De Staking in de Glas-Industrie.
De Schiedamsehe Courant.
De tien Geboden voor de stakende
Glas-arbeiders.
Schiedamsehe Bestuurdersbond.
Neen, het zijn de „orde"-lievende burgerpartijen die
met hun ellendig stelsel van stelselloosheid in de voort
brenging den klassenstrijd steeds heftiger doen worden....;
tot zij eenmaal zullen ondergaan in dien klassenstrijd,
dien zij loochenen in de theorie om hem des te heltiger
te voeren in de praktijk.
Als we steeds en met aandrang werkten, om de
stakings-idee bij de glasblazers te keeren, al konden
we ons ook heel goed een voorstelling maken van de
gevoelens, welke die menschen bezielen moesten, bij de
gedachte plotseling in hun loon zóó belangrijk te wor
den gekort, omdat zoogenaamd de patroons de concur
rentie op de Engelsche markt tegen de Duitsche
industrie niet konden weerstaan; eene bewering, die
altijd nog aan een zekere twijfel onderhevig is.
Als we toch poogden, de menschen van hun plan tot
staken af to houden, dan geschiedde dit, omdat wij de
overtuiging hadden, dat eene staking op dit oogenblik
noodwendig verloren moest worden en zij de gevolgen
van hun verzet nog extra zouden hebben te boeten.
Er zijn reeds zoovele van die plotseling-opkomende
beweginkjes geweest d'r is in 't een of ander vak
iets aan de hand, wat de arbeiders in 'n zekere span
ning brengtgauw wordt er eene vereeniging opgericht
en dan meent men ineens heelemaal vaardig te zijn
om te gaan strijden. Als er een vereeniging is, dan
rekent men zich zoo sterk, dat men nu wel de steeds
gevreesde macht van den patroon kan weerstaan.
En ze zijn vergaan, die beweginkjes, bij tien-, bij
twintigtallen steeds met een nadeelig slot voor de
arbeiders.
Neen, we weten 't nu eenmaal op grond van de
ervaring zoomin als ongeoefende soldaten goede strijders
kunnen zijn tegen den geoefenden vijand, zoomin kun
nen vreemdelingen in het vereenigingsleven iets be
langrijks verrichten in den strijd tegen het ge
organiseerde patronaat. Waar deze rotsvast schouder
aan schouder staan, ruggesteun hebben aan een wel
voorziene weerstandskas, daar hebben die arbeiders
meestal niets wat in den strijd onontbeerlijk isdaar
weten ze niet van dat onwrikbaar vertrouwen op
elkanderdaar weten ze niet van dat lijden en strijden
met en vóór elkanderdaar kennen ze niet dat waar
achtige, heerlijke gevoel van solidariteitéén voor allen,
allen voor éénstaan of vallen met elkanderdaar is
het meestal voor den patroon en z'n trawanten bizonder
gemakkelijk een wig in de gelederen der arbeiders te
drijventwist te zaaien onder hen, verdacht te maken
degenen die voorop staan, allemaal oorzaken die
zoo héél, héél licht de beweging der arbeiders in
duigen doen vallen.
Om nog niet te spreken over wat het zeggen wil, geen
spaarkas te hebben en direct het hongerspook reeds
de deur te zien binnentreden
Op die overwegingen steunde ons streven voornoemd.
Of we 't bekeuren dat het zonder resultaat gebleven is
Laat ons die vraag bespreken, wanneer de strijd ten
einde is. Op 't oogenblik staan we voor het feitde
staking is er en daardoor zijn andere overwegingen
op den voorgrond gedrongen.
Vooraf willen we zeggen, dat het tegen onze ver
wachting was, dat de arbeid zóó algemeen is neerge
legd. Dit had zeker niemand durven denken. Op geen
der beide glasblazerijen is ook maar één der blazers
aan het werkde witwerkers (zes man) staan buiten
de beweging, zoo goed als het overige personeelplaats
werkers, koetsiers enz. Mocht de staking eenigen tijd
volgehouden worden, dan kan het moeilijk anders of
alles wordt naar huis gezonden, zooals nu reeds met
een groot gedeelte van dit personeel is geschiedt.
De staking zelve omvat circa 178 mam, blazers,
stellers en inleggers inbegrepen. Mocht echter de heele
boel worden stop gezet, dan staan er een 5 a 600 man
op de keien.
En dat tegen den winter -- terwille van een fabri-
kantengril.
De houding der stakers is voorbeeldig en overtreft
eveneens sterk onze verwachting. We willen dit wel
ronduit verklaren. Doodkalm is het op de straatgroep
jes ziet men nietin den omtrek der fabrieken ziet men
de posten der stakers en natuurlijk de noodige politie
agenten. Deze hebben bepaald een „makkie" de
stakers leggen hun natuurlijk geen stroo in den weg
en de fabrieken zijn nog geen steen van hun plaats
geloopen.
's Morgens en 's middags vergaderen de stakers in
„Constantia"bij voortduring wordt er op aangedrongen
de waardige houding te blijven bewaren. „In deze dagen
vooral niet in de kroeg" is de leus.
Dit verwondert de goê burgerij wel een beetjemen
had eigenlijk verwacht (en misschien liever geziendat
er eens een aardig zuippartijtje en wat vechtpartijen
hadden plaats gehad. Die glasblazers, wat is dat ook
voor volk
In deze dagen toonen ze op doorslaande wijze, voor
hen, die met minachting op hen neerzien, volstrekt niet
onder te doen. Ze toonen allereerst op te durven komen,
pal te staan voor hun recht, ook al schijnen de kansen
niet het allergunstigst; ze toonen zich waardig en kalm
te kunnen gedragen, zoo goed (en misschien beter nog)
als anderenstraks toonen ze ook, dit vertrouwen wij
thans ten volle, den ingeslagen weg tot het einde toe
te willen volgengeen vrees te kennenvan geen buigen
te weten; doch te volharden tot het einde, steunend
met algemeene krachten hen, die wankelen
Maar slechts ook zóó zullen ze gaan ter glorievolle
overwinning.
We hebben op 't oogenblik moed op den goeden
afloop. Als overal de zaken staan als hier; als overal
de geest onder de stakers zoo mooi eendrachtig is als
in Schiedam, waar wij reeds verschillende voorbeelden
opmerkten van dat zoo ten-volle-met-elkaar-meeleven,
daar kan het niet anders of onze pessimistische gedach
ten zijn (hopen we voor goed!) op den achtergrond ge
drongen en achten we de overwinning door de arbeiders
zeer goed te bereiken. Ze hebben zich niet bang te
laten maken door het patroonsbesluit van Dinsdag, dat
Vrijdagmorgen de vuren zullen worden gedoofd dit
konden de stakers wel op hun duimpje uitrekenen. Ze
weten ook wel, dat er weer eenige weken mee gemoeid
zijn, alvorens de ovens weer tot gebruik gereed zijn.
Dergelijke „gewichtige" mededeelingen zullen de arbei
ders wel voor kennisgeving aannemen.
Maar als naar gewoonte, zal er nog wel meer volgen
de hemel weet wat ze verzinnen zullen, misschien
nog wat van die prachtige loonstateu als in dq Schied.
Cour. reeds zijn gepubliceerd en waarover we elders in
dit blad nog iets zeggen, arbeiders, waakt er voor, dat
je, je door geen kunstgreepjes bij den neus nemen laat
kijk bij al wat gebeurt, goed uit je oogen!
Dat is bij gelegenheden als een werkstaking vooral
het consigne!
Dinsdagmorgen probeerde men op een wagen enkele
vormen onder een groot zeil weg te smokkelen naar de
blazerij der fabr. Gagenstein Mulder, te Rotterdam.
De stakers hadden 't in de gaten en gingen per fiets
mee. Na eerst een poosje door Rotterdam gekruisd te
hebben, keerde de wagen met de vormen er nog op,
maar weer terug. Men vreest, dat de glasblazers te
Rotterdam geen ouderkruipersdiensten willen verrichten
en daarom ging 't zoo geheimzinnig. Jammer, dat 't
niet helpen wou
Te Nieuwerkerk a/d. IJssel (Kortenoord) probeerde
men eveneens flesschen te laten maken voor Schiedam
als antwoord lag het personeel aldaar eenparig den
arbeid neer.
Dat is solidariteitmet een harde les voor de
patroons.
Daar geeft ze warempel de loonstateu van de glas
blazers, zooals ze waren en zooals worden, welwillend
door den heer J. C. van Deventer verstrekt.
Nu zeggen de menschen, dat de redacteur van de
Sch. Crt. erg bevriend is met den heer Van Deventer,
doch dan heeft deze z'n vriend door zjjn welwillend
heid leelijk bij den neus gehad. Want tante wordt door
ieder hartelijk uitgelachen om haar „nieuws" zelfs
de minst-snuggere S. C7.-lezers voelt de onmogelijke
nonsens, die door genoemde loonstaatjes wordt beweerd.
Men ziet niet anders haast als verhooging zoo
veel, zusveel, nou ja, een enkel onbeduidend verlaginkje
maar dat is ook al. En zoo van zelf komt men als
onnoozele tot de slotsom èn de glasblazers zijn gek,
met te staken als ze verhooging van loon krijgen; èn
de heer Van Deventer is gek, met de lui niet d'r zin
te geven, wat hem nog veel arbeidsloon zou besparen.
Wat de heer Van Deventer de redaktie van de
S. Ct. niet vertelde, was, dat hij zijn staatjes over de
twee maanden gaf, Maart en September, waarin het
allermeest kan worden geproduceerd; verder, dat hij
onder de nieuwe regeling loonen opgaf, die niet als bij
hooge uitzondering kunnen worden behaald verder, dat
hij de hoogste loonen opgaf, opdat het publiek de han
den zou ineenslaan van verbazing, over zulke hooge
weekloonenverder, dat de menschen 6, 7 a 8 weken
per jaar werkeloos zijn, als de vuren vernieuwd moeten
worden, en ten slotte ook niet, dat de glasblazers zóó
afhankelijk zijn, dat, als hij ze gedaan geeft, ze bij niet
één patroon werk kunnen vinden, dank zij het ver
plichte getuigschrift.
De heer Van Deventer heeft alzoo de Schied. Cour.
eens gebruikt om de menschen te vertellen, wat een
heerlijk leventje de glasblazers eigenlijk al hebben en
hoeveel beter ze het nog zouden krijgen, maar hoe
vreeselijk ondankbaar dat volk wel is.
Als het publiek dat nou maar voor zoete koek slik
ken wilde
1. De handen in den zak, tot de patroon u het oude
loon wedergeeft.
2. Hebt vertrouwen in de door n zelf gekozen leiders;
volg de wenken en bevelen die'zij u geven.
8. Ga niet in op voorstellen die u vanwege den patroon
persoonlijk mochten worden gedaang ij moogt geen
onderhandeling voeren, dit is de taak van uw Bestuur
en Hoofdbestuur.
4. Dwing door een kalme, waardige houding het publiek
eerbied af.
5. Steek geen vinger uit naar de politiehaal niemand
over tot staken met geweld.
6. Houdt de koppen helder; ieder uur, iedere minuut
moet ge de volle beschikking hebben over uw wil
en die verliest ge in 't jeneverglas.
7. Steunt de vrouw in deze ook voor haar zoo moeilijke
dagen.
8. Hebt geen wantrouwen in elkaar, alvorens ge onom-
stootelijke bewijzen hebt van onbetrouwbaarheid.
9. Laat u geen vrees aanjagen door groote woorden
aan leugens ontbreekt het nooit.
10.Allen hebt ge tegelijk den arbeid neergelegd; na
den strijd hebt ge hen weer allen tegel ij k
aan te vangen. Ge moogt niet dulden dat uw kameraad
worde buitengesloten.
Eén voor allen, allen voor één
In de vergadering van Woensdag 28 SepC jl. werd
allereerst besloten medewerking te verleenën aan de
afd. „Rotterdam" van den Ned. Bakkersgezellenbond,
in hun aktie tegen den broodfabrikant Boerop. Een
bestuurslid der Rotterdamsche bakkersgezellenvereeni-
ging lichtte toe, op welke motieven zijn organisatie
den boykot over Boerop had uitgesprokendat zijn
vereeniging er een levenskwestie van maakte, omdat
er andere patroons reeds genoemd werden, die hetzelfde
spelletjegeen georganiseerde werklieden in de bakkerij
dachten te gaan spelen en dat er daarom een flink
voorbeeld dient te worden gesteld van de zijde der
werklieden. Waar Boerop in Schiedam verschillende
depóts heeft, valt ook hier veel te doen.
Met algemeene stemmen wordt besloten den boykot
over te nemen, nadat Rotterdam verklaart had, dat de
kosten voor hare rekening kwamen.
Mededeeling werd voorts gedaan wat het resultaat
was der pogingen om onder de arbeiders in de glas
industrie organisatie te brengen.
Verder dat de Bierbronwersgezellenbond vroeg of de
Bestuurdersbond een openbare vergadering wilde be
leggen, om te trachten hier een afdeeling van dezen
Bond op te richten.
Van den Metaalbewerkersbond een schrijven van
gelijke strekking; medewerking wordt in beide gevallen
verleend.
Inzake de verkiezing voor de Kamers van Arbeid
werd eenparig besloten kandidaten te stellen voor de
Kamers voor de Alcohol-industrie en die der Voedings-
en Genotsmiddelen. Daar er in de Bouwbedrijven geen
werklieden-organisatie bestaat en het dus zéér moeielijk,
zoo niet onmogelijk werd geacht in den korten tijd die
restte, geschikte kandidaten te vinden, werd besloten
zich voor deze Kamer te onthouden. Den Branders- en
Distill.knechtsbond, die gedeeltelijk de aktie reeds zelf
had gevoerd, zal gedeeltelijk de gemaakte kosten worden
vergoed.
De Onderwijzersbond wees op de agitatie zijner
organisatie tengunste der openbare scholen. Hij wekte
de aanwezigen op, ieder in eigen kring, front te maken
voor de openbare school ook en zelfs voor een niet
gering gedeelte hebben de georganiseerde arbeiders zich
te mengen in den schoolstrijd.
Niets meer aan de orde zijnde, werd de goed be
zochte vergadering gesloten.
Vanwege den Schiedamschen Bestuurdersbond is het
volgend strooibiljet verspreid:
Aan de clientèle van den Rotterdamschen
Broodfabrikant BOEROP.
Wjj vragen een oogenblik üwe aandacht voor het
volgende
De Afd. „Rotterdam" van den Ned. Bakkersgezellen-
bond richtte aan alle Rotterdamsche Bakkerspatroons
het beleefd verzoek, hun personeel vacantiedagen
te geven. Het antwoord van den Heer BOEFiOP
was, dat men met zijn zaken niets te maken
had en dat zijn gezellen het nog zoo kwaad
niet hadden. Deze toch werken slechts 100 uren
per week voor de kapitale som van 1100 centen,
wordt een nurloon van 11 cent. Nog zoo kwaad
niet hè
In De Bakkersbode werd de „humaniteit" van den
Heer BOEROP echter aan de kaak gesteld en hier
over was meneer zóó boos, dat hij zijn gezellen, die
lid zijn van den Bakkersgezellenbond, ontsloeg! Hij
duldt dus geen menschen in z'n bakkerij, die lid zijn
eener organisatie, welke de in-treurige toestanden in
het bakkersbedrijf tracht te verbeteren.
Tegen zulk een despotische handelwijze protesteert
de Bakkersgezellenbond met alle kracht, het broodetend
publiek verzoekend er nota van te nemen onder welke
omstandigheden de Heer BOEROP zijn brood doet
bereiden, er het publiek op wijzende, dat aan het brood
van BOEROP een
wansmaak Is.
Dit ter kennis te brengen ook van de Schiedamsehe
Clientèle van den heer BOEROP is het doel dezer,
en wij vertrouwen dat ieder nu zal weten wat te doen
