Uit het Vakvereengingsleven.
Viaardingsche IJzerkoekjes.
Verdiend. De Schiedamsche architect, de heer
Sanders, is de bekroonde van de inzenders van ont
werpen voor een Ambaclrsschool te Schiedam.
Wij veroorloven ons, naar aanleiding van die be
kroning eenige vragen.
Zijn de plannen en teekeningen van bestaande,
werkende, Ambachtsscholen, door bet Bestnnr (of
misschien door een of meer bestnnrsleden persoonlijk)
opgevraagd, ter inzage verstrekt aan alle uitgenoodigde
architecten
Heelt de heer Sanders, tegenwoordig werkzaam bij
den Wate toren, er ook inzage van gehad oi is hij soms
de eenige bestudeerder daarvan geweest?
Wij zgn nieuwsgierig naar volledige lichtontsteking.
Het wil ons voorkomen, dat hier een en ander niet in
den haak is. Als wij ons vergissen, wat wij zeer be
twijfelen, hopen wij op overtuigende wijze dat aangetoond
te zien.
Vrijdag 7 Febiuari hield de S. B. B. zgne eerste h.h.
vergadering in dit jaar. Aanwezig waren alle aange
sloten organisaties op de Onderwijzers na.
De voorzitter liet de gebeurtenissen van het afge-
loopen jaar in den geest nog eens langs zich heen gaan
en kon tot zijn vreugde constateeren, dat de vakbeweging
in Schiedam steeds grooter vorderingen maakt. Eenige
nieuwe vereenigingen waren opgericht o. a. van de
Metselaars en de Houtbewerkers, zij het dan met een
klein aantal leden. De hoop is niet uitgesloten, dat zij
goede organisaties zu len worden. In 't bijzonder prees
de voorzitter de aid. van de Metaalbewerkers; hij stelde
deze organisatie tot voorbeeld voor de anderen, en
sprak den wensch uit dat de anderen ook zoo mochten
groeien als de aid. Schiedam van den A. N. M. B.
Hie: mede opende de voorzitter de verg. en gaf het
woord aan den secretaris tot voorlezing der notulen.
Deze werden ongewijzigd goedgekeurd. De penningm.
deed rekening en verantwoording over de laatste drie
maanden. Tettelaar, Geitenbeek en Pols werden aan
gewezen om de boeken van den penningm. te controleeren.
Verder waren er voorstellen en crediet-aanvragen
voor het doen van propaganda, b. v. om de afd. der
houtbewerkers op pooten te helpen enz.. Stevig zal
hierin actie worden gevoerd.
De voorzitter herinnerde aan de vergadering die
gehouden zal worden op 21 Februari met v. d. Tempel
als speker, over het onderwerp: „De taak der Vak-
vereenigingen."
Over het werkloozen-com té werd ook nog al gedis-
cusieerdten slotte kreeg het bestuur de opdracht tot
samenstelling van een ontwerp-rapport. Evenzoo ging
het met de Mei-viering, d.w.z. ook die kwestie werd
naar het bestuur verwezen.
Ik had in 't begin nog vergeten te melden dat de
metselaars geballoteerd werden. Met algemeeue stemmen
werd de atd Schiedam van den Centraleu Bond van
Metselaars en Opperlieden tot den S. B. B. toegelaten.
De Secretaris.
Over het krankzinnigengesticht „Haas-
oord" te Poortngaal. Van twee slachtoffers van
drieste patroonswillekeur ontvingen wg een schrgven,
waaraan wg het volgende ontleenen:
Door de gemeente Rotterdam werd aan den heer
Hornstra, aannemer te s-Gravenhage, bovenstaand werk
b(j aanbesteding opgedragen. Door den Rotterdamschon
Bestuurdersbond werd met succes een aktie gevoerd,
om in de bestekkei. te doen opnemen verschillende
.bepalingen betrekking hebbende op de arbeidsvoorwaar
den: maar deze worden al zeer slecht nagekomen, b.v.
ten opzichte der privaten die eenvoudig schandelijk zijn,
en ten opzichte van het drinkwater. De heer Hornstra
heeft wel een 6-tal filters ter plaatse laten komen,
maar ze zgn niet in werking gesteld enz. En wat betreft
de loonen, dat is ook al niet in orde. Meestal wordt
er gewerkt in aangegeven werk en als men dan bg
hard werken wat oververdient, dan wordt het meestal
niet uitgekeerd.
Dit zaakje is thans in handen van den Rotterdamschen
Bestuurdersbond en deze zal wel zorg dragen dat den
heer Hornstra onder het oog gebracht zal worden, dat
hg de bestekken heeft uit te voeren, zoowel ten opzichte
van de arbeiders als ten opzichte van de bouwwerken.
Ook een Viaardingsche firma speelt hierbij een minder
mooie rol, n.l. de firma Gebr. van den Berg. Deze
firma is niet alleen leverancier van deuren en kozijnen
enz., zij levert ook levend materiaal voor den heer
Hornstra, n.l. werkliede evenwel fatsoenlijke werklieden,
geen rooie, die kan de heer Hornstra niet gebruiken-
want die zouden in staat zijn, bij de bevoegde autori,
teiten het niet naleven van allerlei bepalingen bekend
te maken. Wie nu zonder werk is en fatsoenlijk! die
kan bg de Gebroeders Van den Berg een briefje bekomen
en dan kunt ge, daarvan voorzien, u melden aan
„Maasoord". De heer Hornstra weet dan, dat hij een
gekeurde arbeider voor zich heeft en kan alsdan beslissen.
De Gebr. Van den Berg hebben zich ook gewend tot de
Viaardingsche timmerliedenvereeniging „Arbeid Adelt",
met de mededeeling, dat als zij soms werklooze leden
had, zij zich tot hen konden wenden. „Arbeid Adelt"
heeft daa1- gehoor aan gegeven en heeft ter goeder
trouw meegeholpen aan dit vieze zaakj°. Wij willen
uitdrukkelijk verklaren, dat „Arbeid Adelt" hier heeft
gehandeld naar beste weten en alleen het belang van
haar leden op het oog had. Maar ook mag het een les
zijn voor „Arbeid Adelt" dat als in deze dagen van
werkloosheid een patroon arbeiders zoekt, er toch wel
wat achter moet zitten. Het is o i een gevolg van het
alleen staan van deze vereeniging. Doordat zij zich
liefst zoover mogelijk van de moderne arbeidersbeweging
verwijderd houdt, wordt zij onbewust een werktuig in
handen der ondernemers. Zooals gezegd een goede les.
Meue Nut Laten we direct maar zeggen dat
„Meue" tante beteekent, dan zal men dit opschrift beter
begrijpen.
De goeie ziel heeft op haar ouden dag toch nog fut
in d'r boddy! Wie daaraan mocht twijfelen, die wijzen
we er op dat za verleden week Vrijdag in een lezing
prof. Blok voor haar liet optreden, met het onderwerp
Historisch Materialisme.
Voor de zooveelste maal is er van dat stelsel geen
steen op den anderen gebleven. Hoor maar.
„Karl Marx, aldus de professor, was geen historicus,
had zelfs niet het minste begrip van geschiedvorsching,
evenmin als de man die hem later verklaarde, Engels.
Wanneer zij zeggen dat de groote gebeurtenissen in
alle eeuwen een economischen ondergrond hadden, dat
die gebeurtenissen een gevolg waren van een strgd van
belangen tusschen de verschillende standen in de maat
schappij, dan zeggen zij daarmede iets, dat ze niet
kunnen bewijzen."
Is die even goed?
En heeft tante Nut op haar ouden dag geen durf in
d'r boddy Ons dunkt van wel.
Moge ze daarom nog lang voor ons allen gespaard
blijven
Debatvrees? De Christen-democraten hebben
j.l. Donderdag een openbare vergadering gehouden, met
den bekenden heer Hartendorf als spreker, over het
onderwerp: „Wat willen de Christen-democraten?''
Eigenaardig is echter dat die vergadering aangekon
digd werd als toegankelijk te zgn voor partggenooten
en geestverwanten. Toch stond ook vermelddebat
gewenscht
Dat zgn me ook helden! Wat frissche kerels toch!
Toch zou het niet onmogelijk zijn dat er wellicht eens
hoorders zijn, die om alleen voor hen bekende redenen
er tegen opzagen zich aan zulk een gebod te onder
werpen
Uitvoering „De Stem'
Met genoegen kan
„De Stem" op haar feestavond ter herdenking van het
twee-jarig bestaan, jl. Zaterdag gehouden, terugzien.
In zijn openingswoord herinnerde de voorzitter er
aan dat ondanks haar jeugd, „De Stem" toch al ver
scheidene malen was opgetreden, omdat haar doel toch
voornamelijk is, de arbeidersbeweging te steunen, en
constateerde dat de vereeniging zich in een goeden
welstand mag verheugen.
Daarna werd achtereenvolgens het programma afge
werkt.
„De Stem" zelf bracht een zestal liederen ten gehoore,
die blgkens het applaus zeer in den smaak vielen. Vooral
bg die nummers die a capelle (zonder begeleiding) uitge
voerd werden.
Onze vriend Sauvlet, van Rotterdam, droeg niet weinig
het zijne bij om de lachspieren in beweging te brengen.
Reeds zgn verschijnen brengt je in eeo prettige stemming.
Wat leuke en allerdolste voordrachten! Het publiek
heeft zich daaraan wel geamuseerd.
De toon eel vereeniging „Kunst en Strijd" voerde een
blijspelletje op: „Een gestoffeerde kamer te huur." Over
't algemeen viel echter te klagen over het moeilijk volgen
der spelenden, soms kon men achteraan in de zaal hen
bijna niet hooren. Dat kan ook wel aan de zaal liggen,
maar een weinigje luider en met meer zeggenskracht
gepaard gaand spreken, had het stukje ten goede ge
komen.
Onze partijgenoot P. Schoonderwoerd, de voorzitter
van den Ned. Bond van Gemeentewerklieden, zorgde
voor het propagandis'ische karakter van den avond.
Met klem bond hg den aanwezigen op het hart zich aan
te sluiten zoowel bij de politieke als economische be
weging van het proletariaat.
Evenals altgd, verleende ook de muziekvereeniging
„Voorwaarts" hare medewerking terwijl een gezellig
bal, afgewisseld door komische voordrachten van Sauvlet,
deu feestavond b sloot.
Flink zooIn zijn zitting van 8 Januari jl. heeft
de Raad zijn reglement van orde gewijzigd. Daar komf
o.m. ook dit artikel in voor.
„De toehoorders mogen alleen met ongedekte hoofden
en op de voor hen bestemde plaatsen de zittingen bij
wonen.
De Voorzitter kan, na gedane waarschuwing, dadelijk
uit de vergaderzaal doen verwgderen zoodanige toe
hoorders, die aan het gemelde voorschrift niet voldoen,
luide teekenen van goed- of afkeuring geven, of opeen
of andere wijze de stilte of orde verstoren."
Men ziet dat onze vroede vaderen toch ook nog wel
een weinigje gdelheid niet vreemd is.
Wat flauwe kul toch dat de heeren zich beleedigd
achten, als er onder het auditorium zgn die hun hoofd
deksel niet afgenomen hebben.
Cursusvergadering S. D. A. P. Wij herin
neren den leden der afdeeling aan de cursusvergadering
op a.s. Zondagmorgen, half elf. Niemand ontbreke.
Kuipersgezellen. Dinsdagavond spraken de
voorzitter en secretaris van „Wij Streven" in een open
bare vergadering over de vaktoestanden. Deze zijn door
ons reeds vroeger gereleveerd, zoodat we kunnen vol
staan met de mededeeling daarvan. Beiden wekten op
tot stevige vakorganisatie. De vergadering was slecht
bezocht.
Verder vernemen wij dat tegen Maandag den 17en
dezer dezelfde sprekers ook te Maassluis in een open
bare zullen optreden. Deze vergadering wordt gehouden
op de bovenzaal van het hotel „De Moriaan" en heeft
tot doel ook te Maassluis de kuipers tot organisatie te
brengen.
Steuncomité voor werkloozen. Op initiatief
van de Kuipersgezellenvereeniging „Wij Streven naar
Verbetering" is Woensdagavond alhier een Werkloozen-
Comité opgericht.
Een 10-tal orgai isaties hebben hun mederwerking
toegezegd, terwijl nog een 5-tal nader bericht zal zen
den. De bedoeling is, om alle werkloozen steun te ver-
leenen, zoowel ongeorganiseerden als georganiseerden.
Er zal getracht worden om het Comité ook uit te
breiden tot de burgerij, b.v. invloedrijke ingezetenen
zullen daarin zitting kunnen nemen.
Hedenavond van 7 tot 10 uur zal in een door aan
plakbiljetten bekend gemaakt lokaal, zitting worden
gehouden tot telling der werkloozen, waarna verder
plannen zullen worden ontworpen omtrent de vraag
wat te doen om in de eerste plaats de werkloozen aan
werk te helpen en in de tweede plaats de directe nood
te lenigen.
Secretaris van het Comité is de heer Cocheret, Bin
nensingel.
De Correspondent.
Wie zou er gel^k hebben? De eigenaardige
rede van jhr. De Geer over „Christen-social sme" door
hem voor „Patrimonium" gehouden, en waar we reeds
de vorige week de aandacht op vestigden, heeft ook
eigenaardige gevolgen.
Men oordeele maar.
In de anti-revolutionaire Viaardingsche Courant van
verleden week Woensdag komt, behalve een ngdig stukje
van de redactie zelve aan jhr. De Geer, o.m. ook een
ingezonden stuk voor, dat we om zijn curiositeit hier in
zijn geheel overnemen.
H t luidt zoo:
Mijnheer de Bedacteur
De eerste cursus-vergadering van „Patrimonium" heeft
heel wat stof opgejaagd en bij velen ernstige ongerust
heid, ja zelfs wrevel gewekt. Wrevel waar de spreker
zonder meer den principieelen strijd van onze voormannen
in de tachtiger jaren tegen tal van zaken, aan het
volgen van een sleur, of erger nog aan gebrek aan
degeljjk onderzoek meende te moeten toeschrijven. Onge-
rus'heid, waar een hoogstaand man van christelijken huize
als Jhr. Mr. de Geer theoriën verkondigt zoozeer in-
druischend tegen alles wat tot heden in onze kringen
voor onomstootelgk juist en vaststaand heeft gegolden,
dat men zich met den heer De Heer onwillekeurig met
zekere angst de vraag voorlegde:
„als dat alles waar is, is het dan niet mijn Christen
plicht om socialist te worden"
Indien het toch waar is dat de gedroomde heilstaat
van den sociaal-democraat slechts de oplossing is van
een zuiver economisch vraagstuk dat met het Christendom
niets te maken heeft, dan zouden immers zeer wel
sociaal-democraten en mannen van „Patrimonium", zooal
niet vereenigd, dan toch naast elkander naar hetzelfde
einddoel kannen streven
Moet dus in de sociaal-democratie slechts het gehan
teerde middel „de leer van den klassenstrijd" om tot
het begeerde einddoel te geraken, worden gewraakt?
Het is zeer wel m gelijk dat de juiste bedoeling vaa
den heer De Geer minder goed is begrepen het zoo
rijkelijk gebruik van vreemde woorden maakte het vol
gen zgner rede voor ongeletterden nu juist niet heel
gemakkelijk, maar zoo ja dan meen ik dat van anti
revolutionaire zijde ten krachtigste moet worden opge
komen tegen deze noodlottige voorstelling, waarbij dus
metterdaad de diepere religieuse beginselen geheel bui
ten het staatsleven worden gehouden.
Dat de redactie der „Viaardingsche Courant" wel
hiertoe zal willen medewerken is een verzoek dat ik
met vrijmoedigheid meen te mogen doen.
Uw abonné,
H.
Uit dit stukje blijkt duidelijk de waarheid van hetgeen
we de vorige week schreven, dat in conservatief-ker-
kelijke kringen men zich „ernstig ongerust" maakt over