Vlaardingsche IJzerkoekjes.
Maassluische Moppen.
Als gebouw voor 't verkeer een sta-in-den-weg en
dubbele activiteit eischende om bij scbooluitgaan onge
lukken te voorkomen, is het als school een uitstekend
model om te laten zien, hoe een wèlingeriehte school
niet moet ingericht worden.
De twee gangen om te beginnen zijn veel te bedompt
en zoo oer-primitief geventileerd, dat ze b|j regenachtig
weer door 't geuren van drogende kleeren tot duistere
stankhokken worden. Wat meer licht en meerdere
ruimte zeker ten zeerste gewenscht
Even oerprimitief als de ventilatie is in de gangen,
zoo oerprimitief is ze in de lokalen
Ze is er op berekend alleen deugdzaam te geschieden,
als iedereen thuis is.
Hebt ge in uw woning, lezeral eens twee deuren
tegenover elkander open gehad
Janietwaar Ge vloogt op van den tocht en ge
haasttet u één van de gaten te sluiten.
Op school F heeft iets dergelijks plaats, door twee
„ventileerende" ramen. Sluit de onderwijzer nu één
van de twee, dan bljjkt het hem al spoedig beslist
noodzakelijk de beide gaten open te houden, het
zijn werkelijk niet anders dan groote gatenwil
hij niet in bedorven lucht een voor gezondheid even
nadeeligen faktor scheppen.
Zelfs wanneer de beide gaten den heelen schooltijd
hebben opengestaan kan in de lokaaltjes een zóó
kwaljjk-riekende, bedorven menschenlucht hangen, dat
het iemand, van buiten komend, „slaat op de maag."
Dat dit een toestand is voor de gezondheid der kin
deren schadelijk, is klaar als de dag.
Nog meer zult u hiervan overtuigd zijn, als ge weet,
dat er kinderen moeten worden geplaats vlak onder die
groote trekgaten, genietend(l) uit de eerste band, genie-
tend(!) met forsche teugen dien breeden golf van lucht.
Gij voelt, hoe 't in die kinderharten klagen moet
„Een stroom van ongerechtigheden heeft de overhand
op mij
Dan zijn er nog twee dubbel-lokalen, waarin twee
klassen bij elkaar. Voor elk tweetal klassen zijn drie
gaten disponibel, die meestentijds ook weer niet zóó
kunnen worden openget, of een heerlijk(l) koude wind
verkwikt(!) er halzen en hoofden van kinderen en onder
wijzers, doet de gordijnen gracelijk wiegen, bezorgt den
dokter patiënten
Zoo schippert men daar van tocht naar stank, van
stank naar tocht, van Scylla naar CharybdisDaar
zijn ook dagen, dat er heelemaal geen tocht is
Bijvoorbeeld de zwoele zomerdagen, als „'t windje slaapt"
en de lokalen naar de Koemarktzjj onder gloeiende wer
king van de zon tot broedserre worden gepromoveerd!
En nu een vraag
Waar vindt men in de gemeente Schiedam in het
woonvertrek zijn privaat?
Toch zeker nergens, nietwaar Afgezonderd zet
men het van 't dageljjksch verblijf. Niet alzoo aan de
Vest!
Met iederen deurflap krijgt men daar een frisschen
walm naar binnen op sommige tijden bizonder
frisch, men vindt er geen closetsGelukkig kind,
dat een plaatsje kreeg vlak bjj het „Salon d' Odeurs".
Het is niet kwaad zoo'n verfrisschinkie, je kikkert
er nog eens van op
Daarbij moet het zelfs gevaarlijk zijn van die gelegen
heid gebruik te maken.
Er wordt verhaald hoe een onderwijzer (hij is toch
ook een mensch dank zij de "chronische verzakking,
waaraan het gebouw mank gaat op een gegeven
oogenblik midden tusschen groote bonken kalk kwam te
zitten; tot groote schrik! En minder étaleering
Nu we over die verzakking zijn gaan spreken, menig
antiquair zou ze in verrukking kunnen brengen door
scheve deuren, schuine vloeren, dichtgeplakte scheuren
en werkende muren.
Bestaat er niet een inspecteur van geneeskundig
staatstoezicht
Dan moesten wij Z|jn Edele eens uitnoodigen dit
„Gebaude" te bezien, liefst tegen 't uitgaan der school
Dan kon hij de bedorven lucht eens proeven. Men kon
hem ter afwisseling eens bij een pleedeur zetten en
om weer bij te komen, onder een luchtververschend
raam.
Als hjj nooit was ziek geweest en hij bleef gezond,
we zouden bewondering hebben voor zulk een sterk
gestel
Heeft de gemeente niet veel te kampen met ziekten
bij het personeel
Begr|jpt ge, waarom we spraken van Pandora's doos?
Dat hier zeker nog meer euvelen zjjn te noemen be
hoeft nauwelijks gezegd, dit zijn slechts de voornaamste.
Het heerlijk monument u weet waarvan om
afbraak sméékt het!
Dat het onder de slagen van den moker valle 1
Verhooging van gasprijzen. Zooals men
weet is onlangs door den Raad besloten, dat de gas-
prijzen met ingang van 1 Januari 1908 verhoogd zullen
worden. Zoo zal dan o.a. muntgas, dat nu 7 73 ct. per
M3 kost, dan 8 ct. per M3 kosten.
Maar nu doet zich het eigenaardige feit voor, dat
reeds nu begonnen wordt dat besluit uit te voeren,
echter op een linksche manier. Dat zulks niet in den
haak is, is duidelijk.
Wat toch is het geval
Onze zegsman, die het geval mededeelde, vertelde
ons, dat hij voor 21/3. ct. bijna 3 uur licht heeft. Nu is
een ambtenaar van de gasfabriek bij hem geweest en
heeft door een wijziging aan den meter aan te brengen,
gemaakt, dat hjj inplaats van, zooals vroeger, bijna 3
uur licht voor 2y3 ct. had, thans maar 2y3 uur licht
voor 27a ct. heeft. Het gevolg hiervan is, dat hij ge
durende deze maand dus meer zal hebben te betalen.
Is deze lezing van het geval juist en wij hebben
weinig reden daaraan te twjjfelen, daar ze ons van
betrouwbare zjjde gewerd dan is zeker de vraag
gewettigd, of dat zonder protest maar gepasseerd moet
worden.
Kuipersgezellen De vorige week is door de
Kuipersgezellenvereeniging „Wij streven naar Verbete
ring" per manifest der bnrgerjj medegedeeld, dat bjj
sommige groote patroons neiging bestaat het toch reeds
zoo geringe loon weer te verlagen.
Herinnerd wordt aan den schrikkelijk langen arbeids
dag en het afbeulende zware werk, waarvoor betaald
wordt in uurloon herleid van 1117 ct. per uur.
En ze komt er dan ook ten stelligste tegen op, dat aan
die loonen nog getornd zal worden, temeer, waar de
allernoodzakelijkste levensbehoeften met den dag duurder
worden. Ze zal dan ook niet terugdeinzen om, wanneer
die neiging door de patroons in daden wordt omgezet,
de namen van hen te publiceeren.
Wij hopeu van harte, dat het den kuipersgezellen
gelukken zal, deze dreigende loonsverlaging te keeren
en ook dat de opwekking tot aansluiting b|j hun orga
nisatie aan de ongeorganiseerde kuipersgezellen gericht,
bij velen van hen ingang vinde.
De klacht, die bovengenoemde vereeniging inbaar
onlangs in dit blad geplaatst adres, handelende over
den arbeidstijd der kuipersgezellen, aan den Minister
richtte, dat het n.l. door hem niet noodig geoordeeld
was, ook het advies der arbeidersorganisaties over de
onderwerpelijke zaak in te winnen, is door onzen partij
genoot Schaper de vorige week in de Tweede Kamer
ter sprake gebracht. Deze sprak als zijn meening uit,
dat de Minister in het vervolg verstandig zal handelen,
wil hij zijn prestige hoog houden, zich niet meer alleen
te wenden tot de Kamers van Koophandel, doch in
dergelijke aangelegenheden ook de meest betrokkenen,
de arbeiders dus, te hooren.
Dat dit de eenig juiste weg is, wie zal dat ontkennen,
het feitenmateriaal kan er slech s aan deugdelijkheid
aan winnen.
Staking van betaling beteekent voor de arbei
ders dikwijls werkloosheid. Dat heeft het kuipersper-
soneel van den A. van den Berg j.l. Zaterdag weer
gevoelig ondervonden.
Door welke omstandigheden wat dan ook, dat doet
hier trouwens minder ter zake, genoemde heer gaf j.l.
Zaterdag z|jn talrjjk personeel de boodschap mee naai
moeder de vrouw, dat ze vanaf heden ontslagen waren.
Wat dat beteekent voor de betrokken gezellen, nu,
met den winter voor de deur, behoeft wel geen be
toog. En wat de zaak voor hen niet rooskleurig maakt
is het feit, dat ze bjj andere patroons hoogstwaarschijnlijk
niet zoo spoedig een plaatsje zullen vinden.
Die gezellen hebben dus wel een prettige St. Nico-
laas-surprise gehad! Die goede Sint vergeet toch niemand!
Nog een ander teekenend feit van den gedrukten
toestand in het kuipersbedrijt kwam ons ter oore.
Bjj een der oudste firma's, P. Kikkert nlzullen
hoogstwaarschijnlijk ook eenige gezellen met het spook
der werkloosheid kennis maken.
't Is maar te hopen, dat het geen werkelijkheid wordt,
de toestand is voor de gezellen toch al beroerd genoeg.
Intusschen, wat werpen zulke eenvoudige feiten een
schril licht op de, door burgerlijke economen zoo hoge
lijk geprezen kapitalistische orde.
Arbeiders die vandaag werk hebben, worden morgen
op de straat gezet, alleen door het feit, dat een pa
troon zijn betalingen heeft moeten staken. Anderen
weer, die jaren en jaren aan elkaar nooit zonder zjjn
geweest, beloopen nu de kans óók werkloos te worden.
En deze gevallen zjjn nog met honderd anderen aan te
vullen.
Hoe komt dat toch En op welke manier is daarin
verandering te brengen
Wat de eerste vraag betreft ligt het antwoord voor
de haDd. Een productiestelsel toch, dat niet gebaseerd
is op het vervaardigen om bet product zelve, maar
waar uitsluitend de producten gemaakt worden om er
wat aan te verdienen, zal alles wat die winstmakerij
in den weg staat, vernietigen of zal zooals uit boven
genoemd geval blijkt, oorzaak zijn, dat ook de arbei
ders in zulke gevallen mede het kind van de rekening
worden. Dat is voor de arbeiders beroerd, maar is nu
eenmaal, met nog zoovele andere voor hen leelijke
dingen, onafscheidelijk verbonden aan het kapitalistisch
productiestelsel.
Wil men daarin afdoende verbetering brengen, dan
kan alleen de socialisatie van grond en arbeidsmiddelen
dat bewerkstelligen, omdat in de socialistische maat
schappij de grond en de arbeidsmiddelen aan de ge
meenschap zullen zijn en derhalve geen sprake meer
zal zijn van hongeren, omdat er, zooals thans het geval
is, aan den anderen kant te veel geproduceerd wordt.
Het is voor de kuipersgezellen, inzonderheid voor de
georganiseerden onder hen, thans een leerzame tijd. Zjj
toch, die strjjden voor een betere positie, moeten bij
een weinig nadenken toch wel tot deze conclusie komen,
dat, willen ze duurzaam het lot hunner klassegenooten
verbeteren, er maar één weg is, n.l.mee te vechten
voor een betere samenleving, m. a. w. mee op te trek
ken achter de vanen der sociaal- democratie.
Een Bestuurdersbond. Verleden week Woens
dag hield de afd. der S. D. A. P. een cursusvergadering,
waarop ze de besturen en de leden van een aantal
organisaties hier ter plaatse, had uitgenoodigd tegen
woordig te zijn. Doel van deze vergadering was om
hen in de gelegenheid te stellen door een ter zake
kundige, doel en inrichting van een bestuurdersbond
uiteen te zetten, om daarna in hunne respectievelijke
vereenigingen te beslissen over al of niet aansluiting
bjj een eventueel op te richten bestuurdersbond. In
plaats van Spiekman, die verhinderd was, trad de
Secretaris van den Rotterdamschen Bestuurdersbond,
H. Stolle, als inleider op, die in korte trekken het nut
van zulk een lichaam uiteenzette. Jammer dat niet meer
personen de zaal vulden, want ze was slechts matig bezet.
Concert „Voorwaarts" en „De Stem".
Woensdag 11 December zal door beide vereenigingen
haar donateurs een concert worden aangeboden, dat iets
goeds beloofd te worden.
Het programma, waarvan we inzage kregen, bevat
een 16-tal nummers, waaronder een 7-tal nieuwe, zoowel
van de zang- als van de muziekvereeniging.
Zij, die zich alsnog als donateur of donatrice van
deze vereenigingen aanmelden, tegen een minimum
donatie van f 0.50 per jaar, hebben het recht met één
dame deze uitnoodiging bjj te wonen.
Aan steun voor een wegens „slapte" ontslagen
partijgenoot kwam in de week van 25 November f 4.20
aan wekelijksche bijdragen in.
Namens den betrokkene danken we allen die iets
bijdroegen om zijn gezin voor totale ondergang te behoeden.
ii.
Wat wij willen.
Aan het begin van ons eerste artikel stelden we de
vraagIs het dan ons doel, u ontevreden te makeD,
en merkten reeds kort op dat ontevredenheid plicht,
stille berusting* plichtsverzaking was.
We gaven u eenige voorbeelden van't treurige bestaan
dat uw deel is, we wezen u er in 't kort op dat gij
de nuttige klasse zijt en dus een ander lot verdient,
neen kunt en moet eischenOntevredenheid is dus
plicht, ontevi edenheid zoolang gij als slachtoffers van
het ellendig kapitalistisch roofsysteem moet voortbestaan
in ellende en armoe, zonder eenige vreugde, ontevre
denheid over 't stelsel waaraan gjj onderworpen zijt.
Dat, waarde lezers, is een mooie ontevredenheid en
deze heeft niets gemeen met wat men in 't dagelijksch
leven ontevredenheid pleegt te noemen.
Een ontevreden mensch heat daar, iemand die voort
leeft zonder genoegens te kennen, die altijd voor zich
zeiven meer wil, die alles afketst omdat hjj 't niet goed
vindt.
Niet deze ontevredenheid is de onze ea moet de uwe
worden. Wjj zijn ontevreden omdat er zoo veel on
recht is, wjj rusten niet voor alle onrecht is verdreven.
Ziet, de samenleving en dat streven, geeft een vol
doening zoo groot als men misschien door geen ander
pogen kan verwerven.
Wij zijn ontevreden tegenover alle ellende en misdaad
daaruit voorgekomen, wij zijn ontevreden, vjjanden
van 't kapitalisme, maar wij haten geen personen, te
goed wetend dat ook zjj slachtoffers zijn van 't ellendig
kapitalistisch uitbuitsysteem Wjj zijn gezworen vijan
den van dat stelsel en rusten niet voor 't van de aarde
verdwenen is.
Als strijders dus voor de goede zaak van 't socialisme
tegen alle verdrukking en uitbuiting zijn wij ontevreden,
zeer ontevreden. Als [menschen zijn we gelukkig, dat
ons de oogen ziju opengegaan, dat we mogen meewer
ken in het groote leger dat oprukt tot bevrjjding der
arbeiders uit de loonslaverij.
Als strijders haten wij het gevloekt stelsel d^t eener-
zjjds aan een kleine groep weelde, genot en gemakken
brengt en anderzijds de groote massa verdierlijkt en
ueertrapt.
Als menschen weten wij ons te verheugen in elk
voordeeltje op de kapitalistenklasse bevochten, weten
we te genieten van wat wij als heerljjk ideaal voor de
toekomst voor ons zien.
Zegt mjj nu niet: „In Maassluis is 't zoo erg niet."
Misschien is dat zoo, maar ge moogt niet uw broeders
laten alleen staan in den strijd. Het „proletariërs van
alle landen vereenigt u," geldt ook voor u. Het is niet
voldoende te zeggen: ik heb een goed loon, woon goed,
mjjn baas is niet kwaad, want dan zijt ge schadeljjk
voor de bevrijding uwer lotgenooten. Tegenover de
reusachtige macht van het internationale kapitalisme,
kunt ge alleen iets doen, als gjj wederkeerig u één
voelt in weten en willen met allen waar ook ter aarde.
Dat nu komen wij u week in week uit toeroepen.
Ons streven is niet eenige nummers meer te verkoopen
van De Moker en eenige verhaaltjes te doen van mis
standen, ons doel strekt verder, wij willen licht brengen
in de arbeidershoofden, wjj willen ruwe harten warm
doen kloppen bij de gedachte aan alle miskenning, die
van uw klasse het deel is. Wjj willen ook u uw plaats
aanwijzen in het internationale leger der sociaal
democratie wier eenig streven is de ontvoogding, de
vrjjmaking van het proletariaat, d. i. van de bezit-
loozen, d. i. van hen wier eenig bezit is hun arbeids
kracht, die ze tegen een zoo hoog mogelijk loon trachten
te verhuren aan een bezitter van voortbrengingsmiddelen.
We willen ze daartoe leeren dat gjj onmisbaar zjjt
in het voortbrengingsproces, dat gij inplaats van de
minderwaardigen juist de meestwaardigen zijt, wjj
willen ze zonnekaar doen zien dat 't niet aangaat dat
een klein deel der menschen geniet, ten koste van het
zweet en 't bloed en de vroege dood van de groote
massa der arbeiders.
Wjj willen u ontevreden maken in den goeden zin,
van ontevreden met het stelsel waarondrr ge leeft,
ontevreden op u zeiven dat ge zoo lang zijt blijven
staan buiten den strjjd onzer dagen, dien strijd, die
steeds feller wordt, ik bedoel de klassenstrijd.
Ik weet dat ge zult schrikken van dat woord klassen
strijd. Ge zult me willen wjjzen op de waarlijk vriend
schappelijke wijze waarop uw baas met u omgaat, op