In den naam van Christus.
Voor wat hoort wat.
Buitenlandsch Overzicht.
BINNENLAND.
Nauw heeft de leider der chris.-hist., dominéé Schrijver,
zich teruggetrokken uit de Schied. Christ.-Hist. K>s-
vereeniging „Eendracht" nauw heeft de man zijn
hielen gelicht, nog niet eens Schiedam verlaten, of er
gebeurde iets, dat, mocht het verwondering baren bij
andersdenkenden, toch ook velen der christ.-hist. ver
bluft deed staan en ontzette. Ofschoon wij het niet weten,
meenen wij wel, dat het meest verbluft en het meest
verwonderd ds. Schrijver zal geweest zijn, die, nu hij
nog niet eens vertrokken is, z'n werk van jaren met
één slag ziet verbrijzeld de richting, door hem aan
gegeven, ineens ziet verlaten door de Chr.-Hist. Kies-
vereen., die als nieuwe koers een evolutie met Rome
en Dordt aanging neen, die zich wierp, zonder eenig
voorbehoud, in de armen van het zwarte verbond, dat
zij steeds had geschuwd, steeds had bestreden had
ontweken. De stroomingen in Schiedam steeds elkaar
vrij vijandig, zijn plots ineengevloeid
De wonderen zijn de wereld nog niet uit, 'tis waar,
doch hoe is 't mogelijk dat men met een beroep op
't zelfde beginsel, dat men met hetzelfde devies omhoog
geheven, vandaag z'n volgelingen oproepen durft te
helpen hen, die men steeds heeft bestookt? Hoe kan
men in den naam van Christus nü de katholieken bij
den stembusstrijd steunen, waar men hen vroeger in
denzelfden naam zooveel mogelijk afbreuk deed
De christ.-hist. zelf zijn ditmaal op den achtergrond
gebleven in Schiedam. Zelf hebben zij, schoon de sterkste
fraktie, geen kandidaten gesteld. Het heerschzuchtige
handjevol antirevolutionairen in onze stad schjjnt hen
te hebben overbluft hiin kandidaten zijn vaak ge
kozen geworden, welke lorrige fignren 't ook waren,
dóór de stemmen der christ.-histdie zoo ze hadden ge
wild, bijv. nü voor den dag hadden kunnen komen met
meer respectable menschen dan Yan der Velden of
Van der Drift.
Maar nimmer nog hebben de christ.-hist. nog katho
lieken gesteund dan nu ds. Schrijver is heengegaan
en 't bestuur is overgelaten geworden aan menschen
als Job Schellevis en Teunis van Es. Deze twee aan
elk Schiedammer welbekende figuren en zonder twijfel
ook gewichtige politieke autoriteiten hebben, naar wij
van bevoegde zijde vernamen, het overloopen naar den
vijand, den liistorisclien vijand, bewerkstelligd,
den nieuwen koers aangegeven. Door hen is dan (in
dit geval) het Protestantisme in Schiedam aan dien
zelfden historischen vijand verraden
Echter schijnen er, hoe gedwee het christ.-hist. „stem
vee" hier ter stede ook schijnt te zijn, enkelen geweest
te zijn die het wat te walgelijk hebben gevonden zóó
met zich te laten sollen, die wat meer beginselvast zijn
en meer doorzicht schijnen te bezitten. De advertentie
in De Zondagsbode van een groot aantal christ.-hist.
kiezers om bij de herstemming den liberaal te kiezen
boven den klerikaal, is daarvan 't bewijs
Maar de heele zaak heeft berust op 't hooggeroemde
christelijke beginsel de katholieken zijn bij eerste
stemming gesteund geworden in den naam van Christus
en mag nu een liberaal boven een katholiek gekozen
worden
Teunis van Es wordt door deze „karakterloosheid"
en „woordbreuk" zijner „Eendrachts"-vrinden zóó
boos, dat-i per advertentie bekend maakt dat-i als
bestuurslid 'm smeert, 'n Heele slag voor „Eendracht!"
Ook Job Schellevis c. s. doet per advertentie over
„karakterloosheid" een duit in 't zakje en laat een door
't bestuur van „Eendracht" onderteekend strooibiljet
verspreiden ter aanbeveling van den klerikaal, waarin
zelfs de April-staking tegen de liberalen wordt uitge
speeld (o, heilige onschulden een heeleboel groote
woorden over Oproer, Revolutie, dierbaar christelijk
beginsel en Hoog Gezag in voorkomen, 't Heele pamflet
getuigt dat-i een oogenblik van „durf" schijnt te hebben
gehad
In den naam van Christus!
Brutaal hebben de leiders der „geloovige" kiezers
samengerot en gekonkeld, om het zwarte verbond te
doen zegevieren broederlijk hebben zij gestreden
met elkaar, die voorheen tegen elkaar vochten als
de stembusstrijd is afgeloopen zal de aap uit de mouw
komen, zal blijken wat achter 't mooie devies: in den
naam van Christus was verborgen, welke adder onder
't gras school.
Als straks de wethoudersverkiezing moet plaats hebben,
dan zal, reeds nu is dat besloten, de bondgenoot
wéér worden in den steek gelaten, wantbesloten is:
Mr. Jansen zal worden uitgeworpen (wat we hem wel
gunnen) Honnerlage Grete in z'n plaats komen en de
daardoor ontstane vacature onderwijs-wethouder worden
vervuld door den heer Faure.
In den naam van Christus is er een groote komedie
gespeeld
In den naam van Christus is er gelogen en bedrogen.
In den naam van Christus vliegen de broederen van
heden elkaar morgen in de haren
Maar in den naam van Christus is 't arme, domme
volk schandelijk misleid
Straks blijkt al dat gedoe, die puf en dat gebluf u
„in den naam van Christus" kool geweest te zijn
humbug en bombast, slechts gebruikt voor de omhoog-
duikelarij van een heerszuchtige richting, die den Christus
weer opbergt, zoodra haar plannen zijn verwezenlijkt
Gemeen, infaam bedrog
Brutale huichelaars wie is jullie Christus
De gemeenteraadsverkiezingen zijn ditmaal door een
samenloop van omstandigheden ongunstig voor de liberale
heeren, in het bijzonder die van Algemeen Belang'\
afgeloopen. Hoewel de candidaten van genoemde ver-
eeniging dag aan dag door de eens vrijzinnig-demo
cratische Schiedamsche Courant werden aanbevolen,
struikelden zij alle op één na, een aftredend lid, de
heer J. M. van der Sehalk Jr. Vermelden we daarbij,
dat zijn tegencandidaat, de heer A. C. A. Nolet, een
grooten voorsprong heeft, en op drie stemmen na reeds
bij eerste stemming was verkozen, dan moet er heel
wat gebeuren, om den eenigen nog niet heelemaal ge
vallen candidaat in den Raad te brengen. En wat
voorvalt, is helaas een herhaling van wat we in Schie
dam al zoo dikwijls gezien hebben. Een paar voor
beelden zullen onze bedoeling verduidelijken.
In 1901, bij de algemeene verkiezingen voor de
Tweede Kamer, steunde Algemeen Belangden can
didaat der Christelijk-Historischen, graaf van Limburg
Stirum. Deze werd gekozen door de hulp van „Armeen
BelangDe eene dienst is de andere waard, dachten
ook de Christelijk-Historischen, en deze steunden daarom
een paar weken later de candidaten der liberalen voor
den Raad, de heeren de Groot, Vürtheim, Gouka, Loopuit
en Visser. Alle vijf liberale heeren werden gekozen.
Kort daarop ontstond een vacature in district II, de
heer J. M. van der Schalk Jr. werd met de hulp der
Christelijk-Historischen met groote meerderheid gekozen.
De heeren Schellevis c. s. liepen wat zij loopen konden,
om toch maar dien liberalen candidaat gekozen te
krijgen. Zij kregen hun zin.
Niets echter veranderlijker dan een mensch. Dezelfde
heer Schellevis, die toen zoo zijn best deed voor den
heer Van der Schalk, bestrijdt hem nu zoo hard mogelijk.
De man, die thans onderteekent een strooibiljet, waarin
de zinsnede Van u kiezers hangt het af, den
vreedzamen strijd te doen eindigen met eene zegepraal
voor de positief Christelijke beginselenontzag zich na
1901 niet, den man, dien hij nu tegenwerkt, met alle
kracht in den Raad te brengen. Welke beginselen zitten
bij zulke mannen voor
De uitslag van de stemming schijnt echter bij som
mige vrienden van den heer Schellevis kwaad bloed
gezet te hebben.
Altijd de Katholieke candidaten te hebben tegen
gewerkt, en nu ze allen in den Raad te brengen, dat
ging boven hun petje. Neen, dan maar liever in het
zog der liberalen. Dat was toch nog veel gezelliger,
en misschien zekerder voor de toekomst. Je kunt maar
nooit weten, zie je. Het begon Zaterdag al. De Schie
damsche Courant tenminste sprak toen al van Christelijk-
Historische geruchten, om op Van der Schalk Jr. te
gaan stemmen. Ah, dachten we, het bloed kruipt toch,
waar het niet gaan kan. De Zondagsbode had door een
advertentie den heer Van der Schalk Jr. aanbevolen.
Uit onverdachte bron kwamen dus de berichten. Maar
wat nu volgt, is voor vele kiezers, die zich het vuur
uit de sloffen geloopen hebben voor de Christelijke
heeren, zeker wel een verrassing. Nu komt tot ons het
bericht, dat de Ckristelijk-Histousche broeders den heer
Van der Schalk Jr opnieuw in den Raad zullen helpen
brengen voor een prijs van ja raadt eens, hard-
loopende Christelijke-partij-kiezende kiezers
Voor den wethouderszetel van Mr. Jansen. Wordt
de heer Van der Schalk Jr. gekozen, dan stemmen de
liberale en Christelijk-Historische heeren, samen de
meerderheid vormende, den Christelijk-Historischen heer
Faure als wethouder. De heer Mr. Jansen, eerst door
der Christelijk-Historischen hulp mede in den Raad
gebracht, wordt over twee maanden verstooten.
Kiezers, walgt ge met ons niet van zulk bedrijf?
Wanneer zult ge met ons inzien, dat er eens een groote
schoonmaak in het Stadhuis noodig is Eerst dan
kunnen zulke dingen niet meer voorvallen. Denkt er
eens over na, en zegt nietwat die Moker, dat schend
blaadje schrijft, wil ik niet lezen!
Neen, hanteert den bezem in eigen omgeving, en
ontdoet u van leiders, die zelf nog alle leiding van
noode hebben.
Op het oogenblik, dat ik dit overzicht schrijft, is het
hoofd van de Roomsch Katholieke kerk, de Paus, Gods
Stedehouder op aarde, zeer gevaarlijk ziek, zoodat het
dan ook best mogelijk is, dat hij reeds gestorven is,
als de Moker verschijnt, 't Kan me zoo voorstellen, dat
een rechtgeaard, goedgeloovig Katholiek met angst en
beven, maar tevens met hoop en verlangen naar ieder
bericht omtrent den Paus uitziet, dat zijn geheele le
ven, zijn dénken, zijn voélen voor een zeer groot deel
wordt in beslag genomen door de telkens terugkeerende
gedachte aan dien stervenden Paus. Voor zulke diep
voelende Katholieken heb ik eerbied, ik kan ze begrjjpen,
ik kan ze zelfs waardeeren, ofschoon ik socialist ben
en niet doe aan persoons vergoding.
En zulke Katholieken zullen er naar ik hoop en
vertrouw ook wel wezen, ofschoon ik er in deze dagen
niet zooveel van heb kunnen bemerken. Integendeel
heb ik verscheidene zaken gehoord, die mij, die toch
werkelijk graag gelooft in de eerlijkheid en de recht
schapenheid der menschen, Katholiek of niet Katholiek,
die mij, in dat geloof zeker niet versterkt hebben.
Zoo wordt er thans met advertenties in Katholieke
bladen druk gewerkt voor den verkoop van de kunst
beelden van Z. H. Leo XIII. „De voorraad vermindert
zeer", schrijft men erbij, m. a w. haast je toch, om er
een te koopen, als Leo XIII gestorven is, zal de vraag
naar die afbeeldingen zeer toenemen. Voorzie je dus
tijdig. Bovendien is er aan dien verkoop nog een loterij
vei bonden.
Op deze manier wordt dus een stervende Paus ge
bruikt als reclame voor een loterij-onderneming. Dat
getuigt niet van groote liefde voor het opperhoofd
der kerk.
Een ander staaltje
Hoe dichter bij Rome, hoe slechter Christen, wordt
er wel eens spottende gezegd en wanneer men het
volgende hoort zou men het waarlijk wel gaan gelooven.
Zooals onze lezers wel zullen weten, wordt er een
nieuwe Paus gekozen door de 70 kardinalen, dit zijn zjj,
die in rang op den Paus volgen. Van te voren weet
men haast nooit, wie er Paus zal worden, daar de
kardinalen het in den regel niet spoedig eens worden
over de keuze. Men kan vermoeden, maar zekerheid
heeft men niet.
En wat zien we nu in Italië, in't land van den Paus.
Daar worden weddenschappen aangegaan op den uitslag
der Conclave, (zoo heet die verkiezing).
Men (lobbelt daar dus om den nieuwen Paus,
terwijl de tegenwoordige te zieltogen ligt.
Ook daar dus weinig eerbied, weinig liefde..
En hoe is 't met de kardinalen, de mannen, dié den
nieuwen Paus moeten kiezen
Tien dagen na den dood of de begrafenis van den
Paus moeten zij bij elkaar komen tot het kiezen van
een opvolger. Thans reeds, nu de Paus nog leeft, zijn
de heeren vergaderd geweest om over de Paus' keuze
te beraadslagen.
Getuigt dat van veel liefde en eerbied?
We zouden zoo nog wel een poosje door kunnen
gaan en nog meer ergerlijke dingen kunnen mededeelen,
maar het lust ons niet. Wij zijn geen sociaal-demo
craten om de verkeerdheden in de Katholieken gods
dienst bloot te leggen. We zouden zelfs er over
gezwegen hebben, indien er van de zpe van het hier
verschijnende Katholieke blad, dat deze dingen even
goed weet als wij, wanneer er van die zijde eens een
woord van afkeuring gehoord ware.
De gemeenteraadsverkiezingen zijn ditmaal met veel
belangstelling gade geslagen. Overal bijna zijn door alle
partijen alle zeilen bijgezet ieder heeft de aktie ge
voerd met al zijn krachten, wantde uitslag nü zou
de graadmeter zijn voor de sterkste der verschillende
partijen.
Of die graadmeter wel zoo bizonder betrouwbaar is?....
Wij zouden het niet durven beweren.
Nog altijd viert de reaktie hoogtijd. Nog altijd werkt
de terugslag der Aprilbeweging bij zeer velen, die door
de nederlaag der arbeiders, arbeiders-beweging en demo-
kratie feitelijk als weggevaagd van den aardbodem
beschouwen.
t Is nu eenmaal gemakkelijker den overwinnaar te
huldigen, dan den verslagene trouw te blijven. Men is
vaak zeer vatbaar voor ontmoedigingen vandaar
dat voor ons de uitslag der verkiezingen niet zulk een
betrouwbaren graadmeter is als anderen wel willen
opgeven, want, al is voor ons het behaalde stemmen-
cijfer verre van ontmoedigend, ja, zelfs héél bevredigend,
heilig zijn wij overtuigd als niet de verkiezingstijd juist
nü had plaats gehad, als de reaktie wat meer tijd ge
laten was, uit te werken, het aantal stemmen op onze
kandidaten uitgebracht, was enorm grooter geweest.
Doch zelfs onder onze partijgenooten is de verslapping
nog merkbaar, er had harder gewerkt kunnen en moeten
worden. Voor onze partijgenooten een les voor een
volgende keer voor de tegenpartijen een wenk niet
te vroeg, 't hosanna te zingen.
Over 't algemeen zijn 't de liberalen weer, die klappen
hebben gekregen. Wonder is dit niet wij weten sinds
lang het liberalisme ten doode opgeschreven en vinden
er heusch niet zooveel aan verbeurd. Al zijn de liberalen
volgens velen onze stamvaderen, bizonder veel achting
voelen we niet voor hen.
Het zwarte verbond heeft hier en daar succes gehad
onder de leuze: tegen de demokratie (in 't bizonder
socïaal-demokratie) hebben dominé en pastoor hun vol
gelingen opgetrommeld. Straks mag men elkander weer
in 't haar vliegen, op 't oogenblik geldt het een strjjd
tegen het roode spook, en broederlijk gearmd gaan de
tuiniers uit 's Heeren wijngaard, de predikers van Liefde,
Waarheid' en Rechtvaardigheid, ten strijde!
De brandkastbeschermd door bijbel en wierookvat
