FEUILLETON. ARBEIDSBEURZEN. Van heinde en verre. Sehiedamsch Volksblad en de Middenstand." in een zuivere dubbeltjes-kwestie. De heer Verhallen verkoos niet langer voor plukboom dienst te doen, nam ontslag, kreeg ontslag, doch mocht bij de oproeping ook weer meê-solliciteeren, van welke speciale gunst(?) hij geen gebruik wilde maken. Toen schijnt erdevoo-keur aan gegeven te zijn, in stilte een kapelmeester op te doen. En ook wat muzikanten, waar broodsgebrek aan was Een instelling, welke een niet onbelangrijke subsidie uit de gemeeetekas geniet, moest wat meer staan onder de controle van het publiek eu niet het gebied kunnen wezen, waarop een of ander alleen-heerscher z'n kunsten vertoont. Waarover zoo'n krantje al geen boom durft opzetten! Maar 't is een groote boom zonder bladeren hoor! Tenminste de middenstand zal er heel weinig van plukken. De liberalen krijgen op d'r kop omdat ze „ons volk" tot de achterblijvers op allerlei gebied gemaakt hebben, waarvan de middenstand de dupe zou zijn. Het liberalisme heeft zich maar blind getuurd op de eischen van den groothandel. Wel, wel, Sehiedamsch Volksblad, zijn die liberalen zulke kapitalistendienaars? En de clericalen dan? Heeft Dr. Kuyper met zijn clericale meerderheid in de kamer niet de beruchte dwangwet en de dito speetwet tot heil van den Kapitalistischen Staat gemaakt, en is den spoorwegarbeide's niet het stakingsrecht ontnomen? Was Dr. Kuyper soms de oogendienaar der arbeiders!? Neen „Sehiedamsch Volksblad," je praat je neus voorbij hoor, je bent alweder geheel bezijden de waarheid. De eenige waarheid is, dat èn liberalen èn clericalen hunne kapitalistische maatschappij hebben te verdedigen zoolang het hun mogelijk is. Tegen die twee machten komt de sociaaldemocratie als de revolutionnaire partij op om een betere maatschappij te verkrijgen, om van die twee machten iets af te dwingen ten voordeele der arbeiders. „Waar blijft nu de middenstand?" zult gij misschien vragen, want daarover hebben wij het nu! Kijk eens, voorlichter van Christelijke arbeiders. Er heeft en de maatschappij een strijd plaats tusschen twee groepen. De groep die bezit, dat is de kapitalisten klasse, in de groep die niet bezit is de arbeiders klasse. Deze strijd, de klassenstrijd kan slechts eindigen met de overwinning der onderliggende klasse, welke over winning ons een nieuwe en betere maatschappij brengt. Tusschen die twee kjassen bevindt zich nog een groep, die noch tot de arbeiders klasse noch tot de kapitalisten kla: se kan worden gerangschikt, maar veelal aan bezit van kapitaal eigen arbeid paart. Die groep is de middenstand. Deze groep zal door den klassen strijd verdwijnen, omdat zij slechts dienst doet als de nijvere bij die den honig naar de korven brengt, of indien gp ons niet begrijpt, die terwille van de kapitalistenklasse als zuigpomp op de beurs der arbeiders wordt gezet. In het werkje „Arbeitlosen unterstiitzung und Arbeits- nachweis" uitgegeven in 1901 door het Zwitsersche arbeiderssecretariaaf, Schrijver Herman G-reulich, komt het navolgende voor, betreffende Het arbeidsverdrag is niet, zooals het koopen van een paar laarzen, eene voor de gemeenschap onverschil lige zaak, doch voor haar van het grootste belang, daar hierbij physische, intellectueele en ethische welvaart van het proletariaat ten nauwste is betrokken. Dit geldt niet alleen voor de materieele zijde van het arbeidsverdrag, zooals het bedingen van loon en arbeidstijd door den arbeider, doch evenzoo voor de wijze waarop het gesloten wordt, voor de arbeidsmarkt, waarop de verkoopers der arbeidskracht, de arbeiders, en de koopers dezer waar, de werkgevers, elkander ontmoeten. Na bet, optreden van het beginsel van den klassen strijd in de vakvereenigingen, waarmede ook hare ver splintering een aanvang neemt, woedt er een onophou delijke strijd over de leiding op de arbeidsmarkt Voor een deel greep de wetgeving ten gunste der patroons, in dien strijd in, zeer dikwijls echter behielden de arbeiders de leiding bij het aanstellen van werk zoekenden. Op sommige plaatsen, vóór circa 40 jaren, konden hoedenmakei s, kopersmeden e. a. slechts in herbergen aanwijzing verkrijgen, waar en bij wie plaatsing be stond en moesten de oudste gezellen bij eventueele plaatsing vóór de patroons erkend worden. Dit gebruik verdween op het vaste land door het voortschrijden en de ontwikkeling der groot industrie. De strijd om de arbeidsmarkt wordt tegenwoordig vootgezet tusschen de organisaties der arbeiders en die der werkgevers, Gij zegt zelf: „de industrieele en handeldrijvende middenstand heeft vooreerst een machtigen concurrent in het gr< ot kapitaal. Dat is nu eens waarheid spreken! Goed gezien, Sehiedamsch Volksblad. De kapitalistenklasse neemt den middenstand de taak uit de handen. De kapitalisten gaan zelf winkeltje doen, en helpen den middenstand er onder! Overal verrijzen Warenhuizen, de groote fabrieken vestigen in alle steden hun depóts, agent schappen enz. Waar blijft nu de eerzame middenstander Klagen doet hij ve schrikkelijk! En congressen op touw zetten! Wat ze er doen..eten, drinken, tentoon stellingen bezoeken.... wat nog meer? Elk jaar komen op hun congressen dezelfde vragen in behandeling omdat ze nooit worden afgedaan en ook niet kunnen worden afgedaan. De verdwijning van den middenstand wordt een feit. Het eenige middel, Sehiedamsch Volksblad, om de middenstanders het leven e»n beetje dragelijk te maken, hebt gij in al uwe „Christelijkheid" niet genoemd. Dat middel is een belastingstelsel, waardoor de arbeidende klasse en de middenstand het minste worden getroffen, maar waardoor het geld wordt gehaald bij hen die het hebben, bij de groot-kapitalisten. Durf dat eens aan Sehiedamsch Volksblad. Dr. Kuyper was op het laatste middenstandscongres, eenige weken te Maastricht gehouden, uitgenoodigd om het congres met zijne eminentie te komen opluisteren.... maar hij vond het maar beter weg te blijven. Hij heeft ook al zooveel voor den middenstand gedaanhij heeft een commissie benoemd die de vraagstukken die den middenstand betreffen zal onderzoeken, hij heeft.... meer niet, Sehiedamsch Volksblad. Dr. Kuyper, heeft altijd gezegd voor de „kleine" luydeu op te komen, heeft in zijn vierjarig minister schap getoond een kapitalistendieuaar te zijn, Sehie damsch Volksblad. Zal nu de Christelijke idéétot redster van den middenstand promoveeren De Ministeriëele crisis in Nederland. De Tweede Kamer, die in de maand Juni werd samengesteld be staat uit 48 clericalen, 45 vrijzinnige en 7 sociaal democraten. Dr. Kuyper vindt dus geen meerderheid (die uit minstens 51 man moet bestaau) in de Kamer om zijn clericale praktijken voort te zetten, en is dus gedwongen om zijn biezen te pakken. Wat nu Ver schillende staatslieden zijn gehoord door de Koningin, maar veel succes heeft ze zeker niet gehad. De oud minister Borgesius heeft getracht een ministerie te vormen, wat uit vrijzinnigen zou moeten bestaan, maar zoo'n ministerie zqu ook niet op een meerderheid kun nen steunen, want er zjjn slechts 48 vrijzinnigen, dat is dus 3 minder dan de kleinste meerderheid, Boven dien is Mr. Drucker, de leider der vrijzinnigdemocraten op reis gegaan, zoodat het vermoeden voor de hand ligt dat die fractie geen aandeel zal krijgen in de aanstaande regeering. Er zal dus een coalitie moeten plaats vinden tusschen de conservatieve groepen alles wat behoudend is wordt op een hoop gejaagd, en zal waarbij iedere partij zijne invloed wil laten gelden bij vaststellen en handhaven van arbeidsvoorwaarden, voornamelijk wat de loonkwestie betreft. Dat het bezit der arbeidsbeurs ot arbeidsbezorging een ge wichtig strijdmiddel zijn kan ligt voor de hand. Daarom hebben de Engelsche vakvereenigingen haar ook veroverd en passen wel op, het heft in handen te honden. Zij hebben hiermede bereikt dat geen arbeider in een Unionsrayon werk vindt, welke zich niet onderwerpt aan hare voorschriften bet effende loon, arbeids duur enz." Na eene beschouwing over de ongunstige positie van den arbeider tegenover den werkgever, zoowel voor als na de kapitalistische productiewijze, stelt Greulich vast, dat de arbeider bij verkoop van zijn arbeidskracht geen vrije contractant is, doch Onder den sterksten dwang staat werk te moeten aannemen om te moeten leven. Hij is niet in staat over den verkoop zijner arbeids kracht te onderhandelen, doch wordt gedwongen zijne kracht bijna altijd zoodanig aan de markt te brengen, dat de werkgever alleen de arbeidsvoorwaarden bepaalt. Hierbij vestigt hij de aandacht op de ongunstige getal- verhouding der twee partijen, waai bij het getal der verkoopers van arbeidskracht zoovele malen grooter is als dat der koopers. Naar algemeen gebruik is de warenmarkt, de waren- beurs, in handen der verkoopers en niet meer als billijk dat de werkgevers het recht der arbeiders op de markt (als verkoopers) erkennen zullen. Dat deze beschouwing door velen als de juiste wordt erkend^ bewijzen de toe name van arbeidsbeurzen in Frankrjjk en Italië, waar staats- en gemeentebesturen de verplichting erkennen den arbeiders met sterke middelen bij te staan in hun rechten op de arbeidsma-kt. Op deze wijze ontstonden in Frankrijk de vele arbeidsbeurzen en in Italië de arbeidskamers. Al deze inrichtingen staan onder volkomen beheer der in vakvereenigingen en -bonden georganiseerde arbeiders, ter wiens beschikking de noodige geldmid delen en- gebouwen, in groote steden van beduidende er alzoo een scherpe scheiding komen tusschen hervor mingsgezind en conservatief. Wat bljjft er dan van de antithese „christendom" en „Paganisme" van Dr. Kuyper over Totaal niets. Clericaal en Anticlericaal zullen elkaar moeten helpen om Nederland te redden en weg is de antithese De meest-benijdbare positie heeft in dezen strijd wel onze partij. Zij heeft de clericalen en anti-clericalen zoo netjes in twee deelen opeengejaagd, dat geen van beiden alleenstaande kunnen regeeren. De socialisten dwingen dus de burgerlijke partijen een andere partij formatie te doen plaats hebben. Wij staan zegevierend tusschen die 2 partijen en deelen zoowel links als rechts onze zweepslagen uit. Met dat al is Dr. Kuyper toch van de baan en dat is maar goed ook. In Hongarije, waar het een Janboel is in de regee ring, wil men thans een middel beproeven om nieuwe elementen in de Kamer te krijgen, waarvoor een uit breiding van het kiesrecht moet pKenst doen. Kristoffy, de minister van binnenlaudsche zaken, heeft een onderhoud gehad met een deputatie uit het bestuur der sociaal-democratische partij, en beloofde pogingen te zullen aanwenden om het Algemeen Kiesrecht te bevorderen. Het gevolg van het uitgebreide kiesrecht zal zijn, dat er nieuwe partijformatie komt onder de burgerpar tijen en de politieke atmosfeer meer wordt gezuiverd. Eigenaardig is het toch zeker, dat een regeeriug, die geen raad meer weet om uit het moeras te komen, zijn toevlucht neemt tot uitbreiding van het Kiesrecht De clericale regeering van België heeft voorstellen gedaan tot uitbreiding van de havens, maar daaraan gekoppeld een uitbreiding der vestingwerken, die het land eenige millioenen zal kosten. Voor dit laatste zal de regeering waarschijnlijk niet op hare meerderheid kunnen rekenen, omdat een groot deel der clericale Kamerleden er tegen is, zoodat het zeer goed mogelijk is, dat de regeering door haar eigen meerderheid naar huis wordt gestuurd! Koning Leopold wil thans den keizer van Dnitschland gaan nadoen. Hij heeft op een feestvergadering de feest vierenden toegesproken en sprak de hoop uit, dat de Kamer de plannen, die tot heil van het land moesten dienen, zou aannemen. De Antwerpsche arbeiders hebben tegen die militairis- tische plannen gemanifesteerd. Meer dan tienduizend personen namen deel aan een grootsche demonstratie. Het woord werd gevoerd door Demblon, Vandervelde, Anseele en Terwogne, terwijl ook een bestuurslid der liberale arbeidersvereeniging „Help U zelf" afkeuring uitsprak over de wijze, waarop de burgemeester van Antwerpen had deelgenomen aan het militairistisch relletje. Een motie werd aangenomen, waarin besloten wordt krachtig te ijveren voor de nieuwe havenplannen, maar tegen een vestingbouw, die de regeering daaraan wil koppelen. omvang, met bureaux en verzamel- en wachtlokalen, worden gesteld. In Zwitserland is dit voorbeeld slechts (1901) gevolgd door Genève waar het kanton aan de arbeidskamers de noodige bureaux en verzamelings lokalen ter beschikking stelde en voor het onderhoud van dezelve zorgt, te-wijl jaa lijks een drag wordt uit getrokken om de uitgaven voor den secretaris en het bureau te bestrijden. Verscheidene dezer instellingen in Frankrijk zijn periodiek door den staat gesloten geworden, doch niet op verlangen der werkgevers en fabrikanten, doch op politieke gronden. Hun behoefte bleek echter zoo drin gend, dat men ze spoedig weder moest openen en steeds ve-meerdert hun aantal, in bloei toenoemend. Ook in Genève wordt door werkgevers niet getornd aan de staatssubsidie en niet geageerd tegen de beurzen. Daar is dus de grondstelling erkend dat de arbeidsmarkt, de arbeidsbeurs behoort in handen te zijn en bestuurt te worden doo- arbeiders en heeft de staat de verplichting hun daartoe de noodige middelen te leveren. Alvorens verder te gaan stelt Gr. vast in wiens handen de arbeidsbeurs niet behoort te wezen of ge~ laten te worden, zoodra de staat zich voor haar interesseert. Vóór alles behoort de arbeidsbeu's niet in handen te zijn van particuliere bemiddelings-bureaux. Deze drijven de zaak alleen om daarmede geld te ver dienen en in den regel wordt de arbeidszoekende de dupe, *en degeen waaraan het meeste wordt verdiend. Erkennen velen de noodzakelijkheid dat arbeidszoe- kenden op arbeidsbeurzen een gedeelte der kosten moe ten bijdragen, aan de andere zijde mag men van den nood der werkloozen geen gebruik maken om hen nog meer uit te buiten. Wordt vervolgd.)

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1905 | | pagina 2