Uit den Vakbeweging.
Ditjes en datjes.
lijk om het vuur te blusschen, toen plotseling weer de
geweerschoten knalden in het huis vol rook en de brand
weerlieden vielen. Thans werden pogingen aangewend
om de rebellen naar buiten te krijgen, doch zij weiger
den „Gaat weg, of wij schieten. Wij hebben hier
water en kunnen zelf den brand blusschen. Gaat weg."
Daarop floten de kogels weer en de brandweerlieden
en soldaten staakten het blusschen. De vlammen sloe
gen uit de ramen en muurgaten. En met een ver-
schrikkeljjken slag vi6l het gebouw in puin, de lijken
dekkende van tachtig a negeutig rebellen.
Eere aan de nagedachtenis dezer vrijheidshelden
De toestand is op het oogenblik moeielijk te overzien.
Wij weten te goed, dat het in het belang van het
Czarisme is om voor hem gunstige berichten in het
buitenland te verspreiden. Er zal namelijk weer ge
tracht worden in West-Europa geld te leenen om het
vervallen Czaristische cadaver weer wat op te knappen.
Maar als we bedenken dat de Franscbe Revolutie in
1789 begon, maar dat eerst 4 jaren later het hoofd
van Lodewijk XVI viel, dan kunnen we zeggen, dat
ook hier de voortzetting van den grooten strijd nog wel
eenige jaren kan duren. Het duizendjarig ijs van een
trotsch despotisme is reeds gebarsten door de kracht
van den proletarischen wil. Het groote verlossings
woord voor Rusland is gesproken Het oude stelsel
heeft afgedaan, al sleept het wellicht nog eenigen tijd
zijn misdadig bestaan voort. Maar de levensader van
de Russische maatschappij wordt van nu af aan beheerscht
door heel andere krachten, Waar die jonge reus, het
proletariaat, eenmaal tot bewustzijn vau zijn krachten
komt, waar 't de organisaties versterkt, de eenheid
zoekt, daar is de weg der bevrijding reeds ingeslagen,
daar kan het slechts voorwaarts gaan naar een nieuwe,
betere maatschappij voor allen
In de „vrije" Republiek Hamburg, is men
bezig een boevenstreek uit te halen tegenover de
arbeidersklasse.
In den nacht voor het Kerstfeeet heeft de commissie
uit hef Hamburgsche wetgevende lichaam (Biirgerschaft)
haar onbeschaamd plan tot beperking van het kies
recht gereed gekregen. Wordt dit brutale ontwerp
van klassewetgeving tot wet verheven, dan kunnen de
arbeiders voortaan slechts 20 van de 160 zetels in de
Biirgerschaft veroveren. Dat is het plan, uitgebroeid
door de liberale heeren, in 't „belang van Hamburg"
maar in werkelijkheid in. het belang van hun eigen
kapitalistisch beheer.
Rn dat waagt men te ondernemen tegenover het
proletariaat van Hamburg, waar alle districten slechts
sociaal democratische vertegenwoordigers voor den Rijks
dag hebben. Op 16 luni 1903 stemden van de 188000
kiezers er 100000 op de sociaal-democraten
Hoe tergend een dergelijke brutale roof door de
arbeiders gevoeld moet worden, is te begrijpen Het
Hamburgsche proletariaat zonder wiens arbeid de heele
„vrije" Republiek geen twee weken kan bestaan, zal
ook op deze kiesrechtroof een passend antwoord weten
te vinden.
De stille week
tusschen Kerstmis en Nieuwjaar was voor de vak
beweging nog zoo stil niet. Daar is allereerst de
Bond van Nederlandsche Onderwijzers, die te Zwolle
zijn jaarvergadering hield, onder voorzitterschap van
onzen partijgenoot T. L. Ossendorp. Deze onafhanke
lijke, uitnemend georganiseerde vakbond staat, sinds
het nu verdwenen, christelijke Kuyperministerie een
geest van reactie over ons land had gebracht, aan
aanvallen van allerlei kant bloot.
Van christelijke zijde wordt eene onafgebroken leugen
campagne gevoerd om de leden van den Bond en hun
werk in de school verdacht te maken en te kleineeren,
met het kennelijk doel het publiek afkeerig te maken
van deopenbare school, ten gunste van bet confes-
sioneele onderwijs.
Gemeentebesturen die een onderwijzer moeten be
noemen, informeeren eerst of de sollicitant soms bonds
lid is en zoo ja, of hjj voor zijn orgauisatie ijvert,
alles met het kennelijk doel deze onafhankelijke el--
menten uit hun scholen te weren ofschoon het in den
regel de beste onderwijzers zijn. Voeg daarbij de wijze
waaropv in het vrijzinnige Amsterdam de openbare
onderwijzers bloot staan aan de vervolgingswoede
van de zijde der gemeente-autoriteiten, waarvan nog
zeer onlangs de heeren Edelman en Traanberg de
slachtoffers werden, en men heeft een complex van
feiten die erop wijzen, dat men de mannen, die vrij
moedig opkomen voor de belangen van het volkskind
zoowel als voor hun opvoedkundige eischen in, en hun
politieke rechten haten de school, door vreesaanjaging
aan banden hoopte te leggen.
Deze jaarvergadering nu heeft bewezen dat die toe
leg niet is gelukt. De voorzitter kan bij het sluiten
met recht zeggen, dat zij stond „in het teeken der
zelfstandigheid."
Van de verhandelingen deelen wij mede, dat geijverd
zal worden voor verhooging der minimum salarissen,
waar de leuze: „f 1200 minimum, f 2400 maximum."
De bond zal als zoodanig niet meer direct meedoen
aan politieke verkiezingen. Tot nog toe was, zooals
men weet, de secretaris, de vrijzinnig-democraat Kete
laar, de bondscandidaat voor de Tweede Kamer. Daar
door kwamen de bondsleden in het district Amsterdam
V, die niet tot de vrijz. dem. partij behooren en dat
zijn er velen! voor de keuze te staan tusschen den
candidaat van hun politieke partij en die van hun vak-
vereeniging. Dat is nu uit. Overigens zal zoo noodig
de bond bij verkiezingen zijn invloed blijven doen
gelden.
Een motie werd aangenomen waar in voor den on
derwijzer dezelfde staatkundige rechten worden opge-
eischt welke het deel van alle burgers zijn.
Gemeentebesturen, die bij benoemingen reactionair
optreden, zullen met gepaste middelen bemoeilijkt wor
den in het krijgen van goede 1-erkrachten.
Een ziekteverzekering zal na onderzoek worden in
gesteld. Uitgesproken werd dat huwelijk of zwanger
schap van eene onderwijzeres geene redenen mogen zijn
voor ontslag. Er zal voor geijverd worden dat kinde:
ren voor wie de ouders geen schoolgeld kunnen betalen
niet van de school verwijderd worden.
Ten slotte werd afkeuring uitgesproken over de hou
ding van den Amsterdamscheu Gemeenteraad, in ver
band met het ontslag van Traanberg en Edelman.
De- bond telt ruim 7000 leden en ontving in 1905
t 27.500 aan contributie.
Twee feiten.
\Vij moeten weer even het licht laten vallen op twee
feiten van den laatsten tijd, waaruit weer zoo overdui
delijk blijkt wat voor waarde de snorkende praatjes
der bluffende N. A. S.-leiders hebben over de innerlijke
waarde der anarchistische organisaties, in tegenstelling
tot de „verdisciplineerde" leden van den diamantbewer-
kersbond en de gelijke, die zich van den gang van
zaken niets aantrekken, aan den leiband der bestuur
ders loopen enz.
In het N. A. S. had een referendum plaats tot het
verkiezen van 7 bestuurders. Van de goed 5000
leden vonden slechts 554 het de moeite waard hun
hun stem uit te brengen.
In den Diamant be werkersbond had terzelfder tijd een
referendum plaats over de besluiten der jaarvergade
ring die alle werden bekrachtigd. Van de goed 7000
leden brachten er ruim 5000 hun stem uit.
Wij voegen hier geen woord aan toe. De cijfers
spreken al te duidelijk.
In welke bochten zullen de vrije broeders zich nu weer
wringen om dat zaakje goed te praten
Allerlei.
H-t nieuwe vakverbond is met 1 Januari in werking
getreden. Volgens de voorloopige lijst zijn 15530 leden
aangesloten. In werkelijkheid is het cijfer belangrijk
grooter, maar de juiste opgaven zijn nog niet alle inge
komen. 13 Januari heeft eene vergadering van bestuur
ders plaats.
Een schoenmakersbond is te Rotterdam gesticht. Er
zijn 10 vereenigingen aangesloten met 394 leden.
De typografenstaking te Amsterdam duurt onveran
derd voort.
Buiten de gemeenschap. De Secretaris onzer
afdeeling plaatste in de Schied. Crt. het volgend inge
zonden stukje
Aan
de Commissie voor inzameling van
giften ten voordeele van de Rus
sische slachtoffers.
M. M.
Met dezen wensch ik U eenige opheldering te
vragen aangaande de Commissie die hier ter stede
tot stand is gebracht voor bovengenoemd doel.
Wij zouden gaarne weten wat de reden kan zijn
dat de afd. Schiedam van de Soc.-Dem. Arb. Partjj
in deze voorbij is gezien om in deze commissie
zitting te nemen.
Wij gelooven wel hierop aanspraak te kunnen
maken, daar de S. D. A. P. in dezen strijd bovenaan
staat.
Met de meeste hoogachting,
C. v. d. HOEVEN,
Secr. der Afd. Schiedam van de
S. D. A. P.
Tot op heden is op de vraag geen antwoord ontvan
gen. 't Is immers niet noodig zelfs de gewone beleefd
heid in acht te nemen, nietwaar deftige heeren en
dames, indien het de S. D. A. P. betreft
Indien het Bestuur onzer afdeeling de vraag vroeger
had gesteld, ware het misschien wèl noodig geweest,
dat het een antwoord ontvangen had. Want de hulp
en het geld der onzen wilde het deftige comité wel
aanvaarden.
Een goede leer.
Het oordeel der pers Over de opvoering
van het blijspel „Mijn naam is Lehman," schreef de
Schied. Crt.
„Wij meenen, dat het bestuur ditmaal een min
der gelukkigen greep deed, maar in vele opzichten
vergoedde het spel, wat er aan den inhoud van
het blijspel ontbreekt."
En verder:
„Het publiek was den geheelen avond dankbaar
gestemd."
De Nieuwe echter oordeelt aldus
„Het stuk, dat vroeger hier ter stede reeds is
gespeeld, had gister slechts matig succes, omdat
het spel van enkele acteurs en actrices in velerlei
opzicht niet voldeed. De weinige goede krachten,
o. a. Wagemans en Bigot, kweten zich uitstekend
van hun taak. Het was Wagemans (Lehman), die
door zijn potsierlijk figuur en grappig spel dikwijls
gang in het stuk bracht, want zonder hem zou de
voorstelling van gister-avond uit artistiek oogpunt
al zeer onbeduidend zijn geweest."
Ziezoo, nu weet het publiek precies, wat het van de
opvoering denken moet!
Een snuifje voor meneer Van Deventer.
De Kamer van Arbeid voor de Voedings- en Genot
middelen alhier, heeft met algemeene stemmen de vol
gende resolutie aangenomen
De Kamer van Arbeid vo >r de Voedings en Genot
middelen te Schiedam.
Kennis genomen hebbende van een verzoekschrift van
J. D. Clements, timmerman te Schiedam, tot inroeping
der tusschenkomst van een verzoeningsraad voor een
geschil, ontstaan tusschen hem en de firma van Deventer
Co., glasfabrikanten alhier, in welk verzoekschrift
adressant zijn ongemotiveerd ontslag bij gemelde firma
de aanleiding tot het geschil noemde
Gehoord de verklaring van J. D. Clements, dat hij
na ruim 7Y3 jaar de firma van Deventer Co. trouw
en eerlijk te h'bben gediend, den 30en September met
een week opzeggens is ontslagen geworden, onder me-
dedeeling dat de firma van Deventer Co. wilde ver
anderen
Gehoord de verklaring van ter zake kuüdige en
geloofwaardige getuigen, die het door Clements mede
gedeelde in allen deele bevestigen.
Gehoord de verklaring van den heer J. van Deven
ter, dat de firma wilde veranderen, omdat zij een beter
werkkracht meende te hebben aan een kistenmaker,
die Clements reeds dikwijls als noodhulp was behulp
zaam geweest, iets wat de Kamer meende zeer te
moeten betwijfelen.
Overwegende dat de firma van Deventer Co. ge
weigerd heeft Clements weder bij haar in dienst te
nemen of hem aan het werk te stellen op hare kisten-
makerij, waar hij naar het oordeel der Kamer nog een
zeer goed bruikbare arbeidskracht zon blijken te zijn.
Overwegende dat de tusschenkomst van een verzoe
ningsraad alzoo toch niet tot eene goede oplossing van
het geschil zou kunnen lijden.
Van oordeel dat het aan J. D. Clements gegeven
ontslag alzoo zonder genoegzame redenen en de han
delwijze van de firma van Deventer Co. zeer wille
keurig en onrechtvaardig is.
Besluit aan beide partijen daarvan mededeeling te
doen en haar oordeel over deze zaak te publiceeren.
Een opdracht. Aangezien onze zeer gewaar
deerde collega, welke zich Schied. Cour. betitelen laat,
verschijnselen vertoont welke bewijzen dat zij zich in
Bezoekt de vergadering op 22 Januari a.s.,
