Vakantie-dagen.
Van alles wat.
Nootjes uit den verkiezingsstrijd.
Het konservatisme is niet veilig bij „Schiedam," door
den invloed der demokraten.
De demokratie lijdt schade door het konservatieve
element, dat z'n natuur nimmer verloochent.
Welnu, dra staat de strijd voor de deur.
Op twee gedachten te hinken, is op den duur voor
niemand mogelijk.
Zij die konservatief zijn, rotten samen als de demo
kratie op den voorgrond wordt gesteld.
Gij, die demokraten zjjt, laat den dag niet
voorbijgaanbereidt u voor op den strijd die te wach
ten staatsluit u aan bij de S. D. A. P.
Daar het konservatisme.
Hier de demokratie
Door de Kamers van Arbeid voor de Voedings- en
Genotmiddelen en voor de Bouwbedrijven te Schiedam,
is een circulaire verzonden van den volgenden inhoud
Aan
H.H. Hoofden en Bestuurders van
Bedrijven te Schiedam.
M. M.
Reeds een paar malen hebben wij tot U het verzoek
mogen richten aan Uwe werklieden een tegemoetkoming
te geven voor het verlies dat zij moeten ljjden door
onvrijwillig verzuim pp Christelijke feestdagen en wij
hebben mogen constateeren dat aan ons verzoek door
zeer vele patroons is gevolg gegeven en bij velen regel
is geworden.
Hen ieder jaar een paar vacantiedagen toe te staan,
schijnt echter nog te veel verlangd, want ons zijn vele
gevallen bekend, waarin de werkman van geen vacan
tiedagen weet, alle dagen voor hem werkdagen zijn
waarop zelfs de Zondag nog geen gunstige u tzondering
maakt.
En toch kan niet ontkend worden dat ook de arbei
ders en arbeidsters in fabrieken en werkplaatsen behoefte
hebben aan rust en ontspanning, dat ook zij mensch
zijn en dus eveneens gevoel hebben voor het schoone
en lust om te genieten van wat de wereld hen aan
natuurschoon biedt. Zij hebben eveneens noodig nieuwe
en frissche krachten te vergaren om hun dagelijkschen
arbeid met lust en opgewektheid te bljjven verrichten.
Het is aan geen twjjfel onderhevig of de arbeiders
zullen het waardeeren wanneer de patroon zoo met hun
meeleeft en het zal de goede verhouding daardoor zeer
bevorderen.
Ons Gemeentebestuur en vele patroons te dezer stede
gingen er reeds toe over om hunne werklieden jaarlijks
een paar vrije dagen te verstrekken. Er zijn ook patroons
die hunne werklieden telken jare in de gelegenheid
stellen op hunne kosten een genoeglijken dag elders
door te brengen, doch er bleven nog velen achter om
iets in dien geest voor hunne werklieden te doen.
Gaarne zagen wjj dat het hierboven gemeld loffelijk
streven meer en meer algemeen werd en daarom komen
wij dit jaar weer tot U met het verzoeksteun ons in
ons pogen om voor den werkman een paar vrije dagen
te verkrijgen, wij zijn er zeker van dat het de band
die tusschen patroon en werkman bestaat zal versterken
en ge Uw besluit niet zult beklagen.
De Kamer van Arbeid voor de Voedings-
en Genotmiddelen:
A. GODSCHALK, Yoorz.
J. E. VAN RIET, Secr.
De Kamer van Arbeid voor de Bouw
bedrijven
J. STEGMAN, Voorz.
H. DE VRINGER, Secr.
Schiedam, Juli 1907.
P.S. Voor het geval het reeds iu Uwe onderneming
gewoonte is Uwe werklieden jaarlijks bovenge
melde gelegenheid tot ontspanning te geven, zoo
verzoeken wij U deze circulaire als niet aan U
gericht te beschouwen.
Wilt ge de demokratie bevorderen
Sluit U aan bij de Afdeeling Schiedam der
S. D. A. P.
Het Arbeidscontract aangenomen. In de
vorige week Donderdag gehouden zitting der Eerste
Kamer diende, nadat de minister van justitie ten twee
den male geantwoord had, de anti-revolutionaire heer
't Hooft de volgende motie in
„De Kamer, van oordeel dat het noodzakelijk is om
voor de inwerkingtreding van het eventueel kracht van
wet te verkrijgen voorstel houdende regeling van het
arbeidscontract bij de wet te voorzien in de voorschrif
ten, volgens welke twistgedingen op het oogenbiik dier
inwerkingtreding aanhangig zullen worden behandeld
en afgedaanvan oordeel, dat het onder meer wen-
scheljjk voorkomt om te geljiker tijd bij die wet buiten
twijfel te stellen dat de bepalingen van bedoeld voor
stel tot regeling van het arbeidscontract niet van toe
passing zullen zjjn op de bestaande kerkgenootschappen,
gaat over tot de orde van den dag."
De minister zegde daarop toe, het wetsontwerp niet
eerder in werking te zullen doen treden, alvorens een aan-
vullingswet, bevattende forme 3l-rechterljjke overgangs
bepalingen, tot stand gekomen zou zijn. Wat het tweede
deel der motie betreft, was hp met den katholieken
heer Van der Biesen van oordeel, dat dit gevaarljjk
was, omdat daarmee uitgemaakt zou zjjn, dat bjj den
tegenwoordigen stand van zaken de geestelijken wèl
onder het arbeidscontract vallen.
De motie werd daarop met 25 tegen 19 stemmen
verworpen en vervolgens het wetsontwerp met 29 tegen
15 stemmen aangenomen.
Tegen stemden de 7 anti-revolutionairen en chris-
teljjk-historischen, n.l. Godin de Beaufort, Havelaar,
Woltjer, 't Hooft, Franssen, Van Asch van Wjjck en
Waller, de 5 katholieken Bosch van Drakestein, Van
Lams weerde, Van Fisenne, Merkelbach en Reekers en
de 8 liberalen Van Houten, Stork en Laan.
Vóór stemden de 5 anti-revolutionairen en christeljjk-
historischen Van Heeckeren van Keil, Van Löben Seis,
Van Velzen, Hovy en Schimmelpenninck van der Oye,
de 9 katholieken Van der Does de Willebois, Heer-
kens, Vermeulen, Bevers, Prinzen, Regout, Brouwers,
Van Waterschoot van der Gracht en Van den Biesen
en de 15 liberalen Staal, De Jong, Breebaart, Sickenga,
Dojes, Vening Meinesz, Scholten, Kist, Van Leeuwen,
Van Beyma, Rahuzen, Van Weideren Rengers, Van der
Feltz, Knul Welt en Pelinck.
Eindelijk is dus dit prul-produkt van sociale wetge
ving op z'n beentjes gekomen nu nog maar de
afkondiging en de zegeningen gaan beginnen.
Zorgen de georganiseerde arbeiders ervoor, de na-
deelen ervan voor zich zoo gering mogelijk te doen zijn
en het weinige goede, dat in de wet ligt, er uit te
halen.
Maar oppassen is de boodschap.
Christen-socialisten. Zaterdag werd te Am
sterdam een vergadering gehouden ter oprichting van
een socialistische organisatie op positief-christelijken
grondsl-g. Aan onzen verslaggever was een bericht
omtrent het resultaat der vergadering toegezegd, maar
wij ontvingen niets. Wel vonden wij een gelijkluidend
bericht in een aantal andere bladenwij laten het hier
volgen
Zaterdag j.l. werd in eene te Amsterdam gehouden
vergadering een socialistische organisatie op positief-
christelijken grondslag opgericht. Als grondslag voor
deze organisatie, die een nationaal J^rakter draagt,
stelde de vergadering de volgende beginselverklaring
vast
„De bond van christen-socialisten aanvaardt de Apos
tolische geloofsbelijdenis. Zijn leden erkennen, dat onze
belijdenis verplichtingen oplegt, niet alleen voor het
religieuze, maar ook voor het maatschappelijke leven.
Daarom ziende hoe de tegenwoordige maatschappelijke
toestand een schande is voor ons Christendom, en in
strijd met Gods geboden
„ziende, hoe deze toestand het onafwijsbaar gevolg
is van het kapitalistisch stelsel, dat den grond en de
productiemiddelen in het privaatbezit van enkelen stelt
en de overgroote massa afhankelijk houdt van deze
enkelen terwijl ongebreidelde concurrentie tot zedelijke
en stoffelijke ellende voert
„verbinden de leden van den bond zich het kapita
listisch stelsel te bestrijden en de overwinning te be
vorderen van het socialisme, dat zich de organisatie
van arbeid en productie in een betere verdeeling der
arbeidsproductie ten doel stelt, en dit doel bereiken
wil door gemeenschappelijk bezit van grond en produc
tiemiddelen.
„De bond onthoudt zich voorloopig van alle optreden
in actueele politiek en zal zijn kracht zoeken in schrif
telijke en mondelinge propaganda voor het socialisme
als economisch stelsel."
Het bestuur van den bond werd als volgt samen
gesteld J. van Campen, AmsterdamJan Janze,
Egelantiersgracht 100, AmsterdamH. v. d. Linde,
Hoogstraat 163, VlaardingenT. v. d. Per.-', Bleekers-
plein 10, GroningenG. J. Tieker, Amsterdam Daan
van der Zee, Gorinchen en mej. A. v. d. Vlies, Rotter
dam, Erasmusstraat 11, als secretaris.
De strijd in de Rotterdamsclie haven.
Er is een stilstand gekomen in de gespannen ver
houding in het havenbedrijf te Rotterdam. Zaterdag
avond heeft n.l. een conferentie plaats gehad ten stad-
huize tusschen den burgemeester, een aantal belang
hebbenden bij den graanhandel, de directie der elevator
maatschappij, eenige Duitsche graanimporteurs en het
bestuur van de federatie der havenarbeiders-vereenigingen.
Op die conferentie is besloten gedurende 6 dagen de
elevators stop te zetten en evenzoo de werklieden der
stuwadoors-vereeniging uit de Calandstraat en de wegers
van de Volharding. Alleen het werk dat onderhanden
is wordt afgemaakt.
De z g. wapenstilstand gaat in heden en eindigt
Zaterdag om half elf.
In verband hie- mede zjjn de mariniers naar de kazerne
teruggekeerd en zijn de politie-patrouilles ingetrokken,
evenals alle andere machtsvertoon.
De huzaren en marine blijven te Rotterdam in af
wachting van de onderhandelingen die deze week gevoerd
zullen worden.
Een commissie is benoemd om nader over een vaste
overeenkomst te beraadslagen. Deze commissie is
samengesteld uit de heeren W. C. Hudig, W. A. En-
gelbrecht, J. C. Smalt, P. W. Schilthuis, D. Chabot,
E'. G. Hoyack, v. Kesteren, Jansen, Kalter en Fris.
Of deze poging tot beëindiging van den strjjd om
den elevator eenig resultaat zal hebben, is nog niet
te zeggen. Maar als de Elevator-Maatschappij zoo
sterk stond als men het groote publiek wil doen ge-
looven, dan ware deze poging o. i. wel achterwege
gebleven.
Voor de onderkruipers-brigade helaas leverde
Schiedam een beduidend contingent ziet 't er niet
zoo hoopvol uit. Misschien deden ze wel 't best, hun
matten vast op te rollen,
Stinkbommen. Bij herhaling hebben wij de
kerkelijke partijen hulde gebracht voor de wijze waarop
bij de eerste verkiezing de strijd om de raadszetels is
gevoerd.
Maar hare leiders meenden waarschijnlijk dat de voor
hen niet zoo gunstige uitslag der eerste stemming kon
verbeterd worden door maar weer tot de oude taktiek
terug te keeren en op minder lofwaardige wijze den
strijd" te gaan voeren. „Het doel heiligt de middelen"
was "t steedsdoel was een aantal raadzeteltjes te ver
overen en alle middelen werden daartoe goed geacht.
De open strijd der vrijzinnigen was hun ondienstig;
daar werden vergaderingen gehouden om de kiezers
met de inzichten der kandidaten kennis te doen maken;
daar werden in strooibiljetten enz., alléén beginselen
vooropgesteld en niets meer; maar in den hoek der
rechtzinnigen sprak men over de „misleiding" bij de
demokratenverklaarde bij voorbaat al wat door hen
gezegd of geschreven mocht worden, voor „m i s 1 e i-
d i n g," en volgde zelve een taktiek zóó vies, dat ook
door verschillende rechtsgezinde menschen er afkeurend
over gesproken werd.
En de uitslag der herstemming heeft bewezen, dat
de kiezers maling krijgen aan lasterpraatjes ook onder
kerkelijk etiketen zij inzien, dat, wie de meeste aan
merkingen heeft op een ander, daarmee zélf nog niet
sterk staat.
Uit een biljet van „Nederland en Oranje", waarboven
met groote letters het woord „Misleiding" prijkt,
vermelden we de volgende passage, handelende over de
gezindheid der kerkelijke kandidaten
Het zijn geen sociaal-democraten, die volgens den
bekenden Belgischen socialist Anseele, godlooche
naars zjjn. Geen mannen, die van Oranje niet willen
weten en voor onze geliefde Koningin niets gevoelen.
Het zijn ook geen vrijzinnig-democraten, die zich
zoo één gevoelen met de socialisten, dat zij niet
alleen een socialist gecandideerd hebben in district
III, maar ook hun eigen candidaat, den heer Snel,
hebben laten vallen in II en nu ook daar den
socialist steunen maar het zjjn democraten, die het
heil van het volk willen zoeken in den door Da
Costa aangegeven weg
't Geheim van allen zegen,
Oranje en Nederland, hoor't,
Is in Gods vrees gelegen,
Zjjn gunst, Zijn dienst, Zijn woord.
En wanneer op de vergadering, die hedenavond
gehouden zal worden, of in de strooibiljetten en
advertenties weer wordt verzekerd „Het gaat tegen
de conservatieven", gelooft het niet, het is alles
misleiding. Laat u niet leiden, door de zulkcn die
u willen misleiden, kiezers.
Bjj gebrek aan argumenten voor de gemeenteraads-
politiek der kerkeljjkenbjj gebrek aan bewjjzen voor
de bewering, dat de kerkelijke meerderheid in onzen
Raad steeds haar uiterste best doet om de belangen
van gemeente en gemeentenaren z o goed mogelijk te
behartigen, worden de sociaal-democraten nog eens god
loochenaars gemaakt (natuurlijk hoort dit zoo, want de
kerkeljjke knoeipolitiekers hebben het monopolie van
godsdienstzelfs de heer Versteeg stond buiten die ge
nade) en wordt Oranje mitsgaders otze geliefde Koningin
er met de haren bijgesleept. Allemaal direkt betrokken
bij.... gemeentepolitiek.
De katholieken {Recht, Plicht en Ordelieten zich
ook niet onbetuigd en wierpen een stinkbom van
dit gehalte
Niet door genadige linlp van nit de
hoogte, maar door samenwerking van alle standen, j
Echt onvervalscht Christelijk, niet waar?
Haast even flink als de beruchte Franscho Minister,
die Godlasterlijk brutaal durfde beweren, dat hij
de lichten aan den htmel heeft uitgedoofd.
Zoo iets, alsof ze zeggen willenja Christus is
wel een heele beste Man, en we mogen Hem ook
wel een beetje lijden, maar laat Hij zich alsjeblief
niet met onze zaken bemoeien, die zullen wij zelf
wel opknappen.
Gods hulp en zegen is dus volgens de
vryz.-democraten niet meer noodig.
De eerste regel is aangehaald uit een advertentie der
vrjjzinnigen. Voor wie lezen kan staat erniet door -
genadige hulp der h o o g e r e, maar door samenwerking
van alle standen maar de mef-moedwillig-mislei-
dende bestuursleden van „R., P. en O.", waaronder de
b.h. A. C. A. Nolet en J. Th. Monwens, leveren hier
enkel bewjjs hoever of zjj het wel in g o e d-1 e z e n
gebracht hebben.
Op den avond vóór de herstemming werd doorleden
van de anti-revolutionaire propaganda-club „Groen van
Prin4teren" onder gesloten en geadresseerde couvert een
kaart rondgebracht, waarop het volgende stond te lezen:
Winkeliers en Middenstanders.
Op den dag der herstemming, waar U de keuze moet
doen tusschen de heeren Van der Laan, De Bruin, De
Groot en Snel, achten vele winkeliers en middenstanders
het zich een plicht U te wjjzen op het groote gevaar
dat er dreigt, wanneer U een Socialist zal afvaardigen.
Geheel van een neutraal standpunt is ieder winkelier
en middenstander verplicht, van welke richting ook,
hetzjj liberaal, anti-revolutionair of katholiek, die men
schen te weren, die een partjj voorstaan, die meer dan
eens verkondigd hebben, dat winkeliers en middenstand
uit de maatschappjj moet verdwjjnen; die door het
