Werft abonnees op DE MOEEB
25 cent per 3 maanden
Ditjes en datjes.
Uit ons Vereenigingsleven.
Vlaardingsche IJzerkoekjes.
weinig van. De andere partijen hielden zich uitstekend.
Toen kreeg de eerste spreker, L M. Hermans van
Rotterdam het woord, die in het kort de beteekenis
van het 1-Meifeest uiteenzette.
Groote aandacht, en telkens herhaald applaus was
de dank der feestgenooten.
Ook de tweede spreker, Dr. J. van Leeuwen, die na
de pauze het woord voerde, verklaarde meer in het
bijzonder het Meifeest in verband met de toestanden in
onze woonplaats.
Als bij den eersten spreker was er gedurende de rede
groote aandacht, doodsche stilte, en aan het eind een
donderend applaus.
En daartusschen in hoorden we Kunst en Strijd, ook
Excelsior, en niet het minst onze partijgenoot-voordrager
Sauvlet van Rotterdam, op een eigenaardige wijze door
Hermans bij het aanwezige publiek geïntroduceerd.
Sauvlet bracht meermalen door zijn geestige voor
drachten de lachspieren in beweging, en moest telkens
nog een toegift laten hooren. Dat is zekerons Meifeest
heeft het vorige verre overtroffen, het volgende jaar,
herinnerde Dr. van Leeuwen, hebben wij dit feest in
een eigen gebouw, met veel meer ruimte, en dit zal
dan tevens blijken, weer gauw te klein te zijn. We zijn
nu uit Constantia'gegroeid, over vijf jaar zal het gebouw
aan de Vischmarkt niet over voldoende ruimte meer
beschikken. Daarvoor zullen wij wel zorgen. De collecte
voor de stakende steenbakkers te Wageningen bracht
op f 12.01, welk bedrag aan den penningmeester van
den W. B. B. is verzonden.
En nu, Schiedamsche arbeiders en arbeidstersHet
Meifeest is uitstekend in alle opzichten geslaagd, heeft u
aangename oogenblikken gegeven, maar u ook een taak
opgelegd, een taak, die u niet altijd gemakkelijk zal
vallen, maar van u dikwijls veel strijd en moeite zal
eischen. Deinst dan niet af, maar gaat daar tegen in
Spant van nu af al uw krachten in, dat bij het volgende
Meifeest kan worden gezegdIn een groot aantal
fabrieken en werkplaatsen is de werktijd aanmerkelijk
ingekrompen, het loon daarentegen hetzelfde gebleven
of verhoogd.
Daar moet het heen. Aan u, arbeiders, daarvoor te
zorgenMet alle man aan 't werk
Yf anbetalers. De Nieuwe bevatte het volgende
bericht
Dat het aantal wanbetalers voor
deze gemeente, met een bevolking van 28.000 in
woners, ook groot is te noemen, blijkt wel uiteen
statistiek, die aangeeft 66 voor de personeele be
lasting en 59 voor de bedrijfsbelasting.
Op zichzelf zijn deze cijfers onschuldig, hè? Toch
leert men er al weer uit, wie de eigenlijke wanbetalers
zijn. Zooals men weet wordt de personeele belasting
geheven (voor Schiedam, behoorende, tot de 4e klasse)
van huizen met een jaarlijksche huurwaarde van f 82,50
d. i. f 1.75 per week. Men kan dus wel zeggen dat het
overgroote gedeelte der arbeiders in de belasting is
aangeslagen en op dat groote getal beteekenen 66
wanbetalers héél weinig.
Maar de bedrijfsbelasting betreft eerst hèn, die een
minimum salaris van f 650.— 's jaars of f 13.— per
week verdienen. De groote massa der arbeiders valt
dus niet onder de termen voor aanslag en het getal
van 59 wanbetalers is dus met recht hoog te noemen.
Temeer waar natuurlijk de méér-verdienenden (die in
bedrijfs-belasting zijn aangeslagen) gemakkelijker hun
aanslag kunnen voldoen dan een arme drommel die
van z'n armoedje ternauwernood in een huis van circa
f2.— per week kan wonen.
Dat echter juist de méérgegoeden aan belastiug-betalen
een broertje dood hebben, wisten we reeds sinds lang.
En nog onlangs werd ons van betrouwbare zijde mede
gedeeld dat onder degenen die hier ter stede de in-
komstem-belasting weten te ontduiken, o.a. een raadslid
behoort en een Mr. in de rechten
Als een arbeider probeert er van vrij te draaien,
heeft hij veel meer recht dan zulke meneeren.
Liduina-stlclitlng. Er zijn plannen om het
„ouwe vrouwenhuis" (zooals het meer gemakshalve
wordt genoemd, te verbouwen. Het gebouw heet te
klein en ook uit hygiënisch oogpunt is verbouwing noodig.
De Raad van Toezicht doet per circulaire een beroep
op de overbekende offervaardigheid van Schiedam's
katholieken, waarin gezegd wordt:
„Doch nu heeft de Bijz. Raad tevens het plan
om die verbouwing en vergrooting te doen
geschieden, dat er eene afdeeling aan verbonden
wordt, waarin ook mannen onder de nooit genoeg
te prijzen offervaardigheid der Eerw. Zusters
Dominicanessen, een onbekommerden ouden dag
kunnen doorbrengen en hun alzoo, na een vaak
bewogen leven eene gewenschte voorbereiding te
bezorgen, voor de groote reis naar de Eeuwigheid.
„Hoe bescheiden deze uitbreiding ook zal ge
schieden bouwen kost geld en veel geld. Een
bedrag van tusschen f 20.000 en f 25.000 zal voor
de uitvoering der reeds gemaakte plannen zeker
noodig zijn.
Of de katholieke arbeiders met veel geestdrift hun
penningske zullen ofleren, betwijfelen we. Zulk soort
stichtingen hebben voor den arbeider maar weinig aan
trekkelijks. Na een „vaak bewogen leven," d. w. z.
in zuiver Hollandrch, na een leven vol zorg en kommer,
van lijden en ontbering, trots harden arbeid ten bate
der kapitalisten, opgesloten te worden op z'n ouden dag
in een kazerne-aehtig gebouw, gedrild te worden op
z'n oude dag als soldaten, levende onder tuchtregle-
menten enz., gescheiden van hen met wie men altijd
samenleefde zouden we daarnaar kunnen hunkeren
Och kom zelfs de „nooit genoeg te prijzen offer
vaardigheid der Eerw.' Zusters Dominicanessen", onder
wiens commando men dagelijks de marschen naar de
resp. kerken maken moet, kan de sympathie er niet
voor verhoogen.
Zulke stichtingen blijven staan als zoovele aanklach
ten tegen het uitsluiting-systeem waaronder de arbei
dende klasse heeft. Zoo ze gesteund moeten worden,
laten de h.h. uitzuigers het doen als zoenoffer voor
hetgeen zij (of hun klasse) tegen de verpleegden mis
dreven hebben.
„Apollo." Onze stearine-kaarsenfabriek levert
altijd nog maar een zoet winstje op aan H.H. aandeel
houders. Over 1905 wordt maar weer een dividend
nitjekeerd van 16 pCt.
Dit is nu wel niet veeler is wel eens 26 pCt. en
meer uitgekeerd, maar 16 j-Ct. is toch ook nog niet
te versmaden, Te rekenen naar hetgeen de heeren
aandeelhouders er voor verrichten
Wie bezorgen die nietsnutters dat winstje
Miliciensbond. De afdeeling Schiedam van
dezen bond hield Zaterdagavond een openbare verga
dering in Het Volkshuis, waarin Ter Laan het huidige
militaire stelsel bekritiseerde en het doel en streven
van den bond uiteenzette.
Hij werd met aandacht gevolgd en vooral de uiteen
zetting der landweerwet had aller belangstelling.
Een tweetal aanwezigen stelden eenige vragen, de
vrijstelling en vergoeding voor landweermannen betref
fende, die door den spreker uitvoerig werden beantwoord.
Jammer schenen de heeren van de katholieke mili-
ciensvereeniging alhier de vergadering vergeten te zijn,
anders zouden zij stellig wel eens gekomen zijn om
tegenover Ter Laan het groote nut eener speciaal
katholieke vereeniging, die hetzelfde doel heeft als een
centrale, te betoogen. Maar d'r was er weer eens geen
één aanwezig.
Het resultaat der vergadering was heel mooi18
aanwezigen meldden zich voor het lidmaatschap aan.
Moge het allen blijvende en goede, bewuste strijders
worden Er is op het gebied van den Miliciensbond
heel veel te doen
Een openbare vergadering met gesloten
deuren. Zondagavond had in „Het Volkshuis" de
per strooibiljet aangekondigde openbare vergadering
plaats van de kaarsenmakersvereeniging van „Apollo,"
waarin de heer A. Blommesteijn als spreker optrad.
Voor deze openbare vergadering werd alleen toegang
verleend aan hen die op „Apollo" werkzaam zijn
anderen werden zorgvuldig geweerd. Ook de pers mocht
op deze openbare vergadering op bevel van den spreker
zelve niet komen.
De heer Blommesteijn wilde het terrein blijkbaar
geheel „vrij" hebben om z'n kunsten te vertoonen.
Ex-lid der S. D. A. P. heeft hij thans een korten tijd
verkeerd in de kringen van den R. K. Volksbond en
de daar heerschende gewoonten happig overgenomen
om, nu hij vereeniginkie op z'n eigen houfje speelt,
deze in praktijk te brengen.
Niemand denkt er intusschen nog aan dit heerschap
ernstig te nemen al vind hij zichzelf nóg zoo voor
naam. Voornaam genoeg om de noodige gekheid over
de S. D. A. P. te verkoopen, de Bestuurdersbond voor
„niet-bestaande" te verklaren enz. enz. De Russische
revolutie en al kwam te berde, waarvan de geachte
spreker wel niet veel weten zal.
En dat was nu een „propaganda-rede" voor de
kaarsenmakers-vereeniging't Is om te gieren!
Indien werkelijk de kaarsenmakers-vereen, gezonde
koppen telt, dan zullen deze er toch wel eens over
denken of ze deze „autoriteit" op het gebied van vak
organisatie nu nog langer zullen volgen of dat ze den
man maar moeten laten tollen.
En indien hij zelf meent te moeten spreken over de
S- D- A. P. of den Bestuurdersbond, laat hij dan zooveel
eerlijkheid betrachten om den aangevallenen gelegenheid
te geven zich te verdedigen, indien zij zulks noodig
achten. Wat hij nu doet is absoluut niets meer dan
kinderwerk. 4
We opperen slechts de vraag of 't „Volkshuis" haar
lokalen voor zulke dompers-praktijken leenen mag.
Solidariteit. Een mooi stukje klasse-solidariteit
is verleden week hier afgespeeld.
Een werkman aan de „suikerraffinaderij" was door
langdurige ziekte der vrouw in gebreke gebleven zijn
hoofdelijken omslag te voldoen.
De strenge arm der wet verplichtte den patroon dit
op den man zijn loon te verkorten. De patroon besloot
het bedrag, ruim f 10.in drieën in te houden, dus
moest de man (vader van een groot gezin) ruim x/t van
zjjn weekloon missen. Natuurlijk kwam dit ter oo're van
zijn medearbeiders.
Deze hielden een collecte onder elkander, met het
gevolg, dat het verschuldigde bijna bij elkander gebracht
werd.
Welk een tegenstelling. Een patroon die meent dat
een arbeider van zijn schamel loon nog wel ruim een
vierde kan missen, en die arbeiders, van hun zuur ver
diende penningen nog wat afstaande, om een kameraad
toch te helpen, dat ten minste het bestaande tekort nog
niet grooter werd.
Zoo wordt de belastingschroef aangedraaid om u,
arbeiders straks met cijfers te komen aantoonen, dat de
volkswelvaart toeneemt.
Aan u allen de taak bij de a. s. verkiezing te laten
zien dat gij een betere regeling der plaatselijke belas
tingen wil.
Grievend en onkiesch. Met het onderschrift
dat de redactie onder het ingezonden stukje van den
heer A. Hoogerwerf (zie vorige week „Moker") plaatste,
gaan wij volkomen akkoord. Dus hebben wij daar niets
meer aan toe te voegen.
En ware het niet dat in des heeren Hoogerwerf's
stukje ons de laatste zinsneden getroffen hadden, we
waren thans niet meer op de zaak teruggekomen. Hij
schrijft toch:
„Men kan toch niet eindeloos met verworpen voor
stellen komen, al is het dan in anderen vorm,-dat is
in mijn oog grievend en onkiesch".
Eerljjk gezegd, dat zulks door hèm gezegd wordt,
valt ons tegen.
Waarde Hoogerwerf, laat u niet te gauw leiden door
de gedachte, dat ge den heeren grieven zult door het
steeds opnieuw indienen van dezelfde voorstellen. Zulk
een standpunt is voor een arbeidersafgevaardigde en
als zoodanig zult ook gij u zeker toch wel beschouwen
op den duur onhoudbaar.
Zijn de heeren zoo afkeerig om den arbeiders te
grieven We weten allemaal wel beter. De geschiede
nis in ons parlement, in tal van gemeenteraden, en den
laatsten tijd niet het minst in onzen gemeenteraad,
geeft een schat van gegevens hoe de heeren over ons
denken en handelen.
Laten we enkel maar uit de discussie's over den
hoofdelijken omslag, de redeneering van een der raads
leden bij den kop vatten, die uit ging rekenen hoeveel
geld de gemeente aan verlichting uitgaf en tot de
conclusie kwam, dat hoofdelijk omgeslagen, des arbei
ders belasting ternauwernood toereikend was zijn aandeel
in de verlichting te dekken
En zulk een redeneering wordt dan met het ern
stigste gezicht ter wereld in een openbare raadszitting
te berde gebracht
Maar elk arbeider die geleerd heeft na te denken,
die weet, maar bovenal voelt hoe zijn armoe-bestaan
hem en den zijnen onthoudt, waar hij als mensch recht
op heeft, die krimpt van pijn ineen alsof een zweepslag
hem zijn rug gestriemd heeft, als een raadslid zóó
cynisch zulke „argumenten" ten beste geeft. Argumen
ten die alleen dienst moeten doen om hun eigen brand
kast gevuld te laten, ten bate der werkers.
En tegenover zulke heeren, die altijd en bij voort
during, wanneer er arbeidersbelangen op 't spel staan,
ons niet alleen grievend en onkiesch" bestrijden
maar bovendien cynisch behandelen, tegenover zulke
heeren zou men zich in acht moeten nemen om hen
vooral toch niet te grieven of' onkiesch te zijn
Neen, nogmuals, de redactie zei het zoo juist, daar
moet de houding van een arbeiders-afgevaardigde de
meest onverzoenlijke zijn.
Ons Meifeest. De door de afd. Vlaardingen
van de S.D.A.P. en de kiesvereeniging „Volksbelang"
belegde openbare feestavond op j.l. Maandag was best
bezocht. En tot onze voldoening zagen we ook een
aantal vrouwen onder de aanwezigen. De voorzitter
opende met een toepasselijk woord de vergadering, zijn
leedwezen echter betuigende dat ook onze Vlaardingsche
vakvereenigingen hedenavond niet mee demonstreerden.
Spr. hoopte dat een volgend jaar zij ook in deze zouden
weten waar hun plaats was als strijdende organisaties.
Bergmeijer, met applaus begroet, 'hield op de bekende
gronden een pleidooi voor den achturendag, in het licht
stellend het enorm belang dat het proletariaat heeftin
de verwezenlijking van dien eisch. Maar om den wet
telijk achturendag te verkrijgen is noodig dat we het
algemeen kiesrecht hebben.
Om dit duidelijk te maken gebruikte de spr. een
aardig beeld. Hij vergeleek n.l. de beide eischen, acht
urendag en algemeen kiesrecht, bij een bijl, waarvan
de eerste eisch het scherpe staal beduidde, terwijl de