Let goed op
Niet liberaal, niet klerikaal, maar
socialist
Kiesrechtlied.
Visitekaartjes gevraagd
Na den strijd
bouwing van heele stadswijken te doen ondernemen.
Het particuliere kapitaal komt hier niet voor woning
bouw en zal hier ook niet komen, de toestanden w«arin
Schiedam leeft beletten dat. Toch is er woningbouw en
woningvernieuwing noodig. Welnu, wie zou daarin dan
kunnen voorzien, anders dan de gemeente zelf? De
gemeente is in de omstandigheden, waarin Schiedam
leeft, daartoe verplicht. Want een gemeente is niet een
beteekenloos, toevallig samenraapsel of samenvoegsel
van een aantal in een zelfde streek samenwonende
families maar is als zoodanig een maatschappelijk ge
heel, waarvan de samenvoegende onderdeelen elkanders
waarde en werkzaamheid bepalen en van het geheel
(de gemeente) verzorging en behartiging hunner belangen
kunnen eischen. Waar nu persoonlijke verzorging van
het woningbelang voor 99/100 der gemeentenaren te
Schiedatia is buitengesloten en het particuliere kapitaal
om de opgenoemde redenen zich niet met woningbouw
wil inlaten, rust op de gemeente als maatschappelijk
geheel de plicht, dat woningbelang in verzorging te
nemen en woningen te gaan bouwen voor de verschil
lende groepen, die er behoefte aan hebben, binnen de
draagkracht van de verschillende inkomsten.
De kwestie van woningbouw door de gemeente kan
natuurlijk ook uit ander oogpunt worden bezien, maar
dat doen wij later wel eens in verband met andere
gemeentekwesties. Van de zijde, waarvan wij thans dit
vraagstuk hebben bekeken, redeneerende moet ieder
logisch-denkend mensch wel tot de slotsom komen, dat
de gemeente Schiedam, wil zij haar plicht als gemeente
vervullen, vroeg of laat tot gemeentelijken woningbouw
zal moeten overgaan. Daarom hoe eer hoe liever.
Men wordt er met nadruk op gewezen, dat het
beslist verboden is Zondag alcoholische dran
ken op de booten te brengen. Zij die in het bezit
ervan bevonden worden, zullen, waar 't ook zij, van de
booten verwijderd worden.
In elk geval heeft men zich te houden aan de be
velen der Commissarissen van orde. Zorge men er voor
zichzelf en anderen niet onnoodig tot overlast te zijn!
We hoorden van groote verbolgenheid in „vrijzinnige"
kringen tegen de Moker.
Wat de hals gedaan heeft?
Goed met kwaad vergoldenLangen tijd hebben
we van louter vrijzinnigheid met genoegen van z'n ver-
kiezings-artikelen kennis genomen. Eigenlijk zelfs zijn
we 'm wel zoo'n beetje mogen „gaan leijen", die snaak
die (zooals we voor ons fatsoen-(vrijzinnig fatsoen te
weten) hardop zeggen) zoo ongezouten schelden kan,
(maar zooals we in onszelf wel eens denken zoo rake
kritiek leveren, spijkers met koppen slaan kan.
En al willen we 't natuurlijk (gedenk ons vrijzinnig
fatsoen) niet weten, voor de wereld, 't is toch wel waar,
dat we 'm vaak met genoegen koopen en lezen.
Vooral als-i bijvoorbeeld Kees Klein of Mr. Jansen te
pakken had. Dan dweepten we haast met 'm.
Maar nu is 't uit. Wjj hebben de vriendschap opge
zegd we koopen 'm niet meer voor onze vrijzinnige
twee koperen centenwe willen 'm onder 't licht onzer
vrijzinnige oozen niet meer zien we gevoelen dat we
ons door verdere kennismaking met 'm zonden compro-
mitteeren 't is uit tusschen ons, finaal uit
De Moker, pittig, geestig voorheen,'is een gemeen
scheidblad geworden.
Ons vrijzinnig fatsoen moet eered, van alle smetten
vrij gehouden worden, en daarom is 't uit.
Neen, zeg 't nou óók 'reis, is 't niet laag, een man
alg Kranen zóó hard aan te pakken Wat 'n taal
en dat tegen hem. Cah
Wat had de man misdaan? Niets! Waarvan beticht
men hem? Hij heeft een paar menschen gedaan gegeven.
Da's alles. Mag hij dat niet doen Waarvoor is hij
patroon Toch om de baas over z'n volk te spelen
En moet er dan zoo'n boom opgezet worden over zoo'n
onnoozele zaak 't Zou wat, zeg
Maar natuurlijk, De Moker heeft er wat op aan te
merken. Die blaast zulke muggen tot olifanten op en
in gepeperde artikelen wordt de wereld bekend gemaakt
wat snoode streken de heer Kranen uithaalt.
Mot-er dan geen gezag wezen
Wat hamer wat een dolle strekenEn dat nu
het een „vrijzinnig" patroon betreft
Als 't een klerikale patroon betrof nou, dan was
't wat anders
Arbeiders, zie eens wat er boven dit stukje ais op
schrift staatGe hebt u zoo gedwee kort geleden onder
alle mogelijke leuzen laten opjagen naar een zoogenaamd
„vrijzinnig" kamp voelt ge niet, nu vooral, de leugen
der toen aangeheven kreten Ziet ge niet in, dat op
maatschappelijk terrein slechts twee machten zijn die
elkaar te bestrijden hebbenKapitaal en Arbeid
Is een rechtzinnig kapitalist minder verkieselijk dan
een vrijzinnige?
Zijn ze niet beiden uw uitbuiters Leven ze niet beiden
ten koste van uwen arbeid Hebben niet beide het
verheven doel u uit te mergelen wat er uit u te mer
gelen valt En smijt niet zoo goed de vrijzinnige als
de rechtzinnige kapitalist u weg als ge voor winstma
chine minder bruikbaar wordt
Komt, als we dit overdenken, als we alles hooren
en zien willen wat er te hooren en te zien is, dan zal
het ook aan alle heldhaftige clubs van antirevolutio
naire jonchelinchen zoo min als aan liberale jonge
gardes meer gelukken ons in tijden van verkiezingen
met schetterende fanfares van de wijs te doen geraken
en onze stem aan een kapitalist doen geven.
Neen, dan zullen we hun gekraai over recht- of vrij
zinnigheid naar waarde weten te schatten, we zullen
hun feiten als het hier besproken onder den neus hou
den wij zullen met behoorlijke kracht den heeren
de deur wijzen en platzak naar huis toe sturen, omdat
wij den eigenlijken strijd hebben leeren kennen omdat
wij de juiste scheiding thans ontdektenomdat wjj er
voor bedankt hebben ons als kiesvee te laten inlijven
bij liberalen of klerikalen, doch als zelfstandige, be
wuste arbeiders geplaatst hebben onder de wapperende
roode vanen der sociaal-demokratie, strijdende tegen
iederen vorm van kapitalisme, 't zij recht- of vrijzinnig.
AAN DE MACHTHEBBERS.
Wijze Die Wacht am Rhein.
De roffel slaat 't bazuingeschal
Klinkt helder over berg en dal;
In dichte drommen rukken aan
De werkers met ontplooide vaan,
In lange rij aaneengeschaard
Klinkt 't vol en krachtig over d'aard:
Lang, bougeoisie, hebt g'ons brutaal geknecht,
Nu vragen, eischen wij ons burgerrecht!
Hoort, macht'gen, nu het volksgezang:
Ons leven was zoo droef en bang
Als nijvre bijen werkten wij
De vruchten echter roofdet gij.
Wij zorgden voor uw overvloed,
Zelf slecht gekleed en schraal gevoed
Lang, bourgeoisie, hebt g'ons brutaal geknecht,
Nu vragen, eischen wjj ons burgerrecht!
Wij vroegen lang reeds beter lot
Uw antwoord was steeds hoon en spot;
Gij steundet op uw brute macht
Waardoor ge 't heiligst recht verkracht.
Geef ons het kiesrecht vragen wij
Dan rijst voor ons de toekomst blij
Lang, bourgeoisie, hebt g'ons brutaal geknecht
Doch wijken zal dan eenmaal Macht voor Recht!
P. d. Bk.
Met ALGEMEEN KIESRECHT is de sleutel van de
brandkast.
Men heeft goede redenen de arbeiders het ALGE
MEEN KIESRECHT te onthouden, maar de arbeider
heeft goede redenen het te eischen.
In de Schied. Courant van den lOen Sept. komt het
volgend ingezonden stuk voor:
Mijnheer de Redacteur.
Overtuigd van uwe groote welwillendheid, om
de belaugen van Schiedam's ingezetenen voor te
staan, als mede niets onbeproefd te laten vervulling
harer goede bedoelingen te steunen, ben ik zoo vrij
U eene kleine plaatsruimte te vragen in Uw veel
gelezen blad.
In onze goede stad is de 31ste Augustus voorbij
gegaan op eene wijze, die de overtuiging heeft
gewekt dat dit beter, meer teesteljjk had moeten zijn.
Onze geliefde Koningin vierde haar 25sten ver
jaardag; en merkbaar was het dat Schiedam's
ingezetenen, o zoo gaarne, dien dag met meer
gloed en toewijding wilden vieren.
Steeds hooren wij vragen: Waarom heeft Schie
dam niet zijn Koninginnedag? Hoe komt het dat
deze dag hier niet geheel feestelijk wordt gevierd
Wat niet is, kan worden; en daarom zoude ik
gaarne bereid zijn om met onderling overleg mede
te werken dat Schiedam ook zijn Koninginnedag
zal hebben.
Elk ingezetene, die hiermede sympathiseert,
vraag ikzendt mij uw naamkaartje, alsdan kunnen
wij de vraag, die wij stellenZullen wij ook onzen
Koninginnedag in Schiedam vieren? onderling be
antwoorden.
In vertrouwen dat zeer velen daartoe bereid
zullen zijn, met dank voor de opname, v
J. SCHELLEVIS.
Als steeds, heeft de heer Schellevis iets bizonders.
Het is een kapitaal idee in Schiedam een Koninginnedag
te willen uitbroeden. Wat zooiets te maken heeft met
de belangen van Schiedam's ingezetenen, moge velen
niet recht duidelijk zijn, dat is natuurlijk minder. De
bedoeling, weet-je, die is prachtig, bewonderenswaard,.
lumineus en alles wat dies meer zij, en dat is genoeg.
Een koninginnedag wie zou daarvoor niet van
h-rte een visitekaartje over hebben?
Het mooiste en verstandigste in de geheele zet des
heeren Job Schellevis, is echter o. i. gelegen in het
oogenblik, waarop hij zijn zwangere geest van deze
vrucht verlost. Tien dagen na „h-t feest" zoo'n oproep
te doen, is toch véél verstandiger dan tien dagen er
vóór. Nu heeft hij tenminste 355 dagen tijd om visite
kaartjes af te wachten.
Als we in komende dagen groote witte wolken zich
boven het Broersveldpad zien ontlasten, weten we ten
minste wat dit „natuurverschijnsel" beduidt.
De Russische verliezen in den oorlog met Japan wor
den door een Russisch blad naar „officieele" gegevens
als volgt berekend
Aan de Shaho alleen reeds 45000 man.
Bij Port-Arthur 45000
In de zeeslagen 9800
Bij Moekden ongeveer 175000 enz.
In 't geheel komt men tot een totaal van 430,000
man aan dooden, gewonden en gevangenen.
Die cijfers van weedom en ellende leveren de duide
lijkste bijdrage tot de kennis van onze hooggeroemde
moderne „beschaving"(?) Zullen degenen, die deze mis
daad tegenover de menschheid hadden voorbereid en
doorgezet, uit den afloop iets leeren Waar is de macht,
die door een gebiedend halt een einde kan en zal ma
ken aan de intriges der diplomatie, aan de roofzucht
van het handels-kapitalisme 't Schijnt er voor 't
oogenblik nog niet veel van weg te hebben De Rus
sische diplomatie, door de herhaalde nederlagen te wa
ter en te land, geslagen en verslagen, heft na de vrij
gunstige vredesvoorwaarden, die Japan heeft toegestaan,
't hoofd weer op met een onbeschaamdheid, met een
grootheidswaanzin, die eenig in zijn soort is.
Witte, de man, die men nog als de meest vooruit-
strevende Russische staatsman beschouwde, doet in
kruiperigheid voor den Czaar en in blufferigen toon te
genover heel de wereld voor geen der andere diploma
ten onder.
Rusland gaat een groote toekomst tegemoet, zegt
hij. Dat gelooven wij ook, alleen op eene andere" ma
nier. Hij beweert, dat Rusland binnen twee jaar een
leger en vloot zal bezitten nog geweldiger als te voren.
Het verbond met Frankrijk wil hjj opnieuw beves
tigen en versterken. Een andere vraag is, of de macht
van 't georganiseerde Fransche proletariaat niet zóó
groot is, dat het binnen eenigen tijd de regeering zal
kunnen noodzaken tot een prijsgeven van elk verbond
met het Czarisme
De gelden, noodig voor den wederopbouw van vloot
en leger, ter meerdere glorie van het absolutisme, zul
len natuurlijk uit Duitschland en Frankrijk geleend
moeten worden.
Of de Fransche bourgeoisie dom genoeg is zich nog
eens door de finmtiëele kunstemakerij der Russische
diplomatie te laten beetnemen, moet men afwachten. In
de groote pers in Duitschland is thans reeds het stre
ven merkbaar om den finantiëelen toestand van Rus-
lann in een gunstig daglicht te stellen.
't Is wel eigenaardig, dat de heerschende klasse in
Duitschland zoo weinig verstaat van de groote poli
tieke gebeurtenissen van dezen tijd, dat zij er zich
hoogstens toe kan opwerken als steunpunt te dienen
voor 't rotte en bankroete absolutisme. De beide
grootste naties van 't vasteland van Europa zullen
dus straks aan 't Russische monster 't geld leenen,.
waardoor de nieuwe bewapening mogelijk zal zijn,,
waardoor 't Russisch absolutisme weer de kracht zal
krijgen om als de groote onruststoker in Europa te
werken. Maar vooral zal de Russische hofkliek trach
ten de revolutie in eigen land te smoren.
En 't is een afschuwelijk teeken van 't zedelijk ver
val der bourgeoisie, dat de mannen uit het land der
„denkers en dichters" en de republikeinen van een
democratisch Frankrijk straks de middelen zullen ver
schaffen aan 't absolutisme om zijn volksvijandig, ver
vloekt bedrijf nog verder voort te zetten, om de Rus
sische strijders voor de burgerlijke vrijheid voor goed
te vernietigen.
Weg zijn alle vrijheidsfrases der bourgeoisie, weg is
bij hen alle herinnering aan hun eigen revolutionair
verleden. Als er hooge rente, winst te behalen is,
dan hebben ze lak aan
al die overwegingen van recht en menschelijkheid.
Het dividend is hun éénige God, hun éénige moraal
Wat doet 't hun, of den duizenden helden en heldinnen
die ginds voor de groote, heerlijke zaak der revolutie
hun leven dag aan dag blootstellen straks door Euro-
peesch kapitaal den strijd verzwaard zal worden? Hoe
geheel anders staat daartegenover de arbeidersklasse
De arbeiders hebben geen belang bij Russische staats
papieren, maar des te zuiverder gevoelen zij in zich
den haat tegen dat kozakkenregiment met zijn duizend-
voudigen moord aan de vrijheidsmassa's gepieegd. En
de gevallenen leven voort in dankbare herinnering
niet alleen bij 't Russische, maar ook bij 't geheele
internationale strijdende proletaritaat.
Zoo berichtte een telegram van vorigen Zaterdag
zeer lakoniek
„Partijgenoot Kasprzak is Vrijdagmorgen
6 uur op den binnenplaats van de citadel
van Warschau opgehangen geworden."
