No. 25,
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1905
5e Jaargang.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij
Bureau van Redactie en Administratie:
A. WINTERBERG,
Vriendschapstraat 11 boven.
Stukken voor 't eerstvolgend
nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 nur in het bezit der Redactie zijn.
.KUNST EN STRIJD".
ZONDAG 10 uur REPETITIE.
RUST.
FEUILLETON.
ARBEIDSBEURZEN.
Het nieuwe Ministerie.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal .J7
franco per post 30 cent j blJ vo°™tbetahng.
Losse nummers 2 cent.
AD VERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
3 Cent per regel.
Allen present. HET BESTUUR.
Nu de schier-eindelooze verkiezingsstrijd heeft afge
daan, gaan we rusten?
Rusten waarom? Met welk recht? Zeker, er
zullen er meer dan genoeg zijn, die in den verkiezings
strijd o zoo dapper, zoo onvermoeid zijn geweest en
nu als door tooverslag van het tooneel verdwijnen. Er
zullen er genoeg, helaas veel te veel zijn, die voor dit
oogenblik van inspanning een ontzettend langen tijd
van nietsdoen ruim verdiend achten. Heeft (nimmer
zóó sterk als nu) heel het volk met vuur aan den
politieken strijd deelgenomen, de aktie wordt te spoedig
door reaktie gevolgd de belangstelling in de zaken
van het algemeen, in de politieke en sociale vraag
stukken, maakt plaats voor een verzinken in de grootst
mogelijke algeheele onverschilligheid.
Laat-maar-waaien, heet 't weer, en 't consigne is:
snorken.
Want de valsche gedachte heerscht bjj zoo velen, dat
nu de zaken weer zijn „afgedaan."
Bij den een heet 't: ziezoo, we zijn weer de baas
wel-te-rustenbij den ander: och, och, we zitten er
onder goê-nacht. En allen hebben 't heilig voor
nemen en het zoo natuurlijke gevoel dat het nu voor
onafzienbaren tijd weer gewonnen of verloren is en na
een korten poos leeraren ze weer dat het altijd zoo is
geweest en altijd wel zoo zal blijven.
3
Bovenal vervult de arbeidsbeurs bij slechte of on-
Toldoende organisatie, onvoldoende hare roeping een
werkelijke arbeidsmacht te zijn, daar zij niet bij machte
zal zijn bemiddelend op te treden bij alle vakante
plaatsen. Zelfs bij tamelijk goede organisatie heeft de
ervaring geleerd dat een groot deel der vakante plaat
sen buiten de arbeidsbeurs om, werden bezet, en dat
zelfs aangeslotenen hunne plaatsen verwisselden bui
ten de beurs om, door recommandatie van kameraden
door kameraden. Niets zal het werkzoeken buiten de
organisatie verhinderen kunnen daar ieder werkzoekende
door een gelukkig toeval hoopt de eerste te kunnen
wezen en er tijd verlo en gaat met zich aan te geven
en zijn beurt af te wachten. Slechts een zeer goede
organisatie kan de arbeidsbeurs dus als een strijdmid
del toepassen, terwijl men zich geen illusies maken
moet een arbeidsbeurs in te richten welke alleen de
arbeidsmarkt beheersclit en bemiddelend optreedt voor
alle vakante plaatsen. Alle tot dusverre opgedane
ervaringen hebben bewezen dat men de arbeidsbeurs
niet onder tegenwerking der werkgevers nog minder
tegen den wil der arbeiders, namelijk der georgani-
seerden, inrichten kan.
Hare werkzaamheid is dan slechts nuttig als beide
factoren haar benutten. Dwang kan niet uitgeoefend
worden en er moet een bodem gevonden worden waarop
beide partijen te^ samen werken kunnen. Dit is eene
gezonde grondslag, en de overheid dient hierin dan
bemiddelend of beveland te kunnen optreden. De
beste vorm is dus de arbeidsbeurs ingericht door staat
of gemeente, doch onder medewerking van vertegen
woordigers van arbeiders en patroonsorganisaties. Der
gelijke instellingen bestaan in verscheidene steden van
Zwitserland.
Dat is de massa dat is de opinie, ontspruitend
uit het gevoelsleven, uit het waarnemingsvermogen van
die groote schare, die leeft bij 't oogenblik; als 't er
erg op aankomt, doen ze óók 'reis mee, doch in gewone
tijden zijn ze gewoonweg ziek.
Bekrompen geesten; achterlijk in alles; in heel hun
bevattingsvermogen; stiffe, stompzinnige zielen; onder
danig als slaven.
Ze zien niet verder. Ze meenen in dat schermutse-
lingetje het heele politieke en maatschappelijke vraagstuk
te4 .hebben opgelost ze zien, nóch begrijpen, nóch
voelen dat óók in gewone tijden, altijd, ied'ren nieuwen
dag, dezelfde vraagstukken aan de orde, de verschillende
meeningen met elkander in botsing zijn.
Ze r-u-s-t-e-n
Maar wij rusten niet!
O, de klerikale en liberale kapitalisten-bent mag wel
die stilte, die rust. Ze heeft het niet op dat lawaai,
die roering.
Waartoe dient het? Het volk wordt in zoo'n ver
kiezingstijd wel wat al te wjjs gemaakt; de hoofden
mochten op hol raken
Rust maar jongens wij, geldmannen, zullen nu de
zaakjes wel voor u regelen. Rust maar, slaap den slaap
des rechtvaardigen, die zich niet om politieke of econo
mische rechten bekommert.
Rust maar wij zullen je uitbuiten in onze fabrieken
harden arbeid zullen wjj u vergoeden met een hongerloon.
Rust maar wij zullen je vrouwen en kinderen
naar de fabrieken halen om uit hun arbeid nog méér
winst te persen
Rust maar wij zullen je geen politieke rechten,
geen algemeen kiesrecht geven, als wapenen tegen óns.
Rust maar en laat je knevelen en knechten en
uitmergelen naar óns believenWij laten de gelegen
heid niet ongebruikt!
Van de zijde der werkgevers wordt dikwijls het
bezwaar gemaakt dat dergelijke beurzen slechts doel
matig zijn voor ongeleerde arbeiders (unscilled labours)
en niet voor geoefende vaklui, wiü aan het bestuur de
noodige vak- en zakenkennis ontbrak om bij een spe
ciale aanvrage in te kunnen staan voor arbeidskrach
ten welke voor een bepaald vak voldoen; en het dik
wijls voorkwam dat men eenen werkgever een arbeider
toewees welke zijn vak niet verstond.
In de stad Zürich heeft men beproefd aan de daar
bestaan hebbende arbeidsbeurs een afdeeling van vak-
controle te verbinden. Deze kon alleen 's avonds wer
ken omdat het bestuur ove-dag niet beschikbaar was
en stuitte men op groote bezwarengeschikte controleur
voor alle vakken te vinden. Op deze leemte dient
men de aandacht te vestigen.
Ook is het noodzakelijk dat elk aanvrager en we.k-
gever mededeelt welk loon hij wil uitkeeren en welke
zijn voorwaarden zijn, om overbodige administratie,
teleurstelling bij geplaatsten enz. te voorkomen.
Wij komen nu aan een punt dat reeds veel strijd
heeft te voorschijn geroepen, namelijk Hoe is de
houding van een dergelijke openbare arbeidsbeurs bij
een werkstaking.
Zal zij de arbeidsbemiddeling voor de desbetreffende
groep staken of verder doorzetten? Op den voorgrond
staat dat zij in het eerste geval de arbeiders, in het
tweede geval de werkgevers helpt, hetgeen niet ge
hinderd heeft dat de patroons-organisaties dikwijls ver
klaard hebben dat de beurs eene neutrale houding
innam wanneer zij voortging met hare bemiddeling bij
eene werkstaking. Dit is echter belachelijk, want
zoowel als het eerste eene partijstelling verklaart, en
daarover zijn alle werkgevers het direct eens, zoo is
het tweede evenzoo een partijstelling.
Dit is logischNu ligt het voor de hand dat, met
het oog op de hiervoorgenoemde dubbele ongunstige
stelling der arbeiders op de arbeidsmarkt men van een
openba-e arbeidsbeurs verlangen mag dat zij in twijfel
achtige gevallen de economisch zwakke partij, alzoo de
Rusten nu rusten, waar een verkiezingsstrijd
nog van zóó ondergeschikt belang is. Wie is dwaas
genoeg te meenen dat in een politieken strfld elk vraag
stuk, ied're levenskwestie kan volstreden worden?
De sociaal-demokraat zeker niet. Het groote doel
van vrijmaking van den arbeid (door socialiseering der
productie-middelen) voor oogen, weet hij dat de politieke
strijd, slechts een onderdeel is van het groote geheel,
een belangrijk onderdeel, echter zonder meer.
Het is eene der uitingen van den klassenstrijd die
de sociaal-demokraat dapper heeft mee te voerenhet
is eene der drie strijdmiddelen welke het proletariaat
in den strijd tegen zijn onderdrukkers moet gebruiken.
De politieke strijd is gestreden de strijd tusschen
bezitters en bezitloozen, de strijd tusschen uitbuiters en
uitgebuitenen is in vollen gang.
W aar momenteel het eene middel niet kan worden
gebezigd, werpt de sociaal-demokraat zich met volle
kracht op de andere, op de vakorganisatie, op de coö
peratie. De zaak van het volk rischt iederen dag, ieder
uur van ons op rusten kHnnen, willen we niet
rusteloos strijden en streven wij aan de vervulling
van ons ideaalvrijheid, gelijkheid en broederschap.
Voorwaarts, socialisten
Eindelijk is 't er
t Heeft blijkbaar kracht gekost. Dan waren we d'r
bijna en vertelden de nieuwsbladen geheimzinnig hoe
t zou samengesteld zijn, plots kwam er weer een kink
in de kabel en de heele boel lag weer in duigen.
tl dank ZÜ d® onvermoeide pogingen van de
H.H. Borgesius e.a., is dan nu eindelijk het beoogde
doel bereikt en is een negental menschen bereid ge
vonden de regeering van ons landje op zich te nemen.
De portefeuilles zijn als volgt verdeeld
Buitenlandsche ZakenJhr. mr. van Tets van Gou-
driaan, thans gezant te Berlijn;
arbeiders zal helpen. De openbare meening staat
echter nog zoo ver van een onbevangen oordeel en de
groote menigte niet-door-denkenden vinden een werk
staking iets zóó ongeoorloofds dat het in hun oog iets
ongehoords zou zijn eene openbare instelling te hand
haven welke in dergelijke gevallen werkstakers zou
steunen.
ww ,fe ™™ier. is de st®delijke arbeidsbeurs te
Winterthur bij wien de arbeiders na harden strijd in
den gemeenteraad de strike clausule doorgezet hebben
door de werkgevers volkomen geboycot en daardoor tot
onbeduidendheid vervallen.
Langzamerhand zien de arbeiders evenwel in dat die
strike clausule met die groote waarde heeft welke men
haar wil toekennen. In den regel brengen nieuws
bladen welke verschillende standpunten innemen de
arbeiders in korten tijd op de hoogte van oorzaak en
stand der staking. Onderkruipers vindt men altijd en
zullen deze de opengevallen plaatsen innemen buiten de
arbeidsbeurs om, terwijl de eerlijke arbeider, door de
arbeidsbeurs van daadzaken op de hoogte gebracht niet
door haar geïnfluenceerd behoeft te woeden welke
partij hij moet kiezen en welke houding hij móet aan
nemen. Bovendien worden zij genoeg op de hooe-tp
gebracht door appèl en postendienst der stakendeu In
verscheidene plaatsen is het gebruik dat bij het uit
breken eener staking, van hooger hand beide partijen
gerecht aangezocht tot een bemiddelings- of scheids-
0aWaar.Kdl^nv!et hel geval is kan men aan het bestuur
eenei arbeidsbeurs dergelijke functies opdragen Willen
de patroons van een bemiddeling niets weten dón wordt
de arbeidsbeurs voor hen gesloten, willen de arbeiders
nón Hpa" h Zll V0,ürtgezet' mits °nder kennisgeving
aan de arbeidszoekenden van de daadzaken.
(Wordt vervolgd.)
ff'
