Ditjes en Datjes.
De meeting op 18 Februari.
Een wanhoopsklucht.
Een van dezulken, die met zijn geloof in de S.D.A.P.
kwam, is de priester van den Brink, die den 6den
Maart voor de afdeeling Schiedam der S. D. A. P. zal
optreden. Hij is er een lerend bewijs van, dat het
schenringsproces in de R. K. Kerk reeds ver gevorderd
is en dat dit niet tegen het geloof en den godsdienst
is gericht.
In het volgende nummer van De Moker zullen wij
over van den Brink zelf nog een en ander vertellen en
eenige uitingen van hem weergeven.
De meeting, in den Haag gehouden tegen de 3e
herhalings-oefening is schitterend geslaagd. Het ge
bouw „Concordia" was stampvol.
Als sprekers traden op de h.h. Roodhuizen, dr. van
Leeuwen (inplaats van Troelstra) en Ter Laan. In 't
bizonder de heer Roodhuizen scheen geprikkeld over
't feit, dat het gebouw door militairen werd bewaakt;
niet, zoo merkte hij op, om de volksvertegenwoordigers
te beschermen tegen 't volk, doch om het volk te be
schermen tegen de volksvertegenwoordigers. Spr. ge
loofde niet, dat minister Staal voor deze domheid ver
antwoordelijk was, een illusie die hem door Ter Laan
ontnomen werd, toen deze mededeelde, dat de minister
vooraf was verzocht ons van militaire posten te ver-
schoönen. De liberale minister handelt dus niet anders
dan zijn klerikale voorganger.
Aan het einde der vergadering werd met algemeene
stemmen de volgende motie aangenomen
„De nationale betooging tegen de 3e herhalings
oefening, gehouden op Zondag 18 Februari 1906 in
het gebouw „Concordia" te 's Gravenhage, georgani
seerd door den Landelijken Bond van Milliciens, Oud-
Milliciens, Reservisten en Landweermannen,
gehoord hebbende hoe zwaar de 3e herhalings-oefe
ning drukt- op de betrokkenen, mannen van 27 en 28
jaar en hunne gezinnen,
verzoekt den minister van oorlog en den leden der
Tweede Kamer met aandrang hunne aandacht te willen
wijden aan deze zaak,
ten einde zoo spoedig mogelijk tot wetswijziging te
geraken, waardoor aan den zwaren last een einde zal
worden gemaakt en de 3e herhalingsoefening zal worden
afgeschaft."
Niet mimder goed geslaagd is de meeting tegen het
arbeidscontract, te Amsterdam gehouden.
Vertegenwoordigd waren 18 landelijke bonden en 26
Bestuurdersbonden met 40.000 a 50.000 leden. Daaren
boven nog 264 arbeidersvereenigingen door 460 afge
vaardigden vertegenwoordigd.
Spiekman, Mendels en Polak voerden het woord.
Een anarchist meende zich het recht toe te kunnen
eigenen anderen de vrijheid tot rustig vergaderen te
belemmeren, hij werd de deur uitgezet.
De volgende schriftelijk rondgedeelde motie werd
met algemeene stemmen aangenomen en zal aan de
Kamer worden toegezonden:
„De openbare vergadering, uitgeschreven door het
Agitatie-Comité voor Arbeidswet en Arbeidscontract,
gehouden Zondag 18 Februari 1906 in de groote zaal
van het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam,
gehoord de besprekingen over het nader gewijzigd ont
werp van wet op het arbeidscontract;
van oordeel, dat wijzigingen zijn aangebracht, welke
inderdaad verbeteringen mogen heeten;
dat deze verbeteringen, tén opzichte van de bezwaren
door het comité geuit, echter van ondergeschikten aard
zijn;
overwegende,
dat de inschakeling in het burgerlijk wetboek en
dus de beschouwing van patroon en arbeider als geljjke
partijen blijft gehandhaafd;
dat de berechting van geschillen, uit het arbeids
contract voortvloeiend, blijft opgedragen aan den burger
lijken rechter en dus geen voldoende waarborgen voor
een zaakkundige berechting bevat;
dat niet is vervallen het boetestelsel en de inhouding
van loon;
en dat bovendien, waar in de Wet niet is vastgelegd,
dat slaking geen verbreking van het contract is een
opzeggingstermijn welke loopt tot zes weken, en bij
contract of reglement kan worden uitgebreid tot zes
maanden, het in de practijk zeer bezwaarlijk zal maken,
te komen tot gelijktijdige neerlegging van den arbeid
in een bepaald bedrijf;
spreekt als haar meening uit,
dat door dit ontwerp, tot wet verheven, b'e belangen
der vakbeweging en dus die der Nederlandsche arbeiders
zullen worden geschaad, en
dat derhalve ook dit gewijzigd ontwerp dient te
worden verworpen."
De nieuwste klucht welke den volke vertoond wordt,
heet „Katholiek-Sociale Actie."
Spikspiuternieuw is ze nooit oftenergens nog
vertoond.
Een uitvinding van den Leidsche advokaat Aalberse,
die, lang zinnende op een afdoend middel tegen de
socialisme-ziekte onzer dagen, eindelijk het recept ge
vonden heeft, dat niet meer of minder, maar dezelfde
uitwerking moet hebben ten opzichte van het rood
gebroedsel, dan het bekende „rattendood" voor de
gehate viervoetige bewoners der onderwereld.
Het middel is verrassend eenvoudig, goedkoop in 't
gebruik en voor de Maatschappij nog heilzamer dan de
Pinkpillen. Nou, zeg, wat wil je meer.
Onze Sehiedamsche katholieken gaan 't is bekend
altijd graag met hun tijd mee. Ze speulen vak-
vereeniginkie, op alle mogelijke (meest onmogelijke)
manier, hebben een houtbewerkers-, een brandersknechts-,
een glasbewerkersgilde, allemaal vereenigingen die het
eerste teeken van leven nog moeten geven, tot zelfs
een miliciens-vereeniging (van 6 bajonetten sterk) incluis.
Neen, ze zijn hier niet voor de poes!
Geen wonder, dat ze dan ook verkikkerd waren op
het nieuwe snufje uit de doos van Mr. Aalberse en op
de „Kath-Sociale Actie" aanvielen als een hond op een
kluif. Direct doen ze mee beleggen in alle stilte
een „groote" vergadering in de Officieren-Vereen., die
ze zóó geheim weten te houden dat zelfs menschen
die daar komen moesten, er niets van bespeurden en
de -spreker, Dr. Vulling, in een totaal leege zaal z'u
geleerd betoog uitsprak en de Kath.-Sociale Actie
is in Schiedam gevestigd.
Een beetje hokus pokus klaar is Kees.
Best, we hebben dus hier, ter stede een plaatselijk
comité voor Kath.-Sociale Actie. Laten we 't goed
onthouden, want 't zou bepaald jammer zijn, als 't ver
geten werd.
De secretaris van dat comité, de heer Adriaan Zoet
mulder gaat een groot stuk in de Nieuwe plaatsen om
het bestaan van het comité wereldkundig te maken.
De heer Adriaan Zoetmulder is een bekwaam man.
En voor het baantje van Secretaris van een plaatselijk-
katholiek-sociale-aktie-comité als 't ware geknipt. Be
zield met, heilig vuur voor de groote zaak van het
anti-socialistische heilserum, deed hij z'n zwaard uit de
scheede vliegen om met geduchte houwen op z'n tegen
standers aan te vallen, tot de grond gedrenkt was van
het bloed
De lezer vergeve ons de beeldspraak. De heer Adriaan
Zoetmulder had z'n pen diep in den inktpot gestoken
om groote vellen papier vol te krabbelen.
O, 't is raak wat hij zegt. Zie maar
Want te ontkennen valt niet, dat er 'n
tijdperk achter onzen rug ligt, waarin de vreed
zame goê gemeente ingedommeld was bij hun
leventje van ieder-voor-zich-en-God-voor-ons-allen,
uit welken doodslaap de zich meer-en-meer uit
breidende socialistische beweging en haar steeds
heftiger uitgegalmde eischen 'n beangstigend ont
waken bezorgden.
Bravo. Adriaan Goed gezegd. Verder
En 'n gevolg van ons Hollandsch flegma zal
wel zjjn, dat de belangstelling voor de Sociale
kwestie, na het ontwaken', zich bleef bepalen tot
wat gegrasdnin in allerelementairste begrippen der
Staathuishoudkunde en beperking der sociale noo-
den bij 'n kopje thee, waartoe 't onpleizierig gedoe
der socialisten aanleiding te over gaven Hun
eischen en verwjjten, die als gillende dissonaten je
ooren verscheurden, kon je ten slotte niet meer
negeeren. Toen de voormannen der Katholieken
energieker aan 't werk sloegen, waren er weinig
helpende handen en was er veel lauwheid.
Houd op GenoegMéér dan genoegZie je niet,
hoe er van die heele rooie bende geen één meer op
z'n beenen staat Schei4 uit de heele rest had je
kunnen sparen. O, Adriaan, Adriaan, wat heb-i 'm dat
dat nou eens netjes gezegdJe bent er me eentje,
hoor
A propos, 't is misschien wel een onbescheiden
vraagmaar hoe komt het, dat ge vóór dezen de
menschheid van je bestaan onwetend hebt gelaten
Waarom 'ben je nooit vroeger eens voor den dag ge
komen om het socialistische kwaad te bestrijden, uit te
roeien, toen het nog niet zoover wortel had geschoten,
dan thans het geval is
Is dat niet een beetje (hm, 'tis misschien wat
hard gezegd) pZic/rósverzuim, Adriaan Te drommel,
kerel, is 't geen schande, dat een genie als 't jouwe,
zich zoo langen tijd onder de korenmaat verschuilt
Doch thans ga voort op den ingeslagen weg. Red
de maatschappij van haar verderf; red de menschheid
uit de klauwen van het socialistische monster ge
hebt een groote en grootsche taak te vervullen.
En naar uw eerste optreden te oordeelen, vertrou
wen we dra op u te kunnen toepassen de bekende
spreukVeni, vidi, vici
Heil u, Adriaan
Blooker's Daalders-Cacao. Het bestuur der
Cacao-, Chocolade- en Suikerbewerkersvereeniging „Door
Eendracht Verbetering" zendt ons ter plaatsing de vol
gende motie:
De huish. verg. de Cacao-, Chocolade en Suikerbe
werkersvereeniging D. E. V. te Amsterdam gehouden
op Dinsdag 13 Februari 11. in het gebouw de Geelvinck;
gehoord de besprekingen inzake de exploitatie Daal
ders-Cacao door de firma Blooker;
gehoord de wijze waarop deze exploitatie wordt ge
voerd, o. a. door overmatigen arbeidstijd die door deze
firma van hare arbeiders wordt verlangd, zonder eenig
procent meerdere betaling voor overwerk enz.
gezien de werkloosheid die steeds grooter afmeting
aanneemt.
Spreekt hierover hare scherpe afkeuring uit en besluit
het publiek in te lichten, door deze motie in de pers te
publiceeren.
Gaat over tot de orde van den dag.
JOe gevolgen van overdreven zuinigheid.
Op bizondere wijze verhaalt de Schied. Cour. het onge
val van het breken der brug aan de Buitensluis. Ze
vertelt dat de balans gebroken is omdat het publiek
zich op den nog niet geheel gesloten brug had begeven,
waardoor de kleppen der brug met groot geweld tegen
elkander kwamen en deze schok op den zwaar beladen
balans zoo'n kracht uitoefende, dat de gegoten ijzeren
belans als glas afknapte.
Deze voorstelling moet schijnbaar dienst doen om de
verantwoordelijkheid van het ongeval, waarbij vier per
sonen vrij ernstige kwetsuren bekwamen, van de ge
meente-autoriteiten af te keeren. Maar de poging, hoe
goed bedoelt, lukt toch niet. De brug, „de oude Hoofd
brug" zooals de Nieuwe ze noemt, was in één woord
een invaliede. Voor Hoofdbrug deugde ze' niet meer
en werd door een nieuwe vervangen was ze dan tóch
nog geschikt om aan de Buitensluis dienst te doen?
Waarom de oude juffrouw niet op stal gezet?
Wie zal 't zeggen. Feit is, dat ze door hen, die haar
bedienen moesten nooit werd vertrouwd. Vooral niet
toen ze door een verkeerde plaatsing der pijlers ver
lengd moest worden, wat aan de ligging van haar
zwaartepunt zeker niet ten goede komen kon.
Maar te wille van de zuinigheid moest het er maar
mede worden gedaan. Dat men alzoo een onverant
woordelijke toestand geschapen had, deed er blijkbaar
minder toe.
Indien men echter zien wil door den bril van de
Schied. Cour. en het ongeval wijten aan het ongeduld
van het publiek, is het nóg niet te verschonen, dat hier
verzuimd is wat schie- overal elders in gebruik is: de
toegang tot de brug behoorlijk af te sluiten.
Deze voorzorgsmaatregel is hier verzuimd óók al
terwille van de zuinigheid?
't Is niet gemakkelijk, Schiedammertje dergelijke rari
teiten te willen goedpraten
Toch vreemde manieren. Dezer dagen aan
schouwden we weer een staaltje van „beleid" van onzen
havenmeester, waarvan we, zooal niet meer met ver
bazing, tóch met zekere ergernis kennis namen.
Een groote kolenaak, die in de Westerhaven gelost
had, zou uitvaren. Gemakkelijk is 't daar niet, door
de sterke vernauwing bij de brug, om de noodige
zwaai te maken, en 't kost den schippers alle inspan
ning om er goedschiks door te komeD. Beschadigen
zo de brug, dan kunnen ze dokken.
Welnu* zeker om 't den schipper wat gemakkelijker
te maken, lag er weer precies tegenover 't gat een
houtvlet gemeerd, 't Kon niet anders, of 't schip
liep er op.
De schipper brommen, f51.havengeld betalen, en
dan kun je nog niet varen
De brugwachters zeggen in zoo'n geval maar niets
meer. Ze weten 't reeds al te goed: him klagen is
kloppen aan doovemansdeur.
De havenmeester heeft gelast de havenmeester is
het hoofd en „eigenaardigheden" van deze soort doen
zich herhaaldelijk voor, zonder dat het onzen hoogen
haven-autoriteit belieft z'n „koers" te wijzigen.
Wanneer zal men er eens over gaan denken, dezen
adelaar wat te kortwieken? Of is ook de heer Brants
een tè groot bewonderaar van het hoogste havengezag?
Ben anatomische terechtwijzing. „Mijn
heer de Commies!" zegt de Directeur, „ik heb voor
verschillende tekortkomingen dikwijls mijn oog gesloten,
Dinsdag 6 Maart spreekt Priester Van den Brink