Mevrouw SCHAMLE,
HET VOLK
„DE MOKER".
NIEUWMALTH.BORD
2
DE NOTENKRAKER
INVULLINGSBILJET.
Bureau voor Arbeidersrechf.
Hugo de Grootstraat 91
Arbeiders.
DE ZOETE TOKO.
DE ZOETE TOKO,
Alle voorbehoedmiddelen
van den N. M. Bond zijn
in groote sorteering ver
krijgbaar tegen de goed
koopste prijzen bij
Abonneert U op
D AGBLAD voor de arbeiderspartij.
IQ cent per week; fl.30 per kwartaal
15 cent per week; fl.95 per kwartaal
Afdeeling SCHIEDAM,
lezers te maken. Of de krantenstof koog staatIk
heb ongeveer 80 jaar krant op krant gelezen en duizen
den menschen met mij, maar van de reusachtige,
excellente eigenschappen en veranderingen, die die men
door het krantenlezen moet verkrijgen, heb ik niet
zoo verbazend veel aan mijzelf en anderen gemerkt.
Misschien ligt dit aan mijn alledaagsch verstand.
Ik heb ook nog eens gedacht, meent de heer v.
Weseendorp, wat hij zegt. In het Volkshuisbestuur heeft
hij kennisgemaakt met de heeren de Wit, Koorengevel,
v. Waart en mej. v. Wamelen, terwijl hij op vergade
ringen van dit soort meestertjes zonder hoofdacte nog
al eens een enkelen heeft ontmoet en dan geloof ik
stellig, dat hjj zal moeten erkennen, dat ze werkkracht
genoeg ontwikkelen, dat ze minstens evengoed op de
hoogte zijn van alles uit de krant dan hij en het zelfs
wel is gebleken, dat ze beter wisten, wat er omging
in de wereld dan hij. En mijnheer v. Westendorp, de
Warandaschool met bijna alle gewone hulpjes, geen
hoofdacters, is immers een van de beste scholen
Dan Schiedam heeft ook wel ondermeestertjes, geen
hoofdacters gehad, die tal van be ichtjes aan kranten
en ook nog wat anders aan tijdschriften enz. leverden,
waarvoor menig apothoker, schoolopziener, wethouder
enz. nog geen pap genoeg gegeten heeft, maar een
schoolknechtke blijft krachtens zijn ambt steeds een
eenvoudig burger.
Ook las ik in de „N. R. C." het volgende, maar het
is slechts een nieuwtje, dat Dr. J. Th. Mouton ge
meenteraadslid Den Haag nu een aantal amendementen
heeft ingediend op de ontwerp-verordening betrekkelijk
de salarisregeling der onderwijzers aan de openbare
lagere scholen in.de residentie.
Een dier amendementen wil de voorgestelde ver
hoogingen voor het bezit der hoofdacte doen ver
vallen voor een scheiding, gegrond op het bezit
eener acte, die volstrekt niet de geschiktheid, maar
alleen de kennis waarborgt, bestaat zegt de voor
zitter geen enkele reden. In verband hiermede stelt
de heer Mouton voor, de aanvangswedde met f 100 te
verhoogen en de wedde voor allen te laten klimmen tot
f 1300, voor gehuwden f 1400, ongerekend de ver.-
hoogingen ter zake van het bezit van verschillende
akten. Het beste, dat de vakvereenigingen de heeren
Van Westendorp en Mouton beiden uitnoodigen hun
tegengesteld standpund te verklaren, de diverse ge
meenteraden en de onderwijzers kunnen er dan hun
voordeel mee doen en dat is toch heel wat waard.
Dit moest de heer Van Westendorp eens bedenken,
dat al is men schoolopziener, dat men met het ambt
nog niet het verstand heeft, dat men best schoolautoriteit
kan zijn zonder spreekbeurten te hebben vervuld of
verhandelingen te hebben geschreven of te hebben ge
schoolmeesterd waaruit toch eigenljjk zijn kennis om
trent het onderwijs in den ruimsten zin moet blijken.
Hij weet misschien zelf het best, dat de Nederlandsche
onderwijzer nog zucht onder het niet-deskundig school
toezicht. Men praat over geheelonthouding, over
socialisme, over de school, over alle dingen en nog wat
zonder soms de geschriften, de strijdbrochures te bezitten
en gelezen te hebben of maar èenigszins te trachten
om ze ter lezing te bekomen. Nog maar weinig onder
wijzers zijn tot schoolopziener benoemd en dien kant
moet het toch op. Van arrondissementsschoolopziener
tot inspecteur toe geen vakmenschen, geen menschen,
die zelf de rangen van onderwijzer hebben doorloopen,
die zelf het leed en de vreugde van het onderwijzer-zijn
kennen en daarom zijn zij, mijnheer v. Westendorp,
moeilijke superieuren en kunnen ze door en door voor
de onderwijzers nooit de felle verdedigers hunner be
langen zijn-, nooit geheel en al opzieners van de
bovenste plank. De beste bevelhebbers moeten eerst
beste soldaten geweest zija, denk aan Napoleon, De
Ruyter, Tromp enz. Voor den bouw van een brug,
beurs, kerk, atlantic steamer, en verder stelt men
zaakkundigen aan, die met toezicht, leiding en uit
voering belast worden. Geen officier, dominé, advocaat
apotheker neemt men daarvoor, doch bij het onderwijs
worden dezen voor arrondissement-district-schoolopziener,
examinator en inspecteur bij het Lager Onderwjjs be
noemd. Het gaat zoo, ieder is onderwijzer en heeft
verstand van onderwijs, net als van andere zaken.
Het onderwijs is op zoo'n manier een vak en is zoo ook
geen vak.
Wanneer men onder de nieuwtjes de examenverslagen
nagaat, dan is het wel opmerkelijk, dat men bij de
examens, die men voor het onder wijsgeven kan afleggen,
altijd klacht op klacht over de candidaten verneemt en
dat bijna altijd een zeer groot of de grootste portie
wordt afgewezen. Let men op de eindexamen van
H. B. S. eu Gymnasia, dan slaagt nog al een vry aardig,
zelfs een zeer hoog procent en de menschen, die verdei'
studeeren aan inrichtingen van Hooger Onderwijs, gy
ziet ze voor het grootste deel maar promoveeren en
nog eens promoveeren. Wie weet, als zoo menig aan
weinig eischen voldoend onderwijzertje eens hadde ge
werkt in de richting van apotheker, arts, geestelijke
enz., hoe knap zij dan wel geworden zouden zijn. Als
ik bijv. ook eens naga enkele mislukte kweekeliugeu,
die het wat ver brachten. Mocht de heer v. Westendorp
het niet weten, dan zeg ik het hem nu, de jongens uit
soms arme burgers gesproten, doch waar wat in zit,
worden met veel opofferingen van de ouders onder
wijzer, wat een ideaal hun toeschijnt, maar een ideaal,
dat tall joze malen tot vreeselijke ontnuchteringen leidt.
Als eenmaal de toestand zoo wordt, dat de slagboomen
voor de gelijke kans op vrije ontwikkeling en beroeps
keuze versplinterd worden, dan zal men zien, dat wie door
allerlei omstandigheden onderwijzer of apotheker wordt,
bijna zeker een ander vak zal kiezen, omdat het geld dan
niet meer gezag en de macht zal hebben om kennis
en naam te bekomen. En de onderwijzer is knap, beel
knap, wanneer hij, al heeft hjj in sommige opzichten
van enkele deelen der wetenschappen nog weinig
notie de zoogenaamde weinige kennis weet te ge
bruiken, ze weet uit te zaaien met volle hand en ze
laat ontkiemen en groeien en bloeien onder den mooi
oplaaienden gloed, het koesterende licht en de milde
zegenende besprenkeling van zijn liefde tot het kind en
het volk.
De onderwijzer als zoodanig valt of staat niet met i
het bezit van de hoofd- of welke acte ook. De waar
borg, dat zijn arbeid heerlijk uitvalt, ligt aan een
menigte van gelukkige omstandigheden. De ware onder
wijzer volbrengt zijn taak niet uit dagelijksche sleur,
maar verricht zyn arbeid onder de grootsche wijding
zijner roeping. En die roeping, mijnheer v. Westendorp
voelt de onderwijzer als onderwijzer, zoowel met of
zonder acten. Doch door die roeping moet hij vrj
kunnen leven, niet gekweld door aardsche besion»
meringen om van een voorgesteld traktement van 1
heele guldens, waarv;tn f 63 aan pensioenkorting afgaat,
s jaars of van f 16 per week rond te scharrelen ei
dat na 18 dienstjaren.
Schiedam heeft altjjd royal betaald, wordt gezegd.
De tijd is nog niet zoo verre, dat onderwijzers met
en zonder hoofdacte hier f 500 als begin- en eindsalaris
kregen. Vraag het maar aan den heer Hijman, nu redae-
teur N. R. C" die in het bezit der hoofdacte oi
f o50 of f 600 verzocht. Vraag het aan nog een paai
gehuwden met kinderen, die van f500, later met f 601
nog later met weer iets meer moesten rondhongera
Schiedam betaalt ja royal, heel royal, zoo royal dat
nog niet eens het wettelijk njinimuin van f 825, maar
slechts f800, dat is 's weeks f 14 met de korting eraf
wordt gegeven en dit nog na vele jaren dienst.
Ik£ ge6D regels aan regels vallen fflet plaats
d.ie f 900 en meer geven, het zon te beschamend voor
Schiedam zijn, het gemeentebestuur krijgt zelf ook wel
de schoolkrantjes in handen Nogmaals, Schiedam betaalt
goed, best, heel royal.
De nivelleering der jaarwedden komt den ganscta
onderwijzersstand ten goede. De klasseonderwijzers zon
der onderscheid hebben dezelfde behoeften en worden
voor hetzelfde werk en moeilijkheden geplaatst. Mei
vindt onderwijzers met en zonder hoofacte in alle klas-
s-n of afdeelingen der school. Beide categoriën hebben
bijacten en diploma's, ga eens na in welke percentages
en hoevelen, die de hoofdacte hebben gehaald sous
na 5, 6, 7 of meermalen op te zijn ge wees hebtiei
het erbij laten zitten en zijn niet verder op de acte-
jacht getogen of hebben de scheikunde bjj de verbran-
dingsverschijnselen en de algemeene geschiedenis ge
laten voor datgeen, wat het was, onnutte boekenkenÉ
om ze gauw weer te vergeten. Waar blijft zoo
verschil der beide soorten.
Gelijke salarieering, geen rangen, klassen of soortjes
van onderwijzers,wordt de eisch des tijds. Men
onderwijzer of niet. Daarom klinke het parool: ge
werkt voor één bevoegdheid, voor één traktemeiit
voor allen.
H.
STEUUPENMBIG.
Schiedam.
K. 2 et.; De Moker 10 ct,Overschot 10 ct.F.F,
ct.G. Klep heeft er weer 4 verlorenv. d E
Neen hoor ik, hij 4 en ik 2, 4 cent.
In de bus.
A. 10 ct.B. 10 ct.C. 10 ct.D. 10 ct.E.
ct. F. 9 ct.G. 1 ct.ho niet verder. O, jatoet
1 cent. punt. Omdat we hier zoo gezellig zitten 5 et.
Verkiezingsfonds.
Een vrij trammetje 10 cent.
Machinisten en Stokers.
Af E S^h. van den Schildersgezellenbond f 2.50;
Overschot 25 ct.
Nieuwstraat 28.
GEOPEND: 's WOENSDAGSAVONDS
van 81/310 uur.
TARIEF Voor leden van bij den Schied.
Bestuurdersbond aangesloten vereeni
gingen f 0.10 voor anderen f 0.30.
IW Onovertrefbaar is de Frambozen-,
Citroen- en Grenadine - Limonadesiroop
(Merk „Gradatio"). Van een flesch maakt
men vjjf flesschen.
Overheerlijk zijn de Wijnen
Roode Port 65 ct. per 1/1 flesch.
Muscatel
Voor de flesch wordt 5 ct. extra gerekend.
VAN NELLE's Koffie en Thee.
TEN BRINK'S Thee, lang waterhoudend
en goed van smaak, 14 en 16 ct. per ons.
Voor 10 gulden aan bons wordt 40 cent
terugbetaald.
Aanbevelend,
HROERSVELD 25—27.
ROTTERDAM. Bovenhuis.
ABONNEERT U op
25 cents per 3 maanden.
Losse nummers 2 cents.
of met politiek-satiriek weekblad
met teekeningen van ALB. IIAHN.
Het abonnement op „De Notenkraker" alleen kost 90 ets. per kwartaal,
^on^crlyke nummers 7V2 ct. Vraagt proefn.8 dagen gratis toezending,
RUREAUX: KEIZERSGRACHT 378, AMSTERDAM.
Men kan zich abonneeren bij St. KLEPKE, Helenastraat 16.
Lezers
Steunt hen die ons steunen.
Doet uw inkoopen bij onze adverteerders.
verstrekt kosteloos alle inlichtingen den
Bond betreffende,
Adres: Oosterstraat 54,
waar tevens de gedipl. deskundige, Mej.
E. H. VAN DER MEER, dagelijks
is te ontbieden en ALLE middelen van
den Bond voor de leden tegen kostenden
prijs verkrijgbaar zijn. Voor niet-leden
tegen een kleine verhooging.
HET BESTUUR.
De ondergeteekende (Naam) (Adres)
wenscht kwartaal-abonnee te worden op De Moker, Weekblad van de afdeelingen
Schiedam en Vlaardingen der S. D. A. P., a 25 cent per kwartaalfranco per post 30 een?
1908.
Kan opgezonden worden met 1 cents postzegel aan de Administratie van dit blad,
Wi«e
Sam°s n n v n n
77 T) v n D
