Parlementaire Kroniek
Uit de Vakbeweging.
Ditjes en Datjes.
langer tijd spaak loopen moest; als De Moker beweert
dat er achter de schermen (in de afdeelings-vergade-
ringen) meer is afgespeeld dan men het publiek durft
vertoonen dan liegt of overdrijft De Moker.
Daarom zullen we het de boven alle verdenking staande
Nieuwe Sckied. Courant laten vertellen.
In een driestar-artikel (de bedoeling van een driestar
is ons altijd nog onbekend is 't soms een geheim
teeken van de Kuijper-orde lezen we o. m.
En nu ook hij heengaat, dringt zich de vraag op,
wat de reden van zijn politiek verscheiden is. Zeker
is die alleen in persoonlijke overwegingen te zoeken.
En zouden wij dan zoover van de waarheid zijn als
wij meenen, dat de heer Visser zelf begrijpt, dat
voor de hoogste leiding van gemeentewerken vooral
in onzen tijd een grootere kracht vereischt wordt
dan een man in de zestiger jaren, wiens gezondheid
te wenschen overlaat, vermag te geven Er schijnen
toch bij gemeentewerken en niet bij gemeente
werken uitsluitend wel eenige misbruiken te
bestaan. In een der sectiën van het begrootings-
onderzoek moeten die nog al kennelijk in 't licht
gesteld zijn en op de noodzakelijkheid daarin te
voorzien, nadrukkelijk zijn gewezen.
Indien men nu maar tusschen de regels wil doorlezen
Wie hem vervangen zal?
Dat is de groote vraag die velen nog bezig houdt.
De Sch. Crt. trachtte op grond van een uitlating van
de Nieuwe ter gelegenheid van de burgemeesters-benoe
ming het recht te betoogen, dat de plaats gelaten worden
zal aan een der leden van de linksche groep. In dat
geval zou de heer van Westendorp wel de uitverkorene
moeten zijn.
Of onze klerikale meerderheid in den raad zich echter
zóó royaal toonen zal? 't Valt te betwijfelen. Temeer
waar ze meermalen toonde den heer van Westendorp
niet te kunnen zetten.
Maar als ze een van d'r eigen luidjes nemen wil
wie moet 't zijn?
De Nieuwe ontwijkt den aandrang van de Sch. Crt.
om eenig recht der linksche partij op den zetel te
erkennen. Maar blijkbaar gevoelt ze ook de moeilijkheid
om uit eigen kring een geschikt kandidaat te vinden.
Ze antwoordt
Voor alles komt 't er op aan een eerlijk, recht
schapen, plichtbewust en bekwaam man tot wethouder
te kiezen, niet een van het ouden regenten-type,
die het nepotisme doet bovendrijven en met bijzon
dere bevoorrechting persoonlijke oogmerken nastreeft
maar een man, die het recht voor allen doet gelden
en zich eerlijk, loyaal, zoowel tegenover tegen- als
medestanders weet te betoonen. Zulk een wet
houder alleen is in onze gemeente met hare zeer
gemengde bevolking op zijn plaats. Hij kan, tot
welke richting jook behoorend, aller vertrouwen
winnen, zich door allen, van welke ordelievende
richting of partij ook, doen achten.
't Komt ons voor dat de eenige vraag zal zijn of
men 't aandurft, ook de derde wethoudersplaats door
een katholiek te doen bezetten. Want van katholieke
zijde is men steeds trouw aan de leus: ,,Neem wat je
krijgen kan" en zal men gerust naast iemand als de
heer Piet Lagerwey een man als A. C. A. Nolet of
misschien zelfs Mr. Jansen zetten, terwijl ten slotte"
bakker Smit de pretentie nog wel bezit in aanmerking
te willen komen.
Maar de anti's' zullen 't niet willen. Wel vriendschap
met Rome, maar niet al te innig
Van hiin zijde iemand te zoeken waarmede men voor
den dag kan komen, gaat ook niet. Een man als Van
der Velden zal men niet durven aanwijzen om een half
ontredderd schip in de haven te brengen.
En toch wie weet!
Laten we 't afwachten. Volgende week zal de benoe
ming plaats hebben.
Wie 't worden zal, laat ons vrij koud. De man, die
er behoorde; de man wiens beleid getuigen zou, gron
dige kennis op sociaal gebied te bezitten de man, die
bewijzen zou behoorlijk van z'n tijd op de hoogte te
zijn, welke ook eischen stelt voor de gemeente-huishou
ding, is -o.i. nóch bij de liberalen, nóch bij klerikalen
te vinden.
Vragendag.
De Tweede Kamer heeft onlangs de nieuwe manier,
ingesteld om haar leden gelegenheid te geven omtrent
belangrijke zaken die aan de orde van den dag zijn,
den minister in het openbaar inlichtingen te vragen,
zoodat ook de natie wordt ingelicht. Debat wordt
daarbij niet toegelaten. Het is vraag en antwoord, zon
der meer. Van die gelegenheid maakten twee onzer
partijgenooten voor het eerst gebruik.
Schaper vroeg inlichtingen over de Maastrichtsche
kwestie, men weet wat dat is. Er was een Koninklijk
besluit dat op grond jj van de Arbeidswet, verbood in
aardewerkfabrieken vrouwen bij het vernisgeven te laten
werken. Want in dat vernis zit lood, en dat lood ver
giftigt binnen korteren of langeren tijd ieder die er ge
regeld mee in aanraking komt.
Nu is men in Nederland nog niet zoo ver met sociale
wetgeving om dezen moord op medemenschen geheel
te verbieden. Het gaat langzaam in ons goede land en
de mannen lieten het koninklijk besluit onbeschermd,
maar de fabrikanten 'wilden zelfs de vrouwen niet be-
schermd zien en zeiden per adres tot den minister als
gij uw koninklijk besluit uitvoert, sluiten wij onze fa
brieken.
Schaper vroeg nu in hoofdzaakMogen wij vertrouwen
dat de minister niet wijkt voor deze bedreiging?
Minister Veegens antwoordde nog al stevig. Ik laat
mij niet bang maken, de geschreven bedreiging dezer
heeren leg ik naast mij neer en de mondelinge wensch
ik niet aan te hooren.
Van Kol was de tweede vrager. Hij vroeg inlichtingen
over de knoeierij in Indië.
Te Enschedé
neemt de strijd groote afmetingen aan. De 30 „vrije"
stakers van de „Bamshoeve" blijken niet geneigd de
staking op te geven en de fabrikantenvereeniging heeft
bekend gemaakt, dat de fabrieken vier dagen per week
zullen gesloten worden, totdat bij tijd en wijle het geschil
zou zijn opgelost tenzij de heeren het noodig moch
ten achten hun fabrieken tot dien maar heelemaal ge
sloten te houden.
Dat beteekent dus voor de ruim 7000 Enschedésche
textielarbeiders met hun gezinnen aan den honger te zijn
prijsgegeven, zoolang het den heeren gelieft.
De textielarbeidersbonden de Eendracht" en „Unitas"
zullen echter het verloop der zaak niet leidelijk blijven
aanzien, maar positief moeten optreden. In de naaste
toekomst is dus een economisch conflict te wachten
als ons land in jaren niet heeft gezien. Te vermelden
valt nog, dat een onderkruiper, die met zijn fairiilie op
de „Bamshoeve" het werk der stakers wilde opnemen
na een dag werken op hardhandige wijze van dat voor
nemen is afgebracht.
Te Leiden
duurt de timmerliedenstaking nog altijd voort. De dag
nadert, waarop de patroons hun nieuwe regeling van
arbeidsvoorwaarden zullen bekend maken. Zij is reeds
door een commissie ontworpen. Het lukt den stakers
goed alle onderkruipers te weren.
Strijd in Engeland.
Een verzoek om loonsverhooging gedaan door de ke-
telmakers-vereeniging in het Schotsche gebied dat grenst
aan de Clyde, is door de werkgevers zonder eenigen om
haal van de hand gewezen en bovendien elk overleg met
hun geweigerd om tot een overeenkomst te geraken,
waardoor een werkstaking vermeden zou kunnen worden.
De vereeniging heeft 50.000 leden en een reserve
fonds van f 4.200.000. Zes a zeven duizend werklieden
hebben het werk gestaakt. Het zijn geen vervaardigers
van ketels voor stoomschepen, maar van klinkers, plaat
leggers en naadstoppers. Door het neerleggen van het
werk zullen spoedig andere takken van het scheeps
bouwbedrijf moeten ophouden. In Paisly Glasgow en in
Glasgow zelf is dit reeds het geval, want in eerstge
noemde plaats moeten de machinebouwers en schrijn
werkers, in Glasgow de scheepstimmerlieden het werk
neer leggen.
De werkgevers verklaren hoe het ook gaat, de eischen
niet in te willigen, dit met het oog op de vooruitzichten
van het werk. De laatste negen maanden leverden zij
echter meer werk af dan ooit geschiedde.
De stukwerkers vroegen een verhooging van 5 procent,
de op vast geld werkenden van f 0.90 per week. In
1903 en 1904 moesten de arbeiders een loonsverlaging
van 5 procent zich laten welgevallen.
In December van het vorige jaar stelden zij reeds hun
eisch, maar de patroons hebben hun tot nu toe aan
het lijntje gehouden.
Naar de algemeene secretaris van de ketelmakersver-
eeniging verklaart, wordt dit een felle strijd.
Door den secretaris der Schotsche mijnwerkersfederatie
is aan die. der mijneigenaars-associatie een schrijven ge
zonden om voor ongeveer 80.000 mijnwerkers een ver
hooging van loon van 121/^ procent. Tevens werd het
verzoek gedaan om een verzoeningraad voor het Schotsch
mijnbedrijf bij een te roepen.
28.000 mijnwerkers van Zuid-Wales hebben tegen 1
November het arbeids-contract opgezegd, om de onge
organiseerde mijnwerkers in dit gebied te noodzaken tot
toetreding als lid van de organisatie. Door hen persoon
lijke bezoeken te brengen, zullen zij daartoe worden aan
gespoord.
Exelsior. De Zangvereeniging vergadert a.s.
Donderdag, 's avonds 8 uur in „Constantia."
Voor nadere bijzonderheden verwijzen wij naar ach
terstaande advertentie.
Een vergadering. De afdeeling Schiedam van
den Bond van Nederlandsche Onderwijzers hield j.l. Za
terdag een openbare vergadering, die behalve door een
betrekkelijk groot aantal onderwijzers en onderwijzeres
sen, ook werd bijgewoond door het raadslid, den heer
Goukaen den schoolopziener, den heer J. van der
Laan. Als spreker trad op de heer F. L. Ossendorp,
als voorzitter van dien Bond, met het onderwerp
De onderwijzers hebben recht op een behoorlijk salaris.
Waar aan ongeveer alles in Schiedam een luchtje is,
daar spreekt het van zelf, dat de salariëering der onder
wijzers heel wat te wenschen overlaat. De mannen, die
de macht hebben, in den treurigen toestand verandering
en verbetering aan te brengen de raadsleden ont
braken op één na op het appel. Zelfs had het meeren-
deel niet eens de moeite genomen, bericht van verhin
dering te geven. Wijst dit op een totale absentie van
belangstelling, of moet men dit beschouwen als een be
wijs, dat de raadsleden reeds lang van de rechten der
onderwijzers op de hoogte zijn Wij hopen voor de be
trokken ambtenaren het laatste. Maar
Kerk en geldzak. In de Zondagsbode leest
men 't volgend bericht
Het college van Diakenen bericht hierbij ont
vangen te hebben van de Naamlooze Vennootschap
„Eerste Schiedamsche Begrafenis vereeniging" alhier,
een bedrag van f 250.
Een vermeerderd gebruik maken van genoemde
vereeniging bij voorkomend overlijden, maakte dat
zij deze uitkeering overeenkomstig contract van
Juni 1904 kon doen.
Dat dit bedrag de kas van het college zeer ten
goede komt, zal wel niet behoeven verzekerd te
worden, en dat de belangen der armen ook langs
dezen weg, dat is, door het gebruik maken van
genoemde vereeniging, voortdurend in het oog mogen
worden gehouden, is de Wensch van het college.
Die dankbare Diakenen zijn toch óf uiterst onnoozele
halzen - óf kapitalisten handlangers van de meest
echte soort. Die gaan reclame maken voor een onder
neming, welke geheel aan zuiver ongeloovige kapitalisten
toebehoort, die allereerst ten doel hebben winst te maken
voor zichzelf maar de vriendelijke reclame der Dia
kenen (die hun zeker ten goede komt,) toch wel willen
beloonen met een jodenfooi voor de armen.
In 't beste geval blijkt hieruit, dat de Diakenen van
onze Ned. Herv. Kerk niet snugger genoeg zijn om wat
verder te kijken dan hun neus lang is maar óók kan
't zijn, dat ze met volle bewustzijn hun kerkelijk gezag
in dienst stellen van den geldzak.
Dat zou erger wezen voor de leiders eener orthodoxe
gemeente 1
Veiligheid voor Brandersknechts. Naar
verluidt, zou dezer dagen in de branderij van de firma
H. J. Co. aan de Noordvest een ruwketel zijn ge
sprongen, zonder dat daarbij ongelukken hebben plaats
gehad.
Nieuws is dit heelemaal nietvóóral niet dat 't in de
branderij van den heer H(erman) J(ansen) gebeurde
er zijn nog heel wat ruwketels in gebruik, die ieder
oogenblik kunnen barsten en 'hun kokenden inhoud
uitbraken, maar toch, met alle mogelijke primitieve
middelen opgelapt, gestookt worden.
Controle op ruwketels bescherming van den
brandersknecht, 't wordt schijnbaar nog geheel over-
tollig geacht.
Hervormde Aardappelen. We hebben onlangs
aanmerking gemaakt op een aanbesteding door het
Bestuur der St. Vincentius-vereeniging uitgeschreven,
waaraan alleen katholieke aannemers mochten deelnemen.
Niet alleen echter van katholieke zijde past men die
dwaze methode toe. Althans dezer dagen kon men in
de Sch. Crt. een advertentie lezen van de regenten van
het weeshuis der Hervormden alhier, die „onder di Lid
maten dier gezindte aanbesteden zullen de levering van
110 Hectoliter Aardappelen."
Gewone menschen zouden zeggen heb je aardappe
len noodig, zoek dan een leverancier die ze levert van
goede kwaliteit tegen billijken prijs dat is het ver
standigste.
Neen, zeggen de religieuse partijen de leverancier
is hoofdzaak, de leverantie bijzaak 1
Oftewel de logika op z'n kop.
Onmogelijk? Als een staaltje van zelfstandig
beleid aan onze gemeente ter eere van den afgetre
den wethouder Visser 1 mompelt men, dat bij gele
genheid van de komst van burgemeester Brants op het
stadhuis alhier een W. C. (privaat) is gemaakt, met
buitenlandsche tegeltjes versierd enz., dat het bagatelle
tje van f 1200.— heeft gekost!
Als men 't zoo gewoon hoort vertellen, zou men zeg
gen dat zoo'n verkwisting onmogelijk is. En' toch moet
het waar zijn 1
Coalitie-vrinden. »De Stem des Volks« geeft met
een paar volzinnetjes aan, hoe de Katholieke Spoorweg
organisatie staat tegenover de Protestantsche dito.
Wij lezen daar
„Vooruit", het blad der vereeniging „Recht en
Plicht" van Pater Weijers schrijft
Een nieuwe bestrijder. Ja hoor, een nieuwen te
genstander hebben we en een goeden ook. Een,
waarvan je voelt, als hij je bestrijdt, dat ge op den
rechten weg zijt. Een, die ge met een voetschop
wel een paar honderd kilometer ver van je af zoudt
kunnen doen vliegen, maar die je spaart omdat je
zoo'n lol van zijn bestrijding hebt."
Bedoeld wordt hier .„Het Seinlicht", Protestantsch
spoorwegblad onder redactie van De Waal Malefijt,
Huizinga e. a.
Hoort hoe lieflijk de politieke bondgenooten elkaar te
lijf gaan, als „Vooruit" zegt
i>
