percent i
No. 41.
ZATERDAG 9 DECEMBER 1905
5e Jaargang.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij.
Bureau van Redactie en Administratie:
A. WINTERBERG, Oosterstraat 54.
Stukken voor 't eerstvolgend nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn.
Bloempjes uit den Raad.
Uit de Vakbeweging.
ABONNEMENTSPRIJS:
Losse nummers 2 cent.
ADVERTENTIEN:
8 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Schiedam, 28 November.
Voor de kerkelijken was 't met recht een pleizieiige
middag. D'r is een punt aan de orde geweest dat de
klerikalen gewoon zijn ten nauwste aan hun „begin
selen" verbonden te achten en 't is den hemel geklaagd!
over dit punt is een beslissing genomen tegen hun
wil. Hetgeen natun lijk slechts mogelijk was, waar
een hunneV mannen den pas mankeerde. En nog een
andere oorzaak had. Maar daarover straks.
Een lange reeks missive's en ingekomen stukken van
meer of minder belang ging onder den hamer door,
zonder noemenswaardige discussie. De adressen der
onderwijzers en gemeente-werklieden in zake salaris-
regeling verhuisden naar B. en W. om advies, zonder
dat de raad zijn gevoelen erover kenbaar maakte.
Bij een adres van Mej. M. H. Jansen om spoedige
afdoening barer adressen om schadeloosstelling voor
het bouwverbod, deelde de waarnemende voorzitter mede,
dat deze zaak vertraagd is geworden omdat ze ten
nauwste verband houdt met bet plan-Paul, hetwelk in
een volgende vergadering aan de orde zal komen.
Op een vraag van den heer Ris, deelt de voorzitter
mede. dat het niet zeker is dat dit in de volgende
vergadering kan plaats hebben, daar het mogelijk is,
dat dan de installatie van den nieuwen burgemeester
zal plaats hebben.
Onze majoor scheen van de plannen hieromtrent
meer te weten dan hij wilde loslaten. Althans zulk een
air nam hij aan. 't Kan natuurlijk ook zijn dat hij
niets wist en er slechts behagen in schepte, de
nieuwsgierigheid van de lui te prikkelen.
Tot lid der commissie voor de Gasfabriek en water
leiding werd benoemd de heer Witkampf,, nadat her
haalde stemming had plaats gehad. Men was aan 't
sukkelen met de stemming eu wist blijkbaar niet wel
of men wettig of onwettig stemde. Eenig tijdverlies
was daarvan het gevolg.
De commissie, bedoeld bij art. 175 der Bouwverorde
ning voor beroep op den Raad, werd samengesteld uit
de h.h. v. d. Schalk en Kranen, leden, Witkampf en
v. d. Drift, plaatsvervangende leden, met den heer de
Groot als voorzitter.
Een uitvoerige discussie had plaats over het voorstel
tot verhooging van het Havengeld voor de visschers-
schepen.
Der lange rede korten zin was, dat men hier maar
liever geen visschersschepen ziet die enkel komen over
winteren, daar men van deze meer last dan gemak heeft.
De heer de Groot, bijgestaan door v. Westendorp en
Gouka, poogde een uitstel te ve krijgen, om eerst de
zaak eens van alle kanten te bezien, maar de meerder
heid meende dat de verhooging „geen dag en geen
nacht" meer wachten kon en verwierp het voorstel met
125 stemmen.
Vóór stemmen de heeren v. Westendorp, Gouka, De
Groor, Dirkzwager, en Ris.
Tegen stemmen de heeren Visser, Honnerlage Grete,
Lagerwey, mr. Jansen, v. d. Velden, Bender, Beukers,
Kranen, Wittkampff, v. d. Schalk, Smit en v. Briel
Sasse.
Vervolgens wordt een contract met L. Smit Co.
betreffende „De Mentor" goedgekeurd besloten tot ver
andering der openbare straat aan de Westvest, ten
behoeve van de bouwplannen van de afd. Schi dam
R. K. Volksbond; besloten tot verkoop van de huisjes
aan de Roosbeek, die we pas hebben aangekocht en
waarvan de voorzitter nil getuigd", dat de gemeente
blij mag zijn, als z.i ze weer kwijt is.
Dan komt aan de orde het voorstel B. en W. tot
het bouwen van een school van 14 lokalen en een gym
nastieklokaal aan het verlengde van de Mauritsstraat
De heer Von Briel Sasse wenscht dit punt aan te
houden tot de volgende vergadering niet uit zucht tot
obstructie, maar omdat van christelijke zijde plannen
bestaan tot het bouwen van een bijzondere school met
ruimte voor 400 kinderen in de Gorzen en tot ver
grooting van de school Kruyer met minstens 4 lokalen
en er ook door het R. K. Schoolbestuur gedacht wordt
aan eene uitbreiding der bestaande scholen. Onder deze
omstandigheden acht spr. het dus niet gewenscht nu
reeds te bepalen waar de nieuwe school komen moet.
Spr. begiijpt dat voor hen die steeds op spoed bij
dezen schoolbouw hebben aangedrongen, zijn voorstel
niet aangenaam zal zijn, maar wanneer deze hierna
nadenken over de redenen die spr. daartoe hebben geleid,
vertrouwt hij dat ze die zullen erkennen.
De heer Ris, wiens tegenwoordigheid in den raad
ditmaal van groote beteekenis was, betoogt, dat trots
de kolossale plannen aan ghne zijde, de bouw van een
nieuwe openbare school toch noodzakelijk is. Spr. somde
gevallen op dat er leerlingen zijn afgewezen.
De heer v. Westendorp heeft' met genoegen deze
voordracht gezien, nadat ze 3 jaren in voorbereiding
is geweest.
Spr. bestrijdt het voorstel-Briel Sasse tot uitstel. Al
richt men ook van andere zijde een school voor 400
leerlingen op, dan loopen nog niet dadelijk 400 kin
deren vaD de openbare school daarheen, en afwachten
of dat misschien zal geschieden zou alleen ten gevolge
hebben dat de openbare school achteraan kwam, waar
door ouders die de openbare school verkiezen hovende
bijzondere school, verplicht zouden kunnen zijn, hun
kinderen naar de bijzondere school te moeten zenden
uit gebrek aan plaats op de openbare school.
Met uitstel wint men bovendien niets. Men wist het
toch wel dat er plannen bestonden daar een bijzondere
school te stichten.
Doch de gemeente breidt zich aan die zijde het sterkst
uit. De beboette aan schools uimte zal daar blijven stijgen
en noodzakelijk moet daarin voorzien w rden.
Spreker's wensch is altijd geweest een nieuwe school
bij de Gorzen en een in het Singelkwartier, maar thans
moet eerst die bij de Gorzen worden gebouwd.
Mr W. H. Jansen erkent de behoefte aan school
ruimte, doch is van meeuing dat bij stichting van een
bijzondere school nabij of in de Gorzen, de noodzake
lijkheid voor een openbare school daar niet zoo dringend
meer is. Hij gaat mee met het voorstel—Briel Sasse.
De wethouder van onderwijs acht het beter niet uit
te stellen. Z'n betoog is, één-en-al verrassing; blijde
voor de voorstanders der openbare school, doch de
liefhebbers in 't bizonder kijken danig op d'r neus.
De man van de p r a k t ij k is aan 't woord de
man die wel met zóóveel waardigheid z'n ambt ver
vult, dat hij weet z'n plichten niet te mogen o tduiken
voor 't klerikale fanatisme zijner geestverwanten.
Behoefte aan schoolruimte staat bij hem vast, hoewel
slechts 20 kinderen totnogtoe werden afgewezen. En
nu zou uitstel het werk vertragen en maken dat het in
den zomer niet klaar was. Juist is die plaats voor
den bouw gekozen, omdat men in het Singelkwartier
niet bouwen kan, wijl daar geen rioleering en geen af
watering is, zoodat zij die daar nu bouwen, reeds met
de grootste moeilijkheden te kampen hebben.
Als over eenige jaren het Singelkwartier van
rioleering en afwatering zal voorzien zijn, zal men een
tweede school ook daar moeten bouwen. Naar andere
plaatsen, o. a. aan de Westfrankenlandsche Laan, is
ook gekeken, maar die leverde evenzeer bezwaar op.
Waar de groote uitbreiding aan den kant der Gorzen
is, moet men wel daar bouwen. In het Singelkwartier
zal men later moeten bouwen, omdat de schoolSander
zoo slecht en hygiënisch ongeschikt is, dat hoe eerder
zij weg is hoe beter 't is. Waar nu de school—Van
der Hout ook niet best is, geldt de overweging, dat
men eventueel een nieuwe schooi in de nabijheid kan
uitbreiden.
Voorts verklaart spr. waarom men een school met
14 lokalen wenscht. 't Was hem steeds een ideaal te
beginnen met het onderwijs voor achterlijke kinderen
daarvoor worden 2 lokalen gevraagd.
De resultaten die spr. van dergelijke klassen in den
vreemde heeft gezien, zijn zoo verblijdend, dat hij het
een geluk zou achten als hij ook de achterlijke kinderen
hier dat voorrecht kon bezorgen. Wel wordt zoodoende
de school iets duurder, maar het voordeel weegt ruim
schoots op tegen de kleine meerdere kosten. applaus
We mogen den heer Honnerlage Grete een pluimpje
niet onthouden over z'n zelfstandige eu loyale houding.
Z'n vrienden waren er natuurlijk te minder mee inge
nomen, waar zijn stem beslissend was: dank zij de
afwezigheid van de h. h. P. C. M. Jansen, Van der
Poel en Van der Drift, duikelde het voorstel Briel—
Sasse met 98 stemmen.
Het voorstel tot het bouwen van de school wordt
na korte bespreking met algemeene stemmen
aangenomen.
Daarna komt in behandeling het voorstel de school
te bouwen in het verlengde van de Mauritsstraat.
De heer Van Westendorp meent, dat zij die meenen,
dat de school niet, daar maar op een andere plaats
moet gebouwd worden, dan tevens die andere plaats
moeten opgeven.
De heer Von Briel Sasse betoogt, dat waar deze zaak
nu reeds 3 jaar aanhangig is, 1 maand uitstel ook niet
schaden zal. 't Geldt hier geen obstructie tegen den
schoolbouw, maar alleen meerdere vrijheid bjj het nemen
van eene beslissing. Juist waar de wethouder van
onderwijs ook gesproken heeft over het bouwen in het
Singelkwartier, zegt hij: Waar wij zoo welwillend zijn
geweest, u met onze voorloopige plannen in kennis te
stellen, wacht het rijpen onzer plannen af. Wellicht kan
over 4 weken met meer oordeel de plaats der school
bepaald worden, als men weet, dat circa de helft der
kinderen in de Gorzen van de openba' e naar de bijzondere
school zullen overgaan.
Hier liet onze groote geleerde zich onhandig in de
kaart kijken. Dat was een beginnen van meet-af-aan.
Poeha bezit de man meer dan genoeg, zoo 't schijnt:
de Gemeente mag zich regelen naar wat hij en de zijnen
wel willen beschikken. Hoe grootmoedigEn als die
meneer, die nog zoo kort in Schiedam is en er nooit is,
maar op seis of onderweg, zulke groote beweringen
aandurft over de school in de Gorzen, dan weet elk, die
eenigszins op de hoogte is reeds dit: dat de vrienden
van den heer Briel Sasse hem aardig wat hebben wijs
gemaakt. De uitkomsten zullen 't leeren.
De heer Ris strafte die snoeverij af en betoogde dat
't niet aangaat aldus onder anderen vorm te reageeren
op een genomen besluit 't Is hem alleen te doen om
de détails van het plan te kennen. Dat er een massa
kinderen van de openbare school naar de bijzondere
zullen overgaan, kan hij, die ze nagenoeg allen kent,
tegenspreken. Voor vier weken is ons reeds gelegenheid
gegeven over de plaats na te denken en over 4 weken
zullen wij zooveel weten als nu.
Het voorstel, te bouwen in het verlengde der Maurits
straat, wordt aangenomen met 9 tegen 8 stemmen.
Tegen stemraeu de heeren Lagerwey, mr. Jansen, Van
der Velden, Bender, Beukers, Wittkampf, Smit en Von
Briel Sasse.
Na afdoening van nog enkele kleine zaken, o.a. machts
uitbreiding van onzen havengod, die in Mr. Jansen (hoe
vinden ze mekaareen warm verdediger vindt, werd
de vergadering gesloten.
Woorden en daden.
Daar is in de laatste weken iets gebeurd in onze
Nederlandsche vakbewegfng, dat weer eens gelegenheid
geeft aan de toonen hoe zeer de mooie woorden
onzer anarchisten verschillen van hunne meestal ver
foeilijke daden.
Men weet hoe het met die heeren staat. Straffe orga
nisatie onvermijdelijke discipline, onderwerping van
den wil van den enkeling aan dien van de meerder
heid, het is hen alles een gruwel.
Volkomen vrijheid van handelen voor het individu,
ook al is dat in st ijd met het belang der vakgenooten;
een organisatie-vorm, die met organisatie niet
anders dan den naam gemeen heeft en in wezen het
toppunt van desorganisatie isbandeloosheid der leden
zonder grenzen, het zijn de idealen der vrije broeders.
Gebeurt er in een „verdisciplineerde" vakvereeniging
om een oogenblik in het anti-politieke jorgan te spre
ken iets dat niet precies naar hun zin is, dan
brengen zij wel het land in rep en roer, om den volke
van de misdadigheid der „parlementairen" kond te doen.
Wordt een hunner geestverwanten door den Diamant-
bewerkersbond b.v. eens stevig aangepakt, omdat hij
wel wil genieten van de voordeelen door dien bond in
meer dan 10 jaren van harden strijd op de patroons
veroverd, dan schreeuwen zij moord en brand.
Zoo zijn hun woorden, als het gaat tegen hen, die
hun organisaties verdedigen tegen de meest ergerlijke
klaplooperij, de schandelijkste pogingen tot vernieling
van wat zoo moeizaam is opgebouwd.
En de daden der heeren
De jongste beweging in de Amsterdamsche bouw
vakken geeft voorbeelden te over. Een enkel mag hier
volgen.
Van den Bijlaard, ijverig hoofdbestuurder van den
Metselaarsbond en sociaal-democraat, had in Het Volk
verklaard, de motieven waarop de Amsterdamsche
Bestuurdersbond geweigerd had steun te verleenen aan
de beiers enz. te billijken. Deswege werd hij
door de Amsterdamsche afdeeling van
dien Bond geroyeerd.
Is er wel ooit schandelijker aanslag op de vrijheid
van denken en spreken gepleegd dan door deze anar
chistische organisateurs
Een vakgenoot durft openlijk zijn eerlijke meening
te zeggen en de vrije federalisten stooten hem buiten
de gemeenschap der vakvereeniging
Zoo handelen de predikers der vrijheid!
Het geval heeft echter andere gevolgen dan den uit-
