Uit de vakbeweging.
Predikers van den klassenstrijd
Vlaardingsche IJzerkoekjes.
niet zoo heel lang geleden in de Schied. Crt. geplaatst
Echter die kwestie, hoe eigenaardig ook, is bijzaak.
Hoofdzaak is de vraag, of op mg in eenigerlei opzicht
den plicht russte, m'n beschouwing in de Schied. Crt.
te geven, zooals 't naar de redactie zegt, behoorde.
Voorop zg gezegd, dat ik voor die verplichtiog geen
zier gevoel. Want ik zie in 't door mg geschrevene
geen polemiek tegen de Schied. Crt. Alleen door
haar was een verkeerde voorstelling gegeven van een
handeling door mij als Soc.-dem. gemeenteraadslid
verricht en nn wilde ik eventueel misverstand wegne
men, ter plaatse daar waar ik mg allereerst tot ver
antwoording schuldig acht.
Welnu, men zal zeggen, dat had ook in de Schied. Ct.
kunnen plaats hebben. Ten deele is dit slechts waar,
omdat De Moker in meer handen komt en in hoofdzaak
dergelijke zaken in den regel 't meest belangstellend
zijn.
Maar de groote oorzaak dat ik de Schied. Ct. ben
voorbijgegaan en zelfs niet er over heb gedacht om de
redaktie mijn stukje aan te bieden, is het dekreet van
de redactie der Schied. Ct. reeds sinds lang uitgevaar
digd en alom bekend Op onze hoofdartikelen
kannen wij geen kritiek toelaten,
Ziedaar de reden, waarom ik niet gedaan heb zoo
als 't volgens u behoorde, waarbg ik vertel ten zeerste
verwonderd te zgn over zulk een terechtwijzing.
De redactie van de Schied. Ct. zal zeker wel willen
erkennen dat zij zich vergist heeft, en daarom twijfel
ik geen oogenblik of na haar verklaring dat z ij
gaarne op m g n schrgven zou hebben
geantwoord, zal zg nu dat antwoord nog wel
willen geven.
P. de Br.
Het succes van de schilders-gezellen.
In de „Sch. Courant" van Zaterdag 8 Augustus,
komt onder de rubriek „Stadsnieuws" een berichtje
voor over een succes, dat behaald zou zgn door de
Schilders-Ver. „Voorzorg".
Over de werkzaamheden van „Voorzorg" met den
succesvollen uitslag, valt evenwel nog wel iets te zeggen.
Immers, welke Ver. heeft het eerst den strgd aange
bonden voor betere levensvoorwaarden Niet Voorzorg,
maar de Afd. Schiedam van den N. S. G. B Deze
afd. heeft 2 jaren achtereen gepoogd, eenige verbete
ring voor de schilders-gezellen te verkrijgen. Echter
tevergeefschDe afd. maakte zooveel mogelgk propa
ganda, door huisbezoek enz. bg schilders-gezellen welke
buiten die organisatie stondenwees hen op den
ellendigen toestand waarin zg verkeerden, riep hen op,
om gezamontlijK den strijd voor betere levensvoor
waarden te voeren.
Bracht het de afd. al geen nieuwe leden, althans
niet zooveel als zij wel wenschte, (de laksehheid van
den schildersgezel is groot) toch bracht het de geest
v.n ontevredenheid met den toestand, onder hen, die
zich uitte in een naar hooger loon.
Er kwam leven in „Voorzorg".
De Ver. die zich enkele jaren terug wars toonde van
alle vooruitgang, die ver. zette een actie op touw, voor
verhooging van loon. Dat besef van hun toestand en dat
verlangen naar hooger loon, wa3 dat uit zichzelf gekomen?
Of was dat een gevolg van de propaganda der afd.
van den N. S. Gf. B.Ons dunkt het laatsteEen
succes dus voor die afd.
In het laatst van 1907 of begin 1908 werd door
.Voorzorg" een verzoek bg de patroons-ver. ingediend
om het loon te brengen op 21 ets. per uur.
Het loon bedroeg officieel 17 ets. per uur, maar de
meeste patroons betaalden 18 ets. per uur.
Ook door de Schiedamsche afd. van den Bond was
natuurlijk een adres bg de patroons ingediend, waarin
behalve hooger loon, ook een minimum arbeidstijd
gevraagd werd, benevens 25, 50 en 100 pCt. meer
voor overwerk, nacht- en Zondagsarbeid.
Beide vereenigingen ontvingen een weigerend ant
woord. Een gecombineerde bestaursverg. werd belegd,
waarop den toestand besproken werd en de middelen
overwogen, teneinde de zaak tot een voor de gezellen
goed einde te brengen.
Het besluit op die gecombineerde bestuursverg. ge
nomen kon echter niet uitgevoerd worden door den
onwil van de leden van „Voorzorg" (het bestuur zelf
was er ten deele voor). Wel wilden zij met de afd.
Schiedam samenwerken wannneer die ver. alle andere
eischen, zooals een minimum arbeidstijd en verhooging
voor over- en nachtarbeid, liet vallen.
Dit nu was voor die organisatie onaannemelijk, zg
strjjdt niet alleen voor hooger loon, maa>- net zoo hard
voor verkorting van arbeidsduur, teneinde de arbeiders
ook zedelijk te verheffen.
Dan zal het gezinsleven beter tot zgn recht komen,
er zal meer tijd en ook meer lust aanwezig zijn voor
ontwikkeling, voor den arbeider zoozeer noodig, ten
einde hem sterker te maken in den strgd die hg nood
zakelijk strijden moet, den strgd van den arbeid tegen
het kapitaal.
De leden van Voorzorg" hebben echter die opvat
ting nog niet. Alleen maar hooger loon, geen ver
korting van arbeidsduur, geen verhooging voor over
werk enz., alleen maar hooger loon en verder niets.
Blijkbaar bevalt het hun best zoo in den zomer,
wanneer de bourgeoisie zich vermaakt in deze of gene
badplaats of wel verpoozing zoekt in andere streken
van ons land, dertien of 14 uren daags te werken,
't Komt er niet op aan al lijdt hét gezinsleven er
onder't komt er niet op aan al hebben zij niets dat
het leven kan veraangenamen, geen vrije dagen, niets.
In den winter heelt een gedeelte der gezellen vrije
dagen te over en de rest lange avonden genoeg, die
kunnen zg dan gebruiken, om uit te rekenen hoe zij
van hun schamel loontje zullen rondkomen.
Enfin! Voorzorg" diende wederom een verzoek in
tot verhooging van loon, terwijl zij tevens verzocht om,
als de patroons het noodig oordeelden, het verzoek
mondeling toe te lichten.
De patroons weigerden weer.
De Kamer van Arbeid werd in den arm genomen
en, waarschijnlijk bevreesd een afkeurend oordeel van
de K. v. A. te zien verschijnen in de plaatselijke bladen
zooals de vorige keer geschiedde, toen de patroons een
conferentie weigerden aan de afd. der N. S. G. B. hoe
'tzij, de conferentie werd door bemiddeling der K v. A.
aanvaard. In die conferentie werden de grieve 1 be
sproken en het voorloopig resultaat was, voor 1908
18 ets. per uur en in 1909 19 ets. per uur.
Is dit nu een succes voor „Voorzorg"
Ons inziens niet. Wie heeft de loonbeweging op de
baan gebracht De afd. van den Bond.
Wie heeft de leden van „Voorzorg" voortdurend be
werkt, totdat zij ook iets voor de loonbeweging gingen
gevoelen Alweer de afd. van den vakbond.
En hoe komt het nu, volgens ons, dat „Voorzorg"
dat succes behaalde De patroons pasten hier het oude
en veel beproefde stelsel toe van „verdeel en heersch"
zoo ongeveer op die manier.
Door aan „Voorzorg" de toezegging te geven van
bovengenoemde verhooging, hopen zij misschien het
volgende te bereiken
De „Voorzorgers", zijn in de wolken met hun succes,
verkondigen het, aan wie het hooren wil, plaatsen het
in de courant en denken bij zichzelven, jongen de pa
troons zijn nog zoo kwaad niet, als je ze maar aanpakt
op de manier zooals wij dat doen.
Ze krggen het idee, dat alle dingen hun toegeworpen
zullen worden en verzuimen natuurlijk zich te scharen
achter de vaan van het doelbewuste proletariaat. En
het gaat goed zoo, volgens de patroons. Zeer goed
zelfs; de verhooging moest toch gegeven worden, was
niet meer tegen te houden, dus dan die verhooging
toegekend aan de plaatselijke en niet aan de algemeene.
Zoodoende wordt d 3 plaatselijke organisatie, welke toch
geen weerstandskas heeft, versterkt en de landelijke
vereen, verzwakt. De taktiek is goed, maar we snappen
het. Vervolgens (de voordeelen worden hoe langer zoo
grooter voor de patroons) zijn zg voor 1 ct. per nur
meer, 2 jaar van dat gezanik af, dus voor 7a ct. per
jaar. 't Is niet duur, heel wat anders dan de 8 k 4 ct.,
die gevraagd werden, terwijl dan tevens de organisatie
welke in wezen reactionair is, versterkt wordt, aldns
een bolwerk vormend voor het standje van de autocra
tische schilders-patroons. Wg herhalen het, 't is niet duur.
Wordt wakker, Voorzorgers, ziet ge niet, dat die
kleine verhooging dienen moet om u zoet te houden
Om u af te houden van de organisatie waarin gij thuis
hoort, van den N. S. G. B. Begrijpt gij niet dat er dan
alleen kans op verbetering voor n is, wanneer gg hecht
georganiseerd zgt Vooruit dan, schildersgezellen, kijk
eens wat verder, aanschouw eens, onder welk een
rechteloozen toestand gij leeft en staar je niet blind
op dat succesje, wat ten slotte een succesje voor de
patroons is.
Sluit u aan bij den N. S. G. B alleen een organisatie
welke over een flinke weerstandskas beschikt is in staat
verbeteringen daar te stellen, 't Is een kwestie van
macht, dus macht tegenover macht geplaatst.'
De Kaarsenmakersvereeniging „Eendracht" een plaat
selijk vereeniginkje, heeft de stoutheid begaan aan de
directie der kaarsenfabriek Apollo" adhesie te betuigen
met een adres der Kamers van Arbeid over vrge dagen.
Het bestuur van „Eendracht" werd daarna op het
kantoor ontboden en kreeg daar harde noten te kraken.
De directie had niets te maken met een vereeniging
ze hoefde nooit meer iets te vragen of te zeggen, „want
„Eendracht" zaait tweedracht, brengt ontevredenheid
in de fabriekEnzoovoort.
Intusschen, het personeel krijgt twee vrije dagen. Dat
kon waarschijnlijk nog net van de winst af. Apollo"
is sinds jaren en jaren gewoon 2530 pCt. dividend
aan heeren aandeelhouders uit te keeren en dus dient
voorzichtigheid betracht met het geven van extraatjes
aan dat ontevreden volk.
Uit den Baad. De heeren waren op twee na
allen presentDe Witte en P. van Gelderen ont
braken. En, vermoedelijk nog vol herinneringen aan
het prettige uitstapje wat de meesten hunner pas achter
den rug hadden, waren de heeren dien avond bijzonder
mak en goedig. O, het ging er echt knusjes langs toe.
Na een serie stemmingen doorgemaakt te hebben tot
het opmaken van een voordracht ter benoeming van
het college van zetters voor 's rijks directe belastingen,
kregen we een tamelijk breedsprakig debat over een
voorstel van Burg. en Weth. om aan H. van der Knoop
ontheffing te verleenen van het bepaalde bij art. 3 4er
verordering, stellende eischen voor dranklokalen, wat
betreft lengte, breedte en hoogte.
De heer De Bordes kou niet met het voorstel mee
gaan, omdat z.i. daarmede gehandeld wordt in strijd
met den geest der drankwet die het aantal ver
gunningen verminderen wil, en met het voorstel juist
het tegenovergestelde bereikt wordt. Ook meent hij dat
de Raad zich niet moet storen aan het feit, waar
adressant voornamelijk in zijn adres op wijst n.l. dat
de Rotterdamsche architect die de kegelbaan gebouwd
heeft, niet goed op de hoogte was met de plaatselijke
verordening en daardoor het gebouw eenige centi
meters te laag gemaakt heeft. Spr. zal er dus tegen
stemmen.
De heer De Heer ongeveer dito, zal ook tegen
stemmen.
De heer Hoogendijk zal ook tegen stemmen omdat
z.i. bij de beoefening van sport zoo min mogelijk
sterken drank moet worden gebruikt.
De heeren Kikkert en L. van Gelderen spreken
daarentegen een enkel woord ten gunste van den
requestrant en de Voorzit'er doet uitkomen dat het
voorstel van Burg. en Weth. ni ts anders beoogd dan
aan te toonen dat het hier slechts eigenlijk maar een
formaliteit geldt, want, indien het gebouw slechts eenige
centimeters hooger ware gemaakt, lengte en breedte
voldoen aan de verordening dan hadden Burg. en
Weth., zonder den Raad daarin te kennen, de ver-
gnnning kunnen, ja zelfs moeten geven. Waar de zaak
zoo stond valt er dus weiuig van te zeggenintusschen
zal toch nauwlettend toegezien moeten worden dat het
aantal vergunningen zich niet uitbreidt.
Het voorstel werd daarop dan ook met 10 tegen 5
stemmen aangenomen. Tegen Breedeveld, De Heer, De
Haan, De Bordes en Hoogendijk.
Daarna kregen we de vaststelling van een reglement
op het beheer der gemeentereiniging.
Art. 3 van dit reglement luidt„De Directeur benoemt
en ontslaat de machinisten en werklied#n en regelt
hunne belooning, een en ander onder -goedkeuring van
Burg. en Weth."
Door Hoogerwerf wordt bezwaar gemaakt tegen de
redactie van dat artikel. Spr. is van oordeel dat het
aan den Directeur geven van zoo'n groote macht, zal
leiden tot willekeurige handelingen zijnerzijds en pluim
strijkerij aan den kant der werklieden. Temeer naar
hg nog kort geleden kennis kreeg van een sterk staaltje
van willekeurig optreden van den Directeur, acht hij
de voorgestelde bepaling niet goed en zou het geven
van ontslag, benoeming of schorsing in laatste instantie
liever zien opgedragen aan Burg. en Weth.
De voorzitter antwoordt hem echter zeer terecht dat
wat hij wil reeds in het artikel staat, waarop Hooger
werf antwoordde tot onze verbazing dat hg dan
de belangen der werklieden veilig achtte
We hebben ons we'kelijk verbaasd over deze loftuiting
aan het adres van Burg. en Weth. Wij voor ons herin
neren ons nog zeer goed hoe, toen het dageljjksch
bestuur van de commissie tot steun voor werkloozen bg
het college van Buig. en Weth. aanklopte om steun
voor de werkloozen, de commissie toen op hoogen toon
de deur gewezen is, zóó zelfs, dat in een vergadering
van het werkloozen-comité waar die hartelijke? ontvangst,
ter sprake werd gebracht, eenstemmig een motie werd
aangenomen, waarin die houding ten scherpste gelaakt
werd. En deze motie was, laten wij het nog eens uit
drukkelijk constateeren, gesteld door den afgevaardigde
van Patrimonium.
Zóó oordeelden toen de arbeiders-organisaties over de
houding van Burg. en Weth. Waaruit dus bleek dat zij
alles behalve ingenomen waren over de zorg die Burg.
en Weth. in 't algemeen genomen voor de arbeiders
voelden.
En nu verklaart Hoog rwerf dat hij de belangen der
arbeiders in handen van Burg. en Weth. veilig achtte.
En dat die verklaring, speciaal door de Christelijke
pers, uitgebuit zal worden men leze de VI. Crt. van
j.l. Woensdag er maar eens op na behoeft wel geen
betoog.
Dit christelijke krantje geeft tenminste in overweging
die uitlating van Hoogerwerf in de notulen maar met
cursieve letters te drukkenBurg. en Weth. zullen het
later met succes tegen Hoogerwerf zeiven kunnen aan
wenden
O. i. had Hoogerwerf de gelegenheid moeten aan
grijpen niet benoeming, ontslag of schorsing aan Burg.
en Weth. te laten, doch om een scheidsgerecht in het
leven te roepen, bestaande uit vertegenwoordigers dei-
werklieden en vertegenwoordigers der raadsleden met
een onpartijdig voorzitter. Eerst dan zou er sprake
kunnen zijn dat belangen der werklieden zoo ongeveer
veilig waren. Dat heeft hij echter ook verzuimd, wat
te betreuren is.
Overigens werd het geheele reglement ongewijzigd
vastgesteld. Vervolgens werd besloten aan de vereeni
ging „de Ambachtschool voor Schiedam en omstreken"
een jaarlgksche subsidie te verleenen van f 100.en
worden de plannen goedgekenrd tot stichting van een
zeevischhal. Zooals men weet wordt dat heele zaakje
