Onbegrijpelijke consequentie.
Uit de vakbeweging.
doel, heeft men met alle zorg elk denkbeeld van
partijstrijd trachten te vermijden en heeft men er zorg
vuldig voor trachten te waken, dat dit stelsel een
indirect middel zou worden voor het verstrekken van
toelagen aan vakvereenigingen, bjj wijze van steun in
den door haar gevoerden politieken en socialen strijd.
Het is daarin, dat het Gentsche stelsel zich onderscheidt
van de andere stelsels van toelagen en dit is waar
schijnlijk de oorzaak geweest van zijn succes.
Ziehier de daartoe genomen maatregelen.
Vooreerst valt op te merken, dat de Gentsche vak
vereenigingen aanhangsels zijn van de verschillende
partijen, dat er te Gent socialistische, liberale, katho
lieke en zelfs eenige onzijdige vakvereenigingen zijn,
en dat in elke partij dus overtuigde voorstanders der
vakbeweging gevonden worden.
Nochtans zijn er vele menschen en vooral indu-
strieelen, die, niet geheel zonder reden, vinden dat de
rol der vakvereenigingen meer afkeurens- dan prijzens
waardig is en die meenen dat het ondersteunen van
vakvereenigingen door middel van subsidie uit de open
bare kas eene onwettige en slechte bemoeiing van het
stadsbestuur inzake de nijverheid.
Daarom hadden wij dan besloten dat de toelagen
zouden toegekend worden rechtstreeks aan de werkloozen
van de vereenigingen, zonder dat er ooit een centiem
van die toelagen in de vereenigingskassen zou komen.
Om misbruiken te voorkomen werden de vakvereeni
gingen zelfs gedwongen het bedrag der toelagen voor
te schieten. Eerst, nadat de uitbetaling van toelagen
aan de werkloozen behoorlijk geconstateerd was, werd
het bedrag aan de vakvereeniging overhandigd.
Inrichting van het Spaarfonds.
Om bovenbedoelde tegenwerking nog meer te ont
zenuwen, werden er maatregelen genomen, dat elke
werkman, zelfs diegene die weigerde lid tewoidenvan
een vakvereeniging, zou kunnen genieten van dezelfde
voorrechten als de georganiseerden. Voor hen werd
het Spaarfonds tegen de werkloosheid gesticht.
In zjjn eersten vorm was dit fonds volgender wjjze
ingerichtelke werkman, die een spaarboekje had van
de Rjjksspaarbank of zich daarvan voorzag, kon daar
van aangifte doen ten stadhuize en zich, tegen betaling
van 50 centiemen voor eens, een bewijs van lidmaat
schap van het spaarfonds aanschaffen. Eenmaal inge
schreven als lid van het spaarfonds, beschikte de
werkman verder vrjj over zjjn spaarboekje en mocht
voorts alle sommen daarop storten of terug halen, die
hjj nuttig en noodig achtte. Als zich drie maanden na
zijne inschrijving werkloosheid bjj hem voordeed, kon
hij ter arbeidsbeurze daarvan een verklaring afleggen
en werd hij aldaar toegelaten te teekenen in het boekje
der werkloozen. Iedere handteekening in dit boekje
gaf, voor zoover de ingeschreven spaarder het maximum
van één frank per dag uit de spaarbank teruggehaald
had, recht op zooveel maal de toelage (op dit oogenblik
60 centiemen) als er keeren de som van 1 frank terug
gehaald was.
In het geheel heeft de Gentsche gemeenteraad drie
jaarlijksche subsidies toegestaan ten voordeele van het
werkloozenfonds. De steeds klimmende toegestane som
men toonen hoezeer een groote meerderheid in den raad
voldaan is over de werking van het fonds.
Voor het eerste jaar heeft men 10.000 fr. gevoteerd
(1901).
Voor het tweede jaar 15.000 fr. (1902).
Voor het derde jaar, het bijzonder fonds inbegrepen,
20.000 fr. (1903).
Voor dit jaar (1904) is het crediet weder op 15.000 fr.
gebracht, maar met volmacht om eea nieuw crediet te
vragen, indien de som onvoldoende is.
Resultaten van het fonds tot bevor
dering der werkloozen - verzekering.
Het succes van onze twee afdeelingen is zeer ver
schillend geweest. Met de toelagen aan de werkloozen
van de vereenigingen, die een eigen verzekering tegen
werkloosheid hadden, hebben wjj geheel het gewenschte
succes verkregen. Van de 45 vakvereenigingen die de
stad Gent telt, met te samen 14000 leden, zijn tot nu
toe 34, met te samen 12000 leden, toegetreden. De elf
anderen met te samen nog geen 2000 leden, omvatten
voornamelijk de bootwerkers, de kleermakers en de
arbeiders in het confectie-bedrjjf en zijn voor de rest
gemengde vereenigingen, voor al welke de verzekering
tegen de werkloosheid met bijzondere moeilijkheden
gepaard gaat.
Zóó was in Gent niet noodig eene bijzondere ver-
eeniging, gesticht met het doel om de verzekering tegen
werkloosheid te bevorderen. Hier is de toestand waar-
schjjnljjk anders. Het gewenschte doel, de uitbreiding
der eigen verzekering tegen werkloosheid in de vak
vereenigingen, is te Gent ten volle bereikt. Van
jaar tot jaar namen snel de daaraan besteede som
men toe. In 1899, vóór het in werking treden
van het werkloozenfonds, toen echter reeds vele
vereenigingen maatregelen genomen hadden om
hunne statuten in overeenstemming te brengen met de
instelling, die men stichten ging, besteedden de Gent
sche vakvereenigingen 15.000 fr. aan de verzekering
tegen de werkloosheidin 1900 beliep die som onge
veer 25.000 fr., terwijl men er in 1901 meer dan 50.000
fr. aan besteed heeft en in 1902 en 1903 ongeveer
60.000 fr. Voor de twee eerste maanden van 1904 heeft
men aan verzekering tegen werkloosheid reeds 17.250
fr. uitbetaald, waartoe 10.300 fr. van de vakvereeni
gingen en 6950 fr. van het stedelijk fonds. Die maan
den waren echter eene uitzondering, zoowel wat betreft
den omvang der werkloosheid, als wat aangaat de
verhooging der toelagen. Maar het was ook het nijpendste
tijdstip van 't jaar
Dank zij de aanmoediging vanwege de overheid, zjjn
de Gentsche vakvereenigingen haren grooten maat-
schappeljjken plicht in den strijd tegen de werkloos
heid nagekomen. In 1896 waren er slechts twee vakken,
de metaalb-werkers en de typografen, die meer dan
fr. 0.50 daags betaalden als nitkeering bjj werkloos
heid. Op dit oogenblik is dit cijfer ver overtroffen door
de werklieden van alle vakken, uitgezonderd de boot
werkers, die de eigen verzekering niet kunnen tot stand
brengen.
Achtereenvolgens hebben, na de metaalbewerkers en
de letterzetters, te Gent de werklieden van de ver
schillende takken der textiel-njj verheid, katoenspinners,
vlasspiuners, weversde houtbewerkers, timmerlieden
en schrijnwerkersde sigarenmakersde bakkersde
lijstenmakers n verguldersde werklieden bij de kunst
nijverheid en nog andere vakmannen, de eigen verze
kering tegen de werkloosheid tot stand gebracht en
doen uit de kas hunner vakvereeniging uitkeeringen,
die gewoonlijk, met inbegrip van de stedelijke toelage,
fr. 1.50 of fr. 2.daags beloopen Dat geldt dan voor
een aantal van 12000 arbeiders.
Sterke' nog. Vakken, waarin de verzekering tegen
werkeloosheid alleen met eigen krachten onmogelijk
scheen, vakken, waarin zelfs de Engelsche vereenigingen
die verzekering niet hebben durven beproeven vanwege
de veelvuldige werkloosheid, hebben op dit oogenblik
te Gent een verzekering tegen werkloosheid. De met
selaars, de schilders, de kleermakers, de schoenmakers
verleenen sedert drie jaren in den winter hulp aan hun
werkeloozen en behouden dit kostelijk werk, hoe groot
daarvoor ook de opofferingen der leden mogen zijn.
Want krachtens onze stelling: „Help u zelf, zoo zal
God u helpen", hoe meer opofferingen zich de leden
getroosten voor de werkloozen-verzekering, des te
milder is onze tusschenkomst, natuurlijk zoolang het
maximum van tussch-nkomst, nl. fr. 1.daags gedu
rende ten hoogste 60 dagen per jaar, niet overschreden
wordt.
Vaststelling van den b jj s 1 a g.
In 't begin van elke maand stelt het bestuur van
het fonds het bedrag vast van den bjjslag, die voor de
volgende zal toegestaan worden op het bedrag der uit-
keeringei wegens werkloosheid vanwege de vakver
eenigingen, zulks als aanmoediging tot het inrichten
der eigen verzekering.
De grootte van dien bijslag is dikwjjls gewijzigd, al
naarmate van de uitkomsten van de proefnemingen,
die wjj deden.
Nu is de bjjslag verschillend naar de maanden van
het jaarhet grootst is hjj in de drie wintermaanden,
gedurende welke de armoede van den werklooze het
grootst is. De bijslag beloopt dan 100 pCt. op de eerste
75 centiemen f minder) nitkeering aan de volwassenen
va-i beiderlei kunne, die door eigenlijke werkloosheid
getroffen zjjn en 40 pCr. op de eerste frank (of minder)
nitkeering aan de minderjarigen eü aan hen, die werk
loos zjjn ten gevolge van het tjjdeljjk stop zetten van
fabrieken. Gedurende de negen andere maanden van
het jaar is de verhooging respectievelijk in de beide
gevallen 60 pCt. en 40 pCt.
Door dit stelsel van milder bijslag in den winter
hebben de uitkeeringen aan werkeloozen in de twee
eerste maanden van dit jaar in totaal de som van
fr. 17.000 bereikt. Maar ouze kleine reserve is nu ver
bruikt en wjj dienen terug te keeren tot den vermin
derden bjjslag om het door den gemeenteraad toegestane
crediet niet te overschrijden.
Wordt vervolgd.
De redactie van de Schied. Cour. volgt nu toch wel
een heel eigenaardige manier om zich van lastige
kwesties af te maken.
Onder dit opschrift, „consequentie" beweert ze dat
ik haar hetzelfde verwjjt, wat zij aan De Moker ver
weten heeft, nl. het met goede usances in strjjd zjjnde
plaatsen van kritiek op wat in andere binden is ge
schreven.
Wil de redactie van de Schied. Cour. ook lezen Ik
heb niets verweten, doch alleen gezegdwat ge nü als
uw standpunt aanduidt, volgt ge niet altijd.
Dat is dus heel wat anders. En nu is 't wel aardig
om een uitspraak van De Moker aan te halen, die
reeds een paar jaar oud is, waarin de redactie van de
Sch. Crt. eea pluim op den hoed gestoken wordt voor
het weigeren van een dergelijke kritiekhet plaatsen
van een ingezonden stuk van een bestuurslid van
„Voorzorg" is van veel jonger datum. En ook daar
over heeft De Moker zjjn oordeel gegeven (plaatsing
was niet geweigerdmaar dat feit was de redactie
van de Schied. Cour. zeker nu al vergeten Of we',
ze kón de beoordeeling van De Moker daarover nu
niet zoo goed gebruiken.
Het verzwijgen van dit feit en het vermoffelen van
haar de kreetop onze hoofdartikelen kunnen wij geen
kritiek toelaten, dat de groote oorzaak was waarom ik
de Schied. Cour. ben voorbijgegaan, maar nu met geen
enkel woord wordt besproken, doet me er feestelijk voor be
danken met de redactie van de Schied. Cour. verder
te polemiseeren, zoolang zjj bij die zeker alles behalve
„nette persmanieren" bljjft volharden.
Het erkennen van een vergissing strekt nooit tot
schandehet bewust vasthouden aan een onjuiste voor
stelling bew|jst niet dat men overtuigd is de sterkste
part|j te zijn.
Moet die sjofele beweging nu tenkel dienen om van
de beantwoording mijner bemerkingen, die de redactie
verklaarde zoo gaarne te hebben*gegeven, af te zjjn?
Dan is 't wel een wanhoopsmiddel.
P. de Br.
Schiedamsche Bestuurdersbond.
Dinsdag 18 Augustus hield de S. B. B. eene h. h.
vergadering. Aanwezig alle organisaties behalve de
metselaars en de onder wjjzers, de laatsten hadden be
richt gezonden, dat zjj onmogeljjk de vergadering
konden bijwonen.
De notulen der vorige vergidering werden ongewij
zigd goedgekeurd. Het drie-maaudeljjkseh verslag van
den penningmeester en het financieel verslag van de
meeting, welke hier op 5 Juli j.l. gehouden is, was aan
de orde. Tot nazien der boeken werden aangewezen
v. d. Linde, v. 't Zelfde en v. Woerkom
Omtrent de meeting welke gehouden wordt op Zon
dag 23 Aug. te Rotterdam, deelde de voorzitter mede
dat er a. s. Zondag, halfelf een bootje zal gaan, welke
de passagiers tot aan de oude Plantage zal brengen.
Spreker wekte alle aanwezigen op deze meeting te be
zoeken.
Onder de ingekomen stukken was er een van de Com
missie tot bestrijding der werkloosheid. De voorzit
ter drong er zeer sterk opaan, dat de organisaties,
welke nog geen werkloozenkas hebben zich daarvan
ten spoedigste voorzien.
In verband met het verzoek van het comité, om mede
werking bij het verzamelen van gegevens enz., vestigde
de voorzitter de aandacht der vergadering op de nieuwe
kwartaal-staten van den S. B. B. en verzocht deze zeer
goed in te vullen, waardoor de S. B. B. op die wjjze
een zeer duidelijk overzicht krjjgt, ten opzichte der
werkeloosheid. Niets meer aan de orde zijnde, werd
de vergadering gesloten.
metaalbewerkers. Vrjjdag 1.1. hield onze af-
deeliug eene huishoudelijke vergadering welke door onge
veer 60 leden bezocht was. De voorzitter deelde mede,
dat het bestuur een verzoek had ontvangen van de
leden werkzaam op de kettingfabriek, om voor de werk
lieden, werkzaam op deze fabriek een fabrieksvergade-
ring te beleggen. Aan dat verzoek werd voldaau. Een
tweetal voorstellen werden aangenomen om deze aan
den directeur voor te leggen. De afdeeling ging geheel
geheel accoord met de houding van het bestuur. Op
voorstel van het bestuur werd besloten deel te nemen
aan de meeting te Rotterdam en van Den Haag.
Een schrijven was ingekomen van het werkloozen-
comité, de afdeeling verzoekende zoo spoedig mogelijk
een fonds op te richten tot steun bjj werkloosheid. Het
bestuur had een concept-reglement saamgesteld, welk
door de vergadering werd goedgekeurd. We hebben
dus een tonds tot leniging der werkloosheid, als de
gemeenteraad nu maar spoedig bereid is, ons in ons
pogen te sten en door een gemeentelijke subsidie.
Besloten werd het 3-jarig bestaan der afdeeling fees
telijk te herdenken. Dit jaarfeest zal gehouden wor
den op den 19den September. Dekke s, onze voorzitter
propagandist ter vergadering aanwezig voor de kwes
tie aan de kettingfabriek, beloofde als feestredenaar te
zullen optreden.
De wintercampagne werd geregeld. Elke eerste
Vrjjdag van de 6 wintermaanden zal een cursusverga
dering belegd worden. Verschillende onderwerpen
zullen behandeld worden o. a. Werkloozen-verzekering,
Vokshygiëne, Volksonderwijs, Vakbeweging en Geheel
onthouding. De taak der moderne vakbeweging, en
De gewone propaganda zal weer ter hand genomen
worden, zooals het vorige aar, met huisbezoek, enz.
Na nog eenige zaken van huishoudelijken aard be
handeld te hebben, werd de vergadering gesloten.
Vjjf nieuwe leden werden door den voorzitter geïn
stalleerd. Het gaat goed met onze afdeelingWjj.
groeien, trots alles, langzaam maar zekerOok onze
inwendige organisatie begint meer en meer te gelijken
op een degeljjke, voor den strjjd toegeruste vakvereeni
ging. We beginnen al aardig over de honderd leden
te loopen. Doch is het, gezien de groote groep van
Metaalbewerkers hier ter plaatse, te weinig om met
volkomen succes datgene te veroveren wat wjj zoo
graag zouden willen. Komt, makkersde winter ligt
weer voor ons. Deze wordt altjjd gebruikt voor de
propaganda. Laten we zorg dragen, dat wij onze ver-
eeniging, in en uitwendig, ons zoo sterk raogeljjk maken,
En nu nog iets
Er is op de vergadering besloten, gezamenljjk van-
