No. 36.
ZATERDAG 3 November 1906.
6e Jaargang.
Oe aanstaande gemeenteraadsverkiezing.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaaldemokratische Arbeiderspartij.
het bezit der Redactie zijn.
Stnkken voor 't eerstvolgend
Afdeelingsnieuws.
Dr. J. van Leeuwen.
Vlaardingen.
Propaganda.
Majoor Visser af!
nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in
Onze Hansworst.
Kinderkleeding en -Voeding.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal f Mj vooruithetaling.
franco per post 30 cent j
Losse nummers 2 cent.
Het bestuur van de afdeeling der S. D. A. P. heeft in
lijn Dinsdag j. 1. gehouden vergadering na nauwgezet
onderzoek de overtuiging gekregen, dat de beweringen
van W. Rooijers ten opzichte van den redacteur van
ie Moker naar aanleiding van het ingezonden stuk van
„Een arbeider" in het laatste nummer niet juist zijn,
en de houding van W. Roojjers in deze niet korrekt
is geweest.
Aangezien W. Roojjers geweigerd heeft, zijn monde
linge verklaringen schriftelijk te bevestigen, atht het
bestuur zich tot deze verklaring verplicht.
A. de Wit.
W. Hoek.
A. As.
M. J. van Dijk.
Door het bestuur der afdeeling is voor de viering
van het St. Nicolaasfeest een commissie gevormd, die
tot voorzitter heeft gekozen: M. J. van Dijk en tot
secretaresse-penningmeesteresseMej. Verdijsseldonk,
Dwarsstraat 60.
Aan het laatste adres kan dus ieder, die veel of weinig,
liefst veel, voor de kleinen over heeft, zijn gave offeren.
Ook zal iederen Zondagavond van acht tot tien uur
de commissie in „Constantia" zitting hebben tot het in
ontvangst nemen van giften.
Ieder aan het werk om de taak der commissie zooveel
mogelijk te vergemakkelijken
Eiken Zaterdag is dit blad verkrijgbaar
Oosterdwarsstraat 27.
Vlaardingers Knipt dit berichtje uit en bewaart het,
waar ge het geregeld en telkens kunt lezen en herlezen
Maakt propaganda voor dit blad, De Moker, dat ook
in uw belang werkt!
De brochurenhandel onzer partij heeft een serie ge-
schriftjes uitgegeven als „Losse Blaadjes," waarop we
in 't bizonder de aandacht willen vestigen.
Ze zjjn bedoeld voor de allereerste propaganda en
daarvoor ook uitnemend geschikt. Allereerst omdat ze
goedkoop zijn. Per stuk 1 cent, per 100 ex. f 0.90,
300 ex. f 2.50, 500 ex. f 4.—, 1000 ex. f 7.—, elke
honderd meer f 0.70. Men kan ze dus gemakkeljjk
gratis verspreiden en vooral vbor propagandaclubs,
welke aan huisbezoek doen, zoo ook voor de afdeelingen
van „Het roode Licht", voorziet deze uitgave in een
lang en sterk gevoelde behoefte.
Ze zijn in traktaatjes-vorm uitgegeven; van boven
versierd met een toepasselijk prentje.
No. 1 is: Met eere gewerkt; No. 2: Een verloren
Leven; No. 3: Nog niet te laat; No. 4: Een kerst
avond; No. 5: De groote erfenis.
Ofschoon allen de moeite van het lezen overwaard
zijn, hebben we van „Een Kerstavond" en „Nog niet
te laat" den besten indruk gekregen. Vooral het laatst
genoemde moet in onze omgeving druk verspreid worden,
niet het minst onder de vrouwen.
Kom, helpen we allen de propaganda onzer beginselen
levorderen, nu we van zoo goede amunitie voorzien zijn.
De heer Visser heeft thans ook ontslag genomen als
lid van den gemeenteraad.
De „slag" komt evenmin „onverwacht" als dat ze
zwaar" zou kunnen zijn. In ons no. van 29 September
1.1. voorspelden we reeds dat de heer Visser ook a's
raadsHd wel een „eervolle" aftocht zoeken zou, alvorens
de verkiezing van 1907 daar is. En onze profetie ;s
reeds vervuld.
We kunnen ons niet voorstellen, dat er iemand ;n
Schiedam te vinden is, die de aftocht van den heer
Visser betreurt. Integendeel, zéér velen zullen hem met
het grootste genoegen op non-aktief zien gaan.
Aarts-konservatief als hij 's aangelegd, was hij als
„politicus" in den raad voor z'n vrienden een dik raadsel,
waarvan ze zelf absoluut niet wisten te zeggen bij
eenigerlei kwestie of ze 'm „rijk" of „kwijt" waren.
En in 't algemeen was hij in den raad en in de geheele
gemeente-huishouding voor alles wat maar 'n weinig
demokratisch getint was, een groote sta-in-den-weg.
tureau van Bedaktie en Administratie
Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat.
Spreekuur voor de Redactie
's Woensdagsavonds van 7y28y2 uur.
Hij had zeker goed gedaan, reeds jaren en jaren
terug te begrijpen, dat z'n tijd voorbij was. Dat star-
conservatisme, in hém verpersoonlijkt, heeft nu een
maal geen beweeg-ru'mte meer.
Met het vertrek van den heer Visser is het ultra
conservatieve element in onzen raad weer belangrijk
verzwakt. D'r vallen zoo nog al eens klappen in dien
hoek we denken aan ons aller „vriend" Kees Klein
en den heer P. Jansen, die in de laatste jaren sneuvel
den. En, al weten we dat er nog méér te doen is, dat
er nog méérdere leden van onze vroedschap zijn jdie er
evenmin behooren als een der thans uitgeworpenen, we
zjjn dankbaar, het ónze te hebben kunnen bjjdragen,
door een stevige kritiek op hun daden, menschen als
de heer Visser het bekleeden van openbare betrekkingen
oomogeljjk te hebben kunnen maken.
Voor héél de conservatieve garde luidt het commando
ingerukt, marschEn zelfs onze schutterij-majoor had
het bevel te gehoorzamen.
De heer Visser had zitting voor district III. We
krjjgen daar dus binnenkort een verkiezing. Mocht het
eens een frissche, principiëele strijd worden!
Met een enkel woord, zonder te willen vooruitloopen
op de beslissing, die onze afdeeling aanstaanden Donder
dag zal nemen, willen wjj wjjzen op de beteekenis der
gemeenteraadsverkiezing in distrikt III. In dat distrikt
hebben noch de kerkdijken noch de liberalen een vol
strekte meerderheid meer. De sociaal-demokratische
stemmen beslissen daar. Voor beide burgerlijke par
tijen is dit een reden om bij hun candidaatstelHng daar
rekening mee te houden.
Maar ook om een andere reden is deze verkiezing
van belang. Om namelijk eens krachtig te wijzen op
het verregaande wanbeheer onzer gemeente, waarvan
beide burgerlijke partijen even erg schuld zijn, en op de
schandelijke lasten die zjj samen op de schouders van
den kleinen man hebben gelegd. Onder den Jeruël-
burgemeester, dien wij thans hebben, is dat er niet
beter op geworden. En de liberalen begingen boven
dien de stommiteit, om een der hunnen heelemaal alleen
in dien rommel in te dringen en daardoor mede de
verantwoordelijkheid voor den gang van zaken op zich
te nemen.
Het wordt tijd dat er eens andere stemmen in den
gemeenteraad weerklinken.
De laatste weken is de Nieuwe er weer op uit bok-
kesprongen te maken. Ze heeft weer zooiets van hoofd-
artikel-graag-koorls. Ze zal d'r warempel nog reis in
blijven, de arme ziel.
Natuurlijk gaat 't onder De sterretjes kan de
Nieuwe (vooral nadat de oüe den draak met d'r ver
waandheid gestoken heeftniet meer missen.
'tls niet altijd de moeite waard, de besterde wijs
heden van de Nieuwe te bespreken, maar Zaterdag
avond had ze toch weer 'n hoofdartikel van 'n goeie
kolom, waaruit we kuriositeitshalve enkele bloempjes
willen plukken.
't Handelt over de verkiezing te Leiden.
De zege, door de verbonden christelijke partijen
te Leiden behaald, is dus zoo beslist mogelijk. Zij
stelt ver in de schaduw al de liberale victories,
daar op het kantje af vroeger behaald. Draagt tot
die zege ook veel bij de persoon van den gekozen
candidaat, een, die het Leidsch Atheen alle eer
aandoet, toch is 't vooral het christelijk beginsel,
waaraan bij den stembusstrijd in de Sleutelstad de
overwinning is gebleven. De massa dier kiezers,
die steeds christelijk denkt en gevoelt, kan wel
voor een oogenbük door valsche leuzen worden
misleid, maar op den duur komt toch het gezond
verstand weer boven en erkent men aan welke
zijde de zwaarwichtige belangen van La id eu Volk
't meest veilig zijn.
En dan volgt wat fl'kflooierij van den heer de Visser,
de „beginselvaste, vrijheidslievende man", zooals-i wordt
voorgesteld, om kwijlend van zatheid bij zooveel lekkers
als de stembus-overwinr:ng te Leiden, aldus te ein
digen
O stembus, hoe verrassend, hoe onmeedoogend
d:kwijls, i zijn uw uitsprakenNauwelijks een jaar
geleden gaaft. gij onzen feilen tegenstanders een
schijn-meerderheid en nu bezorgt gjj onzen broe
deren de zege. Van Gorinchem gloorde reeds de
dageraad en nu beschijnt ons het zonnelicht der-
victorie, een victorie, die schrik en ontsteltenis
brengt in het liberale kamp, maar den getrouwen
in het christelijk heir staalt en sterkt voor den
komenden strijd, den levenskamp om 's Lands
hoogste goed in het gouden licht van christendom
en historie. Gorkum ontzet, Leiden óezet, dat geeft
ons moed en vertrouwen. Van de hoogte van het
Leidsch Atheen zien bijna drieduizend getrouwen
op ons neer en roepen ons toe houdt moed, broe
ders, wat wij vermochten, kunt ook gij. „Ende
desespereert niet." Van Leiden begint de victorie!
O, stembusDood-onschnldige stembus wat
wordt er toch om uwe uitspraken een onzin onder de
menschen gebracht
Daar gaat 'n hansworst als de hoofd-artikelaar van
de Nieuwe Schiedamsche Courant een victorie van het
christendom uitkraaien op grond van den uitslag eener
verkiezing, die absoluut geen reden geeft te spreken
van een „overwinning" der kerkelijken
Want toen in 1905 de kerkelijken de nederlaag leden,
telden ze heelemaal 17, zegge zeventien stemmen min
der als nu ze die prachtvolle „overwinning" behaald
hebben Het stemcijfer was toen 2740 en nü 2757.
En het geheele geheim der overwinning van de ker
kelijke partyenhet geheele geheim van de victorie
van het christelijk beginsel (zie de door ons gecursi
veerde zinnen) berustop de laksheid der liberale
kiezers, die nu met honderden zijn thuis gebleven!
Hemel, dat is een bedenkelijke omstandigheid by die
„gloriévolle" overwinning.
En als we dan zien dat de sociaal-demokratische
party, dat kleine onbeduidende groepje, haar stemmen-
cijfer 'zag stijgen sinds 1905' van 194 tot 329, een ver
meerdering dus met 135 stemmen (dat is wel wat meer
dan 17dan zeggen die drieduizend getrouwen van de
hoogte van het Leidsche Atheen niet: houdt moed,
broeders, wat wij vermochten kunt ook gij o neen,
want zij vermochten niets, zy bleven slechts wie zy
waren maar dan spreken die sociaal-demokratische
stemmen een „Ende desespereert niet" tot de klasse der
ontrechten en geknechten, maar tevens een ernstige
waarschuwing tot liberale en klerikale brandkast-ver
tegenwoordigers.
Maar de Nieuwe verstaat dat niet ende
Nieuwe kletst naar dat ze verstand heeft!
Er waren 23 personen, de persmannen inbegrepen,
naar het Volkshuis gekomen om de „Commissie voor
verschaffing van kleeding en voeding aan behoeftige
schoolkinderen" haar plannen tot oprichting van een
groote vereeniging voor dat doel te hooren uiteenzetten.
De commissie, afgaande op den grooten steun dien zy
van alle zijden had ondervonden en op de sympathie
die haar werk allerwege had gewekt, had gerekend op
een zeer grooten toeloop van menscheu zoodat haar
voorzitter zelfs over een vergadering in de Officieren-
vereenigiug had gesproken. En nu die simpele 23; wat
een teleurstelling
Die geringe opkomst is een nieuw bewys geweest
van de buitengewoon lage ontwiKkeling van het staat
kundig zoowel als maatschappelijk gemeenschapsbe-
wustzijn te Schiedam. Wanneer kleine groepjes van
particulieren uit eigen aandrang riet eens het een en
ander ter hand namen, dan zou er in Schiedam hee
lemaal nooit iets gebeuren. Heel echt-Scl"Vuams energie
rust onder de puinhoopen van een vergane bedrijfs-
grootheid. Zielloozer en krachteloozer dan het vervallen
oud-Schiedam is er niets denkbaar. Nieuw-Scb:edam zal
het beter maken, is te verwachten, maar dat is nog
slechts in zijn eerste begin. Oud-Schiedam, schitterend
vertegenwoordigd in zijn krachteloozen gemeenteraad,
is nog niet opgeruimd. Zoo is het ook niet te verwon
deren, dat er slechts 23 belangstellenden waren op die
vergadering.
Maar eenigszins is de commissie toch ook zelve de
schuld geweest van haar geringe succes met die ver
gadering. Op zeer teekenende wijze kwam dit op de
vergadering zelve uit: de heer Kerdel bracht iets in
het midden, de Voorzitter verklaarde het daarmee eens
te zijn; toen opponeerde de heer Verhoeve tegen den
heer Kerdel, de Voorzitter verklaarde zich ook daarmee
eens. En in werkelijkheid had de Voorzitter als woord
voerder der commissie in beide gevallen gelyk. Het
werk der commissie is geen filanthropie en is het wel.
Een deel der personen, die de commissie geldelijk steunt,
DE MOKER
