Buitenlandsch Overzicht.
BINNENLAND.
Bij geval wat voor Schiedam?
De heeren en dames bestuurders hadden zich dan de
schande van een boycot kunnen besparen.
Wij zeggen schande, want wanneer de leden willen,
moet het bestuur hun wel hun zin geven. Wij meeneu
toch niet te overdrijven, wanneer we zeggen, dat de
biljart de kurk is, waarop 't Volkshuis voor een groot
deel drijft.
Dat is zeer zeker een bedroevend verschijnsel voor
een instelling als 't Volkshuis.
Duitschland. In 't land van Keizer Wilhelm
ben je toch gauw bakker an, d. w. z., je kunt daar al
heel weinig van zijn Excellentie vertellen of ze stoppen
je achter de tralies. Als we daarmee Nederland ver
gelijken, dan leven we hier nog in een gezegend land.
Als je maar niet staakt of een onderkruiper niet aan
zijn buisje trekt, dan kan je heusch al een heele boel
doen en zeggen, zonder dat ze je bij je kladder nemen
en opbergen.
Bij onzen Oostelijken nabuur heb je al gauw „spassies"
met de politie, vooral als de persoon van den Keizer
er in betrokken is.
Als een staaltje daarvan het volgende:
Eenige dagen geleden deelde de Vorwarts, het grootste
Duitsche partijorgaan mede, dat er in hofkringen sprake
was van den aankoop van het eiland Pichelwerder. Op
dat eiland zou dan een keizerlijk, versterkt paleis worden
gebouwd en het zou een afzonderlijk kiesdistrict worden.
Het hof zou dan natuurlijk wel zorgen, dat er in dat
keizerlijk district, alleen keizersgezinden woonden, zoodat
er geen kans zou zijn, dat dit district ooit door een
sociaal-democraat zou worden vertegenwoordigd.
Wat er van deze onthulling waar is, kunnen wij
natuurlijk niet beoordeelen. Afgaande op uitlatingen
en daden van Wilhelm schijnt het ons niet onmogelijk
dat de Vorwarts het bij het rechte eind heeft.
Natuurlijk wordt dit bericht tegengesproken zooals
met alle onthullingen, die wat ontijdig komen.
Die tegenspraak is nu niet zoo erg en was natuur
lijk te verwachten. Wat echter beduideuder is, dat is
een proces wegens majesteitsschenning. Eerst heeft
men op 't bureau van de Vorwarts tot tweemaal toe
huiszoeking gedaan en daarna heeft men den verant
woordelijken redacteur, partijgenoot Leid, in zijn woning
gearresteerd.
Zooals men ziet vat men zulke dingetjes daar om
den drommel niet lichtvaardig op.
Nu we 't toch over majesteitsschennis hebben, wil
ik je ook nog zoo'n proces meedeelen. Ook al in
Duitschland, daar zijn die gevallen niet van de lucht.
Als ze daar in Duitschland eens voorstelden, dat
voortaan een keizer niet meer beleedigd kon worden,
en er bijgevolg geen enkel proces van dien aard meer
gevoerd zou worden, dan denk ik dat de heeren rech
ters met hun vrijen tijd geen raad meer zouden weten.
Ditmaal betreft 't een Duitscher, die in Holland (Den
Haag) den keizer van Duitschland beleedigde. Een paar
Duitschers woonden die beleediging bij en gaven er de
Duitsche politie kennis van. Toen de beleediger, Baron
Oscar von Fielitz, die den keizer in een mop bespot
telijk had gemaakt, weer in zijn gastvrije vaderland
kwam, werd hij ingerekend en veroordeeld tot negen
maanden gevangenisstraf.
Als slot voor deze week geven we nog een onge
hoord staaltje van soldatenmishandeling. Er blijkt weer
uit voor de zooveelste maal, hoe ontzettend de tirannie
wel zijn moet waa'aan de mindere soldaten blootstaan,
voor men er toe overgaat te straffen.
Een zekere onderofficier Breitenbach werd beschul
digd van 1500 gevallen van lichte en 300 gevallen van
zware soldatenmishandeling. 't Is haast niet te geloo-
ven. De man werd veroordeeld tot B1/, jaar gevange
nisstraf en tot degradatie.
Heusch niet te veel.
De oorlog' in Korintji. Wat van Kol in de
Kamer indertijd voorspelde en wat de Regeering toen
beslist ontkende, is reeds in vollen gang. De landstreek
Korintji, in de buurt der Padangsche Bovenlanden op
Sumatra, zal worden veroverd.
Met dat al schiet het niet te best op en op dit oogen
blik mag men gerust spreken van de neerlaag in Ko
rintji. Een expeditie is het binnenland ingetrokken en
heeft een vijfdaagschen, zeer moeilijken tocht volbracht.
De expeditie bestond uit 90 Europeanen, 75 inlanders
en 90 dwangarbeiders (die schijnen er altijd in over
vloed te zijnmet levensmiddelen voor 1 dag, terwijl
iedere man nog één blik voedsel in reserve had. 's Mor
gens om 7 uur begaf men zich op weg. Tegen elf uur
werd er op den troep gevuurd. [Hoe komen die inlan
ders aan vuurwapenen? Zouden daar ook Nederlandscke
onderdanen meer van weten Een eind verder, in een
benauwd boschpad, begonnen de inboorlingen opnieuw
en beter. Al spoedig waren er gesneuvelden en gewon
den 10 pCt. der mannen werd buiten gevecht gesteld.
En dat op 2 groote dagmarschen van het bivak, dat
zelf nog weer 5 dagmarschen buiten Nederlandsch
gebied lag.
De aanvoerder, overste Bruynis, wilde niet van terug
trekken weten. De» gewonden werden in het midden
genomen en verder ging de troep over berg en door
dal en door oerwoud, met „zijn treurige vracht in het
midden", zooals De Padanger zich uitdrukt. Lempoer,
het doel van den tocht, moest en zou bereikt worden.
En het werd bereikt en geheel verlaten gevonden.
Men had dus niets anders te doen dan den volgenden
morgen met dezelfde treurige vracht terug te keeren.
Na vijf dagen was de tocht volbracht en was men nog
even ver als te voren
De Padanger voegt er bij dat de kampongs, de in-
landsche dorpen, alle zwaar versterkt zijn met een
dubbele bamboepagger (een heg van ondoordringbaar
bamboe) er om heen. Tusschen deze pagger en den
kampong, ligt dan nog een diepe moddersloot, aan weers
zijden met versperringen afgezet. De kampongs zelve
liggen grootendeels in moerassen, zoodat het einde van
deze nieuwe verwikkelingen nog voorloopig niet is te
zien. HW.)
De Kiesrecht-betoogingen op 23 Aug. in iedere pro
vincie van ons land gehouden, zijn allen uitstekend
geslaagd. Overal dezelfde geestdrift, overal dezelfde
aandacht voor en sympathie mèt desprekers er heeft
een kreet geklonken, er is een stem gehoord welke de
bourgeoisie met angst en ons met vreugd en nieuwen
moed bezield 't volk heeft gevraagd z'n recht
z'n kiesrecht
Wat 't volk wil, zal het bekomen, zelfs van de meest
reaktionaire regeering óók 't kiesrecht. Als 't volk
zich roere, als 't vragen eischen, gaat wie zal zijn
wil weerstaan En 23 Augs. is getoond geworden dat
de onmondigen ontvoogding willen dat ze niet langer
verstoken zijn willen van hun burgerrechten.
't Is een mooie, grootsche dag geweest een dag
van diep-indringende propaganda, door onze tegenstan
ders zeker met leede oogen aanschouwd.
Uit de Nieuwe Rotterdamsche Courant visschen we 't
volgende ingezonden stuk
SCHRILLE TEGENSTELLINGEN.
Wie in deze weken het voorrecht heeft te kunnen
genieten van het natuurschoon dat Apeldoorn
biedt, heeft stellig niet verzuimd een uitstapje te maken
naar Hoog-Soeren met zijn onvolprezen bosschen
en daardoor heerlijke wandelingen.
Grootendeels behooren deze bosschen tot het Kroon
domein, renteambt Het Loo, en verklaarbaar is het
dus dat hieraan veel arbeid wordt ten koste gelegd.
Zij die hierin werken zijn bewoners van Hoog-Soeren
en als men daaraan denkt, staat men verbaasd over
de zichtbare armoede en de schamelheid der woningen.
Hoe is het mogelijk, vraagt men zich af, dat arbei
ders van een kroon-domein niet beter gehuisvest zijn.
Schrijver dezes heeft zich gewend tot eenige bewoners
en een onderzoek ingesteld.
Het resultaat hierv«n vinde hierbij een plaats, in de
hoop dat het de aandacht zal trekken van hen die
geroepen zijn voor de belangen van de Soerensche
menschen te waken.
Het loon dat een arbeider te Hoog-Soeren verdient,
bedraagt in den zomer f0.90 en des winters f0.75
per dag.
Hiervan moet, na aftrek der huishuu", gelééfd wor
den door gezinnen van 2 tot 9 personen.
Bij ziekte ontvangt men niets.
Wordt een arbeider op het kroon-domein oud, toch
moet hij blijven werken, want van pensionneering
is geen sprake.
Een man van 70 of 80 jaren sukkelt voort, ook al
dreigt hij neer te vallen, want de nood dwingt hem.
Voorbeelden hiervan zijn aanwezig.
Ik trof een echtpaar aan in diepe armoede.
De man had meer dan een halve eeuw op het kroon
domein gewerkt, doch ten leste kón hij niet meer. Nu
leeft hij met zijn vrouw in een kleine kamer en lijdt
vaak gebrek.
Inderdaad, men kan zijn oogen niet gelooven als men
ziet, dat zulke toestanden bestaan onder trouwe werk
lieden, over wie een rentmeester gesteld is, te Apel
doorn woonachtig, die deze dingen wéét.
Indien ergens het loon verhoogd en bij ouderdom een
pensioen toegekend moet worden, dan is het hier.
Een kroon-domein, waarover het oog der Re
geering gaat!
De bezoeker van Hoog-Soeren.
12 Aug. 1903.
Wij oordeelen: le. Dat „de bezoeker" z'n neus in
dingen gestoken heeft, die hem niet aangaan. Als men
Hoog-Soeren bezocht, behoeft men nog geen nota te
nemen van z'n bewoners, laat staan 'n onderzoek in te
stellen naar hunne maatschappelijke positie.
2e. De Nieuwe Rott. Cour. heeft hare kolommen te
vullen met andere stof, dan ingezonden stukken van
dien aard. Zij heeft nu eenmaal de verheven roeping
het prestige van 't deftig-liberalisme hoog te houden
en.... ja, 't moet gezegd, dit wordt door 't plaatsen van
zoo'n stuk wel 'n weinig (of misschien veel?) te grab
bel gegooid.
Want de uitzuigerij en uitperserij op 't Kroondomein
Hoog-Soeren is een erfenis door de liberale aan onze
christelijke regeering vermaakt.
Dat deze de affaire op denzelfden voet voortzet, dat
ze de Augiasstal Augiasstal laat blijven, is haar zaak.
Maar als instelling is 't een voor de Hoog-Soerenaars
dankbaar aandenken aan liberaal bewind.
D'r gaan er weer heel wat uit logeeren. Volgens
krantenberichten komen te Veenlmizen soms per dag
meer dan 40 gasten tegeljjk aan allemaal belast gast
te zijn van den herbergzamen Nederlandschen Staat.
Ja, ja, 't is tocli heerlijk dat daar in Drente zoo'n
buitenplaats ligt. Als je dan nergens meer weet heen
te gaan, d. w. z. als de maatschappij, onze hooggeroemde
modern-christelijke samenleving je heeft uitgeworpen
als je 'n paria zijt, 'n vervloekeling, zoo'n verloopen
schooierig sujet, voddepak met boeventronie, van God
en alle menschen verlaten omdat je bijgeval wel 'ns
werkstakertje hebt gespeeld, bijv. als je dan, gehaat,
veracht, verschopt en vertrapt, geschuwd als 'n lepra
lijder, het zaal'ge genot smaakt, te zijn als wijle Jezus,
en geen steen hebt om je hoofd neder te leggen.... ga,
dan, raedemensch, ga, dan, broeder of zuster, kind van
God, naar wiens beeld gij geschapen zijt, zoo goed als
wij, ga, ga.... naar Veenhuizen!....
O, die Nederlandsche filantrofiezij lof in alle
eeuwigheid
Wraak wil bloed Kien!...
Bij den wissel op het Mariniersplein te Amsterdam
is een wegwerker van de S. S. overreden door een pas-
sagierstrein. De locomotief en zes wagens gingen over
zijn lichaam. De ongelukkige was direct dood.
Woensdag is aan de Nieuwe Vaart een rangeer
der der H. IJ. S. M. tusschen de buffers van rangee-
rende wagens beklemd geraakt, heeft een arm gebroken
en is inwendig gekneusd.
Donderdag is op het stationsterrein te Nymegen
de waarnemende treinsmid, J. S., tusschen de buffers
beklemd geraakt en gedood.
Is 't haast genoeg, christen-regeerders
Is 't haast genoeg, hooghartige en wraakzuchtige
spoorweg-direkties
Of moeten er nóg meer slachtoffers vallen?
Of is de lange zwarte lijst nóg niet lang genoeg?
Komt dan uw wraakzucht nóóit voldaan?
De procureur-generaal bij het Hof te 's-Hertogenbosch
is bezig te onderzoeken in hoeverre de heeren die bij
de verkiezingsschandalen te Sittard geïnteresseerd zijn
geweest, zich willen laten vangen. Och ja, die lui spelen
altijd „open kaart," weet-je, dus als er wat op hen is
aan te merken, loopt 't gauw in de gaten. Daar moet
je net heeren zwartrokken voor hebben!
Potdorie, zoo'n onderzoek zal wel wat uitwerken!
Let maar eens op bij een volgende verkiezing in ons
brave Limburg! Dan zal je de wonderen wel zien ge
beuren hebt goeden moed!
Tot zoolang kunnen we ec .ter óók wachten met onzen
hoop op die- gunstige verandering, 't Mocht anders zoo
erg tegenvallen.
Niet voor niemendal stelt men de gerechtigheid steeds
voor met den blinddoek voor de oogen, alsof 't moest
beteeken, dat niet behoeft te worden gezien de onrecht
vaardige vonnissen, zoo voor en m geveld.
Thans heeft weer een Groninger studentje gemeend
een vrijbrief te hebben voor alles wat hem goeddacht.
Dit jongmensch had des nachts zitten fuiven en zag
des 's morgens 2 letterzetters passeeren. Zonder veel te
spreken nam dit ventje een revolver en schoot op deze
menschen, zonder echter hen te raken.
De politie met het geval in kennis gesteld, nam de
student gevangen, doch liet hem terstond weer los,
terwijl het zal te bezien staan, of vervolging zal worden
ingesteld.
Verbeeld eens, dat zulk een „grapje" door een werk
man was uitgehaald. De „vrijbrief' was dan.niet geldig.
Sinds het bestaan in Duitschland der onafhankelijke
vakorganisatie, die voor de arbeidersklasse een beter
bestaan en meer recht wil veroveren en reeds meer
dan 600,000 arbeiders vast en voortdurend heeft geor
ganiseerd, worden er van kerkelijke zijde allerlei po
gingen gedaan om de arbeiders daarvan af te trekken.
Maar men is in de keufee der middelen daartoe niet
altijd even gelukkig. Naar in het Correspondentieblad
der Duitsche vakvereenigingen wordt medegedeeld, ver
scheen er een paar weken geleden in Augsburg een
boekje van den geestelijke Joseph Reiter, onder goed
keuring van de kerkelijke autoriteiten, getiteld: ,,De
christelijke arbeider. Tot leering en vorming voor den
arbeidersstand". Het heeft vooral ten doel, de christe-
