No. 16.
ZATERDAG 18 JUNI 1904
4e Jaargang.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij.
Bureau van .Redactie en Administratie:
A. WINTERBERG, Raam 27. -
Stukken voor 't eerstvolgend
nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
Bericht aan onze Posfabonnes
Ingezonden Mededeelingen.
Afdeelingsnieuws.
Christelijke taktiek, en nog wat.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal
franco per post 30 cent j 3 vooru%i3}eta3m9-
Losse nummers 2 cent.
ADVERTENTIËN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
De volgende week worden de abonnementskwitanties
verzonden, voor de maanden Juni, Juli en Augustus.
Ier besparing van kosten, zoowel als ter voorkoming
van terugzending der kwitanties wegens afwezigheid of
andere oorzaken, verzoeken wjj echter beleefd het
abonnementsgeld per postwissel over te maken.
De Administratie.
3 cents per regel.
Aan de Lezers
Vanaf heden worden bestellingen voor De Algemeene
Socialistische boekhandel van H A. Wakker, Rotterdam
Boterslooi 52, aangenomen door A. Winterberg, Schie
dam Raam 27.
(Zie de Advertentie in dit nummer.)
In de op 12 Juni gehouden huishoudelijke vergadering
was onder de ingekomen stukken een schrijven van J.
v. d. Most, waarin hij zijn functie als secretaris van
de afdeeling neerlegt wegens drukke werkzaamheden.
Er werd besloten onmiddellijk in de vacature te voor
zien het secretariaat is nu geheel in handen van
Mejutïr. J. H. Roldanus, en als vijfde bestuurslid in
functie van 2en voorzitter werd A. De Wit gekozen.
Ook was er een schrijven van J. A. Bergmeijer, deze
stelde voor een federatie te stichten van al de afdee-
lingen ten zuiden van de Merwede en Nieuwe Maas,
benevens de afdeelingen Rotterdam I-V en Schiedam.
Er zal 26 Juni in Rotterdam een vergadering plaats
hebben van afgevaardigden om tot stichting van een
federatie te komen. Voor Schiedam is er een zeer ernstig
bezwaar, n.l. het stichten van een blad van de fede
ratie, in verband met den bloei van De Moker. Van
aannemen van dit artikel zal het voornamelijk afhangen
of de afdeeling Schiedam zich zal aansluiten.
Het financiëele verslag over het tijdvak 1 October
1903 tot 31 Maart 1904 werd uitgebracht, hoewel de
toestand vooruï'gaande is, werd toch door het bestuur
een contributieverhooging wenschelijk geacht. Het voorstel
hieromtrent werd met algemeene stemmen aangenomen
en werd bovendien besloten een algemeene reservekas
van vrijwillige bijdragen te maken.
Te ruim één uur sloot de voorzitter de vergadering.
De christelijke partijen, een vreemd mengelmoes van
onderling verdeelde kerkelijke groepen, zijn een nieuwe
periode van christelijke taktiek ingetreden. Dat is voor
ons, sociaal-demokraten, van buitengewoon belang, om
dat uit de veranderingen in de houding onzer tegen
partijen het duidelijkst de snelheid en de belangrijkheid
van onzen vooruitgang zijn op te maken.
Het is nog niet zoo heel lang geleden, dat onze
tegenstanders met de hun eigene verwatenheid gewoon
waren, zich zeer geringschattend over de sociaal-demo-
kratische partij te Schiedam u t te laten. Zjj, weinig
bekend met den ontwikkelingsgang der partijen, weinig
begrip hebbende van wat er leeft en woelt in de ge
moederen der proletariërs, zagen met eigengerechtigden
trots (een christelijk verschijnselneer op ons kleine
clubje. Zij voorspelden den ondergang van De Moker.
Zij waren er zeker van, dat zij „Constantia" niet zou
den kunnen houden. En invloed op het politieke leven
van Schiedam, nu ja, voor hen was het te belachelijk,
iets van dien aard ons toe te kennen. Dit alles over
denkende in christelijke zelfgenoegzaamheid, telden zjj
de sociaal-demokratie ongeveer niet mee. En zij vonden
het niet onaardig, voor hun vergaderingen zelfs een
succes, wanneer wij kwamen debatteeren. Wat betee-
kende het zelfs, dat een Talma en een Sybrandi het
moesten afleggen tegen onze argumenten? De Schie-
damsche sociaal-demokratie beteekende volgens hen veel
te weinig, om daarvan eenig voordeel te kunnen hebben.
Dat was de periode van geringschatting door onze
tegenstanders. Och, wij lieten ons in gemoede gering
schatten. Er was dikwijls iets vermakelijks in, de chris
telijke broeders (de liberalen sliepen en droomden van
spoeling en dividenden) met een werkelijk koddige
zekerheid ons telkens te hooren verklaren, dat wij toch
niets beteekenden. In dien tijd werkten wij kalm voort
met ons kleine clubje. Te Schiedam zelf werd onze
voorbereidende arbeid naar alle richtingen toe opgezet
en aangevangen. Te Vlaardingen en nu ook te Over-
schie geschiedde datzelfde.
Het is in de laatste weken onzen tegenstanders duide
lijk geworden, dat wij in deze periode hunner gering
schatting onbeschroomd en vast onzen eigen weg zijn
voortgegaan. Eerst bij de gemeenteraadsverkiezingen
en nu bij de statenverkiezingen is het hun, clericalen
en liberalen, duidelijk geworden, dat wij niet meer
dat gering te schatten clubje zijn, waar zij niets anders
dan een zekeren spot voor over hadden.
W ij beheerschen op ditoogenblik het
politieke leven te Schiedam. Dit is iets
anders dan dat wij heer en meester zijn in onze sombere
jenever-stad. Dat zal ook wel eens komen maar jaren
en jaren van noesten arbeid scheiden ons nog van dien
dag. Zooiets bedoelen wjj ook niet, waar wij zeggen,
dat wij thans het politieke leven te Schiedam beheer
schen. Wij bedoelen daar dit meedat bij de ge
meenteraadsverkiezing in II gebleken is, dat w ij het
in o ii ze hand hebben, den clericalen zoowel als
den liberalen de stembusoverwinning te onthouden;
en wij bedoelen tevens dit daar meedat het g e -
heele politieke gedachten-leven be
heer scht wordt door ons optreden.
In onze hand liggen de gewichten, die de politieke
school naar rechts of naar links kunnen doen overslaan.
Onze actie dwingt de tegenpartij, door werkeloosheid
en struisvogelpolitiek hun geestelijke minderheid te
erkennen, of ons na te volgen en ons de volle gelegen
heid te geven van bestrijding in het openbaar.
Niet onze tegenstanders kunnen ons dwingen
te doen, wat z ij witten W ij zijn het, die hen thans
in het gareel hebben.
Het is eigenaardig, na te gaan hoe de verschillende
tegenpartijen zich gedragen onder dezen sociaal-demo-
kratischen dwang.
De katholieken, uitmuntende in onbekwaamheid en
domheid tot in hun orgaan, de Nieuwe Schiedamsche
Courant toe, maken alleen goede sier door katheder
argumenten. De R. K. Volksbond argumenteerde tegen
ons, door zijn katheder uit den Officierentuin weg te
halen op den dag dat Troelstra spreken moest; de
eenige die daarvan profiteerde is.. de sociaal-demo-
kratische partijdat weghalen van den R K. Volks
bondskatheder bezorgde ons een niet onverdiend succes.
Als de Volksbond dat soms op raad van zijn Eerwaarde
Adviseur heeft gedaandan zal hij goed doen naar een
beteren om te zien: eerst die vergunningsgeschiedenis,
en nu deze vermakelijke kathedergesehiedenis
Verder worden in de R. K. kerken kathederargumenten
gebruikt. Overeenkomstig het Christusgebod„hebt
uwe vijanden lief en doet wel dengenen die u haten", en
overeenkomstig de uitspraak van den apostel: „wie
zegt, ik heb God lief, maar hij haatzjjnen broeder,
is een leugenaar", gaan de Eerwaarde Heeren Geeste
lijken in hun katheders te keer tegen die arme ver
doolde sociaal-demokraten als of er geen God en geen
Christus voor die Eerwaarde bestaat. En zij wiuden
zich daarbij op tot een hoogte van wraaklust en haat,
die doet terugdenken aan de tijden der inquisitie en
hervorming, toen de heftigste woorden nog te zwak
waren voor de uitdrukking van den haat tegen de
ketters.
Verderonthouden zij zich. De Nieuwe Schie
damsche Courant roemde het, dat er geen „Christelijke"
debaters tegen Troelstra opkwamen, omdat dit toch
slechts „koren op den molen der sociaal-democraten"
zou zijn. Alsof onthouding van debat niet een sterker
b e w ij s was van de geestelijke onbeduidend
heid van die partij en van de politieke krach
loosheid dier mannen dan een flink debat, al valt
dit dan ook minder gunstig voor hen uitAlsof ont
houding van debat niet wijst op vrees en angst, niet
een erkenning is van volkomen minderwaardigheid, en
of zijn lafheid niet tegenzin wekt, zelfs bij de eigen
partijgenootenEn alsof dit alles geen koren is op
onzen molenNeen, katholieke struisvogels, of jullie
deelneemt aan onze vergaderingen of niet, of er door
jullie acht wordt geslagen of niet op hetgeen we werken
'en schrijven, vooruit gaan we steeds met vlie
gende vaandels. Dit zit 'em voor een deel in
jullie verregaande domheid en onbenulligheid. Maar dat
zit 'em vooral in de onverwinlijke kracht van ons
sociaaldemocratisch ideaal, mdewlicht-
brengenden invloed der sociaaldemocratische waar
heid.
De thans bewierookte, eenmaal zelfs met sluipmoord
vervolgde (denkt b.v. aan Balthazar Gerard) tegen
standers van Rome, de Calvinisten oftewel anti-revo
lutionairen, schijnen zoo onder den invloed van Rome's
stniisvogelarij te raken, dat zjj, de revolutionairen der
16e en 17e eeuw, de voorvechters voor de „vrijheid van
consciëntie11thans de roomsche taktiek van belemme
ring der conscientie-vrijheid meevolgen.
Voor hen is dat erger dan voor de Roomschen Want
waar Rome's heele macht staat en valt met de heer
schappij der geestelijkheid in de kerk, daar hangt de
macht der Calvinisten af van de handhaving van
hun levensbeginsel „de vrijheid der consciëntie"
Gaan zij dat opofferen, dan dooden zij zelf hun eigen
levensbeginsel en verliezen zij hun geheele recht van
bestaan.
Voor ons, sociaal-demokraten, is deze houding der
anti-revolutionairen „koren op onzen molen". Beter dan
wij ooit zouden kunnen, bewijzen z ij zelf hiermee
hun verbastering, hun ontaardingdoor hun voornaamste
levensbeginsel in de domperhanden van Rome te stellen.
En bovendien, zulke vijanden, ontaarde krachteloosheden,
behoeven niet eens een ernstige bestrijding. Zonder veel
moeite znllen de krachtigsten en eerlijksten uit hun
midden zich van hen losmaken en het beste deel daar
van is voor ons.
Met een ernstige, eerlijke bestrijding zouden zij ten
minste nog de kans hebben, hun schaapjes een beetje
bij elkaar te houden Ons tegenhouden kunnen ze na
tuurlijk toch niet. Maar den uitgang hunner schaapjes
zouden ze nog een poos kunnen belemmeren. Door aan
de roomsche struisvogelarij mee te gaan doen, trappen
ze hun eigeu deuren open, en buiten die deuren staan
wij met onze blijde levensmuziek en ons glinsterend
levensideaal. Ook zij spelen aldus in onze kaart.
De liberalen, voor zoover men in Schiedam van liberalen
spreken kan, worden door ons optreden herinnerd aan de
dagen, toen de liberale partij nog jong was. Ze gaan ook
optreden. Maar nu komen ze met antiquiteiten als den
conservgtvefsten der conservatieven, dhr. Mr. Smissaert,
den typischen vertegenmoordiger bovendien van het in
den dieitst van het kapitalisme getreden intellect. Denken
zij ons heusch te bestrijden met dergelijke figuren uit
de conservatieve kapitalisten wereld Is het uit liefde
voor de sociaal-demokratie, dat zij ons aldus helpen te be
wijzen, dat het liberalisme conservatief geworden is in
de politiek en het kapitalisme vertegenwoordigt als
economische macht? Of is het weer berucht-wordende
Schiedamsche domheid die hier spreekt
En de vrijzinnig-demokraten Hun stem geven aan
den Heer Dirkzwager voor den gemeenteraad, hun stem
men aan den heer Loopuyt voor de Prov. Staten, hun
publiek optreden bij monde van den Heer Van Meurs,
zijn„koren op onzen molen." Hulde, Heeren
DE MOKER