STEMT ROOD!
DAN STEMT GE ROOD!
Partijgenooten.
No. 18.
ZATERDAG 1 JULI 1905
5e Jaargang.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij
Bureau van Redactie en Administratie:
A. WINTERBERG,
Vriendschapstraat 11 boven.
Stukken voor 't eerstvolgend nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
KUNST EN STRIJD".
Zondag 10 uur Repetitie.
De Herstemming.
Onze herstemmings-taktiek.
Gemeentepolitiek
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal J
franco per post 30 cent j y voormtbetahng.
Losse nummers 2 cent.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
hebben in ons gemeentebestuur de overhand gehad - de belangen der arbeiders
z ij n
LIBERALEN
ver w aarloos d.
RL h^IKAfLEN-beSben deJT, hand iu dt"n l aa(i - de belangen der arbeiders worden verwaarloosd'
dan op Woensdag 5 Juli a s. uw stem uit up de kandidaten der S. D. A. P, welke zijn in
Dïstrikt I
A. GODSCHALK.
A. WINTERBERG.
Distrikt II
P. DE BRUIN.
A. GODSCHALK
A. WINTERBERG.
Distrikt III:
P. DE BRUIN.
A. GODSCHALK.
Haakt alléén de hokjes voor deze namen goed zwart!
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
3 cent per regel.
Allen present.
HET BESTUUR.
Maandagavond a.s. moet door geheel de stad verspreid
worden. Vele handen maken licht werk. Komt allen
dus Maandagavond 8 uur in „Constantia".
Ook moeten op den dag der verkiezing, dus Woens
dag 5 Juli a.s., 3 partjjgeuooten met een bord staan
bij de stembureau's. Wie verklaren zich bereid?
Opgaven zoo spoedig mogelijk bij den afd. secretaris
0 v. d. Hoeven, Markt.
Kuyper gevallen de knevelaar der arbeiders neer
geworpen van z'n troon dat is de groote beteekenis
van de herstemmingen. Alle voorspellingen op den uit
slag der eerste stemming gemaakt door de rechterzijde
die zich nog zeker dacht van 54 zetels, ze zijn opgelost
in teleurstellingen voor hen. Het Nederlandsche volk
heeft het Kuyperstelsel geoordeeld, en nog wel op dus
danige wijze, dat de verwachting gegrond kan zijn, dat
ook in de naaste toekomst voor een kerkelijke regeerin°-
geen vrees meer behoeft te bestaan.
In 't bizonder wij, sociaal-democraten, kunnen tevre
den zijn met den uitslag, waaraan wij zoo'n belangrijk
aandeel hebben. In elk opzicht kunnen wij tevreden
zijn dat Zaandam en Leeuwarden vielen, heeft ons
met verwonderd de glorievolle overwinningen te
Amsterdam, Enschedé en Franeker behaald, hebben
onze verliezen ruim vergoed.
de partij baar leden geen enkele verplichting op en
kunnen de leden, t zij afzonderlijk, 't zij bij gemeen
overleg, beslissen aan welken kandidaat zij persoonlijk
eenige voorkeur toekennen, of dat de kandidaten ten
volle oud lood om oud ijzer zijn. Doch hierover kan
en zal elk onzer zijn eigen oordeel hebben en is hem
de vrijheid tot handelen gelaten.
Maar op grond der Haagsche motie tot ontho u-
din g aan te sporen, zooals o. a. onze Leidsche af
deeling doet, ieen onlogische handelwijze, die, zoo
eemgszins mogelijk, had moeten worden be'let.
In elk geval in de toekomst moet worden voorkomen.
In Het Volk verschenen de laatste dagen ingezonden
stukken van verschillende partjjgenooten, over de be
doeling onzer Haagsche motie. Er blijkt nogal eenig
meening-verschil te bestaan wat toch eigenlijk niet
behoefde. Het komt ons voor, dat zeer vele aanmer
kingen, na gemaakt, bij de behandeling der motie op 't
congres zeer te pas waren geweest, doch nu vrij over
bodig zijn geworden.
AVe ondeistellen in de toekomst onze herstemmings-
taktiek nog wel eens te zien uitgespeeld tegen ons,
door dat soort propagandisten der overzijde die hun
kennis uit de leugenkraam der firma Aalberse, Sybrandy
Co. opdoen en van de kwestie zelve zoo maagdelijk
mogelijk zijn.
Doch wij behooren haar te kennen. En dan is in de
motie o. a. deze enkele bedoeling gelegende verklaarde
voorstanders van urgentie van het algemeen kiesrecht
worden dooi' de partij gesteundd.w.z. ieder onzer
is verplicht deze kandidaten te stemmen en voor
hen te werken en alles te doen, wat tot steunen
behoort.
Doch aangaande de niet-gestennde kandidaten legt
Onze afdeeling besloot met ulgemeene stemmeneven
als bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer ook bij
die voor den Gemeenteraad geheel zelfstandig op te
treden. Zij ging daarbij nit van de zeer juiste opvatting,
dat de politieke pat tijverhouding, die de S D A P
tot haar afgezonderd optreden bij de Kamerverkiezingen
bracht, haar uit den aard der zaak ook moest brengen
tot een volkomen afzonderlijke actie voor de Raadsver
kiezingen. Het openlijk of bedekt, met of zonder af-
spraak, samengaan met eenige andere partij werd
I daarom ook voorkomen d or het stellen van candidaten
voor alle openvallende raadszetels.
De Kamerverkiezingen en vooral de daaraan vooraf
gegane verkiezingsstrijd hebben duidelijk aangetoond,
dat de thans nog doorgevoerde partij scheiding in ver-
eenigde kerkelijke of christelijke partijen en vereenigde
anti-kerkelijke of vrijzinnige partijen met daarnaast de
afzonderlijk optredende sociaal-demokraten niet lang
meer zal kunnen bestaan. De uiteenval van die twee
partij verbonden is in vollen gang. In de kerkelijke of
Christelijke verbonden partijen herleeft de oude tegen
stelling tusschen protestanten en katholieken met oude
scherpte, komt bovendien de tegenstelling tusschen
conservatieven en democraten voortdurend sterker naar
voren en dringt ook de splijtzwam van individualisme
ol socialisme naar binnen (men denke bijv aan de
kwestie over den pensioenkas, enz.) In de vrijzinnige
partijen openbaart zich ondanks den gemeenschappelijken
angst der vrijzinnigen voor „het clericale gevaar" een
zeer vinnige tegenstelling tusschen het oud-liberale
conservatieve „beginsel" en het meer vooruitstrevende
demoki atische „beginsel," terwijl ook de vrees voor het
socialisme aardig bezig is tal van „vrijzinnigen in den
conservatieven hoek terug te dringen; maar het meest
van alles speelt een opentop beginselloos „individu
alisme de vrijzinnigen parten de vrijzinnigen zien hoe
langer boe meer in het bezit van „afwijkende" meeningen
een bewijs van ontwikkeling, terwijl dat geheele ver
schijnsel een sociaal verschijnsel is dat op ontbinding
en verval xan het viijzinnigendom wijst; want dat
verschijnsel bewijst, dat de gemeenschappelijke bodem,
waarop gemeenschappelijke opvattingen, denkbeelden en
beginselen opgroeien, voor de vrijzinnigen niet meer
estaatde vrijzinnige partijen zijn samenraapsels van
losloopende individuen geworden, die eigen persoonlijk
inzicht als eenige leidster moeten gebruiken bij gebrék
aan een vasten gemeenschappelijken onde grond.
AVaar nu de groepeeiingen der burgerpartijen bezig
zgn uiteen te vallen, is de taak der sociaal-democratie
aangewezen Zelfstandig optreden, zoo zuiver mogelijk
haar eigen denkbeelden verkondigen, goed de tegenstelling
met alle andere partijen laten uitkomen, en nooit zich
laten verleiden tol uitwisseling van candidaten om meer
stemmen te krijgen, daarin ligt de kracht der sociaal-
demokratie. In baar eigen belang is zij verplicht, deze
gedragslijn te volgen, ook bij de Raadsverkiezingen.
Maar de sociaal-demokraten zjjn om nog andere redenen
dan de algemeene politieke, hierboven aangegeven, ver
plicht en geroepen tot een zelfstandige actie bü de
Gemeenteraadsverkiezingen. Hun opvattingen over den
taak en den werkkring van een Gemeentebestuur wijken
ver at van de gangbare opvattingen der burgerpartijen
daaromtrent. Hun denkbeelden omtrent de roeping der
gemeentelijke overheid staan doorgaans lijnrecht tegen
over die van de burgerpartijen dienaangaan le. En daar
deze opvattingen en denkbeelden der sociaal-demo-
kia^en logisch voortkomen uit hun algemeene inzichten
m den ontwikkelingsgang der maatschappij en uit hun
beslist klassestandpUut daarin, moeten zij wel, krachtig
doorredoneerend en krachtig vooruitgaande, ook in de
gemeentelijke zaken tot hun zelfstandige 'klasse-actie
komen: vóór den .arbeid, tegen het kapitaal.
AVant kapitalistisch is het standpunt ook van den
bchiedamschen gemeenteraad. Dat was het, toen er een
liberale meerderheid op het stadhuis troonde. Dat is het
ook nu, nu er een meerderheid van kerkelijken zetelt.
Kapitalistisch is de Schiedamsche Gemeenteraad in
zake gemeente-eigendom en exploitatie van gemeente
bedrijven.
Kapitalistisch ;s de Schiedamsche Gemeenteraad in
zake belastingen.
Kapitalistisch is de Schiedamsche Gemeenteraad in
zake onderwijs.
Kapitalistisch is de Schiedamsche Gemeenteraad in
het geheele gemeentebeheer en de geheele gemeente
administratie.
En nu mogen bij losloopende gevallen enkele losloo
pende raadsleden al eens onbewust anti-kapitalistisch
praten of stemmen, telkens en telkens bezat het ka
pitalistische klassekarakter van den Schiedamschen Ge
meenteraad m zijn geheel wee opnieuw, zooals onlangs
bijv. in de kwestie der politieagenten die voor extra dienst
en gemis aan vrije dagen door extra dienst vergoeding
vioegen maar van den geheelen raad nul on het
rekwest kregen.
Kapitalitisch in zake gemeente-eigendomm en exploi
tatie van gemeente-bedrijven.
Het kapitalisme berust op het privaatbezit van den
grond en de voortbrengingsmiddelen. Een gemeente,
die dat privaatbezit bevordert, is dus een handlanger
van het kapitalisme. Maar een gemeente beeft niet
alleen te_ zorgen voor de belangen der privaatbezitters
(dei kapitalisten), zij beeft onk te zorgen voor de be
langen der bezitloozen (de arbeiders). En waar in een
gemeente, zooals Schiedam, de bezitloozen buitengewoon
arm en buitengewoon misdeeld ziin, in ieder opzicht tot
de zeer veel „zwakkeren" behooren, dan zal een goede ge
meentelijke overheid die „zwakkeren" door krachtigen
steun het leven gemakkelijker moeten maken. Maai
de L.chiedamsche gemeentelijke overheid doet dat ook
in zake eigendom nietzij verkoopt den gemeente-
eigendom om den privaat-bezitter en den privaat-voort
brenger te bevoordeelen (Smulders bijv.) en schaai t zich
daarom aan de zijde der kapitalisten en verwaarloost
bestrijdt daardoor zelfs, de belangen der bezitloozen!
En daartegenover koopt zij waardelooze panden aan
zooals het huis met bordes aan de Lange Haven dat
voor een hooge som nit den faillieten boedel van' den
Heer Zoetmulder werd aangekocht, zeer ten genoegen
der schuldeischers van den tailleerenden, maar zeel
ten laste van de gemeente, die dat nog steeds leeg
staande pand met noodig blijkt te hebben. Kapitalis
tische bevoorrechting, anders niet.
Kapitalistisch in de gemeentebedrijven De °-emeente
Schiedam exploiteert zelf haar gasfabriek, waterleiding
gemeentereiniging en voor een deel haar gemeentewer
ken. Wat de loonen in die bedrijven aangaat, de ge
meente staat daarbij geheel op het standpunt van den
kapitalistischen werkgever, die niet weer geeft dan strikt
noodig is met het oog op den aanvoer van arbeids
kracht, en die er in het geheel niet naar vraagt hoe
veel loon noodig is om een behoorlijk bestaan te ver
schaffen aan zijn arbeiders. Door en door kapitalistisch
is de gemeente hierin, evenals in de kwestie van den
arbeidstijd: goedkoopte van exploitatie en winst zijn de
eenige drijfveerenals een echte kapitalist houdt de
gemeente Schiedam met niets anders rekening.
Maar kapitalistisch is ooh de wijze van exploiteeren
MOKER