Een onverdachte getuigenis. Gedenkt den stenn voor het Algemeen Kiesrecht! Belastingoverwegingen. Algemeen Kiesrecht. De Schiedamsche Courant schrijft onder het opschriftEen zeldzaam feest o. m. het volgende Het zal Zondag 6 Juli een zeldzaam feest zijn in het „Maashofje" aan de Hoofdstraat alhier. Daar zal een 60-jarig huwelijksfeest worden herdacht. De 83-jarige Gerrit de Bruijn en de 82-jarige Mina van Savoyen zijn den 6en Juli 1842 door den band des huwelijks aan elkander verbonden en heb ben gedurende dien tijd het lief en leed te samen gedeeld. Lief en leed Ja, veel liefde hebben zij gekend in die lange reeks van jaren, doch ook veel leed, meer nog wel dan lief. En vooral de laatste jaren heeft het leed de overhand gehad. Toen Gerrit de Bruijn op 23-jarigen leeftijd trouwde, was hij smid, doch op den duur bleek hem de smidse te nauw en tweemaal verbond hij zich bij de Kon. Ned. Marine als stoker le klasse, eerst gedurende 31/», later gedurende 27» jaar. Daarna weder in de burgermaatschappij teruggekeerd, werd De Bruijn sjouwerman en, toen zijn krachten verminderden, koos hij het beroep van riviervisscher, peueraar, om in het onderhoud van hem en zijn vrouw te voorzien. Helaas, de opbrengst dier visscherij was van dien aard, dat hij, om in het leven te blijven, zijn boot moest verkoopen, maar toen verkeerde hij ook in de onmogelijk heid om de visscherij langer uit te oefenen. Het nijpende gebrek deed toen zijn in trede. Dan iets over de kinderen, die weer hun gezinnen hebben en dan de verzuchting „Wie acht bij zulke gezinnen (8, 9, 12 en 3 kinderen) ondersteuning van ouders nog mogelijk 't Slot is danhet inroepen van liefdadig heid door den ouden man. PleizierigZalig uiteinde, wenscken ook de arbeiders elkander toe op oudejaarsavond. Hij kreeg f 3.75 bij elkaar, waaraf f 1.25 huur moest. Het uit einde van den werkman. Waarom maakt de Schied. Cour. zoon ophef van 't gevalOm er 'n stukje leering uit te putten voor de arbeiders, om den arbeiders toe te roepen Ziet, in de geschiedenis van dit menschenpaar ziet gij de geschiedenis van uw klasse. Neen, 't slot is dit „Wij zijn overtuigd dat er nog velen zijn, die gaarne iets zullen willen afzonderen om die(n) oude(n) dien dag tenminste nog tot een feestdag te maken Nu, arbeiders, walgt ge niet van dien éénéü dag, die er nog als feestdag op kan overschieten voor uw oud, afgewerkt, ver vallen lichaam Hier proeft ge het verschil van de nederig burgerlijk-christelijke beschou wing van uw toestand met de sociaal democratische zienswijze. Zou dat uw toekomst moeten blijven Als ge toevallig ontdekt wordt na zestig huwelijksjaren, dan schiet er nog wel een kranten-artikeltje over, maar als ge ondanks narigheid en ellende het had kunnen brengen tot negen en vijftig echtelijke jaren en ge waart dan, dangekrepeerd, (een arbeider sterft niet), dan waart ge heengegaan als duizenden, in kommer en ellende. En nu? De menschen, die dat echtpaar zijn wezen bezoeken, gruwen van het woord, dat we schrevengekrepeerd. Foei, zie je wel, watte menschen, die socialenZijn wij, zeggen ze, daar niet ge weest? Hebben wij niet geofferd tot den vreugdedag der ouden En nog jaren na dezen zien ze met trots op die goede daad. Maar in tijden van crisis, van werkeloos heid, dan sterven honderden, mannen, vrou wen, kinderen, onmiddellijk of middellijk door de ellende der tijdenduizenden sterven een langzamen dood door onvoldoende voeding en de invloeden van krottige woningen, nog eens duizenden sterven door 't verblijf in ongezonde werkplaatsen en fabrieken. Arbeiders krepeeren, in gasthuizen, in zieken huizen, op stroo, onder vodden.maar de armen hebt gij altijd bij u, en de rijken zouden immers geen barmhartigheid kunnen betoonen, als ze er niet waren. 't Is wel aardig in deze christelijke wereld. Eerst worden de arbeiders uitgebuit, en als ze arm zijn en oud, dan dienen ze als voor werpen aan de rijken, waardoor dezen het eeuwige heil verwerven. Want liefdadigheid bewijzen geldt als iets vrijwilligs, iets om trotsch op te zijn, iets om weer in te lossen te gelegener tijd, on danks 19 eeuwen van christendom, dat zoo iets vóórschrijft. En in die liefdadigheids verhouding zal de bezittende klasse altijd staan tot de proletariërs. Solidariteit komt slechts onder de arbeiders onderling (en de bezitters onderling). 't Is tocji wel goed, als zoo'n getuigenis van den ellendigen toestand der arbeiders eens van burgerlijke zjjde komt. De arbeiders zien dan in, dat het daar wel begrepen wordt, maar dat klassébelang belet, afdoende maatregelen te nemen. Willen de arbeiders verbetering, dan moe ten zij vertrouwen op hun eigen klasse. Hun elementen moeten dringen als wiggen in de bezittende klasse, die uit elkaar splijten en in zich opnemen, tot één klasse geformeerd is, één groote klasse van nijvere werkers. Een middel daartoe is het Algemeen Kiesrecht. Arbeiders, stuwt uit uw breede gelederen uw afgevaardigden in de regeeringslichamen. Er is geld te kort in Schiedam, Dat zijn we al te weten gekomen bij de begrooting van 1902. In dat te kort moet voorzien worden. Tot dat doel is de aanwending van verschillende middelen overwogen. Verhoo ging van het minervaal (zoo heeten bij het hooger onderwijs de schoolcenten) voor het onderwijs op het gymnasium. Nu herinneren zich de proletariërs van Schiedam nog wel de verhooging van het schoolgeld op de gewone scholen. Dit werd toen 2 X zooveel als 'twas voor de meest gegoeden voor de minst armen is beter onder de geringere klassen. Er er werd toen een schoolgeldje tusschen in gevoegd, omdat het verschil tusschen de twee-dubbeltjes- menschen per week en de nietsbetalenden zoo groot was. De Christelijke heeren in den Raad vooral vonden dat erg billijk. Nu zou men zoo denken, dat voor 't Gymnasium ook zoo'n regel zou getroffen worden. Er bestaat een alphabetische naamlijst der aan- geslagenen in de directe belasting naar het inkomen in de gemeente Schiedam, Dienst 18961897. Daaronder vinden we menschen met een zuiver belastbaar bedrag van: f 7220,- f 3020.—, f 6270.-, f 6330.—, f 12820,— f17000,—, f60780.—, tot f 100,000. De menschen. die ieder jaar zoo'n peul schilletje te verteren hebben, zijn natuurlijk diegenen, welke hun kinderen naar 't Gym nasium sturen. „Nu gelooven de curatoren, dat een aanmerkelijke verhooging van school geld b.v. tot het dubbele (Red.) op den duur een vermindering van het aantal leerlingen ten gevolge zou hebben, waardoor de inkomsten niet zouden vermeerderen en de school benadeeld zou worden. Ten tweede meenen Curatoren, dat door het matige school geld ook bewoners der gemeente, wier finan- ciëele draagkracht niet groot is, hun kin deren naar het Gymnasium kunnen zenden, hetgeen bij verhooging zeer bemoeielijkt of" onmogelijk gemaakt zou worden." Hier proef je weer zoo'n stukje klasse- redeneering. Wat beteekent, drie of vier honderd gulden op 'n jaarlijksch inkomen als bovengenoemd maar de heeren passen overal en altijd op hun eigen zak Wij kennen proletariërs-gezinnen, man, vrouw, en viers kinderen, inkomen f 12. per week, waar inkomsten-belasting betaald wordt en schoolgeld, Zou de financieele op offering daar niet grooter zijn, dan in gezin nen met duizenden guldens inkomen, al werd dan drie- of vierhonderd gulden schoolgeld betaald Een bezwaar is, dat de helft van het vermeerderde schoolgeld feitelijk aan het Rijk wordt betaald, maar dat bewjjst alleen dat ook in deze richting voor de arbeiders veel te doen valt, eer de klassebevoorrech- ting vervangen is door billijkheid en recht vaardigheid. Arbeiders, het Algemeen Kies recht is uw wapen. Yerhooging van schoolgeld op de H. B S, wordt eveneens ontraden op dezelfde gronden, met bijna dezelfde redeneeringen. Yerhooging van opcenten op de personeel© belasting van 50 tot 100.— brengt niet genoeg op. De getroffenen schuilen dan onder hen, wier perceelen een huurwaarde hebben van f 175 tot f 425 's jaars. Voor die van f 425 (en hooger is het cijfer 100 al reeds be reikt. Er is wel iets onduidelijks in de uit legging der wet door B. en W. Beursbelasting gaat niet, wellicht zou het centrum van den handel verplaatst worden(?) en zou toch ook maar 'n matige versterking der inkomsten geven. Wij zouden anders zeggenvan dien kant kan 't wel komen. Eindelijk is er uitkomst in een straatbelasting, progressief. We zullen zien of de ontwerp verordening zóó is, dat weer niet bij slot van rekening de arbeiders de dupe worden. Bovenstaande overwegingen doen de arbeiders zien, dat er nog niet direkt pogingen worden aangewend om te werken in de rich ting, die het gemeentepogram der S. D. A. P. aangeeft. Heffing der gemeentelijke inkomsten, om de gelden, noodig ter voorziening in de alge- meene volksbehoeften, bijeen te brengen in dier voege, dat de lasten op onvermogenden niet en op minder vermogenden zoo licht mogelijk drukken. Arbeiders, in het Algemeen Kiesrecht ligt uw wapen, waarmee ge uw terrein verove ren kunt. Yoor de kiesrechtdemonstratie zijn inge komen bij C. Bijkerk, penningmeester van het Nederlandsch Comité voor Algemeen Kiesrecht (Hemonystraat 34, Amsterdam) van 30 Juni tot 9 Juli Van L. en M. C. te A. f3.50, P. M. W. te M. f 50, door bemidd. van mevr. Y. P. te A. f25, mej. S. te A. f2.50, H. W. J. S. te Gr. le bijdrage f7, C. M. te H. f25, H. G. te B. f40, R. H. te 's Gr. f40, H. P. te A. f5, W. W. te N. f2, H. W. J. S. te Gr. 2e bijdrage f 5totaal f 205. De penningmeester schrijft naar aanleiding hiervan Dat is iets, maar niet veel Denkt er om, achter de 205 moet minstens een nul en dan heeft 't comité waarschijn lijk nog niet genoeg. Waar blijven de arbeiders? Voor Enschedé is meer dan f 100.000 bij elkaar gebracht, 't Was noodig! Maar voor'

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1902 | | pagina 2