sSF® Xïssüffl r/J
tóm 'M Slelto als
SwmtTJT? lossenMkt Sa
No. 18.
ZATERDAG 2 JULI 1904
4e Jaargang.
RCAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratiscfn Arbeiderspartij.
Bureau van Eedactie en Administratie:
A. WINTERBERG, Raam 27. -
Afdeelingsnieuws.
SMUn nor 't mstnlwü rnmer moeten ulnrlljlc lomms a.s. 's miadags iï m In het bezit d.r Bedactle ziln.
Ingezonden Mededeelingen.
Dominé als verkiezings-agent.
De S. D. A. P. en Geloof.
ABONNEMENTSPRIJS
25 cent per kwartaal .J7
franco per post 30 cent j 3 vooruit^taling.
Losse nummers 2 cent.
De huishoudelijke vergadering, aangekondigd tegen
a. s. Zondag 3 Juli, zal op dien datum niet doorgaan
maar is verschoven naar later, waarschijnlijk den lOen
u Het Bestuur.
AL YERTENTIËN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
de geestelijke heeren aan te vuren nóg meer hun best
te doen
Misschien weet-i 't zelf niet zoo wèl, dan zal 't
laatste wel 't meest de waarheid nabijkomen. Maar dan
eischt het waarachtig belang van den godsdienst, dien
*e hebben, dat-i beter vandaag of morgen
z n heilige plannen laat varen.
De afd. Schiedam van de Nederlandsche Vereeniging
tot Afschaffing van Alcoholhoudende Dranken zal
Woensdag .6 Juli a. s., 's avonds acht uur, een Feest
avond orgamseeren in „Constantia", ter gelegenheid van
de Kermis.
De heer F. Mol van 's Gravenhage zal een Causerie
houden, terwijl het Geh. Onth. Zangkoor van Rotter
dam eenige liederen zal doen hooren.
Met Voordrachten en Muziek (waaronder eenige fluit
duos) zal verder de avond worden aangevuld.
(Zie advertentie in dit blad.)
In De Schiedammer (de anti-revolntonajre) komt een
ingezonden stuk voor, dat we, waar we er een toe
komst in aangegeven zien, ter algemeene kennisse wil
len brengen. Hallo, daar gaat-i:
Bij mij kwam de vraag opWiens roe
ping het wel 't meest is om in dezen te werken
terwijl het dag is en te doen wat zijne hand vindt'
den onwetenden te onderrichten, wat zijne roeping'
zijn plicht is, als de strijd van 1905 komt?
Is het voldoende om den onwetende enkele dagen
vóór de stemming wat biljetten thuis te sturen
Stemt die of die? Weten dan allen, wie ze daaruit
te kiezen hebben
Wanneer men met vele roenschen in aanraking
leeft, komt men telkens tot de treurige ontdekking
dat, door onkunde verkeerd gesproken, en ook
welgestemd wordt. Zijn er ook ditmaal niet
velen geweest, die door onkunde een verkeerd in
zicht in de beteekenis van dezen verkiezingsstrijd
hadden Had niet menigeen wel den persoon maar
met de zaak op 't oog?
Aan wie de schuld Wie kan den onkundige,
den vei dwaalde t best den goeden weg wijzen
Behoort dat niet tot de roeping van den leeraar
AVordt dat tegenwoordig wel genoeg/aam gedaan,
den dwalende opzoeken en op den rechten weg
brengen
Wien de schoen niet past, die behoeft hem niet
aan te trekken. Wien hij past, die Lekke hem aan.
Ziehier een verdekt standje aan H.H. Dominee's, die
natuurlijk met „den leeraar" bedoeld worden De schrij
ver van dit epistel schijnt in zooverre een vreemdeling
in Jeruzalem te wezen, dat-i niet weet wat de heeren
zieleherders in den jongsten verkiezingsstrijd reeds heb
ben gedaan, ófmeneer is zeer slecht te bevredi
gen. Want al is 't waar, dat de gezalfden bij voorkeur,
neen, haast uitsluitend in het verborgen werkén. zóó
veel weet ieder er wel van, dat ze kolossaal aktiéf zijn
geweest. We denken aan het bewuste briefje op den
morgen van den verkiezingsdag, geteekend Ds. Bokma
en Ds. Goslinga, dat, zooal niet getuigende van een
grammaticale zorg (die vier regels krioelden van taal
fouten) toch van groote ijver spraken We denken aan
het huisbezoek, dat zij benutten, waarvoor zij zich in
spanden in twee, drie dagen als voor een geheel jaar,
de stakkerts! We denken aan de preeken in kerk A en
B en door dominé Meynen in de dagen, de verkiezin
gen voorafgaande, waar bijv. laatstgenoemde zelfs ge
lastte, naar ons wordt gemeld, den heer Von Briel Sasse
te stemmen. Is dit alles den schrijver van 't ingezonden
stuk in De Schiedammer niet voldoende? Of bedoelt hij
u ^and' da** een eerznchtig dominé aan het
hoofd heeft" is een reeds bekende spreuk. „Wee den
godsdienst, die politieke leeraars heeft", moet men met
liet oog op de hedendaagsche verschijnselen zoo zachtjes
aan er aan toevoegen. Het karikatuur-geloof dat nu
wordt verkondigd - het walgelijk misbruik, dat nu
van den godsdienst wordt gemaakt het aanwenden
van al wat men heilig noemt tot het bevredigen van
hartstochten welke men in de wereldlingen steeds be
streden heeft en god beter 't nóg durft bestrij
den, het kan nooit den bloei van den godsdienst be
vorderen.
Wèl zal het afbreken; wèl zal het velen van z'n
volgers afstooten, die altruïstisch geloofden. Hen zal de
schandelijke wijze waarop hun heiligste gevoelens worden
gekwetst en bezoedeld, door hun eigen mannen-broeders
die door en over alles heenstuiven om hun eer-en heersch-
zucht te bevredigen, ontnuchteren en vervreemden van
datgene wat hen eenmaal 't heiligst was.
Het geloof van het oogenblik is een speciaal Neder-
landsch geloof 't is een geloof in het monopolie der
openbaring in de vleeschelijke lijve van dr. Abraham
Kuyper.
Het Handelsbladhet blad dat boven alles conservatief
is en ongetwijfeld, stond't voor de keuze óf naar rechts
(de kerkelijke richting) óf naar linksch ('t uiterstede soc.-
dem.) wijken, naar rechts gaan zou, dat zelfde Handelsblad
bevatte vorige week een „Van Dag tot Dag" dat vrij
scherp dat Ruyper-geloof teekent. In hoofdzaak is het een
protest tegen de valsche voorstelling, welke de Standaard
van de verkiezingsstrijd gaf, als ging het er om de banier
van het kruis te vervangen door de vaan des ongeloofs.
De heer Boissevain maakt zich bezorgd voor de toe
komst van ons land, ouder een partij die denr naam van
God misbruikt om te regeeren en herinnert er aan dat op
elke actie reactie, op eb vloed volgt.
Wat zou het gevolg zijn indien dr. Kuyper's lijfblad er
werkelijk in slaagde het volk te overtuigen, dat protectie
en een plagende drankwet één en onverdeelbaar zijn ge
schakeld aan godsdienstdat een reactionnaire tarief-
wet en godsdienst Siameesche tweelingen zijndat een
ministerie, welks daden in niet één opzicht godsdienstige!1
zijn dan die van het ministerie Pierson—Goeman Borge-
sius niet kan vervangen worden zonder dat men optrekt
„tegen de banier van het Kruis
„Wij, die in godsdienst de machtigste beweegkracht ten
goede eeren die er is, zien met groote deernis dat verachte-
ïjk misbruik van godsdi°nst, van heilige leuzen en namen,
middelvan dr' KlD7per maakt. Welk regeerings-
Het schijnt mij, vervolgt schr. iets verder, een lage daad
tegenstanders wier argumenten voor vrijhandel en vrijheid
men met verslaan kaD, te beantwoorden door hen te laste
ren...... door tot hen te zeggen gij strijdt voor ongeloof..
gij zijt atheïst, maar wij, dr Kuyper en wij, wij zijn de uit
verkorenen, wij alleen zijn geloovigen, wij gaan dus in
blinkende witte kleederen om, en wie dr. Kuyper bestrijdt
trekt op tegen de banier van het kruis.
Als men zulk opzichtig snoeven op eigen christelijkheid
verneemt van De Standaard, dan rijzen voor onze oo^en
de Farizeër en de Tollenaar.
De eigengerechtige Farizeër bad „O God, ik dank
dat ik met ben geljjk andere menschen, gelijk deze Tolle
naar."
Maar de Tollenaar, van verre staande, wilde ook zelfs
de oogen niet opheffen naar den Hemel, maar sloeg op zijn
borst en zeide„O God, zij mij zondaar genadig."
De h arizeër had hem voor roover en onrechtvaardige
gescholden, maar Christus zeide:
„Ik zeg ulieden deze ging af gerechtvaardigd in zijn
huis, meer dan die; want een ieder die zich zeiven ver-
oogt zal vernederd worden, en die zichzelven vernedert,
zal verhoogd worden."
verscheidenheid van gaven. Men kan een vooraan-
en een nr 'Si 8" een domme drankwet voorstellen,
On Wa Zljn' maar die wet veroordeelen.
«rhHo- up Va" overtuiging ik nog eens als logen-
achtig de bewering van De Standaard ter zijde stel dat zij
16 J18^1 tegenstanders dan volgelingen van dr kuyper
ProvimjlaIe Staten en Eerste Kamer en Tweede
Kruis nop-en ÏP™™ atheïsten zijn, „die de banier van het
wLn l vervangen door de vaan des ongeloofs."
Wanneer schr. het blad van dr. Kuyper dus zijn politieke
hif zicha af8of h°Ptrtg''dl00Che"aai's hoort schelden, vraagt
dns NpRp i n tegenwoordig waarlijk wel de tijd is om
dus Nedeilanders tegen Nederlanders op te hitsen
Maar wat dan te zeggen van de partij, die dus gods-
fnR m- stookt.-..die zonder aanleiding of veront-
oneens^met heï' °Ve!' een drankwet of tariefwet
oneens met hen zijn, voor vijanden uitmaakt van God
Indien dus het Christendom van dr. Kuyper zich toont
indien uit de volheid des Standaards hart, zijn mond
dÏÏ hp6i F V0°r -jQ g8l°°f getuigt, dan voorwaar meen ik
door dez^^vm-dediger ChriStend°m geh°°nd W0rd8n
struSpieripChrutenfn Zijn er dau 00k> die deemoedig,
naar Se F^nlpi i en °pStaande P°?en zick te richten
naar de Evangelieleer, maar weigeren het hoo vaardige
eigengerechtig8, opzichtige Christendom van dr. Kuyper
als het ware te erkennen. «i-^u.ypei
Van hen die spreken als de Standaard komt de ergernis
die den godsdienst schaadt. S
We hebben gemeend deze uitspraak, die nu eens niet
?e°mandVandip00 W06Ste' on£eIo°vige socialist, maar van
u Ir 8 Van met de opstandelingen tegen
deze zelfs tot^in 7 °verheid te heulen,
overal en altïH J oneiadige bescherming neemt,
ove,ai en altijd te moeten enteeren. Laat het een
geworpen hebben op het innerlijk wezen van de
PffoSenst" ang Wdke men nn onde'' het etiket
een hfilr w u Z°ekt te brengen. Laat het
een blik geworpen hebben op de taktiek van datrevo-
liike machtPahPPfte' dat d°°r coaliseerinff oogenblikke-
lijke macht heeft verworven, maar onder de leuze-
dJn hefooh hPtUStRden godsdienst meer afbreuk doet
over Cnd l? ath,ei*me vermocht. Dat beschikken
over God, dat verplaatsen van 't kruis als zii zich
Sn nil"'? lt0e" .voorheen bij liberalen en socia
listen, nu, als zij bij de katholieken staan, straks zich
altijd BEI Geloof tegen de ongodisten uitspelen het
vies wanstalfiff"8 °f 016 SJ'acher-Politiek moet héél z'n
vies, wanstaltig wezen, moet eindelijk de kleine luvden
de Sfflm a Va" de t,°°gen doen vallen, moet eindelijk
Dank zij hun al te groote driestheid is het oogenblik
unner val wellicht meer nabij dan men vermoeden kan.
Een van de meest geliefkoosde beweringen onzer
clericale tegenstanders tegen de sociaal-demokraten 'is
deze: dat de sociaal-demokraten vijanden zijn van'het
geloof en van den Christus. Deze'beroering nu™ van
atot onwaar; en als ze geuit wordt is dat sóms
uit volslagen onkunde, sóms uit opzettelijke berekening
om daardoor namelijk de geloovigen af te schrikken
van de sociaal-demokratie. »cnrikKen
Het is niet moeilijk te bewijzen, dat het socialisme
en de sociaal-demokratie hoegenaamd niet vijandig
staan tegenover het Christendom en het geloof indien
DE MOKER
3 cents per regel.