Uit de vakbeweging.
Uit ons Vereenigingsleven.
DOORLOOPENc
De sprekende Schellevis.
te zijn Witte is niet de man, die in staat is de kracht
en de voortgang der reuzenbeweging te breken. Aan
dezen man zal 't niet gelukken de orde in Rusland te
herstellen, en door eenige liberale concessiën het ster
vende Czarisme weer op de been te helpen. Hij zal,
wil hij wat uitrichten, moeten steunen op de reactionaire
bende, die thans haar laatste troeven uitspeelt. De kern
der reactie, die pogen zal om door de militaire dicta
tuur de volksbeweging te vernietigen, bestaat uit de
talrijke grootvorsten. Voeg daar nog bjj alle reactio
naire diplomaten, generaals, aristocraten, bureaucraten,
groot-grondbezitters en geestelijken, en de geheele bende,
die eeuwenlang het volk vertrapte en uitzoog, die thans
tot eiken prijs de arbeiders opnieuw wil neerslaan
onder 't juk van het absolutisme, hebt ge bijeen.
Maar hoe 't ook loopt, het oude Czarisme heeft alge-
daan en kan niet meer tot heerschappij komen. Uit de
stroom van berichten nemen wij er eenige over om ten
minste een zwak beeld te geven van de geweldige
stormen, die de groote Russische maatschappij doen
schudden tot in haar verste, eenzaamste hoeken, ja,
die ook in geheel Europa gevoeld en begrepen zullen
worden.
Uitltauen gerevolutioneerd.
De Oostzee-provincies en vooral Lithauen zijn in vol
komen opstand. De boeren hebben zelfstandige repu-
bliekjes uitgeroepen, de landgoedereh aangevallen en
hun strijd vooral gericht tegen de vele Duitsche Jon
kers, die sedert eeuwen in deze Russische provincies
op de meest middeleeuwsche wijze het volk hebben ge
knecht en uitgebuit.
In Riga zijn de arbeiders meester van het terrein.
De regeering te Petersburg schijnt niet genoeg troepen
over te hebben om ze naar de Oostzeeprovincies te
zendeu, zij begrijpt wel, dat de soldaten voor dergelijk
werk niet meer te vertrouwen zijn.
Katholieke geestelijkheid en de revolutie.
De Poolsche geestelijkheid verklaarde zich voor de
zelfstandigheid van Polen. Op 13 December werd te
Warschau een vergadering gehouden van de Katho
lieke geestelijkheid, waaraan 417 priesters deelnamen.
Zij verlangden de zelfstandigheid van Polen, het alge
meen kiesrecht, en verder alle hervormingen ter ver
heffing van het proletariaat, eindelijk nog de opheffing
der doodstraf en een algemeene amnestie voor politieke
gevangenen.
Ach, wat weet de Kerk toch de huik naar de wind
te hangen. Hier is zij de meest reaktionaire macht,
maar als eenmaal, gelijk daar, 't proletariaat opmar
cheert, dan weten zij zich zoo goed aan te passen.
Heeroom, doet dan water in zijn wijn, wel begrijpend,
dat hij op den duur tegen die proletarische krachten
toch niet op kan
De tzaar en het leger.
In Sarskoje Selo werd dezer dagen het feest van de
Ridders van St. George gevierd. De tzaar sprak met
zijn gasten over alles, maar met geen woord over de
militaire opstanden. Dit feit alleen toont al, dat men
in Sarskoje Selo blijkbaar nog altijd meent de zaak te
kunnen doodzwijgen. Maar zelfs in hofkringen is dat
niet meer mogelijk, waar dezer dagen onder 't Garde-
Regiment een gisting merkbaar was, omdat men 't
lezen van kranten verboden had. De vierde kompagnie
weigerde nu de wachten te betrekken. De negende en
tiende kompagnie sloten zich aan. De patronen werden
den so'.daten nu afgenomen. Ook onder de Peters-
burgsche artillerie ziet 't bedenkelijk, wat licht tot
muiterjj kan overslaan.
De eenheid der Russische socialisten
komt steeds meer tot werkelijkheid. Deze week zal het
eerste congres bijeenkomen, dat de volkomen eenheid
der heide frakties moet tot stand brengen. Odessa was
de eerste stad, waar de beide organisaties tot één enkele
vereenigd werden.
Hetzelfde bericht kwam reeds uit meerdere plaatsen
en ook onze Petersburgsche partijgenooten schijnen thans
tot algeheele samenwerking te geraken. Het is te hopen
en te verwachten dat het vraagstuk van de vereeniging
van alle Russische sociaal-demokratische organisaties
de Joodsche Bond, de Lithtausche sociaal-demokratie,
de Poolsche sociaal-demokratie enz., niet lang meer
onopgelost moge blijven. De praktijk der verschille de
plaatsen heelt de strijders ook hier reeds tot eenheid
gebracht.
In Wilna en in Libau hebben zich deze verschillende
partijen reeds vereenigd, gelijk ons broedergaan de
„Nowoja Schisni" meldde. Zoo werkt 't tzausme
ondanks zichzelf aan de eenheid en versterking van het
proletariaat, 't Is te vreezen, dat de komende dagen
ons zullen leeren, dat de reactie driester dan ooit den
kop opsteekt. Maar tegelijkertijd weten we nu, dat de
strijders zich vast aaneensluiten om het begonnen vrij-
heidswerk te voltooien.
De typografen.
Te Amsterdam worden nu eindelijk de typografen,
die meest onmisbare arbeiders in het moderne leven,
wakker. En het zon kunnen gebeuren, dat men elders
dat goede voorbeeld volgen gaat.
Want tot nog toe stonden de gezellen van het edele
drukkersgild ten onzent maar al te ver achter bij hun
vakgenooten uit het buitenland, zoowel wat organisatie
als activiteit betreft.
Staan zij daar veelal aan de spits der vakbeweging,
hebben zij zich daar door jiren en jaren voor strijd
vrijwel de beste arbeidsvoorwaarden veroverd, in
Nederland is het bjjna precies anders om.
Hier worden in dit vak dat moeielijk is te leeren en
een vrij hooge ontwikkeling eischt, loonen uitbetaald,
die ver beneden den standaard zijn van andere ge
schoolde vakken en in elk geval niet voldoende is om
behoorlijk van te leven. En 'hoewel de typografenbond
in de laatste jaren goed vooruitgaat en na veel in-
wendigen strijd eindelijk een juiste richting is inge
slagen, heeft hij nog heel wat te doen alvorens men
van redelijke toestanden speken kan.
Maar te Amsterdam hebben zij nu het hoofd opgestoken.
Van de staking van de firma Ipenbuur van Seldam
hebben wij de vorige week, reeds gesproken. Daar
eischen de gezellen f 14.— per week bij een werkdag
van 9 uren.
Het antwoord van den patroonsbond was zooals
men weet dadelijk aan het werk of een jaar hongeren.
Die brutale aanranding van het stakingsrecht deed
de Amsterdamsche typo's opschrikken en in eene, de
vorige week gehouden, zeer druk bezochte vergadering,
besloot men, dat deze eischen, die ook reeds in 1903
waren gesteld, aan alle Amsterdamsche patroons ter
inwilliging voor te leggen en met alle middelen door
te voeren.
Daartoe zullen de typografen-organisaties van
Amsterdam, en er zijn er een stuk of tien, samen
werken; zelfs de Christelijken doen mee. Mogen nu de
vakgenooten uit de provincie uit deze zaken de macht
putten, om te onderzoeken wat er aan hun positie al
zoo ontbreekt, om dan naar bevinding van omstandigheden
te handelen. Wij gelooven, dat het overal wel dringend
noodig zal zijn. Maar voor alles is organisatie het
wachtwoord.—
Allerlei.
Overigens is er nog weinig nieuws deze week. Toch
wel iets en wel van een groep arbeiders die overigens
maar weinig van zich doet spreken, nl. de zeevisschers.
De reeders van Vlaardingen willen hun schepen
niet uitsturen op den vangst van schelvisch en kabeljouw
(de z g.n. wintervaart) omdat dat niet genoeg winst, soms
wel verlies oplevert. Enkele reeders wilden wel later varen
maar dan moesten de visschers met minder voor 't
percentage tevreden zijn. Doch dezen zijn alles behalve
ingenomen met de nieuwe voorwaarden, en vertikken
het om daarop te monsteren terwijl zij, die het toch
willen doen, op alle mogelijke manieren bewerkt worden
om daarvan at te zien.
Zoo kregen ze er Zaterdagmiddag de lucht van, dat
een der schepen in gereedheid werd gebracht om uit
te varen. Oogenblikkelijk gingen een massa zeelieden
erop af en hebben al de benoodigdheden voor de reis
van boord gehaald. Hetzelfde deden zij met de be
manning en in optocht ging het de stad in.
De visschers vergaderden om hun houding te bepalen.
De Diamantbewerkers
van Parijs hebben vrede genomen met 5 procent ver
hooging voor het loon, inplaats van de geëischte 10
Als na een onderzoek blijkt dat dat niet genoeg is,
zal nog 5 verhooging worden gegeven.
Metaalbewerkers. Vrijdag 15 dezer hield de
afdeeling van den Bond een openbare vergadering,
waarin Jantzen van Dordrecht sprak over het onder
werp „Wat de groot-industrie ons bracht en wat ze
ons brengen zal."
De met groot gevoel uitgesproken rede werd met
aandacht gevolgd. De opkomst was niet groot
tóch werden enkele nieuwe leden gewonnen.
Zangvcreen. „Excelsior." Repetitie op Don
derdag 28 Decemler's avonds 8 uur in „Constantia".
Nieuwe leden kunnen zich alsnog aanmelden.
De staking by De Bus. In verband met de
staking der tafelmakers van de firma De Bus Co.
te Rotterdam, waar onze stadgenoot W. Schellevis nog
steeds z'n treurige rol blijft vervullen, ontvingen wij
een manifest van de Tafelmakersvereen. „Wij streven
naar verbetering", waarin gezegd wordt:
Het bestuur van bovengenoemde vereeniging vestigt
er de aandacht op, dat er sedert eenigen tijd een werk
staking is uitgebroken bij den meubelfabrikant, de firma
BUS Co., aan de Sleutelsteeg, wegens een loons
verlaging
Dat de werklieden, die met harden arbeid in stuk
werk een eenigszins redelijk loon konden bereiken, zich
zulk eens loonsverlaging niet lieten welgevallen, maar
alles in het werk stellen om hun oude loon te behouden,
opdat zij in hun levensonderhoud niet zullen getroffen
worden door de concurrentie der patroons, zal elk wel
denkend mensch kunnen begrijpen.
Echter vestigen wij er nu de aandacht op, dat de
heer SPIERDIJK, meubelhandelaar [aan de Kaas
markt 19 en 7 en Kipstraat 75, die eerst zeide, geen
tafels te zullen betrekken van de firma BUS Co.,
zoolang de staking duurde,
thans tafels betrekt van genoemde firma,
die door onderkruipers gemaakt zijn.
Wij roepen de medewerking vun het publiek in, om
ons in onzen rechtvaardigen strijd tot behoud van ons
loon behulpzaam te zijn. Een i' der zal thans wel be-
grfpen wat hem, als hij de winkels van den keer
SPIERDIJK passeert, te doen staat
De corr. der tafelmakers schrijft ons daaromtrent:
De heer Spierdijk, welke ook winkels heeft te Schie
dam, evenals te Vlaardingen, Maassluis en Dordrecht,
werd, vóór dit manifest is verspreid, gewaarschuwd dat
dit zou geschieden, wanneer hij bleef voortgaan met
onderkruiperswerk te verkoopen. Hij antwoordde daarop
Ga je gang maar, ik hoop dat jelui in het spinhuis
komt. Wij hopen dat de lezers van de Moker hiervan
notitie zullen nemen, daar deze winkelier niet schijnt
te begrijpen, dat hjj van arbeiders moet bestaan.
Van bevriende zijde werd ons toegezonden De Neder
lander, Nederlandsch Dagblad tot verbreiding der
Christelijk-Nationale beginselen, van Maandag 4 De
cember 1905
Dankbaar voor de toezending, nemen we uit dit blad
onderstaand ingezonden stuk over:
Spreken is zilver; zwijgen is goud.'
Deze beproefde waarheid is voor elk die het wel
meent in praktijk te brengen. Evenwel kan het ge
schieden dat men tot spreken genoodzaakt wordt en
verplicht mij zulks als vader van een recht geaard zoon.
Sedert 9 October 1905 is er werkstaking bij den
heer C. J. J. Bus, tafelmaker te Rotterdam.
Mijn zoon staakt niet, en zal nimmer staken, en
terecht, omdat hij dit naar Gods Woord niet mag doen.
Hij weet het, die niet werkt zal niet eten en is ver
plicht te werken ook voor zijn vrouw.
Hij was als meesterknecht werkzaam bij den heer
N. W. van Mechelen. Daar deze zaak ophield te be
staan lag het op zijn weg ander werk te zoeken. Zulks
deed hij en werd aangenomen als knecht bij den heer
De Bus.
Hij ging aan het werk, en toen hjj twee weken ge
werkt had brak er een werkstaking uit, hij wilde van
geen staking weten. En te recht. De heer De Bus deed
een voorstel t.w.
De tafels moesten voortaan aan onderdeelen ge
maakt worden en dan werd het loon 40 ets. per tafel
minder.
Daar had men op tegen; toen stelde de heer Bus
voor, de tafels niet meer op stuk te maken doch voor
25 ets. per uur. Mijn zoon heeft dit aanbod aange
nomen. Hij blijft werken, trots alle laster en verdacht
making. Beschermd door de rechterlijke macht wordt
hij 's morgens naar de werkplaats geleid en 's avond
naar huis.
Zulks geschiedt vanaf 9 October.
J. 1. Zaterdag waren 2 zoons en 2 dochters van mij
te Rotterdam. Vo r zaken ging hij met hen mede.
Nauwelijks waren zij de deur uit of daar begon het
lawaai. Jongens, daar heb je de heilige familie! Ge
paard met een stroom of liever stortvloed van vloeken
en verwenschingen. Een was er die zeideik zeg zal
je graf wel maken hoor! enz. enz. De Meubel- en
Tafelmakersvereeniging „Wij streven naar verbetering"
te Rotterdam keert al haar woede tegen hem door
manifesten, zoo ook Zaterdag. Zij willen hem dwingen
dat hij ontslag neemt doch zulks doet hij niet; immers
wie geelt hém nu in dezen tijd ander werk Te meer
nog omdat hij dan minder loon zal hebben.
De heer De Bus heeft altijd bet aid voor een Duitsche
tafel f 4.—.
Twee groote patroons-tafelmakers betalen maar f 3.50,
dus de -heer Bus wil nog f3.60 betalen.
Nu zegt het manifest van j.l. Zaterdag: „Is het niet
onze plicht zulk een persoon aan de publieke opinie
prijs te geven? Zoo iemand is een plaats in de maat
schappij onwaardig.'"
Kan het erger? Omdat men Christelijk is, (en dit ge
tuigt bijna elk manif st) onwaardig.
Is dit niet bewijs hoe diep een groot deel van ons
volk gezonken is Is dit nu de weg die leidt tot
verbetering?
Hoe vele werklieden zijn er, die o zoo gelukkig
zouden zijn, indien zij vijftien gulden verdienden per
week
Ergerlijk is het sarren dat zij mijn zoon blijven doen
en dat wel op den openbaren weg. Eiken morgen en
eiken avond standjes en wel zoo dat hij soms omringd
wordt door een duizendtal menschen.
Ik ben niet de man der Wet, toch wil ik vragen:
is in dezèn e n wat krachtiger optreden der Rechter
lijke Macht gewenscht en mogelijk?
Achtend, UEd. dr.
J. Schellevis.
Schiedam.
Ook dezen keer was zwijgen voor onzen goeden Job
goud geweest. Immers, hij betoogt nu meer dan af
doende, dat zijn zoon nit zuiver egoïstisch oogpunt voor
onderkruiper fungeert. Men zie slechts de door ons
gecursiveerde zin.
Hij wil geen ontslag nemen, want hij zal dan minder
