c. JAMIN
Ditjes en Datjes.
Gebruikt geen koek, chocolade
en suikerwerk uit de winkels
der firma
die haar arbeiders ontslaat, om
dat ze vereenigd zijn.
Ylaardingsche IJzerkoekjes.
gemeente is toch de Wethouder van Publieke Werken
de officiëele woordvoerder van het College van B. en W.,
en daarom had men van den heer van Westendorp
kunnen verwachten, dat hg die toch ook aanwezig
was, het woord zelf had gevoerd. En dat temeer omdat
hg, die toch aangesloten is bg de vrgzinnig-democratische
partg, dus tot de orde had kunnen geroepen worden
(toen direkt in die vergadering of later in De Moker
en elders) over het absoluut-ondemocratische van de
vorming eener „uit verschillende elementen" samenge
stelde commissie met voorbijgaan van de werklieden
organisatie.
Voor ons is de officiëele erkenning der werklieden
organisatie, niet maar uit beleefdheid of uit mode maar
uit het beginsel der democratische gelgkgerechtigheid
een zaak van buitengewoon belang en gewicht. En wg
kunnen daarom niet genoeg aandacht aan dit geval
letje wijden.
Werkloosheid.
stuk ter plaatsing
Wij ontvingen het volgende
Aan
de ingezetenen van Schiedam.
Blijkens 'n door ons, op verzoek, ingesteld onderzoek,
zijn in deze gemeente 80 personen zonder werk,
waaronder ongeveer 50 vakwerklieden, t. w. timmer
lieden, metselaars, huisschilders, stucadoors, grond
werkers e. a.
Voor een gemeente met ruim 80.000 inwoners is dat
gelukkig niet veel, doch toch, 't getal is te groot om
niet te beseften dat alles in het werk behoort te worden
gesteld om te trachten hun en hunne gezinnen voor
gebrek te vrijwaren.
Als ieder die kan, iets doet, kunnen die menschen
wat zij zoo gaarne zouden willen aan 't werk
gaan en iets verdienen. Het zgn allen flinke werklieden,
die door omstandigheden voornamelijk seizoenslapte
zonder werk geraakt zgn.
Met angst zien zg de komende dagen tegemoet, velen
niet wetende hoe zg en hun gezinnen aan den kost
zullen komen, welke angst nog wordt vergroot bg de
gedachte aan de vorst en de daarmede gepaard gaande
ngpende kou.
Het is daarom dat wij u allen verzoeken, ons in
ons pogen, om die menschen aan werk te helpen, te
steunen.
Wanneer u de werkzaamheden, die u van plan is in
het a.s. voorjaar te doen uitvoeren, hoe eerder hoe
beter wildet laten verrichten, zouden daardoor vele
werklieden hun brood kunnen verdienen.
Wg houden ons overtuigd, dat deze oproep voldoende
zal zgn om allen te overtuigen van het groote belang
dat er in gelegen is cm werklieden, die zonder hun
schuld buiten werk geraakt zijn, aan werk te helpen
en alzoo hun gezinnen voor armoede te vrijwaren.
Tot het geven van inlichtingen verklaren wij ons
gaarne bereid.
Het Bestuur van de Kamer van Arbeid
voor de Bouwbedrijven,
T. A. J. Zoetmulder, Voorzitter.
H. de Vringer, Secretaris.
Het Bestuur van de Kamer van Arbeid
voor de Voedings- en Genotmiddelen,
F. J. Smit, Voorzitter.
J. E. van Riet, Secretaris.
De poging, door deze beide Kamers van Arbeid aan
gewend, om achter den omvang der werkloosheid te
Schiedam te komen en in die werkloosheid zoo mogelijk
helpend op te treden, verdient alle toejuiching. En wij
erkennen volmondig, dat deze Kamers niet over de
middelen beschikken om iets anders tegenover de werk
loosheid te doen dan zij deden.
Maar er zal toch wel niemand meenen, dat er te
Schiedam niet meer dan 80 werkloozen zgn en dat er'
in den loop van de eerste maanden van 1908 niet
meer bjj zullen komen.
En evenmin zal iemand meenen, dat de oproep van
de beide Kamers tot de ingezetenen het gevolg zal
hebben, dat aan de werkloosheid ook maar voor een
klein deel tegemoet zal worden gekomen.
Wg hopen daarom, dat deze Kamers het hierbg niet
zullen laten, maar hun invloed zullen aanwenden om
den Gemeenteraad te helpen bewegen tot het besluit
om lo een regelmatige werkloozentelling in te voeren
en 2o door het uitvoeren van g meentelijke werken de
werkloosheid te bestrijden. Hoe deze twee dingen
mogelijk zijn en moeten worden geregeld, zullen wij in
een der eerstvolgende nummers uiteenzetten.
Yolkshuispolitiek. „Een vrijzinnig-democraat
is iemand die 4 jaar noodig heeft om tot hetzelfde
inzicht te komen als een Sociaal-democraat", spott9
Troelstra dezer dagen in zijn redevoering over het
Algemeen Kiesrecht te Amsterdam. Deze spotternij
kwam ons in herinnering, toen wij bemerkten, dat het
Volkshuisbestuur ook„mededeelingen" is gaan uit
geven evenals „Kunst aan het Volk".
Maar, waar twee hetzelfde doen is dat nog niet
hetzelfde. Zou het Volkshuisbestuur dat ookover
4 jaar gaan inzien
De oprichting van „Kunst aan het Volk" en de snelle
ontwikkeling dezer vereeniging zijn bewijzen van een
gemeenschappelijken wil en van de aanwezigheid van
een hechten band. De „mededeelingen van het bestuur"
z|jn niets meer dan .een uiting van dien wil en een
middel om het gemeenschappelijk gewilde doel te bereiken.
Het Volkshuisbestuur wil door zijn „mededeelingen"
een band „scheppen". Alsof een onsamenhangende, door
geen enkel gemeenschappelijk doel bijeengekomen, massa
als de Volkshuisleden door Bestuursmededeeliugen aan
een gemeenschappelijken wil of bewuste samenwerking
kan worden geholpenMen moet toch vrijzinnig-demo
craat zgn, om zoo weinig begrip van de zaken te hebben.
Wie weet Misschienover 4 jaar
1908 Wat zal het ons brengen Duizendvoudig
wordt die vraag gesteld op den eersten dag van het
nieuwe jaar, bij het gebruikelijke toegewenschte„veel
heil en zegen
Voorspoed Jof achteruitgang van zaken, vraagt de
rekenmanhooge of lage koersen, vraagt degene die
zjjn kapitaal in allerlei effecten heeft zittenenz., enz.
Ons, sociaal-democraten, gaat die vraag voorbijWij
weten hetslechts strijd
Strij l naar alle kanten, naar rechts en naar links.
Tegen allen die den opmarsch van het strijdeode pro
letariaat trachten te vertragen en haar van haar marsch-
route, die van den onverzoenlijken klassenstrijd, willen
afbrengen.
Tegen allen die zich steunpilaren noemen van de
kapitalistische orde.
Zeker, 1907 is een bij uitstek leerzaam jaar geweest
tenminste voor hen die oogen hebben om te zien en
ooren om te hooren.
Nog zien wij dat simpele krantenbericht voor onze
oogen, waarin we de vorige week konden lezen dat te
Berlgn een werklooze metselaar, de ellende thuis niet
meer kunnende aanzien, zijn woning ontvlucht was,
maar niet meer terugkwammen vond hem in de om
streken van Berlijn van kou en gebrek omgekomen.
En de magazijnen zitten volgepropt I
Maar bjj ons in Holland is het al niet veel beter.
Van overal hoort men hoe de werkloosheid de arbeiders
teistert, met geheel haar nasleep van misère en akeligheid.
En zoo zouden we door kunnen gaan.
Strijd dus tegen een stelsel dat de breede massa des
volks lichamelijk en zedelijk naar omlaag trekt.
Zoo moeten wij, en hier richten wij ons vooral tot
onze partggeDooten, het nieuwe jaar weer ingaan.
Onverpoosd en onvermoeid het onzen medearbeiders
duidelijk maken, dat er slechts één weg is om daarin ver
andering te brengen, n 1. mee te helpen het kapitalis
tische stelsel te vervangen door het socialistische.
Met andere woorden maakt van uw medearbeiders
sociaal-democraten. Hoe meer hoe liever, want met het
revolutioneeren der geesten vernietigt gij het zekerst
de bestaande machtsverhoudingen en brengt gij bouw
stof aan voor de opkomende macht die het proletariaat
bezig is zich te verschaffen, door hare organisatie en oeco-
nomische en politieke vereenigingen.
Aan het werk dus, partijgenooten 1
Aan steun voor den wegens „slapte" ontslagen
partijgenoot kwam 16 Dec. f 4.25 en 23 Dec. f 4.80 in.
Een angstige ziel. Het krantje der anti's vanj.l.
Zaterdag bevatte een artikel over „Het Modernisme in
de Roomsche kerk".
Zooals men weet is dat de richting, die zich, vooral
onder de R.-K. geestelijken, den laatsten tijd baan breekt,
en die beoogt de oude, versteende dogma's der R -K.
kerk, voor zoover zij door de resultaten der wetenschap
als onhoudbaar aangetoond zgn, eenvoudig als onbruik
baar op zij te zetten.
Dat daarmede aan het gezag der geestelijken in de
hoogere regionen in vrij sterke mate afbreuk wordt
gedaan, is uit den aard der zaak duidelijk. Vandaar
dan ook dat door den paus sterk tegen dat „modernisme"
wordt ingegaan en zij, die die richting aanhangen, met
zijn banvloek worden bedreigd.
En het is deze strijd in de R.-K. kerk, die voor de
krant van Van der Meyden de stof opleverde voor het
door ons aangehaalde artikel.
Het begint met een stukje geschiedenis te geven uit
de reformatie. Ook toen, evenals nu, deden zich groote
meeningsverschillen voor in den boezem der kerk, met
het gevolg dat velen aanhangers werden van Calvijn,
Luther,' Zwingli e.a. En, gelukkig, zoo voegt het blad
er aan toe, dat de geloovigen, die thans van meening
verschillen met de hoogere geestelijke machten, niet
leven in dien tgd, dan zonden ze ongetwijfeld naar den
brandstapel worden gebracht, thans doet men dat niet
meer.
Zoo meende Rome zijn eenheid te moeten bewaren.
En op die eenbeid, zoo gaat het blad verder, werd
door haar vaak met trots gewezen en gezegd dat zoo
kerken zich in geloofszaken mengen, dat een bron van
tweespalt is. Ja maar, zeiden dan de calvinisten, zulk
een eenheid is gelijk te stellen met de rust van het graf
en leidt tot versteening.
En, waar thans de strgd der meeningen in de R.-K.
kerk zulk een scherpte heeft aangenomen als in lang
niet is waargenomen, nu zegt het krantjenou, die
hebben nu altijd zooveel praats over ons, laten ze nu
maar zelf oppassen voor hun hoog geroemde eenheid.
Toch bedroeft ze zich over dat verschijnsel.
Geen wonder!
Want achter die meeningsverschillen ziet ze weer de
schim van het roode spook opdoemen. En daar is ze
doodsbenauwd voor.
Ze vreest nl., dat al dat meeningsverschil maar koren
is op den molen der sociaal-democratie en dat die per
slot van rekening daar nog de meeste profijt van zullen
hebben.
Wat ook niet anders kan.
De maatschappelijke ontwikkeling toch vooral de
feiten van den laatsten tgd stoort zich niet aan allerlei
kunstmatig opgetrokken muurtjes, die hare ontwikkelings
gang willen vertragen, maar dringt zich met al hare
problemen op aan ieder die haar ernstig en onbevoor
oordeeld navorscht en dan kan het niet anders of de
balans moet ten gunste van wat hetgeen de sociaal
democratie leert, overhellen.
Een sierk staaltje daarvan is het sociaal-democraat
worden van pater Coelestinus, in het burgerlijk leven
Hendrik Jan van Vorst genaamd.
Ook deze pater, tot voor eenige jaren terug aan de
orde der capucgnen te Tilburg verbonden, is thans tot
de sociaal-democratie toegetreden. Met onzen partijgenoot
Dr. Jan van den Brink dus reeds de tweede priester,
die zich aan de zaak van het lijdende en strijdende volk
gegeven heeft.
En nu zal de VI. Crt. wel, evenals van Van den Brink,
zeggen: zie je wel hoe ver het ongeloof iemand brengen
kan, maar daar haalt ieder verstandig mensch zgn
schouders over op.
De maatschappelijke ontwikkeling en ook het grootsche
ideaal wat wij nastreven en geen „ongeloot", o,
waarheidslievend krantje dat zijn de twee groote
factoren die ons zulke personen in onze rijen voert.
En meerderen zullen er nog wel volgen!
Dat zal voor het conservatieve blad wel niet prettig
zijn. Eu ook haar angst voor het roode spook zal er
niet op verminderen, vreezen wg.
Pensioen voor gemeente-ambtenaren,hnnne
weduwen en weezen. Bij den Raad dezer ge
meente is o. m. ingekomen het rapport van den gemeente-
Steunt de stakers en uitgestotenen te Krommenie
