Vlaardingsche IJzerkoekjes. Maassluische Moppen. Als gebouw voor 't verkeer een sta-in-den-weg en dubbele activiteit eischende om bij scbooluitgaan onge lukken te voorkomen, is het als school een uitstekend model om te laten zien, hoe een wèlingeriehte school niet moet ingericht worden. De twee gangen om te beginnen zijn veel te bedompt en zoo oer-primitief geventileerd, dat ze b|j regenachtig weer door 't geuren van drogende kleeren tot duistere stankhokken worden. Wat meer licht en meerdere ruimte zeker ten zeerste gewenscht Even oerprimitief als de ventilatie is in de gangen, zoo oerprimitief is ze in de lokalen Ze is er op berekend alleen deugdzaam te geschieden, als iedereen thuis is. Hebt ge in uw woning, lezeral eens twee deuren tegenover elkander open gehad Janietwaar Ge vloogt op van den tocht en ge haasttet u één van de gaten te sluiten. Op school F heeft iets dergelijks plaats, door twee „ventileerende" ramen. Sluit de onderwijzer nu één van de twee, dan bljjkt het hem al spoedig beslist noodzakelijk de beide gaten open te houden, het zijn werkelijk niet anders dan groote gatenwil hij niet in bedorven lucht een voor gezondheid even nadeeligen faktor scheppen. Zelfs wanneer de beide gaten den heelen schooltijd hebben opengestaan kan in de lokaaltjes een zóó kwaljjk-riekende, bedorven menschenlucht hangen, dat het iemand, van buiten komend, „slaat op de maag." Dat dit een toestand is voor de gezondheid der kin deren schadelijk, is klaar als de dag. Nog meer zult u hiervan overtuigd zijn, als ge weet, dat er kinderen moeten worden geplaats vlak onder die groote trekgaten, genietend(l) uit de eerste band, genie- tend(!) met forsche teugen dien breeden golf van lucht. Gij voelt, hoe 't in die kinderharten klagen moet „Een stroom van ongerechtigheden heeft de overhand op mij Dan zijn er nog twee dubbel-lokalen, waarin twee klassen bij elkaar. Voor elk tweetal klassen zijn drie gaten disponibel, die meestentijds ook weer niet zóó kunnen worden openget, of een heerlijk(l) koude wind verkwikt(!) er halzen en hoofden van kinderen en onder wijzers, doet de gordijnen gracelijk wiegen, bezorgt den dokter patiënten Zoo schippert men daar van tocht naar stank, van stank naar tocht, van Scylla naar CharybdisDaar zijn ook dagen, dat er heelemaal geen tocht is Bijvoorbeeld de zwoele zomerdagen, als „'t windje slaapt" en de lokalen naar de Koemarktzjj onder gloeiende wer king van de zon tot broedserre worden gepromoveerd! En nu een vraag Waar vindt men in de gemeente Schiedam in het woonvertrek zijn privaat? Toch zeker nergens, nietwaar Afgezonderd zet men het van 't dageljjksch verblijf. Niet alzoo aan de Vest! Met iederen deurflap krijgt men daar een frisschen walm naar binnen op sommige tijden bizonder frisch, men vindt er geen closetsGelukkig kind, dat een plaatsje kreeg vlak bjj het „Salon d' Odeurs". Het is niet kwaad zoo'n verfrisschinkie, je kikkert er nog eens van op Daarbij moet het zelfs gevaarlijk zijn van die gelegen heid gebruik te maken. Er wordt verhaald hoe een onderwijzer (hij is toch ook een mensch dank zij de "chronische verzakking, waaraan het gebouw mank gaat op een gegeven oogenblik midden tusschen groote bonken kalk kwam te zitten; tot groote schrik! En minder étaleering Nu we over die verzakking zijn gaan spreken, menig antiquair zou ze in verrukking kunnen brengen door scheve deuren, schuine vloeren, dichtgeplakte scheuren en werkende muren. Bestaat er niet een inspecteur van geneeskundig staatstoezicht Dan moesten wij Z|jn Edele eens uitnoodigen dit „Gebaude" te bezien, liefst tegen 't uitgaan der school Dan kon hij de bedorven lucht eens proeven. Men kon hem ter afwisseling eens bij een pleedeur zetten en om weer bij te komen, onder een luchtververschend raam. Als hjj nooit was ziek geweest en hij bleef gezond, we zouden bewondering hebben voor zulk een sterk gestel Heeft de gemeente niet veel te kampen met ziekten bij het personeel Begr|jpt ge, waarom we spraken van Pandora's doos? Dat hier zeker nog meer euvelen zjjn te noemen be hoeft nauwelijks gezegd, dit zijn slechts de voornaamste. Het heerlijk monument u weet waarvan om afbraak sméékt het! Dat het onder de slagen van den moker valle 1 Verhooging van gasprijzen. Zooals men weet is onlangs door den Raad besloten, dat de gas- prijzen met ingang van 1 Januari 1908 verhoogd zullen worden. Zoo zal dan o.a. muntgas, dat nu 7 73 ct. per M3 kost, dan 8 ct. per M3 kosten. Maar nu doet zich het eigenaardige feit voor, dat reeds nu begonnen wordt dat besluit uit te voeren, echter op een linksche manier. Dat zulks niet in den haak is, is duidelijk. Wat toch is het geval Onze zegsman, die het geval mededeelde, vertelde ons, dat hij voor 21/3. ct. bijna 3 uur licht heeft. Nu is een ambtenaar van de gasfabriek bij hem geweest en heeft door een wijziging aan den meter aan te brengen, gemaakt, dat hjj inplaats van, zooals vroeger, bijna 3 uur licht voor 2y3 ct. had, thans maar 2y3 uur licht voor 27a ct. heeft. Het gevolg hiervan is, dat hij ge durende deze maand dus meer zal hebben te betalen. Is deze lezing van het geval juist en wij hebben weinig reden daaraan te twjjfelen, daar ze ons van betrouwbare zjjde gewerd dan is zeker de vraag gewettigd, of dat zonder protest maar gepasseerd moet worden. Kuipersgezellen De vorige week is door de Kuipersgezellenvereeniging „Wij streven naar Verbete ring" per manifest der bnrgerjj medegedeeld, dat bjj sommige groote patroons neiging bestaat het toch reeds zoo geringe loon weer te verlagen. Herinnerd wordt aan den schrikkelijk langen arbeids dag en het afbeulende zware werk, waarvoor betaald wordt in uurloon herleid van 1117 ct. per uur. En ze komt er dan ook ten stelligste tegen op, dat aan die loonen nog getornd zal worden, temeer, waar de allernoodzakelijkste levensbehoeften met den dag duurder worden. Ze zal dan ook niet terugdeinzen om, wanneer die neiging door de patroons in daden wordt omgezet, de namen van hen te publiceeren. Wij hopeu van harte, dat het den kuipersgezellen gelukken zal, deze dreigende loonsverlaging te keeren en ook dat de opwekking tot aansluiting b|j hun orga nisatie aan de ongeorganiseerde kuipersgezellen gericht, bij velen van hen ingang vinde. De klacht, die bovengenoemde vereeniging inbaar onlangs in dit blad geplaatst adres, handelende over den arbeidstijd der kuipersgezellen, aan den Minister richtte, dat het n.l. door hem niet noodig geoordeeld was, ook het advies der arbeidersorganisaties over de onderwerpelijke zaak in te winnen, is door onzen partij genoot Schaper de vorige week in de Tweede Kamer ter sprake gebracht. Deze sprak als zijn meening uit, dat de Minister in het vervolg verstandig zal handelen, wil hij zijn prestige hoog houden, zich niet meer alleen te wenden tot de Kamers van Koophandel, doch in dergelijke aangelegenheden ook de meest betrokkenen, de arbeiders dus, te hooren. Dat dit de eenig juiste weg is, wie zal dat ontkennen, het feitenmateriaal kan er slech s aan deugdelijkheid aan winnen. Staking van betaling beteekent voor de arbei ders dikwijls werkloosheid. Dat heeft het kuipersper- soneel van den A. van den Berg j.l. Zaterdag weer gevoelig ondervonden. Door welke omstandigheden wat dan ook, dat doet hier trouwens minder ter zake, genoemde heer gaf j.l. Zaterdag z|jn talrjjk personeel de boodschap mee naai moeder de vrouw, dat ze vanaf heden ontslagen waren. Wat dat beteekent voor de betrokken gezellen, nu, met den winter voor de deur, behoeft wel geen be toog. En wat de zaak voor hen niet rooskleurig maakt is het feit, dat ze bjj andere patroons hoogstwaarschijnlijk niet zoo spoedig een plaatsje zullen vinden. Die gezellen hebben dus wel een prettige St. Nico- laas-surprise gehad! Die goede Sint vergeet toch niemand! Nog een ander teekenend feit van den gedrukten toestand in het kuipersbedrijt kwam ons ter oore. Bjj een der oudste firma's, P. Kikkert nlzullen hoogstwaarschijnlijk ook eenige gezellen met het spook der werkloosheid kennis maken. 't Is maar te hopen, dat het geen werkelijkheid wordt, de toestand is voor de gezellen toch al beroerd genoeg. Intusschen, wat werpen zulke eenvoudige feiten een schril licht op de, door burgerlijke economen zoo hoge lijk geprezen kapitalistische orde. Arbeiders die vandaag werk hebben, worden morgen op de straat gezet, alleen door het feit, dat een pa troon zijn betalingen heeft moeten staken. Anderen weer, die jaren en jaren aan elkaar nooit zonder zjjn geweest, beloopen nu de kans óók werkloos te worden. En deze gevallen zjjn nog met honderd anderen aan te vullen. Hoe komt dat toch En op welke manier is daarin verandering te brengen Wat de eerste vraag betreft ligt het antwoord voor de haDd. Een productiestelsel toch, dat niet gebaseerd is op het vervaardigen om bet product zelve, maar waar uitsluitend de producten gemaakt worden om er wat aan te verdienen, zal alles wat die winstmakerij in den weg staat, vernietigen of zal zooals uit boven genoemd geval blijkt, oorzaak zijn, dat ook de arbei ders in zulke gevallen mede het kind van de rekening worden. Dat is voor de arbeiders beroerd, maar is nu eenmaal, met nog zoovele andere voor hen leelijke dingen, onafscheidelijk verbonden aan het kapitalistisch productiestelsel. Wil men daarin afdoende verbetering brengen, dan kan alleen de socialisatie van grond en arbeidsmiddelen dat bewerkstelligen, omdat in de socialistische maat schappij de grond en de arbeidsmiddelen aan de ge meenschap zullen zijn en derhalve geen sprake meer zal zijn van hongeren, omdat er, zooals thans het geval is, aan den anderen kant te veel geproduceerd wordt. Het is voor de kuipersgezellen, inzonderheid voor de georganiseerden onder hen, thans een leerzame tijd. Zjj toch, die strjjden voor een betere positie, moeten bij een weinig nadenken toch wel tot deze conclusie komen, dat, willen ze duurzaam het lot hunner klassegenooten verbeteren, er maar één weg is, n.l.mee te vechten voor een betere samenleving, m. a. w. mee op te trek ken achter de vanen der sociaal- democratie. Een Bestuurdersbond. Verleden week Woens dag hield de afd. der S. D. A. P. een cursusvergadering, waarop ze de besturen en de leden van een aantal organisaties hier ter plaatse, had uitgenoodigd tegen woordig te zijn. Doel van deze vergadering was om hen in de gelegenheid te stellen door een ter zake kundige, doel en inrichting van een bestuurdersbond uiteen te zetten, om daarna in hunne respectievelijke vereenigingen te beslissen over al of niet aansluiting bjj een eventueel op te richten bestuurdersbond. In plaats van Spiekman, die verhinderd was, trad de Secretaris van den Rotterdamschen Bestuurdersbond, H. Stolle, als inleider op, die in korte trekken het nut van zulk een lichaam uiteenzette. Jammer dat niet meer personen de zaal vulden, want ze was slechts matig bezet. Concert „Voorwaarts" en „De Stem". Woensdag 11 December zal door beide vereenigingen haar donateurs een concert worden aangeboden, dat iets goeds beloofd te worden. Het programma, waarvan we inzage kregen, bevat een 16-tal nummers, waaronder een 7-tal nieuwe, zoowel van de zang- als van de muziekvereeniging. Zij, die zich alsnog als donateur of donatrice van deze vereenigingen aanmelden, tegen een minimum donatie van f 0.50 per jaar, hebben het recht met één dame deze uitnoodiging bjj te wonen. Aan steun voor een wegens „slapte" ontslagen partijgenoot kwam in de week van 25 November f 4.20 aan wekelijksche bijdragen in. Namens den betrokkene danken we allen die iets bijdroegen om zijn gezin voor totale ondergang te behoeden. ii. Wat wij willen. Aan het begin van ons eerste artikel stelden we de vraagIs het dan ons doel, u ontevreden te makeD, en merkten reeds kort op dat ontevredenheid plicht, stille berusting* plichtsverzaking was. We gaven u eenige voorbeelden van't treurige bestaan dat uw deel is, we wezen u er in 't kort op dat gij de nuttige klasse zijt en dus een ander lot verdient, neen kunt en moet eischenOntevredenheid is dus plicht, ontevi edenheid zoolang gij als slachtoffers van het ellendig kapitalistisch roofsysteem moet voortbestaan in ellende en armoe, zonder eenige vreugde, ontevre denheid over 't stelsel waaraan gjj onderworpen zijt. Dat, waarde lezers, is een mooie ontevredenheid en deze heeft niets gemeen met wat men in 't dagelijksch leven ontevredenheid pleegt te noemen. Een ontevreden mensch heat daar, iemand die voort leeft zonder genoegens te kennen, die altijd voor zich zeiven meer wil, die alles afketst omdat hjj 't niet goed vindt. Niet deze ontevredenheid is de onze ea moet de uwe worden. Wjj zijn ontevreden omdat er zoo veel on recht is, wjj rusten niet voor alle onrecht is verdreven. Ziet, de samenleving en dat streven, geeft een vol doening zoo groot als men misschien door geen ander pogen kan verwerven. Wij zijn ontevreden tegenover alle ellende en misdaad daaruit voorgekomen, wij zijn ontevreden, vjjanden van 't kapitalisme, maar wij haten geen personen, te goed wetend dat ook zjj slachtoffers zijn van 't ellendig kapitalistisch uitbuitsysteem Wjj zijn gezworen vijan den van dat stelsel en rusten niet voor 't van de aarde verdwenen is. Als strijders dus voor de goede zaak van 't socialisme tegen alle verdrukking en uitbuiting zijn wij ontevreden, zeer ontevreden. Als [menschen zijn we gelukkig, dat ons de oogen ziju opengegaan, dat we mogen meewer ken in het groote leger dat oprukt tot bevrjjding der arbeiders uit de loonslaverij. Als strijders haten wij het gevloekt stelsel d^t eener- zjjds aan een kleine groep weelde, genot en gemakken brengt en anderzijds de groote massa verdierlijkt en ueertrapt. Als menschen weten wij ons te verheugen in elk voordeeltje op de kapitalistenklasse bevochten, weten we te genieten van wat wij als heerljjk ideaal voor de toekomst voor ons zien. Zegt mjj nu niet: „In Maassluis is 't zoo erg niet." Misschien is dat zoo, maar ge moogt niet uw broeders laten alleen staan in den strijd. Het „proletariërs van alle landen vereenigt u," geldt ook voor u. Het is niet voldoende te zeggen: ik heb een goed loon, woon goed, mjjn baas is niet kwaad, want dan zijt ge schadeljjk voor de bevrijding uwer lotgenooten. Tegenover de reusachtige macht van het internationale kapitalisme, kunt ge alleen iets doen, als gjj wederkeerig u één voelt in weten en willen met allen waar ook ter aarde. Dat nu komen wij u week in week uit toeroepen. Ons streven is niet eenige nummers meer te verkoopen van De Moker en eenige verhaaltjes te doen van mis standen, ons doel strekt verder, wij willen licht brengen in de arbeidershoofden, wjj willen ruwe harten warm doen kloppen bij de gedachte aan alle miskenning, die van uw klasse het deel is. Wjj willen ook u uw plaats aanwijzen in het internationale leger der sociaal democratie wier eenig streven is de ontvoogding, de vrjjmaking van het proletariaat, d. i. van de bezit- loozen, d. i. van hen wier eenig bezit is hun arbeids kracht, die ze tegen een zoo hoog mogelijk loon trachten te verhuren aan een bezitter van voortbrengingsmiddelen. We willen ze daartoe leeren dat gjj onmisbaar zjjt in het voortbrengingsproces, dat gij inplaats van de minderwaardigen juist de meestwaardigen zijt, wjj willen ze zonnekaar doen zien dat 't niet aangaat dat een klein deel der menschen geniet, ten koste van het zweet en 't bloed en de vroege dood van de groote massa der arbeiders. Wjj willen u ontevreden maken in den goeden zin, van ontevreden met het stelsel waarondrr ge leeft, ontevreden op u zeiven dat ge zoo lang zijt blijven staan buiten den strjjd onzer dagen, dien strijd, die steeds feller wordt, ik bedoel de klassenstrijd. Ik weet dat ge zult schrikken van dat woord klassen strijd. Ge zult me willen wjjzen op de waarlijk vriend schappelijke wijze waarop uw baas met u omgaat, op

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1907 | | pagina 3