IN „CON ST AN Tl A".
Weet ge, moeder, wat ik droomde
Ingezonden.
waarover je een poosje kant nadenken. Het eene luidt
Men moet wat water in zijn wijn weten te doen.
Juist, en daarom zullen we wat inschikkelijk
voor je zijn
Die zjin kinderen lief heeft, kastijdt ze
'n Waar spreekwoord en zeer van pas en om de
waarheid van dit spreekwoord niet te logenstraffen,
veroordeelt de rechtbank bij deze Anastase Bnconie
voor den 38en keer tot 8 dagen gevangenisstraf.
Bedaard staart de filosoof den rechter aan, knikt
eerbiedig met het hoofd en zegt dan duidelijk en plechtig
Baat het niet, het schaadt niet.
De arbeid.
Moeilijk uit te voeren. Sergeant (zijn sectie
inspecteerende tot een der manschappen). Kerel, maakt
rechtsomkeerd zeg ik je, en kijk eens op je rug, wat
vnile tasch je daar hebt hangen.
Yerkeerd begrepen. In een winkel van pels
jassen, bonten kragen en handmoffen komt een Duitscher
binnen en bestelt een biefstuk met aardappelen.
„Maar, meneer, 't is hier geen restauratie
„Staat doch schreven bnite op venster."
„W-a-t
„Ziebuiten voor 't raam stond op een bordje
geschrevenHier worden moffen gevoerd
Aan 't bedje hearer kranke liev'ling
Zit moeder neêr in stil geween;
Reeds gingen er zoovele dagen
Van droef en angstig waken heen.
Gebroken is het trouwe harte
De lippen staam'len klacht op klacht.
Nauw' merkbaar wenkt haar nu de ljjder,
En d' arme kleine murmelt zacht:
„Weet ge, moeder, wat ik droomde?....
Er streek een vreemde vogel neer
In 't raamkozijn van onze kamer,
Nooit zag ik hem voor dezen keer....
Hij keek zoo droevig naar mijn sponde
Als minde hij me als U zoo teer
Schuif op, schuif hoog op nu het venster
Want zeker, zeker keert hij weer!"
't Betraande oog der arme vrouwe
Beschouwt heur liev'ling bang te moe;
Wéér koorts.... hij ijlt.... zij gaat naar 't venster
En geeft aan zijn verlangen toe....
Plots komt een vogel ingevlogen
Een vreemde, zoo zij nimmer zag
Hij zweeft om 't bed der kleine kranke,
En deze stamelt met een lach
„Weet ge, moeder, wat ik droomde?
O moeke, wees met mij verblijd!
Er zweefde rond om mijne sponde
Een bode van den Nieuwen Tijd.
Van 't oord van liefde, welvaart, vrede"....
Een hemelgloed glanst in het oog
De ziel ontvlood het broos omhulsel
Naar 't oord van Nieuwen Tijd omhoog....
P. d. Br.
SCHIEDAM, 17 Nov. 1903.
Aan de Redactie van De Moker!
Herhaaldelijk hadden wij de eer in uw blad in on-
gunstigen zin besproken te worden. Wij deden er meestal
het zwijgen toe. Het ging en gaat ons goed. Wat werk
plaats, loon, arbeidsduur, hoedanigheid van het brood,
ledental en omzet aangaat, kunnen we ons met elke
bakkerij in Schiedam, ook met de „Voorwaarts" meten
en zelfs de geldelijke uitkomst kan, den lagen prijs
door de „Voorwaarts" in het leven geroepen in aan
merking genomen, bevredigend worden genoemd. Wij
vroegen ons zelfs meermalen af, of de wijze waarop
u ons bestreedt niet bijdroeg tot onzen, bijna voorbeel-
deloozen groei.
In uw nommer van 14 dezer, ieder onzer welwillend
door u toegezonden, maakt u het echter zoo kras, dat
we eenige ruimte voor verdediging vragen, te meer,
daar administratieve kritiek door de meeste uwer lezers
zonder goede voorlichting wel niet naar waarde zal
kunnen worden geschat.
Uw opmerking omtrent oven-afschrijving is juist.
Het ware beter geweest, die afzonderlijk te boeken en
het percentage hooger te nemen. We zitten nu echter
met onze statuten, die 2 pCt. voorschrijven, maar zul
len trachten daaraan een mouw te passen. Wat maakt
nu echter deze zaak uit Een nieuwe oven kost f 120
stel den koopprijs van onzen oven op f900 en de
waarde aan steenen en ijzer, als hij vernieuwd moet
worden, op f 300, dan moeten we, den duur van onzen
gebruikten, doch zeer goeden oven op 8 jaar stellend,
f600 afschrijven over 8 jaar, dus jaarlijks f75.— we
schreven af 2 pCt. f 18, dus te weinig f 57. Dit
sommetje is onbeduidend op onze exploitatiehet wordt
ruim opgewogen door het onverdeelde saldo van f 73,
door de afschrijving van f107 op de oprichtingskosten,
die we gerust over 5 jaar hadden mogen verdeelen en
dan maar f41 zou hebben bedragen en door de prijs-
winst van f 75 op 200 baaltjes op 31 Aug. nog niet
ontvangen meel, welke winst we degelijkshalve niet aan
onze exploitatie ten goede lieten komen. Meu ziet, we
hadden de zaak gerust gunstiger kunnen opzetten dan
we deden.
En hiermede hebben we al de eer gegeven aan uw
kritiek („gezond" noemt u ze zelf heel bescheiden) die
haar toekomst. Het schijnt alsof ze geschreven is door
iemand, die wel heel ijverig leerboekjes heeft bestudeerd,
maar het inzicht en de ervaring mist om dergelijke
staten goed te lezen, d. w. z. er uit te halen wat hij
wenscht te weten en er werkeljjk inzit. We zullen punt
voor punt behandelen.
1. Toelichting ontbreekt.
Wij hebben gestreefd naar beknoptheid, die het over
zicht vergemakkelijkt. Een ander zal aan uitvoerigheid
de voorkeur geven. Naar ons oordeel zou dit het niet-
lezen bevorderd hebben. In elk geval zijn het ter inzage
liggen en de ledenvergadering er niet voor niemendal;
zij juist dienen om hen in te lichten, die bizonderheden
of specialiseering wenschen.
2. Het verslag beschrijft niet, waaruit de winst is
voortgevloeid.
En men vindt op bladz. 6 rechts de baten aan brood,
links alle lasten aan meel, melk enz. en de zuivere winst!
3. U zoekt naar de kolen.
Kortheidshalve en het vrij algemeen gebruik volgend,
hebben we ze samengevoegd met meel enz. onder het
hoofd Grondstoffen.
4. Is van het kapitaal reeds iets afgelost?
Ja, per saldo thans f 1300. Op de vergadering is de
aflossing ook medegedeeld. Het grootboek zou het ant
woord ieder gezegd hebben, die er naar was komen
kjjken.
5. Waar is de rente ondergebracht?
Die het hoofd Exploitatie gebouwen ziet op de
exploitatie-rekening begrijpt dadelijk, dat dit belast is
met de (f 360.rente van de aankoopsom der ge
bouwen.
6. Hoe kwam de Algemeene er toe Gebouwen f 1587
boven de boekwaarde te laten voorkomen op de Balans
Ja, dit zou heusch valsche boekhouding zijn...als
het juist ware. Gebouwen komen natuurlijk voor de
boekwaarde voor op de balans. Maar zij komen in de
boeken voor f 1587 boven de aankoopsom.. En als zoo
de vraag juist gesteld ware, zoudt u misschien het
antwoord wel gevonden hebben: aan de gebouwen viel
veel te verbeterende koopsom was daardoor gedrukt
verbeteringen, gewoon onderhond te boven gaande, zijn
kapitaal-uitgaven, verhoogen de waarde en zijn daarom
op Gebouwen gebracht; van die verhooging wordt na
tuurlijk van nu af ook weer afgeschreven,
7. Een rekening „Inbreng nog te storten" is theore
tisch zeer verdedigbaar, maar schijnt ons onnoodig en
bij leeken licht tot verwarring aanleiding gevend. Tot
gelijk bedrag zou dan het hoofd Leden grooter zijn.
Het was dan ingewikkelder geweest, niet beter. De
leden staan nu eenvoudig credit voor het werkelijk
gestorte bedrag. Volgens de statuten wordt het nog te
storten bedrag niet ingevorderd, doch langzamerhand
van het winstaandeel ingehouden.
8. Van waar moet de Dividend-belasting komen?
Wel dit bedrag van 47.50 staat op de Expl rekening
als een last onder Belasting en op de Balans als een
schuld onder Div. Crediteuren.
9. Onverdeeld ledendividend nergens te vinden.
Eenvoudig omdat de verdeeling van de winst eerst
geboekt is op 22 Oct. na de goedkeuring door de leden
het wordt natuurlijk gevoegd bij hun winstaandeel van
het nieuwe jaar.
Zie daar. Eén punt, dat we gaarne in theorie toe
geven, doch waarop we gedekt zijn door de statuten
en dat een onbeduidend verschil maakt, gemakkelijk
geneutraliseerd door verschillen in het voordeel onzer
balans. En 9 punten, die een ervaren boekhouder dadelijk
zelf zou hebben opgelost of hem hoogstens tot een
paar vragen over ondergeschikte zaken zouden hebben
gebracht. Maar u U grondt er op beleedigende uit
spraken en verdachtmakingenwij noemen er maar 3
„de vlag dekt de lading."
„zand in de oogen strooien."
„duiveltje om den hoek."
Wat zwart moet een ziel toch zijn, die op zulke losse
gronden zooveel slechts ziet in zijn medemensch. Of is
het dweepzucht, die belet anders te zien dan al het
eigene als voortreffelijk en al het andere als oneerlijk
of dom
Aan u laten wij natuurlijk het laatste woord. Wij
weten bij ervaring, dat er vele middeltjes zijn om als
men ongelijk heeft, den schijn van het tegendeel aan
te nemen. Zijn eigen, aangevallen woorden stilletjes
veranderen; een enkelen zin van zijn tegenstander uit
pikken of nóg harder gaan schelden (er zijn menschen,
die veel belang stellen in schelden) om zoo de aan
dacht van de eigenlijke zaken af te wenden enz. Wij
erkennen daarin gaarne uw meerderheid.
Maar dit bieden wij hierbij aan: door het Instituut
van Accountants (boekhouders) een onderzoek te laten
instellen naar ons verslag, zoo noodig naar onze boe
ken, en het de vraag voor te leggenis de beoordeeling
van de Moker billijk Het antwoord te adverteeren in
de Schiedamsche bladen. De kosten van een en ander
te dragen door de partij, die ongelijk krijgt. Komaan,
Mokertje.
Dankend voor de afgestane ruimte,
Algemeene Coöp. Bakkerij, Kefhelstraat.
M. C. M DE GROOT, Voorz.
J. L. HILKHUIJSEN, Secundus.
C. L. MOERMAN, Secr.
J. STEGMAN, Penningm.
A. DIRKS.
Bijschrift De verzuchting ontsnapt onwillekeurig
„Och, kon de heer de Groot maar lezen!" dan was
al die poeah overbodig geweest. In het artikel: „De
vlag dekt de lading," komt dit voor:
Welnu, deze toelichting ontbreekt.
Te meer doet zieh de behoefte aan die toelichting ge
voelen, wanneer een verslag bestemd is voor niet
vakmensehen.
Lees dit nu maar eens goed!
De opmerking over de ovens vindt u ad rem. Boven
de andere negen opmerkingen staat:
Wanneer wij nu eenige cijfergroepen op de Exploi
tatie-rekening en op de balans ontleden en de wijze
van administratié-voeren daaruit waarnemen, komen
wij tot resultaten, welke naar ons oordeel duidelijk
genoeg aantoonen, dat die toelichtingen van het Ver
slag zeer noodzakelijk waren.
U bent wel zoo welwillend te veronderstellen, dat
iemand van de theorie deze opmerkingen gemaakt heeft
en naar aanleiding van de gegeven cijfers enkele vragen
heeft gesteld. Dit is dus gedaan door iemand, die nog
eenig verstand heeft van de administratie. U bent nog
bovendien zoo welwillend, die vragen te beantwoorden,
dus de toelichting te geven. U erkent dus het goed
recht van die vragen, maar.Dat is het, waarom
de kwestie draait. U hebt verzekert, dat de coöperatie
was voor en door werklieden, u hebt met de admini-
stratie-kunde van deze menschen kennis kunnen maken
bij het geven van uw cursusgelooft u in gemoede,
dat de werklieden aan uw toelichting „opheldering"
genoeg hebben? Als u dus goed hadt kunnen lezen,
zoudt u aan het eind van uw ingezonden stuk niet zoo
triomfantelijk uw voorstel hebben uitgekraaid. De opzet
van nw verslag met bijbehoorende toelichting is totaal
onbegrijpelijk voor arbeiders. Accountants zijn waar
schijnlijk met veel minder nog tevreden. Uw voorstel is
dus maar een grapje of anders een handigheidje om
een of andere onnoozele hals te doen uitroepen: „Zie
je wel, dat doen ze niet!" Die ze is dan de Moker.
U schat uw publiek wel weer wat laag, waar gezond
verstand getaxeerd wordt.
„De vlag dekt de lading" is geen verdachtmaking,
maar een feit. Het overgroote deel van wat de soc.-
dem. „onbewuste" arbeiders noemen, vindt alles goed,
wat u onderneemt in hun naam. De uitdrukkingzand
in de oogen strooien, nemen wij gaarne terug. Dit
onderstelt valsch opzet bij u en u begrijpt na boven
staande, dat daar onzerzijds in de verte niet aan is
gedacht.
Nu u den zedemeester hebt uitgehangen, eventjes
maar, moet dit toch ook gezegd worden: Rijp en on
rijp, stichtelijk en onstichtelijk, smakelijk en walgelijk,
naar 't uitvalt, hebt u steeds in De Moker geplaatst
gezien. Ook dit stuk. Wat is echter 'tgeval? U, die
over „zwarte zielen" zucht en over onze oneerlijkheid
en gebrek aan gevoel, willen wij wijzen op den aanhef.
Geen stuk van uw hand verschijnt over de Coöperatie,
(Baiten verantwoordelijkheid der Redaktie).
Copie wordt niet teruggegeven.
