins'die derdehalf jaar ia.de Tc h,°' ipV?g' worden die daardoor jroorwerp ,.en Powel, die reeds voor W c-weni ent
ib.ofdttad van het Osmanaifche rijk geleefd hcefc 9 en r*?pri^.. - v cs*cn f?eculcren3 die zij eens door hunne had dat aooit meer daarvan gefproken nrost worden
filfs tot in het binneafte d8r toined, ja tot ia de ver- k"nn?,ü wanneer dez* tot de ving heel ereftig aan:- Ik geloof wcrkelük dat Gij
rekken der Vrouwen gedrongen i». Hiertoeverfchéf ?*te° Ses,ferails geraken, en werkelijk herinneren toch gelijk hebu', -
- drron hnnni0Dge 'lcf,cn V•»ffclJ0°n *3 "dg als kin- Dat verheugt mij.» hervatte de BIsfchop doch
«rfteHeerea verloren, gemoedeluk aan hoe zijt Gij »t mijne overtuiging nekom-a
genadebeiuigingen
bragt fiebben.
der «er ejost.cn en des geluk» ge-
(Bet vtrvolg hierna?)
HOE GEBRUIKT MEN DE MENSCHEN TOT
ZYNE OOGMERKEN
van zijne
men hunne
beftu deren,
hnnnen wil
Waaneer men anderen ter; bereiking
doeleinden gebruiken wil, dan moet
keerfehende drijfvederen opzoeken en
ficze leiden hunne benutten, bepalen
en géven hen san anderen ten offer. De fluwkop
daorziet dadelijk het fpinfel, Waarin iemand gevangen
is,1 de-kloekzinnige .kent den. tijd en dc omftandig
heden, waarvoor iemand bezwijkt.
Elk tijdvak, elke natte heeft cenea hartsfogteene
geliefkoosds ^aeigipgban wier bevrediging zïjhoofd-
zatelijk arbeidt. In anze djgen .wordt het eeDe
deel dpr menfehen door de zucht 'naar genothet
andere door de eer ea het derde door de heerschzneht
geplaagd. Deze verfchillenne zuchten veranderen de
aanzigttn -aller dingen en het fchouwfpel, dat men-
fehen plotfelings van de eene partij 'tot de andere
tegenftelde overfpriDgen, was v veel ligt naauwelijka
ooit zoo menigvuldig ais tegenwoordig. Het nitzigt
en de ho<?p op de beTTedigtag van eenen der heer-
Ichends hartstogren leent aaa alle voorwerpen, eene
andere g'cdaasstè en men" rédt ,zicb tegen de verwijten
des ge wetens door fpitsvisidighedeneven gelijk men
lieh 'tege'-a de fpotternijeuder nheafonen.door, de vier-
Kregen* voordeelen febadpioos houdt. Ds voorwerpen
V«WO» ons aHUZlgi V«a »Swx^**c
nief.,v Eeö Eogolsch man 'deed aaa de a voormali^en
eer Sen Minister Pit: sens vele en nadrukkelijks voor-
lielliagca tegen zekere maatregelen weike
deze genomen had.De Minister zag de juistheid
der verwijten in; dsch antwoordde, het navolgende:
i, Lieve, vriend 1 - Gij hebt redeo tot ontevredenheid,
intusfehen weet ik een middel, hoe ai uwe klagten
D.„„.„s,,* ,B uuucüuv..^... u j .fn F .vciucniki.ii iw [eerier vowsi ureuen tUKWtjis over her peli*Af aan
Aegenen, welke ja de jongfte tijden zich te Eon ft an- j;,.h.:ina/,|U; e^,aaa z'fEe p0Sel toevertrouwd .jfpoken. De Bisrchop beweerde hun befiaan cl R-"<-
tinopel opgehouden en gelegenheid gehad hebbenyzicb .®^n,^e.i'].Bêelleden vanlage geboorte uit alle dee-jter loochende heo,
na het ferail ;te bnde.rrigenbehoort de Fraofche "v?Azie zijnen van de Grootenj Eens bragt de] Bijfchop- het, gefprek weder op dit
Eseadronjehef 'Beavoifins "die - »- h- <W. nik» aan -her hof mWr»i ai.WCBer °P
hooft -
zelfs ___b
trekken der vrouwen gedrongen i». Hiertoe verfchaf
te hem een Duitsch Hovenier, die Directeur ea Inr
tendant vsn de "iuineh des ferails Is, gelegenheid. Ket
geheele hof bevond zich toenmaals ie Befchik Tasea
een lusthuis .vein den Gtaavrck Ö'eeT aan t kanaal van Kon
fcactlnopcl.
Het ferail föf het paleis) hesft geene zéven maar
t iechts twee urec in den omvang, en bevat ia zijae
vingmurets tnoskecntuinen eagebouwen waarinzoooo
znsbfohen ktianen wonen. In het ntiddén «es ksnaate
yerfchaft ditpaleisieen wegflépend gézigt; dit is cch
-tf niet. JEeer het geval op de landzijdezijne dotnets
aijae koepéls, z^ae minarets (torens) zijn verdwenen;
eeo hboge'en dikke muur houdt de blikken des reizi
gers op, ep verwekt in hem de tfourigffe gedachten,
jWootal wanneer hij voorbij den. hoofdingang gaaten
mg eénén mesthoop geheel .vèrteb afgehouwen» hoof-
aen ziet liggen, waarvan hem het 'bloed onder de voe
ten heenfïjpert.
De haretn öf de verblijfplaats dèr yrouwca is .een
der aansienlyklle^gebouwen van het ferail. .Het bevat
tie bijzondere pavilions van de regtmatigè Vrouwen' dei
Groeten Heers. Er is eene eerfte, eehe twéédeVeéne
derde enz. Keizer Selim had er.zeven; elke heeft
haar byzbhder httis en ten minfte 2000 meisjes (oda
lisken) ter bediening; elk van deze' meisjes ftaat den
Grooten Heer ten tiicnfte, die het regt beeft, datgene
hij zich te Jat en komen, Welk hem behaagd heeft,
wanneer hij aan eene zijner gemalinnen «en bezoek
gaf. Deze leven afgezonderd, bezoeken elkander niet
ss kennen elkander naauwélijks.Zi] htbben elke
hare tuinen, kiosks (pavilions)',''baden en bijzondere
lydverdrïjvenzeer zelden laat ze de Gróote Heet bij
tees komen,
De harem Raai onder het óntnidiclbare opzigt, van
«en Kehaija, Khaduna (Opzigfter van de vrouwen) die
•Itoos eéne voormalige gunfteling iswelke met het
Vertrouweii van haren Hee.rvereecW ie gewOtitHy .en
die dezeai «tifteScendèn'poa't flechts na lange en trouwe
tilenRen bekomen heeft. Zij heerscht oiibepaald alles
gehoorzaamt aan hare beyeleo en zij ontvangt óntBid-
tielbaar.vón den w,iöau»hcbcveUö,.Uïcup haar be-
trekking hebben. Dat de Groote Héér aan diegene,
kjj welk» hij den nscht wil doorbrengenëenen neti»-
doek toewerpt, is een fprookje; de geheele plegtig-
fceid van den kant des Keizers beftaat daarindat hij
«oor'de Opzigfter anp de Odaliske,dia bij mét zijne
'blikken vereerd heeft, rijke kleederen .toezendt,
waarmede déze zich optooiteer zij voor hem geb/agt
.Zvordt,
De k 't ferail o'pgeBotenè vrouweu krijgen niemand
'teilen ëh mogen op itraffe des dood» geene verbind
ienïs met iemand buiten het ferail onderhouden., Wii
jaen zich een begrip van de buitengewoon groote ftreng. ---
Keid makenwaarmede men. haar aan alle blikken «««ykheid der EngelfaAe r?gering zeide en beleed
onttrekt dan behoeft men öechts de maatregSien.[van ^indeUikdat er geene gelukkiger oatio was, d ea dé
■Voorzietiaheid te'kennea, die men aanwendt, wan- fcngelume.
««avwe UWU JtlCL/ f
w«rd &k <um, intdd«TMRVlzc dooreen e.nfjeme«n gMroisch
wakker gemaakt.* ik hoorde i«t« de trappen bulderend
opkomen?
Fowler, Nu en toen?
°hflE/ker 'erfchrikt trok ik het voor.
hangfel des beds ceuigzms van elkander.
Fowler, Verder! I'd -
Vowel. Toen zag ik een zwak licht fciem-ren 1
FnvlirWat "het niet;'blaauwachtig
Powel. Ik geloof ja, daarop trad «ene groote lan
ge, magere, bkeke geftalte in mijne kamer. Zij ge»
leek een zeventigjarig manwa» in eenen bruinen man-
tel gebuid en droeg om het lijf eenen lederen gordel.
Een dikke, zwarte borftelbaard omgaf zijnen kiu
weinig witte glanzende hareo hingen van zijnen fche-
del af, die met eénie groote pelsmuis bedekt was. ea
io zijne hand dreigde een laoge fcherpe knods. 1
Ontzetting beving mij, en perste mij hetkande'angst-
rweet uit. Dc zinhen verdwenen mtj ik was ophef
punt van eene onmagt. Met majeftueuze flappen kwam
de geduehte geest hoe langs hoe nader.
Fowlerix Hebt Gij hero, niei aaagefproken Ze
ker is m Uw huis een fchat verborgen, of eeu ve--
mporde bigraven.
Pawel. Hij Üet mij niet téffprake komen. Drie
maal doeg hij met zijnen .knods op den grond dat de
venïers klaterden vervolgens hield hij mij zijnlicht
voor dén neus, en zeide: dat h-j de^ nachtwacht waj.
e.n i^ij kwam melden,, dat de huisdeur wagenwijd
°Pen; Ronden ik dezelve moest laten toemaken,
«ewijl hij daarvoor niet ioftond dat ik beft ilea wierd-
Van dezen tijd af hadden alle woordwitfeUngec eec.
einde.
Aan het hof van Keiaer Karei Vte Brusfel oneftoxi
ftnjd, doordien eUe den voortred hij den ingang fa
de kerk verlangde» Om. alle volgenen twisten ov»r
den «ng voor, te knmen, befloot de Keizer ons zelf
fehcidsttgtsr in deze zaak te zijn. Ken kan zien de
Faorzigtiglieid'te kennen, die .men. aanwendt, wan:
neer sjj de kleine ftreefc vsn de poortdea ferailsnaar
de zee toe; tot aan het vaartuig zultón gaan, dat tot
Bare ontvangst beftemd is. Regts en Tinka js etne
rij van zwarte Gefnedenen, van de laatfte poort af,
tót aan den trap, alwaar hét vaartuig ligÉ DeZe Ge-
fnedenen'hebb'en alle hét gelaat naar buitenwaarts ge
keerd en houden eenen langen ft af in de handwaar
om den ftuk linnen van to voet hoogte bevestigd is.
De vrouwen gaan tusfehen deze linnen muren heen en
treden ió het vaartuigdat bedekt ea van jaloufiem en
traliewerkvoorzien iȎ
Dé buitendeuren vin den. harem worden doof 'joo
zwarte Gefoedenep kwaaktdléin de éerfle linie cm de
Éiuren 'beenftaao 'én van den EisiarAgha bevolen wor.
tien. Deze zwarte Gefflede,aen gelijken naar wilde
dieren, hebben niet de miofte kenau,, ja-nieteeas den
ïclcinftess graad van befehaving; zij leven onder elkan
«er als wijde" zwijnen in een hok. Zij hebbén alïecn
het regt, cm in de tot den h'arem-.bshoorende tuinen
te gaan. Wanneer de Groote Hesr daaj-iu gaat wan-
dekn, dan laat hij zijne Pages en zijne blanke
Gefnédensjr daartuiiér en werdt llcóliis door den Kis-
Jaf Agha èa zijne Zty:;,-,ën vergezeld. Bevinden zich
arbeider» ia den tuinen dan roept men Helvet 1 Bij
«it fchrïkkeiijke woord neemt alles de vlugt, Inat zijnen
arbeid liggen, en ijlt naar de deuren. Wee hem, die
zich éog laat aantreffen ,- wannéér de vrouwen.in de
500 pond. fteH. open is, die ik U Weasch fti' ge.
ven.",. De Engeisehman nam set aanbod aap j hoorde
met vermaak alles aan, wat hém Pitt van de
hL.f *1'JJ4 kuancn' Wc8. ««nomen 'worden.'!. Onjweken, dn.k«bal»n, de-beden, .'do' aanbevelinaen
EdgeHeaman vroeg, w.at dit voor een .middel warefjde uitgeoreide gefiagtstafelen voorde]jea djc &m LzZ
Dirzult Qu fpoedtg vernemen, antwoordde Pitt jlgei-Jgenhetd gebruikt werden. DeK l er rfi,,iL„.
doch te voren zeg ik u -dar er eene bediening van ïagchen aanzag liet zich docr dit ftoffên van
üde^eerzuoht niet in de war brengen/ maar bleef
vast bij zijn voornemen.Eindelijk naderde de dag
yoof.-parop dete gewigiigc zrnk zoj beftist worden. Had
het lat van Koningen en. koningrijken op het fpel ge
ftaa», dart zou de olgemeene opmerkzaamheid des volks
Vff c- j fet grooter ocbbsn k,jnnsn zijD t R
StJ bij dezen nutteloozen flrijd tusfehen twee «dele
j33* jlen kan d,e hooP en d® vrees 'der beide
partijen, de weddtngfchappea <je'r dwazen, vonr-
fpellingen der_ vsrmeende wijzen,.de pkgtigbeden der
plaatsden luister der vergadering, eb dea majeatu.
euzen ernst des Keizers zich gemakkelijker voorftel-
len dan dezelve btfchrljven. Doch hoe groot was de
omfteltents ea de befchaming van beid» partijen, als
de Keizerlu plaatfe van t«n vonnis, de uitfpraal»
VRUCHTBAARHEID VAN DÉN SPAAN.
SCHEN DICHTER LOPE DE VEGA.
Alle bsfehaafde natiën hebben groote Schrijvers opge
leverd, welke veel gefehteven hebben, de Fraafcben
hunnen Voltaire, de Eogelfehen hunnen Snaitefpeare,
de Duitfchers hunnen Wielaud de Hollanders
hunnen Vondel, Hooft, Grotius enz.,' dan geene
(1 eeft eenén zoo vruchtbaren Schrijver bezetenal
de Spaanfthe hunnen Lope de Vega, Deze. vernuftige
Dichter Werd 1561 ie, Madrid, geboren.Reeds als kind
vaa nog geene vijf jaren maakte hij. verzen,, en daar
nog niet fchrijven kon,,zoo fchreven andere oudere
kuipen, dezelve in fc'oool op. Mijn genius, zegt hij
van zich zeiyen, leerde mij van d» wieg af verzen
maken in mijn elfde en. twaalfde jaar febreefik reeds
Itomedièn. van 4 bedrijven en vier bladen: want elk
bedtijf maakte, niet meer dan een bjad uit dewijl méu
toenmaals tasEj.hen elk bedrijf nog een tiiifehenfpel
fpeetde." Het is br.begnjpeliik hoe Lope .bij zijne ver-
bindtenïsfsn rn ambtsbtzighedeo zoo veel fchrijven kon
wast hij la onder, alle oorfprohkeiijke Schrijvers van
oude en nieuwe tijden de verbazend;Ie .Veelfchr/jyer.
Man heeft, van hem meer dan so deelen vol lijrifcie
en pröfaifehe en 26 deelen in quarto vol dramatirs-ie
vverken. Deze zijp gedrukt en uitgegeven doch du
heiben.48' dW4a*fte beUt dca 'Voo"™& soó
vredesvoorwaarden van EENEN NE
GERKONING.
..O ««MUI iveze zijn gedrukt en uitgegeven doch du
alleen rondwandelen. Een zekere dood war» het ge-maakt rog de helft van datgene niet uit, wat hp J,
volg van zijne onbezonnenheid of jan. zijne nalatigheid, fchreven beeft.Hij zelf zegtdat datgen-wa
niemand kan hem reddea; de Zwarten hebben hem van hem gedrukt is'; Hechts het kleirfte gedeelte Tan
reeds vermoord-, vep? dar,pr nog een onderzoek kan sline ecféhnVe». n(iitioti>s Affn li_'i_'A'
gedaan worden,- Hïefin zijn zij zoo ffiptdat deze
wilde dieren dié Zich alles voor geoorloofd houden
fteeds bereid zija, diegenéu néder to fabtleudié niet
voor hen uit deft ség ggao»
zwarte Gefóedéaén kamén de blanke Ce
fti* l»8n» «yea zoo tairij'is zijn all deze
v - - 9 «.«....v jjcucfciic yaD
sijne gcichreyeae werlccn uitoiaaicrn Men rekeat rfoo
komcdien Cq tragediën en 40© a-itot $acramt*dal?s>
weike alle gefpeeld werdén.Volgens Lopes eigenv
opgasf komen op eiken dag van zijn leven vijfbladen,
iemand hesft derhalve oerékeoi, dat Lope 133, aas blader
s.fon*i»ir*n -C. _v. a. si'.' t 11 w
gticnreven neefr. Doch hij arbeidde ook zoo gezwind,
- 1
In Guinea on- de -westkust van Africa veerJsa
twee.gedoopte Negers en wel broeders-, Willem ecj
Maarten, oorlog mi: elkander, dewijl hei-ie Konia-
gea wilden zijn. In het geveent, welk aani deu*a
oorlog eeu. einde maakte, had Maarten 5, doc\
Willem flechts 3 man verloren. De-laatfte
overwinnaar en bleef Koning. De vredesvoorwgariea
welke Maarten raoest aangaan, waren de volgende;
1} moest h(j den titel .van. Koning afleggen; 2) most
till noch fchoeuen noch boufen dragen, wijl dit voor-
regt flechu' aao den Koning vergund was en 2) mo-a
o;j aan den overwinnaar de fchooafts van Züne doch^
teieti ter .B»?l» .geéro,*, N w"
Ka dezen loffelijken vrede kwam' de Koning Win.'
Icai op' een Deenscit fchip, om voor zijne gemalin
nen zijden waren io te koopén. Hier zag hj frij
tosval een» greuadtersntut! en hield niet opvoor dsï
■men ze hem gaf,. De Koningin móest ze opzztao
eu Maarten tsocst bikenaeu s dat zij er noff nooit
zoo .efacon had aitgezisn a!s ia deren "nis.uwer c?.
fasfx, 1
