Schiedamsch Sociaaldemocratisch Weekblad
No. SO.
Zaterdag 20 September 1902.
2e Jaargang.
De Katholieke Kerk.
TROONREDE.
ABONNEMENTSPRIJS:
13 cent per kwartaal -j? j
franco per post 20 cent j 3 V00ruithetalm9-
Losse nummers 1 cent.
NOORDVEST 12.
ADVERTENTIËN:
3 cent per regel. Bij abonnement be
langrijke korting.
Stokken voor 't eerstvolgend nnmmer moeten niterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
i.
De 20e eeuw is in Europa begonnen in
het teeken der kerkelijke reactie (terug
werking). De clericale partijen, geleid en
gedrild door hun geestelijken, maken zich
overal op om aan diezelfde geestelijken de
macht in handen te spelen. En die macht-
beluste geestelijken, die bewust of onbewust
den rol spelen van handlangers van het
kapitalisme, hebben den treurigen moed het
voor te stellen, of zij ter eere Gods en ter
bescherming van het christelijk geloof zich
met deze wereldsche zaken bemoeien.
Het liberalisme is onmachtig gebleken,
den vooruitgang der tijden te volgen. Arm
aan krachten, arm aan inzicht, sterft het
den roemloozen dood van een afgeleefde
vlieg, van een uitgebloeide bloem in den
aschketel. Het clericalisme maakt daarvan
natuurlijk gebruik om zijn duisternis-aanbren
gende vleugelen over de christenvolkeren
uit te spreiden. Bevorderaar van onkunde,
domheid en huichelarij, tracht het de geesten
en gemoederen der menschen in te kerkeren
in een kerkgraf.
Maar de onweerstaanbare kracht van het
alle duisternis overwinnende idealisme der
sociaaldemokratie spot met het donkere gedoe
van het clericalisme. Ze legt er onbarmhartig
den geesel over en ranselt met ongenadige
kracht de maskeradepakjes tot franje, lang
voordat ze „oude plunje" zijn geworden.
Men dient intusschen zijn clericale broe
deren behoorlijk te kennen om ze goed te
kunnen aanpakken. Dan onderschat en over
schat men ze bovendien niet. En dan kent
men de wondbare plekken.
Wij zullen beginnen met de katholieke kerk,
een alleraardigste organisatie met een kunstig
samengesteld geraamte van geestelijke advi
seurs. Het meest bewonderenswaardige daar
van is wel, dat ze met zulk een verbazende
slimheid heeft partij weten te trekken van
de domheden en lichtgeloovigheden en angsten
en krachteloosheden van zoovele menschen.
Zonder die zou ze moeten voortleven in
onbeduidendheid.
De christelijke kerk is volstrekt niet zoo
oud als het christendom zelf. Jezus sprak
tot wie hem hooren wilde„wie ooren heeft
om te hooren, die hoore." Zijn aanhangers
te organiseeren, daaraan heeft hij nooit ge
dacht. Een kleinen kring van 12 (elders
wordt van 70 gesproken) had hij om zich
heen verzameld, maar daarin bestond niet
het minste kerkelijk verband. Na zijn dood
verspreidden zij zich zelfs. Later 'vormde
zich te Jeruzalem een christelijke gemeente,
geheel berustende op gelijkheid, gelijkge
rechtigdheid en vrijwilligheid, waarmee na
tuurlijk iedere organisatie was buitengesloten.
Andere steden van Palestina en later ook
buiten het heilige land zagen soortgelijke
gemeenten ontstaan. Van een onderlinge
samenhang of eenig kerkverband was geen
sprake.
In den loop der 2e eenw begon er eenige
organisatie te komen. Tot nu hadden alle
gemeenteleden volkomen gelijke rechten ge
had ieder kon het woord nemen, ieder kon
het avondmaal bedienen, ieder mocht doopen,
enzHet waren volkomen gelijkgerechtigde
„broeders", levende in een volledig anarchis
tisch samengaan. Toen de gemeenten grooter
werden moest men wel tot een zekere regeling
overgaan. Alleen de oudsten mochten toen
da verschillende werkzaamheden in de ge
meenten verrichten. Langzamerhand gingen
die ondsten over tot een regelmatige ver
deeling der werkzaamheden. Een van hen
kreeg de opperleiding, werd de „boven de
anderen geplaatste", de episcopns, de bis
schop. Op het einde der 2e eeuw hadden
alle grootere gemeenten deze aanvangs-
organisatie bereikt. Van een samenwerking
of samenvoeging der verschillende gemeenten
was toen nog geen sprake.
Die samenvoeging begon eerst later en
ontstond voornamelijk door Let overwicht
dat de grootere gemeenten uit den aard der
zaak over de omliggende kleinere kregen.
De „opziener", de bisschop, uit de grootere
gemeente had grooteren invloed, stond hooger
in aanzien dan de opziener der kleinere
gemeente, kreeg daardoor een zeker over
wicht dit was het begin van een verschil
in rang. Hiermee was de eerste grondslag
gelegd voor een kerkverband, berustende op
het overwicht van de grootere gemeenten
over de kleinere en van de bisschoppen der
grootere over de bisschoppen der kleinere.
Met deze vormingen ging de 3e eeuw voorbij.
De Koningin heeft uitgesproken de volgende
Mijne Heeren
Uit ernstige krankheid genadig hersteld
en door de liefde Mij betoond te inniger
aan Mijn volk verbonden, ben Ik in Uw
midden verschenen, om ook nu in persoon
de nieuwe zitting der Staten-Generaal te
openen
De betrekkingen van Nederland met de
andere Mogendheden bleven wat zij waren,
en behielden ook dit jaar haar zeer vriend
schappelijk karakter.
De terugslag van eene elders uitgebroken
crisis was voor het scheepvaartverkeer na-
deelig. Overigens bleef de toestand van
Handel en Nijverheid bevredigend en gaf de
Landbouw geen ongunstige uitkomst. Op
het gebied van den Arbeid is wat bemoedigt,
maar ook wat blijft roepen om verbetering.
Wanoogst in eenige residentiën op Java
maakte krachtig hulpbetoon van Gouverne-
mentswege noodzakelijk.
Zoo hier te lande, als in de koloniën en
overzeesche bezittingen kweten Zee- en
Landmacht zich met toewijding van hare
roeping en gaf het corps van burgerlijke
ambtenaren Mij alleszins reden tot tevreden
heid.
In het nieuwe zittingjaar zal een reeks van
wetsontwerpen bij de Staten-Generaal worden
ingediend.
Zoo zal uwe medewerking worden inge
roepen tot gedeeltelijke wijziging van de
Provinciale- en de Gemeentewet, tot meer
dere vrijmaking van het hooger- en middel
baar onderwijs, tot inperking van den vaccine-
dwang, tot meerdere ontwikkeling van het
hooger- en middelbaar vakonderwijs, tot
regeling van de pensionneering der bijzondere
onderwijzers en van de weduwen van alle
onderwijzers, alsmede tot vervanging van de
Arbeidswet.
Voor de betere ineenschakeling van de
verschillende deelen van het onderwijs, en
de wijzigingen die te dien einde in de onder
wijswetten zullen zijn aan te brengen, is
het Mijn voornemen eene Staatscommissie te
benoemen.
Ter bekrachting van de onlangs alhier
gesloten overeenkomsten betreffende onder
werpen van internationaal privaatrecht zullen
U ontwerpen worden voorgelegd.
De indiening van wetsontwerpen betref
fende het houden van loterijen, het arbeids
contract, het bewijs in burgerlijke zaken en
het notarisambt, alsmede tot herziening van
enkele punten in de militaire strafrechts
pleging kan dit jaar worden verwacht.
Tot afschaffing van de staatsloterij zal
een wetsontwerp bij U inkomen. Voor de
gedeeltelijke herziening van de wetten op de
Personeele en de Vermogensbelasting en
voor nadere regeling van het suikervraagstuk
en de bankkwestie zal Uwe medewerking
worden ingeroepen.
Wets voor drachten tot regeling van de land-
bonwvertegenwoordiging, van het telegraaf-
en telefoonwezen, van het rivierrecht, van
bevloeiingen, alsmede van opsporing van delf
stoffen door den Staat, zullen U nog in dit
zittingjaar bereiken.
Zoodra door het Koloniaal Bestuur van
Suriname de noodige stappen zullen zijn ge
daan, om den spoorwegaanleg naar het Lawa-
gebied en het nader onderzoek van dat gebied
van Bestuui'swege ter hand te nemen, zal ik
U voorstellen om dit werk, dat Ik noodza
kelijk acht, van Rijkswege te bevorderen.
Veel zal in dit zittingjaar van Uwe inspan
ning gevorderd worden. Ik reken daarbij op
DE MOKER
BUREAU van
ADMINISTRATIE en RE RAK TIE
