Ditjes en Datjes.
Christelijke vuiligheid.
„Schiedamsch Volksblad" over den
uitslag der Kamerverkiezingen.
Uit het vereenigings-leven.
de twee groote rijken, maar.... het was maar beter als
hij niet in Dnitschland kwam redevoeren, kortom, hij
mocht, niet komen
Of het een slimme zet is van den politieken von
Biilow Wij believen het tegendeel te gelooven De
geheele wereld is er door in spanning gekomen, dat een
socialist in het vijandige land tegen den oorlog zou
protesteeren, zijn stem laten hooren ten gunste van het
proletariaat, dat zijn zonen zou moeten opofferen aan
de belangen en de oorlogszucht van de heerschende
klasse, hetzij de Fransche of de Duitsche. Aller oogen
waren gericht op den socialist, en.... nu wordt den in
vloed van den sociaal-democraat zoo hoog geschat, dat
men liever zijn invloed heelemaal niet wil laten gelden.
Den dag dat de redevoering zou worden gehouden,
stond de geheele redevoering afgedrukt in de Duitsche
en Fransche partijbladen, die natuurlijk gretig gelezen
worden
Grooter propaganda dan Jaurès in Berlijn had kun
nen maken voor onze zaak heeft de Duitsche Rijks-
kanselier gedaan, door den invloed van de sociaal
democratie op den wereldvrede te erkennen, en de
Franschen en Duitschers aan te sporen de niet-uitge-
sproken rede te lezen. Die domme daad van von Biilow
komt ons ten goede
Tot Woensdag-avond bleef het verdacht stil in den
kerkelijken hoek zelfs was er nog geen aanplak
biljet aan den muur te vinden en dat, nu een her
stemming op handen was, waaraan de kerkelijken zoo
bijzonder veel waarde hechtten.
Maar daar kwamen Woensdagavond de stinkbommen
los. In de Nieuwe Schied. Cour. kwam een hoofdartikel
voor dat zóó leugenachtig, zoo infaam gemeen was, dat
alle kerkelijke partijen het geslaagd genoeg vonden om
als strooibiljet over te drukken. En op oranje-papier
werd de vuiligheid door de stad verspreid. Ziehier wat
het bevatte:
BULLETIN.
Een geheim ontsluierd.
Hier ter stede liepen sinds eenige dagen geruchten
dat er voor de a.s. Herstemming voor den Gemeenteraad
een soort overeenkomst tusschen liberalen en sociaal
democraten was tot stand gekomen.
Het plan zou n.l. bestaan om, indien de heer Dirk
zwager in 2 districten gekozen mocht worden, een
socialistischen candidaat bij een dau plaats hebbende
nieuwe verkiezing van liberale zijde te steunen.
Dit waren slechts geruchten.
Maar thans heeft een socialist, die blijkbaar zijn
groote vreugde met flit plan niet kon verhelen, aan de
redactie van de Nieuwe Schiedamsche Courant (volgens
het blad van heden-avond) een briefkaart gezonden van
den volgenden inhoud
„nou motte donderdag al de paggeniste in de
raad, en dan mot dirkzwager voor een belanken
en dan helpe de paggenisten ons, dan krijge wij
er ook een in de raad. een lieve jonge hoor, een
brutaaltje van boven plank, een echte jonge, dan
zei je wat zien. wij gaan veruit, leve de soceliste.
kijk is na roterdam hoe we daar veruitgaan. weg
mit roomse, weg mit antirevolutinare, ophange,
verzuipe notte ze jullie en as jullie weg benne dan
de kappetaliste. dan is een hemel op aarde, weg
mit rome, weg mit dort. leve de soceliste, leve
troelstra, weg met kuiper."
Kiezers, dit schandelijke stuk bewjjst wel afdoende wel
ken geest onder de verschillende tegenstanders heerscht.
Dit schrijven getuigt van een bitteren haat
tegen allen, die niet van een socialistisch regime ge
diend zijn.
Ge ziet dat men van liberale zijde door zoo'n stem-
bnsverbond wil trachten de overwinning te behalen.
Ieder weldenkend Schiedammer, die zijn Vaderland
en de plaats zijner inwoning voor het niet denkbeeldig
socialistisch gevaar wil behoeden, stemme morgen de
Candidaten der verbonden Christelijke partijen, waarvan
men zeker weet, dat zij het waarachtig belang der
gemeente zullen voorstaan, en make dus op zijn Stem
biljet de blokjes zivart voor de namen der anti liberale
candidaten.
De leugen is te grof om niet in de gaten te loopen.
Natuurlijk is het heelemaal een verzinsel van de een
of andere brave kristelijke ziel, die het „gij zult niet
liegen" toch nog nimmer gehoord heeft.
Want het is gelogen van a tot z.
Er is geen sprake van een overeenkomst tusschen
liberalen en sociaal-demokraten de „geruchten" zijn
uit de lucht gegrepen; 'tis alles fantasie.
Wat men er door bereikt heeft?
Dit, hoort het, christelijke heeren, tot leering voor
later: verschillende onzer waren stellig voornemens
niet te gaan stemmen op de bekende gronden; gij
hebt door uw infaam gemeene streken hen naar de
stembus gedreven
Woensdagavond is onze voorzitter nog aan het
redactie-bureau van De Nieuwe geweest om zich van
de echtheid van dien brief te overtuigen, doch dit was
gesloten. Toen is door onze afdeeling een strooibiljet
verspreid, om de verdachte echtheid te signaleeren.
Wij waren ook ditmaal de heeren te glad af. 's Avonds
7 uur verspreidden ze hun oranjeleugens, om 10 uur
ging ons protest zee in, door vaardige handen verspreid
en aangeplakt.
Ook de liberalen verzonden nog een tegenmauifest.
Zooals te begrijpen is, gaat Schiedamsch Volksblad
duchtig te keer over den uitslag van de Kamerverkie
zingen, maar dat het blad zich op een rij met Sybrandy,
Aalberse Co. gaat stellen in het verdedigen zijner be
ginselen en het aanvallen zijner tegenstanders, spijt ons
ter wille van de gemoedsrust van de Redactie.
Om te bewijzen dat die redactie door en door liegt,
geven wij hier den aanhef van haar laatste hoofd
artikel „Voor en na 28 Juni:"
„'t Is opmerkelijk zoo'n omkeer als er op eenmaal
„te zien is bij de linkerzijde. Vóór 28 Juni was het
„wachtwoord: „alles één; te zamen tegen Dr. Kuyper."
„De congres-resolutie der socialisten werd naar den
„vorm uitgevoerd, maar naar het wezen verloochend.
„De linkerzijde kwam tot 52, omdat de socialist iedereen
„steunde, die maar tegen de rechterzijde in 't krijt
„trad. Krachtdadig werd Jhr. Karnebeek geholpen en
„omgekeerd hebben de liberalen er voor gezorgd, dat
„v. d. Zwaag weer in de Kamer kwam. Nauwelijks
„echter was de stembus gesloten, of Het Volk kwam
„vertellen, dat de Kamer zou bestaan, niet uit 52 links
„en 48 rechts, maar uit 45 links, 48 rechts, plus nog
„de politieke partij, vertegenwoordigd door zeven
„socialisten.
„Vóór 28 Juni maakte de S. D. A. P. een belangrijk
„deel uit van het blok, maar na 28 Juni heeft ze zich
„gehaast daarvan los te komen."
„Schiedamsch Volksblad" stelt de zaak dus zoo voor
De socialisten zouden vóór de verkiezingen met de
liberalen en de vrijzinnig-democraten een verbond heb
ben aangegaan, om het ministerie Kuyper te wippen,
en dan gezamenlijk de regeering te f'ormeeren. Nu is
de uitslag bekend, de verhouding is 48 clericalen, 45
vrijzinnigen en 7 socialisten, maarde socialisten
verbreken hun belofte en verklaren dat zij geen deel
uitmaken van de vrijzinnige coalitie
Dat is een gemeene leugen „Schiedamsch Volksblad",
dat is een totale verleugening van den politieken strijd,
die achter den rug is.
De socialisten hebben nooit een verbond met de vrij
zinnigen aangegaan om de zoogenaamde christelijke
politiek uit te drijven; dat had uw christelijke redactie,
wanneer u ten minste in dien tijd niet uitgeslapen heeft,
toch in Schiedam wel kuunen bemerken. Van Leeuwen
en dé Groot een coalitie 't Is om te lachen, als
het niet zoo treurig was.
De vrijzinnigen wilden Kuyper weg hebben, zeker,
die ministerzetels zien er zoo aanlokkelijk uit
De socialisten wilden ook Kuyper van de baan knik
keren, en wat g aag. Kuyper de „sterke man" van
1903, die duizenden spoorwegarbeiders liet honger lij
den die hun bovendien evenals allen andere ambte
naren in publieken dienst, hun eenige verweermiddel
het stakingsrecht ontnam, die „christelijke" ministe
mocht niet langer aanblijven. Kuyper, die door zijn
beruchtte speetwet de vrouwen in de bokkingrookerijen
dwong om 's nachts tot 2 uren te werken, mocht niet
langer het arbeidende volk blijven trappen, hij moest
weg. Kuyper die in het laatste „jaar der genade"
kwam aansukkelen met zijn pensioenwetten, welke een
beleediging voor het proletariaat zijn, mocht niet langer
den baas blijven spelen. Zulke heeren regeeren niet
lang
De sociaaldemocratische arbeiderspartij heeft de pro
paganda voor haar beginsels en tegen een tyran als
Kuyper zelfstandig gevoerd zonder zich te blameeren
van te coaliseeren met politieke partijen of kerkelijke
groepen die in geen enkel opzicht bij haar behooren
Rome en Dordt trekken toch gezamenlijk ten strijde
en in de nieuwe kamer, die den derden Dinsdag van
September samenkomt, zijn we dus oppositie besluit
„Schiedamsch Volksblad" haar jeremiaden.
Na de staking der glasblazers. In de Schied.
Cour. lezen we:
Gisteren (Zaterdag) had in het Zuid-Holl. Koffiehuis,
te 's-Gravenhage een conferentie plaats tusschen de
directeuren en arbeiders van flesschenfabrieken die be
trokken waren bij de staking Oct. 1904Jan. 1905,
onder leiding van de bemiddelingscommissie bestaande
uit de heeren mr. Hovy en mr. I. G. Schölvink (de
heer Treub was afwezig).
De zes maanden proeftijd gedurende welke de door
fabrikanten vastgestelde loonlijst zou figeeren waren
afgeloopen en het doel van deze samenkomst was vast
te stellen in hoever de loonsvermindering die door het
nieuwe tarief was ingetreden meer bedroeg dan 5 pCt.
voor kelder- en 10 pCt. voor ronde flesschen.
Het bleek dat, overeenkomstig de uitzichten door de
patroons gesteld en in tegenspraak met de door de werk
lieden gekoesterde verwachtingen, de vermindering in
het algemeen beneden deze grenzen bleef, ja, zelfs was
in eenige fabrieken door het tarief waardoor de staking
was uitgebroken een loonsverhooging ontstaan.
Alleen aan de flesschenfabriek Delft was voor vierk.
flesschen de verlaging iets meer dan 10 pCt., doch werd
door de commissie besloten door deze kleine, alleen
staande overschreiding geen wijzigingen in het tarief
te doen aanbrengen. De directie van genoemde fabriek
zal evenwel het teveel gekortte restitueeren.
Met de nauwkeurig uitgewerkte cijfers voor oogen
concludeerde de commissie dat het nieuwe tarief was
gebleken bevredigend en steekhoudend te zijn en er geen
termen bestonden het te wijzigen.
Krachtens een bijzondere clausule machtigde de com
missie de glasfabriek De Schie te Schiedam, voor kelder-
flesschen 101 pCt. te gaan betalen in plaats van 105 pCt.,
aangezien duidelijk gebleken was dat 105 pCt. een loons
verhooging veroorzaakte.
Na eenig over en weerpraten namen de arbeide s met
de uitspraken der commissie genoegen en werd de ver
gadering, nadat door patroons zoowel als door arbeiders
hartelijk dank was gezegd aan de bemiddelingscommissie
voor haar belangelooze goede diensten, gesloten.
De commissie had, zooals men zich zal herinneren,,
de opdracht eener controle over de loonen op zich ge
nomen nadat de volgende overeenkomst was geteekendr
De naaml. venn. Glasfabriek „de Schie" te Schiedam
zal tijdens de zes maanden het loon betalen op den voet
van 105 pCt. Indien na de 6 maanden blijkt dat deze
betaling heeft geleid tot loonsverhooging, vergeleken
bij het vóór de staking geldende tarief, zal de commissie
bevoegd zijn te beslissen, dat betaling op den voet van
105 pCt. niet behoeft te worden voortgezet, d.w.z. terug
gebracht tot 101 pCt.
Aan deze beslissing onderwerpen zich de werklieden.
w. g. Voor afschrift.
J. G. SCHöLVINCK.
v. d. onderafd. R.-K. Volksbond..
D. H. W. v. OORSCHOT.
H. H. v. OORSCHOT,
voor Patrimonium,
v. d. HOEK.'
voor den Neutralen Bond,
W. BITTER.
LANSBERG.
De Bond van Christelijke Glasarbeiders heeft, na
vaststelling der resultaten van de nieuwe loonregeling
door de commissie, het volgende schrijven aan die com
missie gericht:
De vergadering van Chr. Glasarbeiders in bondsver
gadering bijeen te Schiedam op Maandag, 12 Juni; ge
hoord de besprekingen aangaande loon en kwantum
over het afgeloopen half jaar, besluit.
Met de tot nu geldende loonen en kwantums-overeen-
komsten genoegen te nemen en op denzelfden voet te
blijven doorarbeiden. Machtigt het Hoofdbestuur van
bovengemelden bond hiervan kennis te geven aan de
verschillende arbeiders-organisaties, Patroonsvereeniging,
Bemiddelingscommissie, en verder alle stappen te doen,
welke kunnen leiden tot bovenomschreven doel.
Hoogachtend,
w. g. VAN LEEUWEN,
Schiedam.
We willen aan dit alles toch iets toevoegen.
Ondanks het feit, dat in het bijzonder de stellers
door de nieuwe loonregeling nog in hun karig loon ge
troffen zijn, vinden we het verstandig, dat de werk
lieden de regeling nfi hebben geaccepteerd. Een nieuwe
strijd aan te binden, ware zeker niet gewenscht nu
niet, nóch in de naaste toekomst. De glasarbeiders
hebben een andere taak te vervullen zich te organi-
seeren Er bestaat nu een overeenkomst tusschen patroons
en arbeiders, doch de arbeiders zullen hebben te zor
gen door goede, stevige organisatie dat huu rechten nu
gewaarborgd blijven. Dat is een moeielijk werk, vooral
voor hén, wij weten 'ter moet een massa tijd, geld
en kracht aan besteed worden, doch laat men het zich
goed voor oogen stellenhet is het eenige middel voor
bestaanszekerheid.
De patroons in de glasindustrie zijn hecht aaneenge
sloten en maken goede zaken aan de arbeiders is
het, hun voorbeeld te volgenDan blijft verbetering
van hun toestand toch op den duur niet achterwege.
Brandersknechts. De beweging van de bran
dersknechts bij de fa. Ris (voorgevallen gepasseerde
week) is ten hunnen nadeele uitgevallenhet was
trouwens niet te verwonderen, voor de zooveelste keer
herhalen wij, in verband met onze laatst uitgegeven
manifestatie nogmaals, alleen kunt gij niets doen, in
organisatie veel. Wij willen de betrokken brandersknechts
nog wel eens opwekken lid te worden van onzen Bond,
doch wij kunnen ze niet dwingen. Wij hopen echter,
dat ze het verkeerde van hun wijze van optreden zullen
inzien.
Het schijnt bp Hoogeboezem ook al weer mis te wezen,
't Gaat hier ook alweer over geld, den betrokken werk
lieden toekomende. Over de vraag hierom schijnt qnestie
te zijn voorgevallen met den patroon (revanche Pink
steren met het gevolg, dat die patroon enkele werk
lieden uitsloot.
Die uitsluiting heeft hun, evenals bij Ris, niets op
geleverd, indien zij leden van den Bond waren dan was
dit nu wel het geval geweest.
Het ongeval bij Bertels is ons ook ter oore gekomen
waren de verplichte reddingsmiddelen wel aanwezig of
niet voldoende of was er niemand boven bij het vat
tegenwoordig, die ze kon hanteeren 't Zijn gewone
vragen die wij stellen, wie geeft er ons antwoord op
Ten slotte nog eene opmerking; wij verzoeken be
leefd aan een meesterknecht hier ter stede voor het
vervolg, onze circulaires, welke voor hem even zoo goed
als voor zijn ondergeschikten, ter lezing worden rond
gebracht, niet meer te verbranden of op eene andere
wijze aan de circulatie te zich onttrekken.
B. v. B. D. Kn.
Ze zyn zoo demokratischZe spartelen
nog zoo gaarne tegen, onze goê vrijzinnig-demokraten,
als wij beweren dat ze inderdaad niets meer zijn dan
doodgewone liberalen. Niks van an, beweren ze, zie
onze daden
Onze vrijzinnig-demokratische kiesvereeniging „Schie
dam" gaat kandidaten stellen voor den gemeenteraad.
Voor de zeven vacatures stelt ze één, zegge één, vrij-
zinnig-demokraat, en drie oud-liberalen. En ze zeggen
zoo luid, dat ze voor de oud-liberalen heelemaal geen
liefde gevoelen 1
Is 't tóch een zonderling geval dat een kiesvereeni
ging buiten haar eigen leden hare kandidaten zoekt;
dat ze ze zoekt buiten hare geestverwanten is nóg
gekker.
sis
