Uit den Gemeenteraad.
Ditjes en Datjes.
Burgemeester en Wethouders der betrokken gemeenten
worden door de Gedeputeerde Staten in de betrokken
provincie gehoord over de meestgewenschte grensver-
andering. De Gedeputeerde Staten maken dan ontwerp
voor die verandering en van de wijze en voorwaarden
daarvoor. Dit ontwerp van Gedeputeerde Staten onder
gaat in elk der betrokken gemeenten een dubbele be
handeling, n.l. eene in de gemeenteraden en eene in
eene uit de ingezetenen te kiezen grensregelingscommissie.
De betrokken Gemeenteraden en deze Commissies van
ingezetenen brengen schriftelijk rapport uit aan Gede
puteerde Staten en deze zenden die rapporten met hun
advies aan het Departement van Binnenlandsche Zaken,
dat dan| een afzonderlijk wetsontwerp voor die grens
regeling voorbereidt en indient bij de Staten-Generaal.
De verkiezing der grensregelingscommissies uit de
ingezeten is eveneens nauwkeurig door de wet geregeld.
De wijze van verkiezing is door de gewone kieswet
vastgesteld en gaat dus als bij raadsverkiezingen.
De leden der commissie, buiten de leden van den
Raad gokozen, zijn in gemeenten van 20.000 tot 35.000
zielen 19 in getal. De Gedeputeerde Staten bepalen,
na den Raad te hebben gehoord, hoeveel daarvan in
elk kiesdistrict zullen verkozen moeten worden, in over
eenstemming met artikel 5 alinea 5 der Gemeentewet
te Schiedam moeten dus 6 leden in het le, 6 leden in
het 2e en 7 in het 3e (net dichtstbevolkte) kiesdistrict
worden gekozen.
Voor de verkiezing en stemming gelden dan dezelfde
bepalingen als voor de verkiezing en stemming van
raadsleden. Worden er dus in district 1 en 2 meer dan
6 en in district 3 meer dan 7 ingezetenen candidaat
gesteld, dan moet er een stemming plaats hebben. Worden
er niet meer dan het wettelijk vereischte aantal gecan-
dideerd, dan kan het met een enkele verkiezing afloopen,
zonder stemming.
Het ligt voor de hand, dat een technische kwestie
als de betrokken grensregeling tusschen de gemeenten
Rotterdam en Schiedam de groote kosten van een stem
ming en wat daarbij hoort niet wettigt, temeer daal
de betrokken grenskwestie van zeer ondergeschikt belang
is. Politieke beteekenis heeft ze niet. Wjj juichen
het daarom toe, dat het bestuur van een der plaatselijke
kiesvereenigingen het initiatief genomen heeft voor een
gemeenschappelijke candidaatstelling door alle kiesver
eenigingen. En wij hopen dat er overeenstemming ver
kregen zal worden over de te stellen candidaten. Indien
men algemeen vasthoudt aan het beginsel van evenredige
verdeeling van het aantal candidaten over de verschil
lende kiezersorganisaties, en men bepaalt die evenredig
heid naar de laatste cijfers van de laatste raadsver
kiezingen, dan is de zaak zeer gemakkelijk te regelen
men laat dan eenvoudig aan iedere afzonderlijke kiezers
organisatie (kiesvereeniging enz.) het stellen van het
afgesproken candidaten uit hun eigen leden over en
neme zonder meer elkanders candidaten over, of, indien
men dat niet wil, men stelle alleen zooveel eigen
candidaten als overeengekomen is.
Onzerzijds meenen wij dat tegen een dergelijke regeling
dezer zaak geen bezwaar zal worden ingebracht.
Door verhindering van onzen eigen verslaggever
konden wij geen verslag van de laatste raadszitting
geven. Wij nemen daarom het verslag over, dat Het
Volk ervan gaf.
De zitting van Dinsdagmiddag begon met een geheime
van anderhalf uur lang, 't Rook in de zaal nogal
stormachtig.
Een der eerste punten daarna wasde benoeming van
hoofden voor de herhalingsscholen. De Bruin stelde een
tweetal vragenle. Is het niet wenschelijk den hoofden
Een was er nu nog maar wat meer aan verdiend Kijk
eens, daar liep hij nu al een paar uur bij hondenweer
door 't veld met dien zak op zijn nek. 't Was zout.
Daar was het beste af te komen. Andere duurdere
zaken leverden meer winst op, maar Bertus had geen
geld om die te koopen en wist ook geen gelegenheid
om er dan af te komen. Hij berekende wat hij ver
diend had wanneer deze tocht goed gelukte. 40 kilo
zout a 4 cent ingkocht, was 1 gulden en 60 cent. Hij
verkocht het aan een winkelier voor 9 cent dan had
hij twee gulden verdiend. Dat was voor 't arme huis
houden op de heide een heele som, te meer daar Bertus,
in tegenstelling met vele andere smokkelaars, zijn ver
dienste steeds geheel te huis bracht, want hij had zijn
vrouw en vooral zijn lief klein „jr ïkske" hartelijk lief.
Bertus verdubbelde thans zijne waakzaamheid. Hij
was over de grenzen en naderde het dorp. Hij had
wel gaarne de zoom van het bosch w:,len verlaten,
dan ware het minder gevaarlijk geweest. Met zijn
goed geoefende oogen ontdekte hij de ambtenaren eer
der dan zij hem en dan kon hij zich nog redden. Maar
Bertus koos met opzet den zoom van 't bosch. Wan
neer hij daar gesnapt werd, wierp hij den zak in 't
struikgewas, ging aan den haal en dan behield hij kans
hem later terug te vinden. Snapte men hem in het
vrije veld, dan
Wat is dat Een geluid treft Bertus oor Hij
voor de herhalingsscholen een klas te geven? 2e. Waar
no. 2 der voordracht reeds gedurende 14 jaren aan de
school werkzaam is en no. 1 slechts gedurende een paar
jaren, heeft no. 2 der voordracht niet het meeste recht
op benoeming
De wethouder van onderwijs weigerde aan de nit-
noodiging van den voorzitter, om deze vragen te beant
woorden, te voldoen, waarop de voorzitter De Bruin
de vraag stelde of hij met dat antwoord tevreden was.
Natuurlijk zei deze van neen, en ten slotte was de
wethouder zoo vriendelijk na de stemming een en ander
te vertellen, dat op een antwoord moest gelijken. De
vraag of de hoofden een klas moeten hebben, zal latei-
bekeken kunnen worden bij de benoeming van het
personeelno. 2 der voordracht bleek het meest „ge
schikt". Dat die meerdere geschiktheid voortspruit uit
de omstandigheid dat meneer katholiek is en de ander
zoowat liberaal, vertelde de katholieke wethouder er
niet bij.
Een voorstel van B. en W. tot vaststelling eener
verordening op de heffing van keurloon lokte nogal
bespreking uit. De bestrijders waren voor een deel
middenstandsbeschermers, die de kwestie van financieel
standpunt alléén bekeken. De Bruin verklaarde tegen
het voorstel te zullen stemmen, omdat de keuring een
maatregel is in het algemeen belang, en dus de ge
meente de kosten behoort te dragen, inplaats van deze
te leggen op de schouders van de slagers.
Maar 't voorstel-B. en W. werd aangenomen, met
behulp van de meeste vrijzinnig-democraten, terwijl nog
enkele kerkeljjken tegen stemden.
Een verordening op het grondbedrijf moest naar eisch
van Gedeputeeree Staten onveranderd worden vastge
steld, zooals B. en W. ze voorstelden. Van dit nieuwe
bedrjjf, voor Schiedam van zoo groot belang, omdat
vele gronden aangekocht zijn, die eerst later preductief
gemaakt kunnen worden, maar de gemeentekas reeds
nü zwaar drukken, zijn Gedeputeerde Staten zeer schuw,
zoodat bp wjjze van proef het bedrijf te Schiedam wel
wordt toegelaten, maar in een eng keurslijfvan hoogen
dwang.
De raad zat dus voor lummel en slikte de verordening
zooals ze er lag.
Aan 't eind der vergadering deelde de voorzitter nog
mede, als antwoord op de in de interpellatie van dr. Ris
in de vorige zitting, dat de klerk aan gemeentewerken
het door interpellant gekwalificeerde feit had bedreven,
maar de commissie voor gemeentewerken maatregelen
had getroffen, waardoor herhaling van het gewraakte
wordt belet.
Dr. Ris had beweerd, dat deze klerk een leverancier
geld had afgeperst onder voorgeven hem werk bezorgd
te hebben, wat onwaar was, en tevens, dat de commissie
voor gemeentewerken geweigerd had den ambtenaar
te straffen.
Het gevolg der interpellatie is dus geweest, dat er
aan de knoeierij een eind is gemaakt, en dat de mede-
deeling van den voorzitter zonder bespreking bleef,
doet ervaren, dat de in meerderheid klerikale commissie
den klerikalen ambtenaar niet langer heeft durven
sparen.
De goeie [tgd der onder-onsjes is ook te Schiedam
voorbij, heeren
Kunst aan het Tolk. Verleden Dinsdag hield
deze Vereeniging haar 2e jaarvergadering, bezocht
door een 65 leden. De Voorzitter deed in zyn korte
openingsrede vooral uitkomen, dat de onzekerheid aan
gaande de toekomst, het vorige jaar nog bestaande, nu
verdwenen kan worden geacht. Het Bestuur bleek op
het vertrouwen en de medewerking der leden te kunnen
rekenen. Het ledental bleek voortdurend te stijgen en
thans 200 hooger te zijn dan een jaar geleden.
staat stil en luistert. Niets meer Dat bevalt hem
niet. Hjj is nochtans zeker iets te hebben gehoord en
nu zoo plotseling alles stil. Dan heeft men hem ont
dekt. Het kunnen echter ook andere smokkelaars
zijn
Hij luisterde, in den hoop dat zij die het geluid dat
zijn oor trof veroorzaakten, zich zouden laten hooren,
maar te vergeefs.
Alles blijft stil. Alleen regen en wind laten zich
hooren. Bertus beseft dat hjj ontdekt is en die gedach
te jaagt hem 't bloed naar 't hoofd. Wat Al die
moeite voor niets gedaan, de waar kwijt en nog straf
bovendien En die straf zou zwaar zijn want Bertus
was recidivist.
Hjj neemt een besluit en stapt vooruit, de hand aan
zijn revolver. Deze had hij echter niet om zich te be
dienen tegenover ambtenaren, tegen deze verdedigde hij
zich niet, maar wel tegenover andere smokkelaars die
onder elkander nog wel eens den roover speelden. Men
had het eens tegen hem gewaagd en hjj had een der
roovers half dood geslagen. Sinds dien tijd droeg hij
den revolver mede.
Het regende nog altijd voort en Bertus had zijn ge
wone pas weer aangenomen, toen van achter een op
gedolven aardheuveltje plotseling twee donkere gestal
ten opsprongen en een donderend „Halt!" weerklonk.
Bertus sprong echter snel als eene gedachte in 't
De jaarverslagen van Secretaris en Penningmeester
gaven geen aanleiding tot bespreking. Daar deze ver
slagen in de Mededeelingen der Vereeniging zijn opge
nomen, zullen wjj ze hier niet verder aanhalen. Alleen
spreken wij onze voldoening uit over het flinke bezoek
der uitvoeringen, gemiddeld 650 personen, over den
gunstigen flnancieelen toestandhet nieuwe seizoen be
gint met een kassaldo van f224.84, en over de
buitengewoon belangrijke deelneming der arbeiders en
daarmee gelpjk te stellen lagere ambtenaren, klein
handelaren enz.De oprichting der Vereeniging door
den Bestuurdersbond blijkt meer en meer een daad
van goed inzicht te zijn geweest, en de arbeiders
beweging blijkt meer en meer sterk genoeg te zjjn om
een Vereeniging als Kunst aan het Volk te dragen, en
in 't leven te houden.
Als leden der flnancieele controle-commissie be
noemde de Vergadering de heeren Den Hollander,
Monfoort en Van O ver weel.
Het Bestuur werd samengesteld uit de volgende
heerenDr. J. van Leeuwen, le voorz.G. W. Snel,
le secr.P. de Ruiter, penn., samen uitmakende het
Dagelijksch Bestuur, en voorts W. Boender, W. Hoek,
W. van der Hoek, E. Koopmans, H. Nieswaag en
C. van Wijngaarden.
Voor het volgende seizoen kreeg het Bestuur blanco
mandaat. Wjj twijfelen niet of het zal in staat biijken
te doen, wat de Voorzitter hoopte dat zou kunnen ge
schieden, nl. de Vereenigingswerkzaamheden belangrijk
uit te breiden. Maar dit zal voor een deel ook afhangen
van de beslissing van den Gemeenteraadzal deze een
opnieuw aangevraagde subsidie verleenen of niet? Het
komt ons voor, dat de Raad, door een pfincipieele uit
spraak gebonden, en nu het bewijs voor zich hebbende
van wat Kunst aan het Volk wil en kan, niet anders
dan uit vergedreven partijzucht deze subsidie zal kunnen
weigeren. Wij zullen opletten.
In elk geval, de Vereeniging „Kunst aan het Volk"
toont een krachtig leven. Arbeiders, verzuimt niet deze
door uwe organisaties geschapen vereeniging te steunen
door uw lidmaatschap en uzelf het genot te verschaffen
dat aldus binnen uw bereik wordt gebracht.
Onze laatste huishoudelijke vergadering.
Deze was door de helft der leden bezocht. Zeven nieuwe
leden werden geïnstalleerd.
Na lezing der notulen en behandeling der ingekomen
stukken werd overgegaan tot het 3-maandeljjks Moker-
verslag, dat zonder aanmerkingen werd goedgekeurd.
Hoewel klein, is ieder kwartaal een tekort op De Moker
aan te wijzen. Het Bestuur zegde maatregelen tot dek
king van dit regelmatige tekort aan, waarschijnlijk
contributieverhooging. Wil men dit voorkomen, dan moet
men zorgen voor meer lezers en abonné's en voor een
grootere steunpenning.
De flnancieele controle-commissie deelde mede, dat
zij alle gecontroleerde boeken, bescheiden en kassen in
orde had bevonden. Onze controle-dienst werkt uitstekend!
In het Bestuur hadden eenige wijzigingen plaats,
omdat eenige leden zich niet meer beschikbaar konden
stellen. Vastgesteld werd eerst, dat het bestuur uit 7
l6den zou bestaan. Daarna werd als voorzitter gekozen
Dr. J. van Leeuwen en als bestuursleden M. J. van
Djjk, W Hoek, H. Erkelens, A. Godschalk, C. van Pelt
en P. de Bruin. Voor de verdeeling der functies ver
wijzen wij naar de mededeeling aan het hoofd van dit
blad.
Voor de wintercampagne kreeg het bestuur volmacht
van handelen. Eenige onderwerpen voor openbare en
cursus-vergaderingen en eenige sprekers werden opge
geven.
En ten slotte hadden eenige besprekingen plaats over
de op-ning van het nieuwe gebouw, waarschijnlijk in
't begin van November. Het bestuur werd bovendien
gemachtigd, een rentelooze leening in aandeelen van
kreupelhout. De beide gestalten, twee komiezen, hem
na. Een razende wedloop vond plaats, die echter niet
lang duurde. De gladde, krachtige Bertus, die de bos-
schen kende, had enkele oogenblikken later een pad ge
vonden en vóór de komiezen het bereiken konden had
hpj een goed eind op hen gewonnen. Hij wierp zichnn
aan dezelfde zijde van 't pad weer in het kreupelhout, en
rekende dat de komiezen, door de duisternis misleid,
zouden blijven doorloopen op het pad.
Het plan gelukte. De beide ambtenaren draafden hem
voorbij en Bertus er aan denkende dat de lieden hnn
dwaling zouden kunnen gewaar worden en terngkeeren,
begeeft zich weer op het pad om sneller naar zijn
weggeworpen zak te kunnen keeren. Nauwelijks ech
ter heeft hij den voet op den grond gezet of daar klinkt
't weer
„Halt
„SacrediuuDie kérels hubben den duvel met hnn,"
sist Bertus, en weer werpt hij zich in 't kreupelhout.
De ambtenaar, die halt riep, was op het pad geval
len en zoo achter zijn collega gebleven, waardoor hij
Bertus ontdekte. Toen deze nu geen acht sloeg op zijn
geroep en weer in het kreupelhout sprong, greep de
ambtenaar zijn revolver en loste een schot in de rich
ting waar de smokkelaar was verdwenen.
Bertus voelde iets in zijn zijde, 't Was hem alsof
iets zeer kouds in z\jn verhit lichaam drong.
