Van heinde en ver-
De strijd in de S. D. A. P.
Yóór alles: sociaal-demokraat.
Justitie: Mr. E. E. van Raalte, vrijz.-dem., lid dei-
Tweede Kamer voor Rotterdam V
Binnenlandsche zakenMr. P. Rink, liberaal, lid der
Tweede Kamer voor Arnhem;
Marine: Kapt. ter zee W. J. Cohen Stuart;
Financiën: Mr. Th. H. de Meester, oud-vice-president
van den Raad van Indië, die waarschijnlijk als tijdelijk
voorzitter van den ministerraad zal optreden
Oorlog Generaal-majoor A. B. Staal, sous-chef van
den generalen staf
WaterstaatProf. J. Krans, rector-magnificus aan de
Technische Hoogeschool
KoloniënMr. D. Fock, liberaal lid der Tweede
Kamer voor Rotterdam I
Een nieuw departement (arbeid) Mr. J. D. Veegens.
Wat de verwachtingen zijn aan den politieken hemel?
Ze zijn ook vóór de formatie van het kabinet niet hoog
geweest noodzakelijk moet het een b-efje sukkelen,
schipperen worden. Want vele klippen dreigen
Het Volk geeft de volgende beschouwing:
De nieuwe regeering is, als haar voorgangster en
opvolgster, een regeering van de bezittende klasse; wat
zij. onder den invloed van de groeiende macht dei-
arbeidersbeweging, wil doen om het proletariaat ekono-
misch en politiek te versterken, zal met onze hulp ge
schieden, en onze Kamerfractie kan niet anders wen-
schen, dan dat dit veel zij. Komt de regeering met
ontwerpen die de arbeidersklasse in een ot ander
opzicht nog verder achteruit zouden zetten, dan heeft
zij den hardnekkigen tegenstand van onze mannen te
verwachten, al heeten zulke dingen dan ook duizend
maal sociaal. Het is gelijk Anseele eenmaal in de
Belgische Kamer zeide: doet gij het goede voor de
werkersklasse, ziehier mijn geopende hand; doet gij
voor haar het kwade, ziehier mijn gesloten vuist. Meer
hebben wij op het oogenblik niet te zeggen. Er is
nog geen regeeringsprugram, en nog veel minder is
er een staat van uitvoering, afwachten is dus de bood
schap. Den derden Dinsdag van September weten wij,
of het blanco-artikel, dat tot algemeen kiesrecht den
weg kan effenen maar ook tot kiesrechtverslechte
ring als de prijs van een vierjarige worsteling aan
de zwoegende politici wordt voorgespiegeld. Bij de
eerste begrootingsdebatten zullen wij gewaar worden,
of de lijm der antithese bestand is tegen de innige
verwantschap tusschen christelijk conservatief en hei-
densch conservatief, tusschen paganistische en uit de
openbaring levende vooruitstreverigheid. Enzoovoorts
Dit alles wekt onze belangstelling omdat het voor een
deel ook onze taktiek bepaalt. Maar het" heeft niet
het geringste nut daarover thans bespiegelingen te
houden.
De personen van het nieuwe Kabinet daarvoor
alle respekt, vriendenVier advokaten en een diplomaat,
een bureaukraat, twee militairen, een natte en een
droge en een professor op den koop toe het is niet
voor de poes. Twee vrijzinnig-demokraten. Van Raalte
en Veegens, de eerste met. de laatste zonder permissie
van zijn klub op den zetel der eere gekomen, twee
Unie-mannen, Rink en Fock, en één oud-liberaal. Van
Tets, en de rest liberaal, of vooruitstrevend, zonder
meer. Dus Unie-mannen of liberalen met „vrije" nei
gingen. Is Van Raalte daarom radikaler dan Rink?
Of Rink conservatiever dan Van Raalte? Wie zai het
zeggen? Zelfs het Handelsblad, dat zijn menschen toch
pleegt te kennen, noemt Van Raalte een Unie-man.
Generaal Staal, zegt het officieuse reklame-artikel dat
alvast voor het nieuwe fabrikaat is verspreid, belijdt
de militaire denkbeelden van zijn voorgangers Eland
en Kool. Wie nu nog niet op de hoogte is, snapt niets
van politiek. Eland, voorstander van korten oefentijd
heengegaan omdat de Kamer den korten oefentijd in
de wet bracht. Kool, tegenstander van den korten
oefentijd, minister geworden omdat de Kamer den
korten oefentijd in de wet bracht, Staal, volkomen
homogeen met Eland en met Koolde slotsom zal
wel wezen dat hij geld kost.
De zeeman Cohen Stuart wordt aanbevolen speciaal
omdat hij werkzaam was bij de opleiding tot zeeotficier
en van het zeevolk. De kwestie der matrozenbonden
laat de bourgeoisie geen rust. Zal hij Ellis-je gaan
spelen? De „konkurreutie" met de bonden voortzetten?
Afwachten.
Fock is een koloniale specialiteit. Natuurlijk aan
hanger van de politiek der zedelijke verplichting. Dat
klinkt mooi, en zegt niets. De Meester, financieel spe
cialiteit. Kraus, technisch specialiteit.
Wat de politieke kleur van het Kabinet betreft, de
tint van de kleur, of het blauwig rose of rosig blauw
is, daaromtrent laat het officieuse reklame-bericht ons
in raadselen. Hier komt het voornamelijk aan op de
overtuiging en de doorzettende kracht van den minister
van Binnenlandsche Zaken. De heer Rink, zoo lezen
wij, is een overtuigd voorstander van het blanco-artikel.
Wel, wel. Overtuigd voorstander van blanco.
En waarschijnlijk zal de heer De Meester tijdelijk
voorzitter van den ministerraad worden. Met den
minister-president is het dus weer eedaan.
En in Rotterdam I, Rotterdam V en Arnhem zullen
wij naverkiezingen krijgen. Op het oogenblik is dat
voor ons het voornaamste. Laat de partij voorloopig
daarop haar aandacht concentreeren. Het ministerie
komen wij in September wel weer tegen.
Tot groot vermaak blijkbaar van onze burgerlijke
persmannen, is er in Het Volk een polemiek gevoerd
tusschen een paar voormannen der S. D. A. P. Het
heug'lijk feit is ruim den volke verkond al wat maar
eenigszins aan het goede doel kan dienstbaar gemaakt
worden, werd uitgestald als proeven van hakketakkerij
bij de sociaal-demokraten.
Nu. het is steeds een eigenschap van dezen geweest,
om ook den tegenstander z'n genoegens te gunnen
en in dit geval is 't nog precies zoo. Het kan ons vrij
koud laten, wat men den goedgeloovigen lezer in de
ooren knoopen wil over de loopende kwestie en vooral
over deze kwestie. Want hoe men haar ook probeere
op te blazen, een partij-kwestie is en wordt ze niet.
Meer en meer zelfs bleek het dat de geheele geschie
denis terug te brengen is tot een vrij onbelangrijk geschil.
Vooral de replieken van Troelstra en Van der Goes
getuigen hiervan. De oorzaak van den strijd (de her
stem mings-taktiek) is geheel van de baan en nu zijn
geduchte artikelen gewijd geworden aan dingen, die
voor de betrokken personen wellicht verbazend belang
rijk zijn, doch niet geschikt om in een partij-orgaan te
berde te worden gebracht. Want men kan het gaarne
anders gelooven, doch de massa der partijgenooten kan
zich er niet in schikken de persoonlijke belangetjes,
van wie dan ook, in die partij te zien vooropgeschoven-
En nog minder, dat het partij-orgaan sinds enkele
weken reeds ongenietbaar wordt gemaakt door zulk
getoethaspel. Want niet alleen de betrokkenen zèlven
spreken, o neen, zoo nu en dan komt, natuurlijk met
de beste bedoeling, deze of gene ook nog eens een duit
in 't zakje doen. Beslist met het doel de kwestie op te
lossen met het succes echter de oplossing (beëindiging)
te verschuiven. En de hei haalde verzoeken van de
redactie bleken niet in staat, die goedbedoelde opmer
kingen achterwege te doen blijven.
Wij hebben totnogtoe over die onaangename zaak
gezwegen, omdat wij ze geen partijzaak achtten. Nu
echter is het o i. een partij-belang geworden, dat het
geschrijf erover worde gestaakt.
En waar de redactie van Het Volk blijkbaar op eigen
gezag de discussie niet wil afsnijden, daar opperen wij
de vraag, of het wellicht de taak van het partijbestuur
zijn kan, om de redactie van Het volk tot dien stap
uit te noodigen.
In het belang van het blad en dat der partij.
Het Vredespaleis. Het Bouwkundig weekblad bevat
de prijsvraag der Carnegiestichting, een gebouw voor
het hot van arbitrage met bibliotheek. Het moet een
gebouw worden dat voor 1.600.000 gebouwd kan
worden, met een groote en een kleine rechtszaal, enz.
De prijzen zijn van 12 000, 9.000, 7,000, ƒ5.000
en 3.000. De jury bestaat uit 6 architecten uit ver
schillende landen, met den Heer van Karnebeek als
voorzitter van het bestuur der stichting.
Wat een vrede zal er in alle landen heerschen als
dat paleis gereed is!? Er zal nog heel wat bloed moe
ten vloeien eer de vrede werkelijk zijn intocht houdt.
In Rotterdam zijn de graanelevators in werking ge
steld bij de lossing van het stoomschip ,,Charilaos
Tricoupis". Hierbij moeten we even aanstippen dat de
eerste oppositie tegen de elevators niet van de werk
lieden, doch van de patroons kwam. De directie der
werktuigen namelijk trachtte eerst samenwerking te
verkrijgen met de stuwadoors en graan factors in dezen
zin, dat zij de elevators ter beschikking stelde tegen
denzelfden prijs als tot dnsver voor de lossing van
grauen moet worden betaald, zijnde ongeveer pence
per unit, waarbij dan l/3 penny als commissie aan de
stuwadoors zon worden gegeven. Laatsgenoemden wil
den daarin niet toetreden.
De directie de-- elevators heeft daarop te kennen
gegeven, dat zij dan zou overgaan tot lossing in eigen
beheer, dus buiten de stuwadoors om, en het genoemde
stoomschip is het eerste waarvoor werd gecontracteerd.
Gezondheidseischen. Het hoofdbestuur van den Lompen-
bewerkersbond had brieven gezonden aan de gezondheids
commissies te Sneek, Leeuwarden en.Groningen'met het
verzoek op maatregelen aan te dringen ter ontsmetting
van lompen van de vuilnisbelt, opdat de lompenbe
werkers niet door ziektekiemen zullen worden aange
tast. Maatregelen van dien aard worden in andere
plaatsen, o. a. te Amsterdam reeds genomen.
Van de commissie te Sneek en te Leeuwarden kwam
antwoord in. De eerste schreef echter, zulke maatre
gelen niet te willen voorstellen, omdat zij haar te
duur schenen in verhouding tot de waarde der lompen
voor een college dat voor de gezondheid te waken
heeft zeker een zeer zonderling standpunt! 't Was ook
maar een verzoek van lompenbewerkers, waar steken
die lui d'r neus nu weer in.
Jaluzot waarschijnlijk vervolgd. Onzen Franschen
partijgenoot Rouanet, die de zaak met alle kracht
heelt aangepakt, is het eindelijk gelukt de justitie tegen
den bankroetier Jaluzot in beweging te brengen.
De rechter van instructie heeft in den loop van den
nacht van Zaterdag op Zondag een huiszoeking gedaan
in de woning van Jaluzot. Hij nam tal van paperas
sen, betrekking hebbende op 's mans langjarige specu
laties in suiker en een heel bedrag aan papieren van
waarde in beslag.
Een groote vleeschnood heerscht in Duitschland, ten
gevolge van de bescherming die de agrariërs genieten.
De slagers kunnen geen vee, vooral geen varkens om
te slachten krijgen en de gangen zijn gesloten voor den
invoer van elders. Honderden varkensslagers in de
groote steden hebben hun zaak moeten sluiten.
De vleeschprijzen zijn nu tot in het fabelachtige
gestegen en de arme bevolking onder vleeschgebrek.
Tegenover de talrijke vergaderingen van arbeiders
gehouden om tegen het verbod van vee-invoer te prote
steeren, heaft minister Podbielské zelf een banket van
agrariërs gepresideerd, om tegen dien invoer te prote
steeren. Want de groote grondeigenaars bevinden zich
best bij dat systeem, dat van de bevolking haalt om
het in hun zakken te stoppen.
Dat de tegenwoordige maatschappij dringend ver
betering eischt, erkennen reeds zeer velen. En er zijn
heel wat menschen, die inderdaad de meening zijn
toegedaan, dat slechts het socialisme de verbetering
brengen kan dat slechts, wanneer het Kapitalisme
voor goed ten val gebracht zal zijn en vervangen door
het stelsel van gemeenschap des arbeids en evenredige
verdeeling der productie, wanneer eenmaal grond en
arbeidsmiddelen eigendom der gemeenschap zulllen zijn
dat dan slechts a le menschen in waarheid als
menschen zullen kunnen leven. Bij steeds meerderen
vestigt zich de overtuiging, dat de arbeidersklasse
binnen het raam der tegenwoordige samenleving geen
afdoende verbetering kan gebracht worden; dat het
gedeeltelijk verspilde moeite is te pogen de slachtoffers
van het huidige stelsel een oogenblikkelijke verlichting
te bezorgen, daar dit wel mooi, doch niet afdoende is
doch dat opgeheven, moeten de oorzaken, die bet
bestaan der proletarenklasse ten gevolge hebben
dat geen der z.g.n. burgerlijke partijen het kwaad in den
wortel aantast, doch dat alleen door vervanging van
het privaatbezit, door het Communisme een betere toe
stand kan worden in 't leven geroepen.
Zoo zijn er gelukkig reeds massa's, die in denken en
gevoelen, bewuste sociaal-demokraten zijn. Maar al zijn
ze 't dus naar den geest, toch zijn ze 't nog niet zóó
als ze zichzelveu verplicht zijn: in volle werkelijkheid.
Er zijn er maar al te veel, die bij hun kjjk op sociaal
terrein het ongeluk hebben, zich blind te gaan staren
op een onderdeeltje van het groote geheel, en zich zoo
van lieverlede gaan inbeelden, dat als ze zich maar
goed vasthechten aan het onderdeeltje dat ze dan tevens
het geheel omvatten.
Dat is een fout welke zeer velen aankleeft, en er
dient werkelijk ook wel eens op gewezen. We willen
eens wijzen op een groep, waaronder de door ons
bedoelden in 't algemeen nogal veelvuldig voorkomen:
de geheel-onthouders. Met volle appreciee ing voor
hun edel streven, moet het den eenmaal socialistisch-
denkenden geheel-onthouder toch zoo klaar wezen als
de dag. dat hij zijn strijd tegen den drankduivel niet
mag voorzetten aan den socialen strijd. Een geheel
onthouder heeft toch evengoed als ander den plichten
bij het bestrijden van een kwaad de oorzaken daarvan
na te speuren. En dan moet hij tot de ervaring
komen dat de oorzaak van het drankgebruik in hoofd
zaak te zoeken is in de maatschappelijke misstanden.
De weeën van het proletariërs-leven, het wanhopige
van den dagelijks^hen strijd om 't bestaan altijd
terugkeerend, zonder einde, doet den zwakken afleiding,
verstrooing en moed zoeken in het glas. Tot het
ten slotte z'n eenigen toevlucht is geworden.
En de geheel-onthouder weet óók wel, dat bij zijn
strijd tegen den drankduivel hij allereerst tot taak heeft
aan de moreele verheffiug van hst volk z'n beste krach
ten te wijden. En doet hij nu in dit streven niet telkens
en telkens wéér de ervaring op, dat de sociale wan
verhoudingen de demoralisatie van de massa van het
volk veroorzaken en bestendigen dat dit de oorzaken
zijn van de gekende geestelijke ellende Zeer zeker, en
daarom doet de geheel-onthouder zeer beslist half werk
wanneer hij het drankmisbruik bestrijdt, zonder de
bestaande treurige maatschappelijke toestanden te lielpeu
verbeteren.
Het is hier de wet van oorzaak en gevolg: woiden
de maatschappelijke misstanden veroorzaakt door het
drankgebruik óf is het andersom, dat.de maatschap
pelijke wanverhoudingen in hoofdzaak het drankgebruik
voor hunne rekening hebben.
Dit vooral moeten de geheel-onthouders zich eens
goed voor oogen trachten te stellen. Wij grondvesten
er op onze besliste overtuiging, dat een goedmeenend
geheel-onthouder beginnen moet sociaal-demokraat te
zijn, omdat de twee begrippen elkaar aanvullen, elkaar
ten grondslag hebben, maar het socialisme de hoofdge
dachte er van uitmaakt. Bekend geacht mag worden,
dat de sociaal-demokratie, zoo ze van hare volgers al
geen absolute geheel-onthouding eischt, toch de bestrij
ding van het drankmisbruik zeer genegen is en dat als
