Schiedamsch Sociaaldemocratisch Weekblad Stemt A. GODSCHALK, No, 42. Zaterdag 14 December 19,01. Ie Jaargang. Stnkkea voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a.s. 's middags 12 nnr in het bezit der Redactie zijn. Werkloosheid. Wat wil de Socialist? Wat wil de man van orde? ABONNEMENTSPRIJS 13 cent pér kwartaal franco per post 20 cent Losse nummers 1 cent. bij vooruitbetaling. BUREAU van ADMINISTRATIE en RED A KITE NOORDVEST 12. ADVERTENTIËN: 5 cent per regel. Bij abonnement be langrijke korting. Bij de behandeling der wetsontwerpen tot vaststelling der Staatsbegrooting, een rede over het werkprogram der regeering in ver band met de tijden, die wjj beleven. De Nieuwe Schied. kan hieruit iets leeren. In onze kapitalistische maatschappij pro duceert ieder, om winst te maken. Niemand van het ondernemerendom bekommert er zich over, welke behoeften bestaan en bevredigd moeten worden. Winst, winstdat is het wachtwoord. En dan maar produceeren. Het slot van de zaak is, dat er hongerende arbeiders loopen voorbij opgepropte magazijnen. Dat is de crisis. De Nieuwe Rotterd. Cour. schreef„Van alle zijden komen berichten, die het vermoe den wekken, dat met de verminderde inten siteit (werkdadigheid) van het industrieele leven, weder een toenemende periode van werkloosheid te wachten staat." Werkloos heid is de tusschenpoozende koorts van het kapitalistisch organisme, een koorts, waar door de arbeiders heftig worden aangegrepen en geschud. In die tjjden vooral gevoelen zij de barbaarsche gevolgen van het heer- schende stelsel, in die tjjden stijgt de massale ellende, in die tijden wreken zich de fouten van het kapitalisme het felst. En dan is het noodig, dat de arbeiders georganiseerd zjjn, dat zij eenig begrip hebben van hun toestand, dat zij middelen kunnen aanwijzen, die voorzien in den oogenblikkelijken nood. En noodig is het, dat de arbeiders gaan be grijpen, dat zjj zich voor de toekomst voor dergelijke uitbarstingen van onze ordelijke maatschappij moeten vrijwaren, dat het de kracht is van hun organisatie, de scheppende kracht, die zal formeeren een nieuwe, betere samenleving, een samenleving, waar rustige zekerheid van bestaan is voor ieder. In de Nederlandsche fabriek van stoom- en andere werktuigen te Amsterdam, waar voor kort gewerkt werd met 1700 man, loopen nu 6 a 700 man werkloos. De droogdok-maatschappij, die gewoonlijk dag en nacht doorwerkt, laat haar lieden nu maar van 's morgens 7 tot 's middags 5 uur komen, om niet genoodzaakt te worden nog meer menschen aan den dijk te zetten. De firma's Suyver en Jonker ervaren ook dat er slapte is in 't vak, en hebben daarom hun werkuren met één ingekrompen. Bjj de firma Gebr. Spijker staan ettelijke draai banken leeg. Duitschland telt werkloozen bjj tienduizen den. In Pruissen heeft de Minister van openb. werken vermeerdering van werkzaamheid bij spoorwegaanleg gelast. Op voorstel van Bülow is besloten een onderzoek te laten instellen naar den omvang der werkloosheid, en de maatregelen, die in overleg met de gemeentebesturen, daartegen zouden kunnen worden genomen. In Berlijn hebben 15000 betoogers-werk- loozen gevraagdbouw van openbare ge bouwen aanmaak van ambtelijke kleeding t scholenbouwbouw van arbeiderswoningen. Het armbestuur heeft besloten, het stads bestuur te berichten, dat thans reeds de gevolgen der crisis zich zeer merkbaar laten gevoelen, en het gemeentebestuur uit te noodigen, maatregelen te nemen tot bestrij ding der werkloosheid. Het Parlement van Oostenrijk heeft o. m. aangenomen De Regeering mag de gelden tot 1905 voor openbare werken toegestaan, reeds ge heel besteden tot 1903. Dadeljjk nadat dit zal zijn goedgekeurd, moet met de openbare werken worden be gonnen. Arbeiders, die elders werk trachten te zoeken, wordt verlaagd spoorwegtarief toe gestaan. Autoriteiten mogen alleen in allerdringend ste noodzakelijkheid verlof geven tot over werk. Dergelijke maatregelen geeft Schaper aan de Nederlandsche regeering in overweging. Vanneer de heerschende klasse inzicht heeft in den toestand, zal zij ter wille van zichzelf, zjj 't ook door den drang van buiten, dergelijke maatregelen doorvoeren. Maar de arbeiders moeten bedenken, dat zij daarmee niet blijvend, geholpen zijn. 't Kwaad zit dieper, te diep, dan dat zulke tijdelijke, ge forceerde maatregelen het zouden kunnen uit roeien. Hun plicht reikt verder, is uitge spannen over 'n grooten tijdduur in de toe komst. Zij hebben den strijd te vuistrijden tegen het kapitalistische systeem, den langen, moeielijken strijd, en tijden van bloei, noch tijden van werkloosheid mogen of mQeten invloed hebben op 't volbrengen van hun groote taakzich te vereenigen tot den klassenstrijd. den Candidaat der Arbeiderspartij. Onder dezen dubbel-kordaten titel poogt de Nieuive Schied. 'n hoofdartikel te leveren en brengt het tot één, zegge één magere kolom en nog 'n stuk of wat regels. Nou weet natuurljjk iedereen, wat de socialist wil en wat de man van orde wil. Maar de edelaardige schrijver begint aldusde titel is ietwat pompeus, d. w. z. pralend, lokkend door z'n mooiheid. Soms, op 'n wandeling, ziet men 'n mooi, groen veld, sappig, frisch, van dat groen, om in te rollen. Je stapt er heenplof, ineens tot aan je nek in de modder onder dat verleidelijk groen school 'n vuile poel. Zoo gaat het ook hier met die pompeu- serigheid. Door dien mooien titel zak je ineens in de modder van de Nieuwe Schied. 't Is wel aardig. Toen de Moker z'n werk begon, blies eerst meneer Vuur z'n hooge minachting uit in 'n ingezonden stuk in de talentvol geredigeerde Schiedamsche, daarna meneer IJzer. Toen werd er in den R. K. Volksbond tegen gewaarschuwd, toen kwam als 'n sissende vuurpijl de „Christelijke Actie", toen werd van den kansel gepredikt tegen dat verfoeielijk ding, en ondanks dit alles wordt de Moker gelezen. Zou het soms komen, dat de menschen van nature meer toegankelijk zijn voor de waarheid dan voor bakerpraatjes? Nu dan is de Nieuwe Schied. overvol van wrok tegen het socialisme, zjj mokt het uit, en zij neemt een handvol vuil en be smeert er zich zelf mee. Niet al te botte hersens hebben al sinds lang begrepen, dat het socialisme niet is 'n product van de socialisten. In het huidige kapitalistische ontwikkelings-tijdperk van onze maatschappij groeit het socialisme, zooals de warmte aanzet bij 'n feller bran dend vuur. Het kapitaal is er, om winst te maken. Of het nu geldt fabriek of werk plaats, ondernemingen te land of ter zee, of geschacher aan de beurs, winst maken is het eenige doel. Het kapitaal hoopt zich op, de arbeiders hoopen zich op reusachtige ondernemingen, steeds verbeterd wat het technische aangaat, overstroomen de wereld met 'n vloed van artikelen, brengen die onder ieders oogen, ook onder die der voort brengers, der arbeiders. Ook dezen stellen hun levenseischen hooger. Maar wat zou dat? De woedende drang naar winst, die inwonende eigenschap van het kapitaal, duwt den arbeider omver, trapt hem onder den voet't geeft niet, voor hem immers 'n ander Winst, winst al 't andere is bijzaak. En de arbeider moet front maken tegen dien woedenden stroom naar winst bejag. Het doel, waarmee, en de wijze, waarop iet kapitaal wordt aangewend, is de oorzaak van de ellende der arbeiders. Om die oorzaak weg te nemen, moeten zij dus het stelsel aantastendit stelsel kent een klasse van winstjagers en van omver geduwden. Aan de arbeiders de taak, hun klasse staande te DE KER

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1901 | | pagina 1