No. 44.
ZATERDAG 29 December 1906.
6e Jaargang.
ORGAAN van de Afdeeling Schiedam der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
VJ aard in gen.
NIEUW-JAaR.
Afdeelingsnieuws
Na de verkiezing.
Eiliaal-gemeen tehuis.
De ambachtsschool.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal r--
franco per post 30 cent j hlJ "^uitbetaling.
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Redaktie en Administratie
Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat.
Spreekuur voor de Redactie:
's Woensdagsavonds van 71/,81/,, uur.
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
Stukken yoor 't eerstvolgend nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 unr in het bezit der Eedactie zijn.
Eiken Zaterdag is dit blad verkrijgbaar
Oosterdwarsstraat 27.
VlaardingersKnipt dit berichtje nit en bewaart het,
waar ge het geregeld en telkens kunt lezen en h rlezen
Maakt propaganda voor dit blad, De Aioker, dat ook
in uw belang werkt!
Allemaal veel heil en zegen
Voorspoed, vrede en geluk,
Lache ied're dag u tegen
Blijf bewaard voor ramp en druk.
Allemaal veel heil en zegen
Zwoegers, ga weer aan den gang;
Bid maar werk vooral terdege
't Heele, 't heele nieuw-jaar lang
Allemaal veel heil en zegen
Moogt ge zaaien, maaien niet!...
Grijnst het hongerspook u tegen
Wie, die zulke dingen ziet?
Allemaal veel heil en zegen
Jongens van het merk „PietLut";
Schalt de krijgskreet allerwegen,
Blijft maar lekker in den dut
Allemaal veel heil en zegen
Makkers, hóóg de roode vaan,
Massa's volk nit slop en stegen
Vullen onze rjjen aan!
Allemaal veel heil en zegen
Juichend gaan ze op ten strijd
Eenmaal dreunt langs veld en wegen
't Loflied van den Nieuwen Tijd
Schiedam '05. P. DE BRUIN.
(Jaarboekje 8. D. A. P.)
Verleden Zondagmorgen hield onze afdeeling haar
huishoudelijke December-vergadering.
Het 3-maandeljjksch verslag van De Moker wees
over de atgeloopen 3 maanden een klein financiëel te
kort, voornamelijk ten gevolge van een minder voldoende
colportage in Vlaardingen.
Het jaarverslag van den secretaris wees op vooruit
gang in verschillende richtingin ledental, in afdee-
hngsarbeid, in stemmen bjj de verkiezing, enz. Met
algemeene stemmen werd dit goedgekeurd.
Als bestuurslid in plaats van den len secretaris, die
bedankt had, werd gekozen H. Erkelens. De verdeeling
der bestuursfuncties zal in de volgende „Moker" worden
meegedeeld.
Besloten werd voorts, dat de afdeeling zich per adres
tot den Gemeenteraad zal wenden met het verzoek, de
in wording zijnde ambachtsschool in gemeentebehe-r te
nemen en de Soc.-Dem. Kamerclub zal uitnoodigen, den
Minister van Binneniandsehe Zaken te vragen, waarom
hij voor gemeentelijke ambachtsscholen niet en voor
particuliere wel subsidie beschikbaar wil stellen om zoo
mogelijk een Kamervotum dienaangaande uit te lokken.
Bij de rondvraag sprak een der leden er zijn afkeuring
over uit, dat „Constautia" verhuurd was aan de anar
chisten, omdat die er steeds op uit zijn de S. D. A. P.
af te kammen. Anderen meenden daartegenover, dat in
de allereerste plaats door de soc.-dem. de vrijheid van
het woord ook ten opzichte der anarchisten behoort te
worden gehandhaafd. Waarschijnlijk zal deze kwestie
op de eerste huishoudelijke vergadering n§ider worden
besproken.
Yoor niemand was de herstemming een verrassing.
Wel werd er aan kerkelijke'zijde nog eenige hoop ge
voed, dat de heer Houtma'n de reis zou halen, maar
toch wist men ook daar wel, dat de kans niet bijster
groot was.
Er zijn nog 153 kiezers .thuis gebleven. Dat is op
een totaal van 925 zeker héél groot te noemen.
Het aantal uitgebrachte stemmen bedroeg 7728 bil
jetten waren van onwaarde, zoodat er 764 geldige stem
men zijn uitgebracht. De heer Cool verkreeg er 399,
de heer Houtman 365.
De heer Cool verkreeg dus nu 34 stemmen meer dan
zijn tegen-kandidaaten gezien de 153 thuisblijvers die
zeker verreweg voor 't allergrootste gedeelte tot de zgn.
„Vrijzinnige" richting behooren, is de bewering welke
de laatste dagen toch nog wordt gehoord, dat „district
III eigenlijk rechts is," vrij dwaas.
De uitslag dezer herstemming bevat een goede les
voor liberalen zoowel als voor klerikalen.
In 't algemeen moet er op gewezen worden dat de
sociaal-demokratische kiezers de beslissing hebben, wie
of gekozen zal worden.
En hierop vestigen wij in 't bijzonder de aandacht.
Voor liberale opscheppers, die meenen, dat ze het
zónder ons wel halen kunnen, is de uitslag een gevoe
lige les, die al hun illusies den bodem inslaat en over
welke ze nog eens terdege hebben na te denken, 'tls
niet aangenaam voor ze, te weten, dat ze regeeren
mogen bij de gratie der sociaal-demokraten, maar
het is nu eenmaal niet anders. En nu hebben ze een
voudig te zorgen, willen ze op den steun der sociaal-
demokraten eenigszins kunnen gaan rekenen, dat hun
daden in den gemeenteraad voor ons aanleiding kunnen
zijn, onzen steun te verleenen. De heer Cool was z'n
tegenkandidaat 34 stemmen voorwelnu, over 34 kiezers
hebben we in district III de beschikking nog wel. En
over meer ook.
De klerikalen hebben voor de zooveelste maal ervaren
dat ze geslagen worden, wanneer de sociaal demokraten
zich tegen hen keeren. Nu schreeuwen ze wel hard, dat
de partij der „wan-orde" (aldus gelieft de „ordelievende"
Nieuwe de S. D. A. P. te betitelen) altijd de liberalen
steunt, doch ze kan eens de proef op de som nemen.
Laten de kerkelijken eens een kandidaat stellen, van
wien, (onverschillig tot welke kerk hij behoort) met
een'g recht verwacht kan worden dat hij in den raad
in demokratische richting zal werkzaam zijn. Laten
onze christelnke raadsleden eens beginnen maatregelen
voor te stellen, welke het belang der arbeiders bevor
deren kunnen (op 't gebied der belastingheffing, op het
onderwijsterrein, ten opzichte der gemeente-exploitatie,
van bedrijven, enz. enz.) en we willen haar reeds nu
de verzekering geven van onzen vollen steun.
Maar de kombinatie welke de kerkelijken steeds ge
trouw bleven: konservatief en kerkelijk, maar bovenal
konservatief, is voor de sociaal-democraten steeds de
aanleiding geweest bij herstemmingen den liberalen
kandidaat te steunen.
Willen ze op onzen steun aanspraak maken, ze heb
ben slechts hun werkmethode te veranderenhun chris
telijk beginsel onverzwakt handhavend, hebben zij hun
konservatief standpunt slechts te verlaten...
De sociaal-demokraten zijn niet bovenal anti-klerikaal
maar b venalles: demokraten.
Als zoodanig steunen zij hen, die 't dichtst hun
standpunt nabjj komen.
Vooral de kerkelijken toonden zich danig getroffen
over het standpunt door onze afdeeling in de gepubli
ceerde motie aangegeven: de vrijzinnige en kerkelijke
partijen in onzen gemeenteraad zoo mogelijk op sterkte
te houden. De Nieuwe schreeuwt als een mager varken,
in hare onnoozelheid de eene dwaasheid op den andere
stapelend.
Nu, dit zien we zoo dagelijks van haar, dat we ons
er heelemaal niet meer over verbazen. We zullen kalm
afwachten tot de virtuositeiten van dezen kunstenaar
den katholieken zelf dwingt hem het zwijgen op te
leggen. En we meenen steeds, dat dit heel spoedig
moet gebeuren, wil de katholieke partij gewaarborgd
wezen niet verder te worden geblameerd door zotter
nijen als de Nieuwe den laatsteu tijd verkocht heeft.
Maar zou in werkelijk ernstige kringen het stand
punt, door onze afdeeling bij deze herstemming inge
nomen, zooveel verbazing wekken? We kunnen het
niet gelooven.
Waar op sociaal terrein door onzen gemeenteraad
zoo bitter weinig wordt verricht; waar wellicht nergens
elders de belangen- der arbeidersklasse zóó volkomen
worden verwaarloosd als hier; waar alles wat in onze
vroedschap wordt afgehandeld ten opzichte van het
algemeen belang als 't ware kan samengebracht worden
onder het etiket „keutelzaken" daar kan het van
de zijde eener arbeiderspartij niet anders dan goed
zijn, te trachten, de twee partijen zooveel mogelijk op
gelijke sterkte te houden. Dan is er tenminste nog
kans, dat de partijen probeeren zullen elkaar voorbij
te streven in het nemen van maatregelen in het belang
der arbeidersklasse, hier kan de „concurrentie" althans
een prikkel ten goede wordenwelnu, wie het verst
gaan wil, zal onze steun verkrijgen.
Zoowel de kerkeljjke als de vrijzinnigen.
Is het voor de kerkelijken zoo bezwaarlijk om een
stapje voorwaarts te doen?
Zal het schade doen aan eenig christelijk beginsel,
te ijveren voor schoolvoeding en -kleeding voor behoef
tige kinderen, zal het schade doen aan eenig christelijk
beginsel te ijveren voor meer zorg aan de volkshygiène,
aan betere bestrating en verlichting van arbeiders-wijken?
Zal het schade doen aan eenig christelijk beginsel, te
pogen een geheel overtollige en vreeselijk dure weelde-
inrichting als een gymnasium op te heffen en het daar
door vrijkomende geld te besteden aan beter onderwijs
voor armeluis-kinderen? Zou het strijden tegen eenig
christelijk beginsel, te streven naar een billijker belas
tingstelsel?
't Zijn maar vragen.
Van de beantwoording ervan, kerkelijke vrienden,
hangt echter af, of de sociaal-democraten u te eeniger
tijd zullen kunnen steunen. Als gij zelf in verkiezingen
profeteeren durft, dat de sociaal-demokraten toch de
liberal-n helpen gaan, dan moet ge wel tot in geheel
uw zwarte ziel overtuigd zijn, dat ge nóg konservatiever
zijt dan die liberale sukkelaars, die wezenlijk zich geen
beroerte op den hals zullen halen door overhaasting.
Tot tijd en wijle ge beterschap toont, znllen we u
onze medicijnen blijven toedienen, ofschoon we wel een
beetje gaan vreezen of er in zoo'n uitgekloven conser
vatief lichaam nog ietwat levenskracht te verwekken is.
Het vergelijkend examen voor hoofd eener gemeen
telijke openbare school zal gehouden worden in het
gebouw van den Roomsch-Katholieken Volksbond. De
gemeente beschikt over de Doelezaa', het gymnastiek
lokaal, verscheidene groote zalen in de Hoogere Bur
gerschool, de Raadszaal op het gemeentehuis, enz.
Waarom nu naar dat gebouw van den R. K. Volks
bond Wat zouden de katholieken ervan gezegd heb
ben, als het gemeentebestuur „Constantia" daarvoor eens
had aangewezen
Niet zoo ergerlijk in het oog loopend den Volksbond
helpen onderhouden, Heeren. Een subsidie van f 500.
uit de gemeentekas is toch al genoeg I Nu nog dit?
Wie wekt nu het anti-clericalisme te Schiedam
weer op We gaan een heftigen clericalen-anticlerica-
len strijd tegemoet in onze gemeente.
De vergadering van de toekomstige leden der in
wording zijnde ambachtsschool, ter verkiezing van een
voorloopig bestuur, dat een ontwerp voor statuten en
huishoudelijk reglement moet maken, werd door onge
veer 40 personen bezocht. Van 8 tot 11 uur duurde
die verkiezing. Meer gebeurde er niet. Schiedamsch
toch, door en döor.
MOKER
