No. 43,
ZATERDAG 24 DECEMBER 1904
4e Jaargang.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij.
Bureau van Redactie en Administratie;
A. WINTERBElfe, Raam 2?.
Stokken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdtg i. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
Nieuwjaars wenschen.
HOORT!
Kerstfeest.
De Arbeiders-coöperatie „Voorwaarts".
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal j Mj v00ruitletaUng.
franco per post 30 cent j J
Losse nummers 2 cent.
ADVERTENTIËN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Partijgenooten en geestverwanten, die zich hebben
opgegeven voor het muziekkorps worden uitgenoodigd
Zondag 25 December a.s 's. morgens 101/3 uur in „Con-
stantiate zijn.
Aller opkomst dringend noodzakelijk.
Het Bestuur.
De Moker stelt zijn advertentiekolommen gaarne be
schikbaar voor hen, die bij de jaarsverwisseliug van
hunne gemoedsaandoeningen wenschen blijk te geven,
Voor een advertentie van 10 regels zal niet meer dan 25 cent
gerekend worden, doch moet vooruit betaald worden.
Vooral nu het oude jaar valt op Zaterdag moet het
nummer van Zaterdag 31 December a.s. overvuld zijn
van Nieuwjaarswenschen, welke wij uiterlijk Woensdag
middag in ons bezit moeten hebben.
De Nujministratie is gaarne bereid Nieuwjaarsfooien
voor de steunpenning in ontvangst te nemen.
Wat breede schaar van groot en klein
Ellendig bleek van zorg en pijn
Begeeft zich door de straten?
O, hoor ze aan!
't Is of hun kreet slechts roept om wrake
Knnt gij 't verstaan
Arbeiders?...
Waar is 'tgeluk dat d'arme óók behoeft?
Wiens leven steeds door leed en kommer wordt ver
hoest
Voor ons geen vreugd in 't leven....
Wat hebben we misdreven?
Ach, wat gedaan
Waarmee verdiend,
Dit vreeselijk bestaan?...
Zijn wij 't niet, die steeds werken?
En wat voor loon was 't dat men bood?...
Niet eens genoeg om ons te sterken
Voor vrouw en kinderen nauwlijks brood
Ten strijde tegen Mammon's macht
Die zooveel leed en onheil bracht;
En nooit versaagd steeds moedig voort
Met vasten tred en ongestoord.
Sta op, o volk, met mannekracht!
Sluit u aan onze zij
Geen ander, die u vrijheid bracht
Uw vrijheid ligt in eigen kracht
Maak u dan zelve vrij!
C. H. S.
Luid rollen de klokketonen over stad en veld.
De christen-schare maakt zich op ter kerke statig
rijst orgel-geluid en psalmgezang omhoog
De christen-menschheid viert het geboortefeest van
den man des vredes bij wiens komst op aarde de
engelenrij jubelde„Vrede op aarde, in de menschen
een welbehagen."
Weinigen vernamen de blijde boodschap de we
reld had geen tijd zich met de geboorte van 'n kind
op te houden Geen tijd, te luisteren naar 't bazuin
geschal, van zoo heerlijk geluid „Vrede op aarde"
hu, men kende immers geen vrede't was strijden en
nogmaals strjjden van de wieg tot het graf, wilde men
z'n leven, z'n vrijheid, z'n bestaan behouden maloor,
die spreken won van „Vrede op aarde."
Verblinde heidenenDen brenger van dat heerlijk-
schoone te miskennen doof te zjjn voor zulk een
jubelzang.
„Vrede op aarde."
Na negentienhonderd jaren wordt alom de geboorte
van den Christus gevierd wordt luid van alle kant
den engelenzang herhaald.
Thans heeft de wereld wèl tijd zich in de geboorte
van dat kind te verheugenwèl tijd te luisteren naar
jubelzangen. Dof en plechtig ruischt kerkgezang blij
jubelen kinderstemmen vroolijk flikkeren lichtjes aan
de rijk versierde boomen
Wat tegenstelling! Wat vooruitgang!
„Vrede op aarde!" klinkt het door de Gajoe- en
Alaslanden, waar Nederlandsche soldaten op bevel van
christelijke Nederlandsche regeerders vrouwen en kin
deren neerleggen tot eer der .«Nederlandsche natie en
roem van 't christendomstraks in Boni hetzelfde
doen
„Vrede op aardeklinkt het in 't verre Oosten,
waar twee reuzenvolken reeds maandenlang zich bezig
houden elkaar te vernietigen
„Vrede op aardeklinkt het door héél de wereld,
waar dagelijks één grooten strijd gestreden wordt tus-
schen Arbeid en Kapitaal, waar millioenen zuchten
onder de tyrannie van enkele goudjonkersDoor
wie de massa wordt uitgebuit en getyraniseerd op
vrees'lijke wijzeWaar één aanhoudenden strijd,
minder bloedig, maar wreeder dan op 't oorlogsveld,
noodig is tot behoud van 't leven voor vrouw en kind
Waar niet 't gekerm van verminkten wordt ge
hoord, maar ontroerings-kreten de lucht vervullen
Waar de massa zich kromt onder den loodzwaren druk
van den loggen poot des verwaten heerschers
„Vrede op aarde!" juicht het Nederlandsche volk,
waar pas de christelijke regeering weer eenige millioen-
tjes bestemde voor oorlogsmateriaal."
„Vrede op aardei" juicht "het Nederlandsche volk,
waar een tariefwet straks het brood komt duur maken
waar een arbeidscontract straks de massa in dat wei-
nigje vrijheid nog komt beknotten.
„Vrede op aarde!" juichen de glasblazers, die nu
reeds maanden lang tot een hongerkuur gedwongen zijn,
om dat kleine bestaan te behouden.
Is 't geen bespotting, die jubelkreet, is 't geen
leugen?
Die arme heidenenDoof te zijn voor zulk een
blijde mare.Gelukkig wij, christenen, die haar zóó
goed verstaanDie opgaan ter kerke, om in plech
tig samenzijn de geboorte van den grooten man te geden
ken. Die onze stemmen paren aan de statige orgel
klanken.
En straks weer zoo voelen de grove onwaarheid van
dat gefemel. Straks weer volop gewikkeld zijn in dien
harden strijd om 't bestaan. Straks weer zien dat mach
tige militaire vertoon, dat kapitalen verslindt, en waar
aan de meest „rechtzinnige" christenen de grootste
otters met het grootste genoegen brengen. Straks weer
ons heele geloof aanschouwen, als uiting van het ge
vloekte stelsel, dat kapitalisme heet.
Die arme heidenen kenden geen christendom wij
kennen een kapitalisme! Is 't een vooruitgang?...
Na negentienhonderd jaren christendom is het nog
niet mogen gelukken, de christelijke dogma's aan het
praktische leven aan te passen neen, juist door de
christenen zelf wordt het christendom meer en meer
bezoedeld en ontheiligd. Zijn zij zelve oorzaak, dat
als 't ware den christennaam een schandnaam wordt.
Omdat zij het in alles dienstbaar zoeken te maken
aan den Mammon omdat zij bij alle maatschappelijke
vraagstukken, die nimmer ophouden te veranderen, al
naar mate de productiewijze gewijzigd wordt, het
Geloof (van hun vinding) voorop schuiven en doen
overheerschen, tot er van reinheid en heiligheid bij
hun karrikatuur-christendom geen sprake meer is... En
zij maken ook het Kerstfeest tot een belachelijke ver
tooning 't gemeesmuil hunner „vrede"-zangen wordt
luid overstemd door hun krijgsrumoer, dat hun veel aan
genamer aandoet, waar ze den krijg niet ontberen kun
nen, ter wille hunner ^eMbelangen.
En daarom stemt het zoo blijde, bij al die officiëele
huichelarij, mannen als priester van den Brink (wien
reeds zoovelen voorgingen) zich van dat gek wezel te
zien losscheuren, zich boven al dat bedrog te plaat
sen en tegen dat waan-geloof de heiligheid van dat
christendom te stellen, waarin te gelooven is, terwille
van het geloof alleen, dat hun geen aardsch gewin,
doch slechts hoon en smaad brengen kan. Zij hebben
begrepen, dat waar geloof los moet zijn van sociale
kwestiesdat het wel strekken moet tot opheffing en
veredeling der menschheid, maar geenszins, zooals nu,
tot verdomming ervan. Maar zij hebben óók begrepen,
dat het geloof, hun heilig, slechts opgroeien en tieren
kan in een maatschappij van sociale rechtvaardigheid
de socialistische.
En eerst daarin verwachten zij het Kerstfeest in
reine volheid eerst daarin verwachten zjj in waarheid:
„Vrede op Aarde
Het tweede jaarverslag van de „Voorwaarts" geeft
wel aanleiding tot eenige algemeene beschouwing.
Allereerst zij opgemerkt, dat het verslag aan duide
lijkheid niets te wenschen overlaat evenals bij het eerste
verslag blijkt het voornemen te hebben voorgezeten,
het ieder lid mogelijk te maken den gang en stand van
zaken te overzien. Dus kan ook ieder lid zich overtuigd
hebben, door welke oorzaken het winstcijfer gedrukt,
de uitkeering ietwat tegen de verwachtingen is
Maar elk lid van de „Voorwaarts" kan weten, dat
als hij hooge uitkeeringen zoekt, hij aan een totaal
verkeerd adres was, toen hij zich als lid van „Voor
waarts" liet inschrijven. Men wist bij de oprichting
reeds en nu nog met des te meer zekerheid, dat in de
eerste jaren geen belangrijke nitdeeling kon volgen.
Want: le. is „Voorwaarts" opgricht hoegenaamd
zonder eenig bedrijfskapitaal, wat natuurlijk in een
handel szaak, als een bakkerij is, een enorme betee-
kenis heeft omdat er dan niet altijd bij lage noteerin
gen kan worden ingeslagen op zóó grooten schaal, dat
men voor slechter tijden bewaard blijft
2e. wordt het dividend-cijfer berekend naar 50 pCt.
der netto-winst, aangezien er 25 pCt. bestemd is voor
de reservekas en 25 pCt. tot steun aan de arbeiders
beweging.
Dit zijn dingen, die ieder kent als de grondslagen
onzer coöperatie en iemand, die toetreding als lid over
denkt, zal zich terdege hebben af te vragen of hij in
„Voorwaarts" behoort.
Zoekt hij hooge uikeeringen dan niet, doch wil
hij de coöperatie als coöperatie, wil hij door middel
hiervan steunen en helpen de arbeidersbeweging, welke
dien steun zoo dringend behoeft wil hij door middel
van de coöperatie niet een doodgewoon burgerlijk winst-
onderneminkje op touw zetten, doch het dienstbaar doen
zijn aan de vrijmaking der arbeidersklasse uit de klau
wen van het kapitalisme, dan, ja dan moet hij lid zijn
van „Voorwaarts".
Wie dus in waarheid lid onzer coöperatie is, zal zich
bij 't nazien van het 2e jaarverslag niet blindstaren op
die simpele iya pCt., doch die zal bovenal eens gaan
naspeuren, wat „Voorwaarts" nu op 't oogenblik is en
na haar twee-jarig bestaan voor de toekomst belooft.
De inleiding van het verslag geeft een goed overzicht
en s, reekt geheel voor zichzelf. De omzet is dit jaar
met ruim duizend gulden vermeerderd 33 per
sonen traden als leden toe, 26 uit, het geheele aantal
bedraagt 216. Dit noemt het bestuur „niet schitterend."
Welnu, wij ook niet maar niet schitterend is
nog niet slecht. Niemand zal ooit hebben gedroomd dat
het zou stroomen naar „Voorwaarts" kom, hoe het
gaan zou, dat konden we wel bij de oprichting op onze
tien vingers uitrekenen. Langzaam aan héél lang
zaam zelfs; 'n beetje dobberen, zóó, dat sommigen 't
scheepje al zien zinken, maar kalm weg gaat
het „Voorwaarts
Zou dat beetje geworstel ons het geloof in de toe
komst kunnen ontnemen?..
Of er meer had gedaan kunnen worden, om het
leden-aantal te vergrooten? Och, wat betreft het wer
ken van het bestuur, dit is door buitenstaanden niet
precies te beoordeelen en is meer thuis, op de verga
dering te worden besproken doch dat onze vrouwen
in deze héél wat vermogen, dat zij vooral voor de
DE MOKER
