No. 4. ZATERDAG 26 MAART 1904 4e Jaargang. ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij. Bureau van Redactie en Administratie: A. WINTERBERG, Raam 27. Administrateur. Afdeelingsnieuws. Gezondheids-Commissie. Welkom! ABONNEMENTSPRIJS: 25 cent per kwartaal j Uj vooruitbetalin franco per post 30 cent j J Losse nummers 2 cent. ADVERTENTIËN: 3 cent per regel. Bij abonnement belangrijke korting. Slakken voor 't eerstvolgend nnmmer moeten niterlijk Woensdag a, s. 's middags 12 nur in het bezit der Redactie zijn. Partijgenooten, die genegen zijn, zich te belasten met de administratie van ons afdeelingsorgaan, en zij, die gelegenheid hebben het verslag van den G-emeenteraad te willen geven, worden verzocht zich op te geven bij het Afdeelingsbestuur. Het Bestuur. De op Zondag 20 Maart gehouden huishoudelijke vergadering, werd door ongesteldheid van den Voor zitter geleid door den eersten Secretaris. Onder de in gekomen stukken verdient in de eerste plaats de aan dacht een schrijven van het Landelijk Comité tot steun aan de slachtoffers van de AlgemeeneWerkstaking, waarin een laatste oproep gedaan wordt voor den nog zoo drin gend noodigen steun. Besloten werd een verzoek in te dienen bij den Schiedamschen Bestunrdersbond, omdat dan de steun van alle aangesloten vereenigingen zooveel grooter is. Wij wekken dan ook allen dringend op, vooral nu het voor het laatst is, zooveel als maar mogelijk is bij te dragen. Verder was ingekomen een verzoek van de Zaal commissie en van de Colportageclub tot aanvulling der werkkrachten. Voor alle partijgenooten dus, die over wat vrijen tijd beschikken, een aansporing om hun krachten aan het Afdeelingswerk te geven. Ten slotte een schrijven van den Heer Gr. v. d. Most, waarin hij bedankt als voorzitter der Afdeeling. Can- didaten voor deze vacature worden bij het Bestuur ingewacht'. In de vacature van 2en secretaris werd voorloopig voorzien. Mejuffrouw J. H. Roldanus stelde zich daarvoor tijdelijk beschikbaar. In behandeling kwam toen het verslag van de Exploi tatie van De Moker 1908—1904. Dit door den Heer J. v. d. Most uitgebrachte uitvoerige rapport verwierf de algemeene goedkeuring; de fiuanciëele toestand mag gunstig genoemd worden, wat vooral te danken is aan de groote colportage te Vlaardingen. Ook te Maassluis zal met de colportage een aanvang worden gemaakt. Bij behandeling van den Beschrijvingsbrief werd den afgevaardigden een vrij mandaat gegeven. Na de gebruikelijke rondvraag sloot onder dank zegging voor de opkomst de voorzitter de vergadering. Deze commissie zond ons een ex. van het „Verslag over 1903", waarover wij 't een en ander zeggen willen. De commissie is samengesteld als volgt: A. Jonker, Voorzitter, Dr. J. Endtz, Secretaris, Th. E. J. Kramers, Mr. D. Lodder, W. van der Most Phzn., Willem Beukers en Mej. M. v. d. Ven, leden. De commissie hield 12 gewone, 3 buitengewone ver gaderingen en 1 openbare vergadering. De gewone vergaderingen werden verzuimd 2 maal door den heer Lodder, 1 maal door den heer Van der Most, 3 maal door den heer Kramers en 5 maal door den heer Beu kers. Deze -had er dus 't beste den slag van. Slechts op vijf vergaderingen waren alle leden present. De belangstelling voor de openbare vergadering was niet groot slechts drie ingezetenen toonden hun belang stelling. Misschien is van die geringe belangstelling een reden te vinden in die minieme publiciteit aan die vergadering gegeven, want ofschoon wij ons verbeelden zoo nog al tamelijk na te snuffelen wat er in onze gemeente plaats grijpt, ook ons is de aankondiging ervan ontgaan. Wellicht is dit nu met meerdere onzer stadgenooten 't geval en de commissie kan zeer zeker in de toekomst hiermede rekening houden. De vergaderingen werden gehouden in een lokaal van 't archief-gebouw, door B. en W. daartoe aan de commissie afgestaan, „'t Voldoet echter niet aan beschei den eischen" zegt het verslag. Of B. en W. geen ander lokaal ter beschikking hadden Zeker wel, doch zooals wij straks nader zullen aantoonen, schijnt de verhouding tusschen B. en W. en de Gezondheids-commissie niet bepaald ad libitum. Door welke oorzaak Officieus deelt de commissie mede, dat op de bevol king van 27.948 personen gestorven zijn 229 mannen en 195 vrouwen, makende een totaal van 424, 15.2 per duizend. De algemeene volksgezondheids-toestand ware vrij gunstig te noemen geweest, ware niet in November een tamelijk uitgebreide epidemie van Paro titis uitgebroken en daaropvolgend vele gevallen van mazelen voorgekomen. Deze laatste epidemie (met 8 sterfgevallen) vertoonde zich weder als een echte school ziekte op een R. K. bewaarschool kwamen de eerste gevallen voor en lang bleef 't beperkt tot broertjes en zusjes van schoolgaande kinderen. Of schoolartsen noodig zijn Nu ja, misschienals zoo'n instrument maar niet meer kost dan flOO. Hoe met de volksgezondheid anders tamelijk wordt gespot, leert ons het verslag ook. De verordening op de openbare Reinheid en Gezondheid te Schiedam schrijft voor, dat de faccaliën moeten worden opgevangen in gemetselde beerputten, zonder overloop of wekker. Uit het verslag van de gemeente-reiniging blijkt echter, dat in het jaar 1902 slechts 22 beerputten zijn geledigd, waarvan 19 meer dan twee jaar hebben gezeten. Hoelang deze dan wel gezeten hebben wordt voor 't gemak maar niet gezegd. Hemel- en menagewater en wat de beerputten verder moeten iuhouden, komt dus eenvoudig in grachten en polderslootjes, soms zelfs alleen in een geul in het land Vandaar die zoo kostelijke moddergeulen, die wij hier kennen, die eenmaal bedoeld water te bevatten, niets vertoonen dan een stinkende, afschuwelijk stinkende drabbige massa. Die toestand wordt ten koste van de volksgezondheid bestendigd. Op eigenaardige wijze trad nu eenmaal de ver houding tusschen B. en W. en de gezondheids-commissie op den voorgrond. Er was een klacht van een ingezetene, wien aansluiting op het gemeente-riool was geweigerd. De commissie vraagt om inlichtingen, maar.... B. en W. vinden geen termen om die inlichtingen te verstrekken. We weten waar dat geen-termen-vinden goed voor is als je bijgeval je handen eens verkeerd hebt uitgeslagen, vindt-je eenvoudig geen termen om op de zaak verder in te gaan. Volgens onze bescheiden meening namen B. en W. hier een houding aan, die verre van correct te noemen valt in deze gevallen behoort de supe rioriteit niet daar. Een verordening ten deze bestond niet; de gezondheids-commissie was dus vleugellam. 3 October adviseerde de Commissie aan 't Gemeente bestuur door deskundigen te laten nagaan op welke wijze aan den onhoudbaren toestand van het rioolstelsel 't best een einde is te maken, hebbende daarbij vooral 't oog op een bepaald gedeelte der stad, waar de nood het hoogst is. Geen antwoord is ontvangen. 31 October zond de Commissie aan B. en W. twee rapporten over een sloot achter de Dwarsstraat en langs de Gasfabriek en over den hoogen stand van het grondwater in de Gorzen met aangifte van wijze tot verbetering Geen antwoord is ontvangen. Onder hoofdstuk „Volkshuisvesting" wordt vermeldt, dat door de daartoe ingestelde sub-commissies werden onderzocht eenige woningen in de Elleboogsteeg aan den Langen Achterweg, een woning aan den Langen Achterweg, die, schoon niet aan goede eischen voldoende, nog niet onbewoonbaar werd verklaard en een woning aan de Raam, die zeer klein en slecht onderhouden werd bevonden. De eigenaar bracht verbetering aan. We hebben sterk vermoeden dat deze de woning is, die door De Moker eenmaal is beschreven. Zoo wij gelegen heid vinden kunnen, zullen we ons van de „verbetering" gaan overtuigen. We hopen dat we ze dan tevens be wonderen kunnen. Een aanvang werd gemaakt met een systematisch onderzoek naar de toestanden der woningen in onze Gemeente. De straten met stegen en sloppen worden daartoe stelselmatig door sub-commissies bezocht, slechte toestanden genoteerd en aan een nauwkeurig onderzoek onderworpen. Met de straten aanvangende waar de meeste ongerechtigheden werden verwacht, zijn thans onderzocht het Broersveld, de Nieuwstraat en de Korte en Lange Achterweg met aangrenzende stegen. De re sultaten zullen echter in het volgende jaarverslag pas kunnen worden medegedeeld. Wanneer het grondig onderzoek dezen geruimen tijd vereischt, ja, dan valt hieraan weinig te veranderen. Doch dit lijkt ons niet het geval. We yermeenen, dat het rapport dier onderzoekingen veel eerder gereed zijn kan en zal zijn en wijzen dan voorts op de noodzake lijkheid dit rapport zoo spoedig mogelijk te publiceeren. 't Is toch een vaststaand feit, dat misstanden het best worden opgeheven door openbare bespreking en kritiek en slechte woningtoestanden moeten zoodra mogelijk worden verbeterd. Dit mag dan niet maar wachten op een volgend jaarverslag. Overigens heeft de commissie het terrein harer onderzoekingen o. i. al te veel beperkt in de genoemde straten, 't Wil ons voorkomen dat er straten zijn in onze stad, die méér zelfs nog dan deze voor de eerste onderzoekingen in aanmerking moeten komen, althans even veel aanspraak daarop maken. Of schoon wij van deze zaak nimmer een grondige studie; hebben gemaakt, wat de vele werkzaamheden die op ons rusten, ons beletten, meenen wij na eene oppervlak kige waarneming toch voor dat onderzoek met warmte te moeten aanbevelen de volgende straten: 1. Het Kamp (Gorzen). Aanmerking. Dit is een zeer uitgebreid terrein voor onderzoek en onder de massa op elkaar gepakte woningen komen slechts enkelen voor, die wij den naam van „woning" waard achten. Natuurlijk kunnen de eischen in dit opzicht verschillen, doch deze „bergplaats" voor menschen is in ieder geval zeer primitief. 2. De Polderstraat. Aanmerking als boven. De onzinnige manie van vroeger om achter woningen nog 'ns woningen, achter hofje nog 'ns hofje, achter steegje nóg 'ns steegje te bouwen, komt ook hier om den voorrang. 3. De Nieuwe Buurt. Aanmerking. Ook hier zijn 'n paar ellendelingetjes aan te wijzen, al moet zeker als hoofdgrief gelden de gemeenschap die hier bestaat met andere straten het gebrek aan privaten. Voor 'n uur of 10 's morgens zijn deze straten niet aan te bevelen de walm van den beerwagen blijft in zulke smalle straten lang hangen. 4. De Heerenstraat. Aanmerking - Vergissen we ons niet, dan is uit deze buurt een heel aardige bloemlezing saam te voegen over „wonen". Maar er moet bijgezegd, dat men zich niet moet vergenoegen met de straat 'ns floor te wandelen en kijken hoe 't 'r van buiten uitziet, maar men moet trachten 't inwendige voor zich te krijgen. 5. De Hoflaanstraat. Aanmerking. Ook hier mag men zich niet door den schijn laten verlijden. De nieuw-uitziende huizen zijn verraderlijk voor de gezondheid uit de kelders walmt 'n afschuwelijke stank, verpestend de huizen van onder tot boven. Vermoedelijk is 't water, wal altijd in de kelders opsijpelt en den stank veroor zaakt, grafwater. Dit te verwijderen, schijnt onmogelijk. Wij meenen voorloopig 'met deze verwijzingen te kunnen volstaan, ofschoon wij met gemak dit lijstje nog aanmerkelijk zouden kunnen uitbreiden. Natuurlijk vertrouwen wij dat de Gezondheids-commissie echter ook dit weinige op prijs zal stellen en voor zoover wij haar nieuwe gezichtspunten openden, daarmede haar nut zal doen. Wordt vervolgd 't Eerste no. van onze anti-revolutionaire zuster De Schiedammer is verschenen. We heeten haar van harte welkom in 't leven en hopen dat 't haar wél mag gaan. Tóch vreezen we alweer en nog wel met zeer grooten vreeze. 't Heeft alweer veel van 't doodgeboren kindje. Geest zit er niet in 'tis krek als met de „nieuwe" 'n flauwe, moedwillige papierverknoeierij. KER

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1904 | | pagina 1