Vlaardingsche IJzerkoekjes.
Maassluische Moppen.
de vakvereeniging, gingen er naar toe en vroegen advies.
Gevolgdat zulk een contract niet door de arbeiders
aanvaard werd, en zij nu ongeveer alle georganiseerd zpn.
De wet zegt: de arbeiders zijn de economisch zwakken.
Daarom wordt aan den arbeider zijn loon uitbetaald bij
ziekte, gedurende korten tijd.
Bij ongeval idem, d. w. z. 70 pCt. krijgt men reeds
van de ongevallenwet, 30 pCt. moet de patroon er dus
kiPeggen> °°k voor korten tijd. Familieaangelegenheden
idem.
Dit zijn voordeelen voor den arbeider, wanneer zij
krachtig genoeg zijn er voordeelen van te maken.
Wat is korten tpd Eén dag is korten tpd.
Eén week is ook korten tijd, maar 3 weken is óók
korten tijd. Da wetgever heeft aan de arbeiders over
gelaten en ook aan de werkgevers natuurlijk, overeen
te komen, wat onder korten tijd moet worden verstaan.
Wanneer de arbeiders niet kunnen arbeiden, door
gebrek aan materiaal, of door de weersgesteldheid, wat
bij de scheepsbouwers nogal eens voorkomt, dan ook
moet de patroon het loon uitbetalen gedurende korten tijd.
O! Arbeiders vereenigt U. Alle vakbonden kunnen
een collectief contract sluiten. Het doel van de werk
gevers is natuurlijk alle goede bepalingen te schrappen
en de slechte er in te laten. En wanneer de patroons
dan komen met een arbeidscontract, door hen ontwor
pen, dan moeten de arbeiders teekenen doen zij dat
nietde wet zegtDe arbeider, die het hem aangebo
den contract riet teekent, zal geacht worden ontslagen
te zijn. Dan kan de arbeider, die weigert het hem aan
geboden contract te teekenen, naar een anderen werk
gever gaan, hij zal dan ontwaren, dat hem daar een
gelijkluidend contract onder de neus wordt geduwd,
daar natuurlijk de centrale werkgevers-organisaties een
gelijkluidend conti act opgemaakt hebben.
Volgens deze organisatie is het aan iedereu Neder
lander toegekende recht van staking ook ongeoorloofd.
Zij meent, dat een staking een verbreking is van dienst
betrekking en de arbeiders aldus hun staangeld bjj een
eventuëele weikstaking kwijt zijn.
Vergadering! De patroons vormen groote syndikaten
teneinde meer winst te kunnen behalen, laten wij daar
tegen een toevluchtsoord zoeken bij de organisatie. Laten
wij de organisatie als het aangewezen lichaam beschou
wen, het contract voor de arbeiders zoo gunstiar moge
lijk te maken.
Spreker herinnert even aan Breda, waar de organi
satie ongeveer 10 maanden bestaat, maar reeds op
verkregen voordeelen kan bogi-n. Het is evenwel geen
kunst zoo nu en dan eenige verbetering te verkrijgen,
het is veel meer de kunst de eens verkregen verbete
ringen te behouden. Daarom moeten de metaalbewer
kers altijd door, ondanks slechte tijden, werken aan de
grootmaking der organisatie en door de organisatie
verbetering van positie afdwingen.
Spreker wijst op de werkgevers-bonden in Duitschland
waar de arbeiders in dagen van strijd het geheele ge
organiseerde patronaat, tegenover zich vinden.
Evenwel de Duitsche arbeidersorganisaties zpn heel
wat krachtiger dan de Hollandsche, zij kunnen als het
moet, 't zij een staking ot een uilsluiting, aanvaarden.
Spreker besloot zpn rede met een opwekking tot den
genen, die tot nu toe geen deel namen aan den strpd
der arbeiders, hunne laksche houding te laten varen en
zich aan te sluiten bjj hunne organisatie.
Van de gelegenheid tot debat werd door een der
aanwezigen gebruik gemaakt. Debater ging alleen maar
wat dieper in op hetgeen spreker gezegd had van de
Duitsche werkgeversbonden.
Nadat spreker den debater beantwoord had, sloot de
voorzitter met een woord van dank aan den spreker,
een verzoek om stenn als er staking uit mocht breken
bij Boele en een oproep tot alle aanwezige ongeorganiseerde
metaalbewerkers, zich aan te sluiten bij de afd. Schie
dam, de vergadering,
De afd. won één lid. p.
niet naar eenige onbewoonde deelen van Zuid-Amerika
of Stille Zuidzee, als ze er zoo op belust zpn, de Katho
lieken volkomen af te zonderen van de rest der bevol
king? Of willen ze wel winst trekken uit de niet-Ka
tholieken, maar die alleen samen verdeelen
Wie teveel wil hebben, krijgt het lid op de neus
Timmerlieden en metselaars. Van de open
bare vergadering met Verdorst en Achterbergh zond onze
correspondent ons tot ons leedwezen geen verslag, zoodat
wij daarover niets kunnen meedeelen.
Kunst aan het Volh. Met een enkel woord
wekken wij onze lezers, leden van K. a. h. V., nog op
bet concert van Hutschenrnyter a.s. Maandag vooral
niet te verzuimen. Met een prachtig programma dit
beroemde orkest in onze eigen stad te kunnen hooren
voor 25 cent entrée, het zou zonde en schande zijn,
daarvan geen gebruik te maken.
Een gevaarlijk spel. Een gevaarliik spel wordt
door de Katholieke winkeliers hier ter stede gespeeld.
Pas is er eer „neutrale" Middenstandsvereeniging op
gelicht, of nu zetten de Katholieke winkeliers daarte
genover een R. K. Middenstands-Vereeniging „De Hanze"
Begrjjpen de Katholieken niet, dat het noodzakelijk ge
volg van een dergelijk optreden moet wezen zooals dat
reeds elders het geval wasdat de protestanten de
Katholieke winkels in den ban gaan doen
Het eenige argument, dat de heer ,T. A. Verbeek
voorzitter der R. K. Middenstandsvereenigingen in het
bisdom Haarlem, voor een dergeljjke afz'ondering der
Katholieken wist aan te voeren, was dit
Spr. meent, dat het beoogde doel 't best te be
reiken is in een R. K. Vereeniging volgens den
tvensch des Bisschops, omdat een Katholiek zich
onderwerpen moet aan het hoog kerkelijk gezag,
en hij die zich daaraan niet onderwerpt, als niet-
Katholiek moet worden beschouwd.
Wagrom trekken de bisschoppen met hun volgelingen
die van een dergerlpk tuchtstelsel gediend zijn, toch
Lijntrekkers. Het is een algemeen waar te
nemen verschijnsel, dat de maatregelen die getroffen
behooren te worden ten opzichte van gezondheid, vei
ligheid etc. der arbeiders in fabrieken en werkplaatsen,
door de betrokken werkgevers, of autoriteiten slechts
schoorvoetend worden toegepast. Ze gaan er slechts
noode toe over. En het is altijd zaak de heeren een
beetje achter hun vodden te zitten, en ze zoo nu en
dan een por te geven. Op dit punt zijn ze bijzonder
traag en log. Doet men dat niet, o, ze vergeten zulke
suertzaakjes" zoo spoedig!
Een sterk staaltje daarvan vonden wij gepubliceerd
in het: Uittreksel uit het Verslag over 1907 der Ge
zondheidscommissie alhier", opgenomen in de N. VI. Crt.
van 4 dezer.
Onder het hoofdje: „Fabrieken en werkplaatsen" zegt
de samensteller van bedoeld verslag om.:
„In de maand September bereikte ons een schrijven
der Vlaardingsche Kuipersgezellen-vereeniging „Wij
streven naar verbetering", met het verzoek tot onze
medewerking in zake haar adres aan Burg. en Weth.
om verbetering te doen a-inbrengen in de ongewenschte
toestanden op de werkplaatsen, vooral wat betreft drink
watervoorziening en pii.aten.
Dit was dus toepassing van art. 62 der B.V. in ver
band met art. 11 en 16 der Woningwet.
Reeds in Maart 1906 vroegen wij een conferentie voor
de toepassing van bovengenoemde artikelen met het
Gemeentebestuur aan. Het bleek toen, dat dit College
zoowel als onze Commissie er van overtuigd was, dat
er maatregelen in deze moesten genomen worden ener
zou ter voorbereiding hiervan door Burg. en Weth.
aan een bouwkundig ambtenaar worden opgedragen
zich met onze Commissie in verbinding te stellen.
Dit is echter niet geschied.
Wij konden ons dan ook volkomen vereenigen met
hetgeen de Kuipersgezellenvereeniging ons vroeg en
drongen dan ook bp Burg. en Weth. aan op een nauw
keurig onderzoek der werkplaatsen. Een resultaat is ons
nog niet bekend."
Reeds in Maa-t 1906, dus reeds twee jaar geleden,
kwam het der commissie zelve al wenschelijk voor aan
te dringen op toepassing van art. 62 der B. V. in ver
band met art. 11 on 16 der Woningwet.
Burg. en Weth. daarover aan den tand gevoeld be
loofden veel maar deden niets.
Ook ten opzichte van het verzoek der kuipers wordt
weer dezelfde slakkengang betracht.
Haar adres toch aan de Gezondheidscommissie dateert
reeds van September 1907 en aan het einde van dat
jaar moet de rapporteur verklaren: „Een resultaat is
ons nog niet bekend."
Of Burg. en Weth. ook ten dezen opzichte voort
varend zpn
Au wij toch uit het verslag der Gezondheidscommissie
bovenstaand reeds ontleend hebben, volgt hier ook nog
enkele andere wetenswaardige zaken, zoo o.a. over de
Volkshuisvesting.
„Door ons werd in het afgeloopen jaar geen nieuw
blok voor het woningonderzoek onder handen genomen.
Het uitwerken van de onderzochte blokken nam en
neemt nog veel tijd in beslag.
In April 1906 werd door B. en W. het besluit ge
nomen, dat aan de woningen 1ste Afrolsteeg no. 3 en
5 tot en met 11 de noodige verbeteringen moesten
worden aangebracht en wel vóór 20 November 1906.
In het begin van dit jaar bleek, dat voor woning no
11 die verbeteringen niet waren aangebracht, zoodat
wij B. en W. toen voorstelden, den Gemeenteraad dat
perceel als onbewoonbaar voor te dragen. Deze onbe-
woonbaarverklaring kreeg zijn beslag bij Raadsbesluit
d.d. 22 Februari 1907.
Evenzoo werd het perceel Havenstraat no. 9 na
plaatselijk onderzoek en uitgebracht advies van de des
kundigen onzer Commissie, die slechts na veel moeite
toegang konden verk'jjgen tot deze z.g. woning, voor
gedragen tot onbewoonbaarverklaring.
erder werden nog onbewoonbaar verklaard, bij
Raadsbesluit d.d. 20 September 1907, de perceelen 2e
Kuipersteeg no. 6, 7, 8, 9, 10, 15, 16, 17 en Stille
steeg no. 8 en 10.
Dit alles geschiedde op ons advies."
Zeer zeker is het te betreuren, dat de commissie in
het afgeloopen jaar geen nieuw blok voor het woning-
onderzoek onder handen heeft genomen. Met name toch
het oude stadsgedeelte, telt nog zoovele krotwoningen
dat met niet genoeg klem kan worden aangedrongen,
dat de commissie ten opzichte van dit woningonderzoek
een zoo groot mogelijke activiteit ontwikkelt. Ook de
armsten hebben recht op een beter en gezelliger woning
En nu weten we wel, dat gezegd zal worden, die
menschen kunnen niet meer verwonen, maar aan ons
Gemeentebestuur dan de taak zelf den woningbouw ter
hand te nemen, 't Is een hoogst noodzakelijk en dank
baar terrein van werkzaamheid.
Van hare bevindingen inzake melkonderzoek zegt de
rapporteur
,,Met het melkonderzoek is het geheele jaar door
gegaan.
„In het begin werden verzegelde monsters genomen,
doch daar dit eenige bezwaren met zich bracht, is door
de Commissie later volstaan met het koopen van kleine
hoeveelheden melk, die dan eveneens aan het laboratorium
van de „Hollandia"-fabriek werden onderzocht.
De laatste wijze van monsters-nemen geeft ons wel
niet een waarborg, wanneer de rechter handelend zou
moeten optreden. Wp gelooven echter, dat even goed
het bedoelde succes verkregen zal worden.
In het geheel werdeu van de verschillende leveranciers
21 monsters genomen. Van ééu bleek bjj herhaald
onderzoek de melk onvol loende, wat vetgehalte betreft.
W ij meenden daarom goed te doen, dien leverancier er
op te wjjzen, dat wanneer bij een hernieuwd onderzoek
weer minderwaardige melk zou worden aangetroffen,
wij publiciteit aan de zaak zouden geven.1'
En om te eindigen dit nog:
„In het begin van dit jaar, daarop attent gemaakt
door den Directeur van Gemeentewerken, bleek ons,
dat een bewoner van den Kortedijk niet aangesloten
was aan de Waterleiding, terwijl hp het bedrijf van
melkverkooper uitoefende. Wij adviseerden daarop aan
Burg. en Weth. den persoon in kwestie te gelasten,
zich van waterleiding te voorzien en de pomp te laten
verwijderen. Wij konden dit des te gemakkelijker doen,
omdat wij wisten, dat door de Waterleiding-Maatij.
slechts een weinig hooger bedrag werd berekend bp
volkomen vrp watergebruik, dan bp berekening per
kubieken Meter. Na eenigen tijd was de aansluiting tot
stand gekomen."
De visch wordt duur betaald. Wederom
heeft een onzer stadgenooten, nl. de 25-jarige matroos
Maarten Bot, zijn graf in de golven gevonden.
Deze jonge man, die eerst enkele weken geleden
gehuwd was, en bij schipper Verheij op den Stoom-
l°f?£er „Marie Henriëtte" voer, zou, terwijl een ander
matroos aan het roer op de brug stond, eenige werk
zaamheden verrichten aan den kop van het schip.
Zonder dat dit door den man aan het roer werd
opgemerkt, is toen genoemden Bot over boord geslagen
en verdronken.
Dit droevig ongeval maakte nogal indruk in onze
gemeente, temeer, omdat de vader van dezen jongen
man ook verleden jaar op dergelijke wijze een zoon
moest missen.
Bij dit slachtoffer van zijn beroep is eveneens de vorige
week ook nog een tweede gevoegd.
De stoomtrawler Seladon, IJM 128, strandde bij Wpk
aan Zee. Bij het losraken sloeg echter een grondzee in
de sloep, waarin de matroos Willem Prins zich bevond,
die daardoor over boord werd geslingerd en verdronk.
Hij was eerst 21 jaar oud.
Ziedaar, weer een tweetal gevallen. Hoelang zal het
nog duren voordat dit gevaarlijke bedrijf ook in de
Ongevallenwet is opgenomen
Een ander geval. Nog een ander stadgenoot,
de matroos A. van der Valk Az., kwam ook de vorige
week, tijdens zijn werkzaamheden op het stoomschip
„Olanda liggende te Rotterdam, op een droevige wijze
om het leven. Bezig zijnde de luiken dicht te leggen
had hp het ongeluk te struikelen, en daardoor in een
der diejie ruimen te vallen. Met zwaren schedelbreuk
en beide beenen gebroken, werd hij per brancard naar
het ziekenhuis gebracht, waar hp reeds den volgenden
dag overleed.
Er vallen er wat op het slagveld van den arbeid
Alweer maar! De meubelfabriek van den heer
P. J. Boes mag zich in een eigenaardige reputatie ver
heugen, nl. dat er nog al dikwijls ongelukkeu gebeuren.
Zoo ook verleden week Woensdag weer. Bp het zagen
toch bezeerde de meubelmaker J. van Ginkel zich zoo
danig aan zpn rechterhand, dat hij genoodzaakt was zpn
werk neer te leggen en zich onder geneeskundige behan
deling moest stellen.
De redactie van De Maas- en Westlander weigert
haar leugenachtige voorstelling over het ontslag van
onzen Enschedé' schen partijgenoot Elfers door een waar
verhaal der feiten te vervangen. Tevens deelt zp mede,
dat zij niet „de bedoeling" heeft, met „de Redactie van
De Moker te gaan discussieeren."
Wat wil de redactie van het anti-revolutionaire blad,
waarvan de heer Deddens uitgever is dus wél Zp wil
wel door het opnemen van leugenachtige en lasterlijke
stukken, als dat over Elfers haar lezers afkeerig maken
van de sociaal-democra.ie, maar zp weigert eerlijk de
onwaarheid van dergelijke stukken te erkennen. En dan
verschuilt ze zich achter haar tegenzin tegen een dis
cussie met ons. Alsof een discussie mogelijk is over een
feit zelfDat kan men goed of slecht weergeven.
Meer niet. Men kan desnoods over de beteekenis van
het feit van meening verschillen, maar onmogelijk over
het feit zelf, zoodra dit zoo nauwkeurig is vast te stel
len zooals met het ontslag van Elfers is geschied. Dat
is geen eerlijk spel, mijnheer Deddens. Dat door u in
uw blad voor uw meening woidt geijverd, ligt voorde
hand, en dat meeningen die daartegenover staan worden
bestreden, spreekt ook van zelf. Maar dat u een discus
sie met de sociaal-democraten weigert, en de sociaal
democratie niet met eerlijke artikelen bestrijd, maar
met onware voorstellingen over een enkelen sociaal-de
mocraat, dat komt niet te pas.
De omstandigheden waaronder Elfers door de firma
M. van Dam te Enschedé is ontslagen, staan vast. Ze
zijn door het bestuur van den Textielarbeidersbond
nauwkeurig vastgesteld en medegedeeld, en tot nu toe
nog door niemand weerlegd. Wel zpn ze door de an
archistische en „Christelijke" kranten (byv. het anti-rev.
blad De Courant te Zwolle en het Volksdagblad) stel
selmatig verzwegen, zoodat de lezers van niets dan zulk
