Staking te Krommenie
Uit de Vakvereenigingen.
Vlaardingsche IJzerkoekjes,
bestrijding der sociaal-democratie en de antwoorden van
Het Volk op de aanvallen van burgerlijke zijde niet
opnam. Tot ons genoegen knnnen wij nu vaststellen,
dat die Moker-slag de gewenschte paedagogische uit
werking heeft gehad. In het nummer van 1 Febr. begint
de redactie der Schiea. Ct. haar persoverzicht met de
opmerkingdat zij „in een vorig nummer" een aanval
van De Vaderlander op de S. D. A. P. had opgenomen
en daarom nu ook het antwoord van Het Volk op dien
aanval overnam.
Een ezel stoot zich geen tweemaal aan denzelfden
steenwij hopen dat de redactie der Schied. Ct. even
verstandig als zoo'n ezel zal zijn.
Kunst aan 'tVolk. 'tWas weer volop 'n suc
ces-avond, j.l. Zondag toen de heer en Mevrouw Tar-
taud-Klein voor „Kunst aan 't Volk" optraden. De zaal
was, ten spijt van allerlei pessimistische verwachtingen,
bjjna heelemaal vol.
En er is genoten. De mooie," indrukwekkende ver
schijning van Alida Klein met haar talent, haar melo-
dieuse s'em, maar bovenal met haar sentiment Louise
uitbeeldend, de lieve, voor 'tvolk levende koningin, 't
was in één woord goddelijk. Zonder aan het andere
tekort te willen doen, willen we wél zeggen dat 't frag
ment uit Multatulis Vorstenschool ons 't beste, liever 't
allerbeste beviel.
In „Kinderstem" en „Erfgename" bleek, dat de heer
Tartaud in declamatie z'n force niet heeft, 't Contrast
met „Iris" en met de kleinere gedichten (heerlijke
afwisseling na 't vele en sterke dramatische) waaronder
vooral „De groote hond en kleine kat" te noemen valt,
door Mevrouw Tartaud voorgedragen, was te groot.
Zelfs in „Meneers verleden", een heerlijk blijspelletje,
kwam nog niet de kunstenaar ten volle uit.
't Was eerst in „Nora" dat de heer Tartaud in z'n
kracht verscheen.
'tWerk is zwaar, maar o, wat 'nspel! 't Grillige
kind, dat vrouw is, in haar volle naïeviteit, bezwaard
met 'n schuldenlast die ze verbergt voor hém, die haar
niet anders kende dan zijn speelpopje, z'n zangvogeltje,
't verkwistertje, dat op zoo harde wijze ontnuchterd tot
de grootste wanhoop overgaat, door haar man wegge-
stooten en direct weer in genade aangenomen wordt,
maar dan tot het inzicht komt van hare klein-heid, van
haar bedorven opvoeding, waardoor er niets uit haar
geworden is. Ook als „Nora" toonde Mevr. Tartaud
ten volle hare groote talenten. Daar naast kan geen
geliefhebber worden geduld, daarbij behoort het forsehe,
gesloten spel van haar echtgenoot.
't Was stil, soms benauwend stil in die zoo volle
zaal; het meesterlijk spel werd gevolgd met al de aan
dacht die 't verdiende.
„Kunst aan 't Volk" kan ook dezen voordracht-avond
weder aanteekenen als een in ieder opzicht ten volle
geslaagd. Het Bestuur had wederom een zeer gelukkige
keuze gedaan, en we zijn overtuigd dat het zeker in
den geest van velen handelen zal, bij de samenstelling
van 't programma voor 't volgend seizoen het echtpaar
Tartaud niet op de rol te vergeten.
B.
Metaalbewerkers. De afdeeling van den Me-
taalbewerkersbond houdt Vrijdag 14 Febr. a.s. eene
huishoudelijke vergadering. Degenen, die voorstellen voor
het aanstaande congres hebben, worden verzocht, deze
schriftelijk in te dienen bij het bestuur.
De Firma Herman Jansen Co. Wjj
ontvingen weer eens klachten over het steeds meer
berucht wordende optreden van de firma Heiman Jan
sen Co., o. a. dit ingezonden stuk, welks inzender
ons als een volkomen betrouwbaar nyin bekend is.
Kapitaal en Arbeid.
M. de R.
Verzoeke s. v. p. een weinig plaatsruimte onder
bovenstaand opschrift.
Voor eeiiige weken geleden werd het personeel
der kistenmakerij v. d. Firma Herman Jansen
Co., aan de Lange Haven alhier, aangezegd dat hun
een loonsverminderirg te wachten stond. Natuurlijk
werd hiertegen geprotesteerd, wat even natuurlijk
niets hielp. Want, mijn wil, is uw wet, denkt
waarschijnlijk deze Firma.
Wat gebeurde n.l. In de laatste week werd
aan de kistenmakers meer werk opgedragen dan
gewoonlijk, waarvan het gevolg was dat zij
ook meer geld vroegen. De kistenververs kregen
niet méér, maar wel lastiger werk als gewoonlijk,
maar vroegen daarom niet méér geld. Maar nu
komt het mooiste van de grap. De firma gelastte
toen als volgt
De kistenmakers moesten het meer ophoudende
werk voor hetzelfde geld doen als zij voorheen
kregen, de kistenververs moesten op iedere 100
kisten f 0.25 laten zakken, zoodat zij voor 75 koperen
centen 100 kisten moesten verven met twee schil
den. Ieder die met het vak bekend is, weet, wat
dat beteekent. Op het antwoord van de ververs,
dat zij voor dat geld weigerden te werken, kwam
de chef de bureau naar boven met de boodschap
Geen zin er in, dan kun je wel gaan.
Betreurenswaardig is het, daar die persoon, naar
ik vernomen heb, vroeger zelf dit laatste vak heeft
uitgeoefend en dus goed weet wat of het zeggen
wil dat werk te doen voor zoo weinig geld en toch
aldus tegen een werkman optreedt. Maar even
later kwam de patroon zelf„Donder maar op,
jullie hoeven nooit meer bij mij te komea om werk".
Zoodat dus (ter wille van de concurrentie plot
seling drie menschen op de straat gezet werden.
Jammer, dat het zulke lui niet aan handlangers
ontbreekt, zooals ook nu bleek. Al heel spoedig
waren eenige personen beschikbaar, o. a. ook een
schilderspatroon, om het werk dat onmogelijk voor
d t geld gedaan kon worden, te doen. Daarom
zal het ook voor arbeiders in dat bedrijf hoog
noodig worden dat zij zich organiseeren, om in
een flinke stevige organisatie hun hoofd te kunnen
bieden aan uitzuigerij en nitbuiterij.
U, mijnheer de Redacteur, dankend, verblijf ik
beleefd Uw Dien.,
Schiedam, 4 Febr. '08. X.
De hoeveelste maal is het nu al, dat De Moker de
handelingen dezer firma moet brandmerken En hoevele
dingen, even ergerlijk als wat in het bovenstaand inge
zonden stuk staat, zijn ongepubliceerd gebleven
De heer Herman Jansen en zijn vennooten gaan door
voor goede Katholieken. Hoe zij hun handelingen tegen
óver hun arbeiders kunnen rijmen met hun Christen-zijn,
moeten zjj voor zichzelf maar uitmakenin die per
soonlijke aangelegenheid hebben wij ons niet te mengen.
Maar is deze firma van „goede Katholieken" niet een
sprekend bewijs van de onmacht en den onwil dei-
Katholieke kerk en geestelijkheid, om de Katholieke
„heerenbezitters" tot een rechtvaardig, Christelijk op
treden tegenover hun arbeiders te bewegen, desnoods
te dwingen Blijkt ook hier weer niet, met welk een
innige liefde Kerk en Kapitaal aan elkander verknocht
zijn?
Onthoudt deze les go d, arbeiders! Zoolang gij zelf
uw eigen boontjes niet dopt en door krachtige organi
satie niet zelf uw eigen belangen behartigt, zoolang zijt
ge overgelaten aan de willekeur van het kapitalisme,
onverschillig of ge met een geloovigen of een ongeloo-
vigen patroon hebt te doen. En op de geestelijkheid, de
teedere vriendin van het Mammonnistische kapitaal, hoeft
ge heusch ook niet te rekenen.
Organiseert u en zorgt samen voor uzelf.
Onverminderd duurt de strijd voort.
Laten wij deze moedige strijders
steunen. Teekent op de lijsten.
Ook kunnen gelden worden afge
dragen bij de Administratie van
„De Moker", „Constantia en bij
den Penningm. v d. Bestuurdersb.
Schildersgezellen. Door de afd. Schiedam
van den N. S G. B. werd het navolgende voorstel eener
loonregeling aan de patroons-vereeniging toegezonden.
Aan de Schilders-Patroons- Vereeniging, Alhier.
Mjjne Heeren!
In opdracht der huish. verg. van de afd. Schiedam
van den N. S. G. B. en in overleg met het H. B., wenden
ondergeteekenden zich tot uwe Ver., met beleefd verzoek,
onderstaande loon- en arbeidsregeling voor schilders
gezellen alhier, met ingang van 1 Maart 1908, in te
willigen.
Deze is
le. Een minimum uurloon voor een schildersgezel
boven de twintig jaar, van 21 ets..
2e. Een werktijd in den zomer van 11 uren daags
en wel van 's-morgens 6 uur tot, 's-middags 12 uur en
van 's-middags 1% uur tot 7 uur, des voor- en na
middags een kwartier schafttijd inbegrepen.
Des 's winters van 's-morgens 8 uur tot 5 uur, met
een schafttijd van l1/» uur 's-middags.
8e. Overwerk, nacht- en Zondagarbeid als volgt te
vergoeden.
a. Van 's-avonds 710 uur met 25 pCt.
b. Van 's-avonds 106 uur 's-morgens 50 pCt.
c. Arbeid op algem. erkende Zon- en Feestdagen
met 100 pCt. verhooging.
Toelichting.
Dat een loon van 17 ets per uur voor schilders
gezellen te Schiedam zeer gering is, kan niet worden
ontkend.
Bij een dergelijk uurloon maakt fie gezel een weekloon,
dat volstrekt onvoldoende is, om er met een gezin van
rond te komen. In de laatste jaren zijn de prijzen der
levens-benoodigdheden sterk gestegen.
De verhooging van het loon heeft echter daarmede
volstrekt geen gelijken tred gehouden. Dientengevolge
verkeert de schildersgezel in werkelijk zeer ongunstige
maatschappelijke omstandigheden.
Het loon is van dien aard„ dat het niet mogelijk is,
zelfs ook maar de allernoodzakelijkste, dagelijksche
behoeften te bevredigen. Zelfs degenen, die het voorrecht
genieten, vast werk te hebben, weten dat maar al te
goed. Hoeveal te slechter is dan wel de toestand van
hen, die geregeld elk jaar met werkloosheid hebben te
kampen En dat zijn er niet weinigenZonder ons aan
overdrijving schuldig te maken, kunnen wjj dan ook
gerust beweren, dat de poHtie van d n gezel te Schiedam
in 't algemeen verre van rooskleurig is.
Wij zjjn dan ook genoodzaakt te trachten onze arbeids
voorwaarden verbeterd te krijgen en vragen derhalve
een uurloon van 21 ets, al zijn de tegenwoordige tijds
omstandigheden zóó, dat een verzoek om hooger loon
dan thans gevraagd wordt, zeer zeker gerechtigd zon
zijn. Wat den werktijd in den zomer aangaat, de
heeren zullen niet onbekend zijn, dat er onder de
arbeiders een sterke drang gevoeld wordt voor ver
korting van den arbeidsdag.
En hoewel wij een arbeidsdag van 10 uur zeer zouden
toejuichen, wij meenden, dat, met het oog op het loon,
dat dan verdiend zou worden, wjj zoover niet mochten
gaan.
Zoo er evenwel haastwerk is en dientengevolge over
werk noodwendig moet geschieden, dan is het naar onze
meening, niet meer dan rechtvaardig, dat daarvoor den
gezellen extra vergoeding, gélijk boven is aangegeven,
wordt toegekend. Daardoor zullen de patroons wellicht
ook minder spoedig tot laten overwerken besluiten.
Hiermede zijn wjj aan het eind van onze toelichting
gekomen. Wij vertrouwen dat, waar uwe vereeniging
niet kan, noch zal ontkennen, dat de toestand der
Schiedamsche schildersgezellen allesbehalve rooskleurig,
en zij met ons eens zal zijn, dat verbetering meer dan
noodzakelijk is, Uw ver. ook bereid zal zijn, om ons
verzoek om gunstiger arbeidsvoorwaarden toe te staan.
Tot het verstrekken van meerdere inlichtingen hetzij
mondeling of schriftelijk, zijn wij gaarne bereid.
Beleefd verzoeken w\j U, Uwe beslissing zoo spoedig
mogelijk te vernemen.
Hoogachtend,
Het Hoofdbestuur
B. J. Drost, Voorz.
Jac. Cusiel, Secr.
Het Afd.bestuur,
J. M. van Pelt, Voorz.
N. Tazelaar, Secr.
Brandersknechts. 1) Zaterdag 25 Januari vierde
de afdeeling haar 6:jarig bestaan. Zooals wij dat steeds
gewoon zjjn op dergelijke feestavonden, was Constantia
bijna wéér vol. De fee tredenaar, voor dezen avond de
Bruin, hield een kernachtige propagandarede. De muziek
vereniging „Kunst en Strijd" en de tooneelclub „Kunst
na den Arbeid" deden uitstekend hun best het den be
zoekers zoo aangenaam mogelijk te maken.
Wij mogen niet nalaten aan beide vereenigingen onzen
hartelijken dank te betuigen voor hunne welwillende
medewerking.
Een gez llig bal, dat laat in den nacht eindigde, sloot
deze welgeslaagde feestavond. 4 nieuwe leden was onze
voorloopige aanwinst, wij hopen echter op nog meerdere.
Leden, welke nog punten ter behandeling hebben voor
de a.s. jaarvergadering, worden verzocht deze zoo spoedig
mogelijk aan het bestuur te doen toekomen.
De Correspondent.
Nog eens: duiven-oprechtheid. Op gevaar
af dat de „Goedkoope" ons nog een beetje njjdigerzal
aankeffen dan ze reeds tot op heden deed, moeten we
nog even terug komen op haar misleidend artikel over
de echtscheiding van Troelstra. -
De vorige week toonden we reeds aan welk opzet
telijk bedrog ze pleegde. Thans willen we aan'oonen
hoe zulk een dom en roekeloos geschrijf niet ons wondt
maar dengene, die van zijn krant, in plaats van het een
voorlichster te doen zijn, e»n riool maakt, waarin aller
lei vuil, speciaal tegen ons, sociaal-democ aten gericht,
neergesmakt wordt.
Duidelijker gezegd: dat zulk soort van bestrijding
slechts hém wondt die ze bezigt.
We beroepen ons daarop, op het oordeel van het anti
revolutionaire kamerlid De Waal Malefjjt.
In „De Stichtsche Courant" toch (ook een klerikaal
blad) werd ook aan de echtscheiding van Troelstra een
driestar gewijd.
Wat zien we echter nu gebeuren? (zult ge daar goe
de nota van nemen, o „Goedkoope" Dat reeds den
1) Yeel te laat ontvangen voor het vorige nummer. Eed.
HET BESTUUR
VAN DEN S.B.B.
