Schiedamsch Sociaaldemocratisch Weekblad
Bsrichf aan de Postabonnees. 't Begint al te werken.
No. 29.
Zaterdag 13 September 1902.
2e Jaargang.
Amsterdam IX.
ABONNEMENTSPRIJS:
13 cent per kwartaal j j- vooruitl)etaling.
franco per post 20 cent
Losse nummers 1 cent.
BUREAU van
ADMINISTRATIE ea REDAKTIE
NOORDVEST 12.
ADVERTENTIËN:
3 cent per regel. Bij abonnement be
langrijke korting.
Slakken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a.s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
Den abonnees buiten Schiedam wordt ver
zocht, het abonnementsgeld voor het loopende
kwartaal ten spoedigste per postwissel toe
te zenden.
Men bedenke hierbij, dat bij vooruitbeta
ling het verschuldigde moet worden voldaan.
Allen, die in spanuing den strijd in dit
district hebben gevolgd, hebben gehunkerd
naar den uitslag. De organisatie voor de
propaganda en de verdeeling der werkzaam
heden vervulde de tegenstanders met 'n ge
voel van bewondering, dat. zich openbaarde
in 'n spijtigen toon in verschillende organen.
't Is een heete campagne geweest en nu
den uitslag... wat 'n enorme voldoening voor
onze partijgenooten in dat district, voor allen,
die met onvermoeiden en onverflauwden ijver
tot aan den laten vooravond van den ge-
wichtigen dag hun propaganda bleven voeren.
Wat 'n opwekkende kracht is er uitge
gaan van het levende woord, wat 'n stroom
van prikkelende opwekking is gevaren door
heel het district. 1020 stemmen méér zijn
uitgebracht dan bij de verkiezing in 1901.
Wat 'n berg van vooroordeelen is in deze
campagne verzet, wat verheldering is geko
men in de inzichten. Zoo'n stormloop ver
vult ons alom in den lande met nieuwen
moed, met verhoogden strijdlust. Wat 'n
schitterend resultaat hebben onze keurtroepen
bevochten. De uitslag der verkiezing in
1901 was als volgt
Christelijke partijen1532
Liberalen1289
Soc. democraten877
Yrijz. democraten 799
De uitslag van nu
Bijleveld (Chr. partij)1645
Gerritsen (vrijz. dem.)864
Pierson (lib.)959
Troelstra (soc.-dem.) 2049
De volgende week de eindbeslissing.
Nog enkele dagen van inspanning.
Daartoe gelooven wij onze partijgenooten
in staat. Deze strijd is 'n heerlijke opwek
king geweest ook voor hen, die van verre
stonden, 't Is een roep aan de twijfelachti-
gen, aan de vermoeiden, aan de terneerge-
slagenen door het dagelijksch klein gedoe
Sociaal-democraten, de toekomst is ons
Er zijn menschen, die zich verbeelden, dat
uit vereenigen niets dan kwaads geboren
wordt, 't Spreekt van zelf, dat zulke men
schen vijanden zijn van 't vereenigingsleven,
dat zij zullen bestrijden al wat organisatie
is, met hand en tand.
Dat is natuurlijk hun r- cht. Alleen getuigt
het van niet veel inzicht. Het vereenigings
leven is niet té keeren. Dag op dag gevoelen
de .arbeiders, dat zij machteloos staan tegen
over het stelsel, waaronder zij lijden. Dag
aap dag gevoelen de arbeiders, dat het zóó
ni.et goed is, niet goed kan zijn. Dag aan
dag zien zij, dat zij allen hetzelfde lot onder
gaan, dat 't op den een alleen wat zwaarder
drukt dan op den ander.
In fabriek en werkplaats worden zij uit
gebuit, dat ligt in den aard van het kapita
listisch stelselde concurrentie perst den
ïaatsien zweetdroppel vüoi den laagst moge-
lijlcen prijs uit hun lichamen. Daarbuiten, in
de maatschappij, worden ze gedrukt door de
maatregelen van de bestuurders, die vast
geroest zitten in hun klasse-inzichten, die
zwaar gaan van de belangen van 't bedrijf,
van den handel, van 't geloof, van de orde.
Het wachtwoord van de patroons in de
werkplaats is „Houden, wat je hebten
in de maatschappij„Houden, zooals 't is!"
Dat zijn voor de bezitters en regeerders
mooie lenzen, waarnaar gemakkelijk te han
delen is. Maar de arbeiders weten zich de
slachtoffers
Het eenige middel om in 'n andere positie
te komen is De macht van de klasse te
stellen tegenover de macht van de klasse.
De bovenliggende partij, de kapitalisten-klasse
met z'n aanhang, is alreeds georganiseerd,
heeft zelfs de geweldmiddelen tot haar beschik
king. De arbeiders zijn pas bezig, zich te
organiseeren. Zij moeten 'n macht ivorden.
Hun pogingen toit organisatie worden tegen
gewerkt, want allen de macht der arbeiders
wordt gevreesd, 't Geloof is de groote scheids
muur. Maar in fabriek en werkplaats wordt
gedreigd en ook geslagen met de honger-
zweep. Die hanteeren de patroons, erger nog,
die hanteeren de arbeiders zelf. Hoe dat
mogelijk is Wel, door het stelsel van minst
slecht, minder slecht en slechtst betaalde
baantjes.
In de branderij b.v. gaat dat rijtje van
den meesterknecht tot den zifter. De meester
knecht staat het naast bij den patroon en
moet zien dat hij op dat plekje blijft. Hooger
kan hij niet. Hij moet daarom den patroon
in 't gevlei komen en zich met dezen keeren
tegen de organisatie van de overige arbeiders.
Er zijn natuurlijk uitzonderingen op dezen
regel.
In de Frankenlandsche laan staan naast
elkaar drie branderijen van den heer G. W.
Ham. Zatermorgen meldt zich een der
werklieden ziek. Hij gaat naar den dokter,
die hem van een mankement aan zijn oog
verlost en komt 's avonds zijn loon in ont
vangst nemen. De meesterknecht voegt hem
toe, dat hij niet meer terug behoeft te komen.
De arbeider vraagt, wat daarvan de reden
is. „Ja, ik heb geen zin meer in je," luidt
het antwoord van den meesterknecht. „Ik
heb 'n ander voor vast aangenomen." Wij
weten niet, of die arbeider lid is van den
Bond van branders- en distillateursknechts,
maar is de verkeerde zin van een meester
knecht reden genoeg, de vader van een gezin
broodeloos te maken. Weet de patroon van
zoo'n eigenmachtige handelwijze Of hebben
we hier te doen met een slag van de honger-
zweep wegens straf tot deelneming aan ver-
eeniging
Wanneer de meesterknecht het volgende
eens overweegt, zal hij misschien tot inzicht
komen, dat zijn plaats is naast de arbeiders,
dat het zijn plicht is als lid van de arbeiders
klasse, mee op te trekken tot verbetering
van den toestand. In de drie branderijen van
genoemden patroon worden gestookt 18 bak.
Er werken behalve de meesterknecht: één
machinist, drie onderknechts, drie ketelbazen
drie derde-mannen en drie zifters.
Het gezamenlijk weekloon, aan die 14
menschen uitgekeerd, bedraagt f 139.— hon
derd-negen-en-dertig gulden. Daarvan gaan
3 X 6 f 18 af voor den meesterknecht,
zoodat er f 121.overschieten voor 13 ar
beiders. Een gemiddeld loon van f 9,31
bijna. Zetten we daartegenover de volgende
cijfers. De heer Hontman betaalt in 'n bran
derij van 6 bak aan 5 man 60 gulden, ge
middeld f 12.gulden per week.* Per bak
is dat 10 gulden. Naar denzelden maatstaf
zou de heer Ham dienen te betalen 18 X
f 10 f180. - aan loon. Het is slechts
f139.— dat is f41.per week beneden dit
bedrag. Die cijfers spreken, en ieder arbeider,
meesterknecht of niet, zou het zich tot een
eer moeten rekenen, voor zijn medearbeiders
het loonpeil te helpen verhoogen. De ver-
eeniging zal weldra uitwerken het punt van
program: Éénheid van loonstandaard. Dan
zullen meerdere en nauwkeurige gegevens
de oplossing van deze kwestie gemakkelijk
maken.
DE MOKER
De Administratie.
Wanneer in deze branderij het loon van den
meesterknecht wordt afgetrokken, bedraagt het ge
middeld loon der overige werklieden f 10.75, dat is
fl.44 boven de f9.31 in de branderijen van den
heer Ham.
