Ditjes en Datjes.
Een reactionair besluit.
Jaarverslag van den Schiedamschen
Bestuurdersbond over 19071908.
aan die uitnoodiging zullen voldoen. Het adres onzer
Redactie is, meenen wij, bekend.
De Schiedamsche Gemeenteraad heeft bij de behan
deling van de Werkloosheid-kwestie getoond, zeer
reactionair te zijn.
Bij den raad was het verzoek van de werkloosheids-
Commissie ingekomen, om haar een officieel mandaat te
verstrekken, haar voor dien arbeid een klein crediet
toe te staan en zich in beginsel te verklaren voor het
Gentsche stelsel en voor uitkeering aan niet-georgani-
seerden uit de gemeentekas onder bepaalde voorwaarden.
Het officieel mandaat werd verleend. Alleen Mr.
Jansen en de heer Lagerwey stemden tegen. Die von
den het dus zelfs niet noodig, dat de gemeente iets
tegen de werkloosheid doet.
Het crediet werd eveneens verleend, met de stemmen
der driedubbel-overgehaalde voorwereldlijke conserva
tieven Jansen en Lagerwey tegen.
Maar nu kwam de feitelijke hoofdzaak aan de orde.
B. en W. hadden voorgesteld, zich voorloopig over het
3e punt (Gentsche stelsel enz.) niet uit te spreken. Op
voorstel van den heer de Groot ging men er toch over
spreken. De onhandige dr. Ris kwam de boel beder
ven door voor te stellen, wel zich te verklaren voor
uitkeering aan de werkloosheidsfondsen uit de gemeente
kas maar nog geen uitspraak te doen over het „Gentsche
stelsel". Leden als de heer Wittkampf waren nu gered
ze konden nu tegen een besluit over het uitkeereu aan
vakvereenigingsfondsen (Gentsche stelsel) stemmen en
vóór het voorstel-Ris dat feitelijk heelemaal geen be-
teekenis had. Het voorstel van de Bruin, om te besluiten
tot aanvaarding van het Gentsche stelsel zooals het
werkloosheids-comité vroeg, duikelde met 11 tegen 8
stemmen. De voorstemmers warende Groot, Gouka,
de Bruin, Ris, van Westendorp, Kranen, Koopmans en
Smit. Op den heer Smit na, stemden alle Kerke-
ljjken dus tegen het Gentsche stelsel.
Het voorstel van Dr. Ris om wel te besluiten tot
uitkeering aan vakvereenigingsfondsen maar niet tot de
aanvaarding van het Gentsche stelsel werd eveneens
verworpen. Alle kerkdijken waren er tegen.
Die willen dus niet alleen niets weten van uitkeering
volgens het Gentsche stelsel. Die wilden in het geheel
niet weten van uitkeering aan fondsen van vakvereeni-
gingen, wat dus neerkomt op het totaal negeeren
der vakvereeniging. Brutaler konden de kerke
lijke heeren de arbeidersorganisaties niet in het gezicht
slaan. De heeren kunnen er zeker van zijn, dat de ar
beiders het niet zullen vergeten.
De „Christelijke" arbeiders, zullen die zich dit maar
kalm laten aanleunen? Of zullen ze hun „Christelijke"
vertegenwoordigers tot de orde durven ioepen? Het
is ons om het even, wat ze doen. Doen ze het, dan
verscherpen ze ook in hun kamp de klassetegenstelling.
Doen ze het niet, dan bewijzen ze hun volkomen
waardeloosheid voor de arbeidersbeweging. Beide is
voordeel.
Maar hoe kras komt het weer uit, dat de reactie
kruipt in het schapenvel van de Christen-leuze
Inleiding. Dit jaarverslag zal over de algemeene
gebeurtenissen van 1 April 1907 tot en met 31 Maart
1908 te handelen hebben, bij welke de Schied. Best.bond
direct of indirect betrokken was.
Met voldoening kunnen wij op het jaar dat achter ons
ligt terug zien. Niet alleen, dat de Schied. Best.bond
sterker werd, wat betreft het aantal vereenigingen,
maar ook gaven de aangesloten vereenigingen bljjk,
in het afgeloopen jaar flink vooruit gegaan te zijn, wat
uit de volgende kwartaaloverzichten zal blijken.
Door medewerking van den Schied. Best.bond is dit
jaar opgericht eene afdeeling van de Hout(be)verwerkers
welke aanvankelijk na eene openbare vergadering be
legd met den voorzitter de Bruin als spreker werd op
gericht met 6 leden. Helaas is zij wegens gebrek aan
belangstelling (of laksheid der bij deze catagorie be-
hoorende arbeiders) een vroegen dood gestorven. Wij
zeggen helaas, wijl er in Schiedam zoovelen in die
catagorie thuis behooren, wier toestand verre van roos
kleurig is. Verder werden pogingen gedaan om nog
eenige vereenigingen te bewegen tot aansluiting bij den
S. B. B. Deze vereenigingen waren: de afd. Schiedam
Glasblazersbond, de vereeniging van Kaarsenmakers en
de afd. Schiedam v/d bond van bouwvakarbeiders,
waarmede steeds voeling werd gehouden. Van de
Kaarsenmakersvereeniging vernamen wij niets, de glas
blazers stelden een beslissing nog uit, maar de afd. v/d
Bond van Bouwvakarbeiders konden wij tot ons ge
noegen tot aansluiting bewegen. Was het vorige jaar
door den bestuurdersbond de vereeniging „Kunst aan 't
Volk" opgericht, dit jaar kunnen wij met genoegen
constateeren dat de vereeniging nu circa 800 leden telt
en het afgeloopen seizoen flinke concert- en tooneel-
avonden voor hare leden organiseerde. Wij wenschen
dan ook, dat die vereeniging op den weg, die zij heeft
betreden, zal blijven voortgaan.
Het Bestuur.
Het bestuur was als volgt samengesteld:
P. de Bruin, le Voorzitter.
J. Dinkelaar, 2e Voorzitter.
J. Annokkee, le Secretaris.
J. M. van Pelt, 2e Secretaris.
J. Winkelman, Penningmeester.
De vacature van 2en Secretaris was tusschentijds
vervuld.
Organisaties.
De volgende organisaties waren in den loop van dit
jaar aangesloten, de afdeeling in Schiedam
No. 1 v. d. Bond van Nederl. Onderwijzers.
No. 2 v. d. Soc. Dem. Arb. Partij.
No. 3 v. d. Alg. Ned. Typografenbond.
No. 4 v. d. Nederl. Bakkersgezellenbond.
No. 5 v. d. Bond van arbeiders in Alkoholvrije en
Alkoholhoudende dranken.
No. 6 v. d. Alg. Ned. Metaalbewerkersbond.
No. 7 v. d. Bond van Nederl. Gemeentewerklieden.
No. 8 v. d. Alg. Ned. Timmerliedenbond.
No. 9 v. d. Ned. Schildersgezellenbond.
No. 10 v. d. Centralen bond van bouwvakarbeiders.
Kwartaaloverzichten over het afgeloopen
jaar.
Onderwijzers. S. D. A. P.
April 1907 31 leden. April 1907 83 leden.
Juli 30 Juli 93
Oct. 31 Oct. 98
Jan. 1908 31 Jan. 1908 98
Bakkersgezellen.
April 1907 20 leden.
Juli 23
Oct. 24
Jan. 1908 22
Typografenbond.
April 1907 32 leden.
Juli 32
Oct. 32
Jan. 1908 31
Gem.Werklieden.
April 1907 32 leden.
Juli
Oct.
Jan. 1908
37
39
45
Brandersknechts.
April 1907 70 leden.
Juli 70
Oct. 60
Jan. 1908 60
Metaalbewerkers.
April 1907 60 leden.
Juli 70
Oct. 78
Jan. 1908 102
Timmerlieden.
April 1907 40 leden.
Juli 51
Oct. 58
Jan. 1908 56
Schilders.
April 1907 21 leden.
Juli 21
Oct. 27
Jan. 1908 33
Bouwvakarbeiders.
April 1907 1
Juli 1
Oct.
Jan. 1908
Nog niet
aangesloten.
11 leden.
Telde de Bestuurdersbond op April 1907 405 leden
thans telt zjj 487 leden, daaronder zijn 60 leden, die
begrepen zijn onder de S. D. A. P.
Werkloosheid. Werkloosheid kwam het me^st voor
bij de Timmerlieden en Schilders. De Schilders hadden
zes werkloozen. De Timmerlieden 22. Metselaars 3.
S. D. A. P. 1. Brandersknechts 1. Metaalbewerkers
5 leden. De overigen hadden geen werk'oozen. Totaal
38 werkloozen leden.
Aan de alhier gevestigde Kamers van Arbeid was
een verzoek gericht en naar aanleiding daarvan een
c >mité gevormd, dat al het mogelijke heeft gedaan, om
de werkloozen aan werk te helpen. Zij richtte daarom
een circulaire naar de vereenigingen, ten einde het
juiste aantal werkloozen te weten te komen.
Werkstakingen enz. Konflikten van ernstigen aard
kwamen dit jaar niet voor, geen enkel geval van werk
staking.
Ingekomen stukken. In geheel zijn er dit jaar inge
komen totaal 75 brieven, 28 circulaires, 7 brochures
en 7 jaarverslagen en de maandelijksche afleveringen
van het Centraal Bureau voor do Statistiek en een
3000 strooibiljetten voor den boycot Jamin. Verzonden
zijn ongeveer 90 brieven buiten de correspondentie met
het bestuur en de afdeelingen. Ook werden adressen
gericht aan B. en W. en aan den Gemeenteraad van
Schiedam.
Vergaderingen. Totaal hadden dit jaar 6 huishoude
lijke vergaderingen plaats, welke in den regel goed
bezocht waren. Ook werd eene openbare vergadering
gehouden een 21 Februari 1908 met den 2en secretaris
van het N. V. V., den heer J. v. d. Tempel als spreker,
die het onderwerp „de taak der vakvereenigingen" uit
eenzetten.
Meifeest. Wederom organiseerde de Bestuurdersbond
het Meifeest onder de leuzeachturigen arbeidsdag en
algemeen kiesrecht. Als spreker trad op het kamerlid
Hugenholtz uit Haarlem. De zaal was met groen ver
sierd, waartusschen de vaandels der vakvereenigingen
prjjkten. Medewerking verleenden „Kunst en Strijd"
en „Excelsior."
Steunbeweging. Door den bestuurdersbond werd ge
werkt met steunljjsten voor de stakende Jutewevers te
Rpssen en ook voor de stakende bootwerkers te Rot
terdam. Ter oprichting van een coöperatief ziekenfonds
werd een voorloopig voorschot van f 6,50 beschikbaar
gesteld. Ook werd een voorschot verleend aan de afd.
van den bond van arbeiders in alkoholvrije en alkohol
houdende dranken.
Deelname aan meetings, enz. De S. B. B. was ver
tegenwoordigd op de meeting te Dordrecht op 21 Juli,
op de meeting voor afschaffing van nachtarbeid van
wege den Bakkergezellenbond, die gehouden werd te
Rotterdam in het Circus. Aan de meeting te Rotterdam,
gehouden in September voor algemeen kiesrecht werd
geen deel genomen. Verder nam de bestuurdersbond
zitting in het plaatselijk comité voor de tentoonstelling
van huisindustrie en in het comité tegen den woeker
der pandjeshuizen. In beide comité's werd het Penning
meestersschap door onzen gedelegeerden vervuld. Ter
gelegenheid van de meeting voor vakorganisaties te
Dordrecht had de bestuurdersbond een boottocht ge
organiseerd welke uitstekend is geslaagd, maar een
tekort van f 14 opLverde.
Adressen. Aan burgem. en weth. was een verzoek
gericht ter verkrijging van een gemeente-lokaliteit voor
onze cursussen. Eerst werd ons aangewezen het beurs
gebouw; later verkregen wij een lokaal van school E,
Aan B. en W. is een adres gericht om op Hemelvaart-
dag 1908 het excercitievel 1 ter onzer beschikking te
stellen voor een openluchtmeeting ten gunste der vak
organisatie. Aan 't verzoek werd voldaaD, maar die
moest worden uitgesteld, zoodat aan B. en W. ver
zocht is de meeting op Zondag den 5 Juli 1908 te
mogen houden. Het antwoord is nog niet ingekomen.
Cursussen. Door den bestuurdersbond was wederom
besloten een cursus te houden voor de leden der aan
gesloten vereenigingen in Ned. Taal, lezen, schrijven,
waarvoor drie onderwijzers z^h belangloos beschikbaar
stelden. De lessen werden gegeven in een schoollokaal
van school E, dat voor het doel uitstekend geschikt
was en waarvan ook dankbaar gebruik gemaakt is.
Wel waren er niet zooveel cursisteö^-als het vorige jaar
maar toch was er veel animo. Enkele leerlingen kon
den door werkzaamheden verhinderd er niet geregeld
aan deel nemen.
Hier zij ook nog onzen dank gebracht aan de onder
wijzers, die tijd en moeite en last er voor over hadden.
De lessen begonnen met October tn eindigden met April.
Boekjaar. Besloten is het boekjaar van den bestuurders
bond en van het bureau voor Arbeidersrecht te wijzigen
en dit te brengen in overeenstemming met het kalender
jaar.
Boel en streven van den Schied. Best. Bond.- Vele
arbeiders zjjn met moeite tot organisatie te brengen,
vooral wanneer die organisatie aangesloten is bij een
Bestuurdersbond. Is dit laatste niet het geval en treden
ze eindeljjk tot hun vakvereeniging toe, dan kan men
er zeker van zijn, dat juist deze bij een voorstel tot
aansluiting zich met kracht daar tegen zullen verzetten.
Waarom verzetten die arbeiders zich tegen het aan
sluiten bij een bestuurdersbond De voornaamste reden
is gebrek aan doorzicht. Zij willen wel ijveren voor
verbetering in eigen toestand, in hun vak zien zij
gaarne de loonen verhoogd, de arbeidsduur verkort,
zelfs wenschen zij een goede behandeling van hnnne
superieuren, maar zij denken niet om andere arbeiders,
die georganiseerd zjjn. En daartoe dient een Bestuurders
bond. Waar de eigen vakvereeniging strijdt om de eigen
vakgenooten, daar strijdt de Bestuurdersbond voor alle
georganiseerde arbeiders. Dus arbeiders van Schiedam,
laat die stijfhoofdigheid varen. Helpt met uwe kame
raden, die nog buiten de organisatie staan, ons bestaan
verbeteren door schouder aan schouder te staan. Wij
behoeven niet te vragen, wat zijt gjj en wie zijt gij?
Maar wel, wat hebben wij noodig? Betere levens
voorwaarden, korteren arbeidsduur, opdat wij arbeiders
ook kunnen genieten van hetgeen de natuur ons biedt en
dat kunnen wjj niet krijgen, als gij u niet tij ons aan
sluit. Dus arbeiders, die nog niet aangesloten zijt, laat
die laksheid varen, blijft niet langer klagen en mopperen
en razen, maar sluit u aan en dan is het succes aan
onze zfjde. Zorgt dus dat een volgend j aar de be
stuurdersbond reuzenschreden heeft gemaakt, zoodat de
bestuurders grootsch kunnen zijn voor de taak die zij
te verrichten hebben. Laten de vereenigingen groeien
tot honderden, vooral in Schiedam, dat hoofdzakelijk
uit arbeiders bestaat. Laten wij ons zelf niet wijs maken
en in slaap wiegen, het is hier toch niets gedaan. In
Schiedam met zijn groote arbeidersbevolking is een
prachtig veld voor de vakbeweging, als dit veld goed
bewerkt wordt, zullen de vruchten voorzeker niet uit
blijven. Was het resultaat bevredigend, wat aangaat
het ledental, dat moet hooger worden, bij honderdtallen
moeten zij bij ons komea. Moge de aanvang van een
goede bearbeiding uit het volgende jaarverslag blijken.
De Secretaris,
Schiedam, 8 Mei 1908. P. J. Annokkee.
(Wordt vervolgd
Eerbied voor de wet, een anti-rev. deugd!!!
De bekende anti-revolutionaire kiezersjager, bakker van
Woerekom van den Oostsingel, heeft weer eens een
schitterend getuigenis afgelegd van den wetseerbied in
die kringen. Hij liet n.l. in strijd met de bouwverorde
ning en tegen de weigering tot bouwen in toch aan 2
van zijn panden keukentjes bouwen. Toen die keuken
tjes een eindje boven den grond waren, werd hij door
de bouwpolitie bekeurd. Toch jjliet onze beginselvaste
anti-revolutionair doorbouwen en de keukentjes afma-
