No. 38. ZATERDAG 21 November 1908. 8e Jaargang. ORGAAIV der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij. Stukken voor 't eerstvolgen i nummer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 uur in het bezit der Redactie zijn. De Moker Afdeelingsnieuws. „Schiedam Vooruit." Uit den Gemeenteraad. ABONNEMENTSPRIJS: 25 cent per kwartaal j jvooruitbetaling. franco per post 30 cent j Losse nummers 2 cent. Bureau van Redaktie Gebouw „CONSTANTIA", Hoogstraat. Bureau van Administratie Rhoonschestraat 7boven ADVERTENTIEN: 3 cent per regel. Bjj abonnement belangrijke korting. is eiken Zaterdag verkrijgbaar Te Schiedam: Beierlandschestraat 1. Nieuwsticht N. Z. 32. Zalmstraat 22. „Constantia", Hoogstraat. Te Vlaardingen: Markgraatstraat 20. Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne menten aangenomen. De abonné's worden verzocht bij adresverandering daarvan kennis te geven aan de Administratie. De rentelooze leening voor ons gebouw- ameublement. Partijgenooten en geestverwanten, met 1 December betrekken wij ons nienwe gebouw. Haast u dns met den aankoop van zoo veel mogelijk aandeelen van 50 cent, want ons nieuw ameublement moet behoorlijk betaald kunnen worden. Verhuizing. Partijgenooten en geestverwanten, die ons den 30 Nov. en 1 Dec. willen helpen verhuizen, wordt verzocht daarvan zoo spoedig mogelijk opgave te doen aan de Zaalcommissie in Constantia ot schrifte lijk in de bus van Constantia. St. Nicolaasfeest. De Commissie houdt zitting op Zaterdag 21 Nov. ,s avonds van 8ys—O Va uur en Zondag 22 Nov. 'snam. van 5-6 uur tot inschrijven der kinderen. Partijgenooten en geestverwanten welke nog kinderen wenschen in te laten schrijven, doen dit op bovenge melde datnms. De laatste termijn van inschrijving is op laatst genoemden dag en uur. Na dien worden er beslist geen kinderen meer ingeschreven. Belanghebbenden nemen hier nota van. Wie heeft er nog iets te missen voor dit teest. wij hebben nog niet het bedrag 't welk wij noodig hebben om het feest op denzelfden voet in te richten als het vorige jaar. Partijgenooten en geestverwanten denkt nog eens om de kleinen. De Secretaris. Zij die „Vorstenschool" wenschen, kunnen deze a t 0.20 bekomen na afloop der H.h. vergadering Zondag in .Constantia". De Broch. Handelaar. De machteloosheid en krachteloosheid der burger partijen komen zelfs in den doodstrijd van „Schiedam Vooruit" aan den dag. Wij zijn het volkomen eens met de meening van den heer Loef de Meijer, den di recteur van S- V., dat het mogenlijk is onze stad door handel en nijverheid te zamen heel wat omhoog te werken. Grond is er genoeg. De ligging is best, mits men er slechts het goede gebruik van weet te maken. Er zijn toch noch heel wat industriën die van de goe- de ligging van Schiedam groot voordeel zouden kunnen trekken. En wjj zjjn het ook eens met een andere mee ning van den heer Loef de Meijer, dat, indien men de handen eens in een sloeg, van een vereeniging als Schiedam Vooruit" wel wat te maken en voordeel te trekken zou zijn, als zonden wij daarbij iets anders on der „voordeel verstaan dan de heer L. de M. - Maar van den beginne af zjjn wij het oneens geweest met den heer L. d. M. over de levenskansen van b. V.' wjj hebben het wicht steeds gehouden voor een dubbele bultenaar met lammehandjes, horrelvoetjes en een waterhoofdje, een van die mislukte burgerlijke kind jes geboren uit het met burgerlijke kennis overladen hoofd van een miskend burgerlijk genie. En wij hebben steeds den directeur van S. V. beklaagd, dat hij zijn zoo een ongelukkig wicht moest wijden. Thans is onze goede gemeente in 't bijzonder en ons goede land in 't algemeen getuige van het moeilijk evenseinde van dit groote misbaksel. Met wanhoops- cracht en engelengeduld tracht den heer L. d. M. het hem lief geworden wicht nog een beetje levenskracht in te blazen. En met wanhoopsberusting en engelen- drosfheid staan de belangstellende verwanten het steu nende wicht en den geestkracht van den directeur aan te staren. Eh de buren vragen iederen dag met nien we nieuwsgierigheid „leeft-ie nog en zeggen dan als ze hooren dat-ie nog niet dood is, meewarig„mensch, mensch,'hóe is 't mogenljjk?" Na het bekende gesol met het middenstandslijk is er in onze stad niets zóó schokkends geschied als dit schrijnend lijdend wegkwijnen van „Schiedam Vooruit". Dat „Schiedam Vooruit" niet leven wou, ligt niet aan de stad. Er is in onze jeneverstad nog wel leven en vooruitgang en beweging te krijgen. De vereeniging „Kunst aan het Volk" is er een bewijs van, zooals op een geheel ander gebied en door geheel andere oorzaken de Coöperatieve Bakkerij er een ander, vroeger voorbeeld voor is. Die coöperatie gelukte en nam een groote vlucht, omdat zij, met vak- en handels-kennis opgezet en met een groot kapitaal kunnende werken, in een stad met een weinig verdienende bevolking als Schiedam een uitmuntend middel was om flink te kunnen be zuinigen op de huishoudelijke uitgaven zonder zich te bekrimpen, want gewicht en kwaliteit zijn beter en daardoor Lis de waar feitelijk goedkooper. Wij hebben het steeds" betreurd, dat aan deze coöperatie het karakter eener arbeideis-coöperatie is onthouden en dat steeds de coöperatie als deel der arbeidersbeweging is wegge moffeld. En wij verwachten daarom, dat er nog leelijke tijden voor deze coöperatie zullen aanbreken. Maarjjeeu feit blijtt het, dat de mogelijkheid van slagen eener onderneming als deze te Schiedam bewezen is. Ook „Knnst aan het Volk" bewijst de mogelijkheid, dat er nog wel wat te bereiken is in Schiedam. Daarin vormen de mannen der moderne vakbeweging, ver- eenigd in den Schiedamscken Bestuurders-Bond den levenskrachtigen kern. Toen deze arbeidersbeweging eenmaal sterk genoeg was, kon een vereeniging als „Kunst aan het Volk" ontstaan en ook anderen dan de oprichtende arbeiders in de gelegenheid stellen, van zulk een organisatie partij te trekken. Hier zijn twee voorbeelden van de mogelijkheid om iets van beteekenis te Schiedam tot stand te brengen. Wanneer dns een ding als „Schiedam Vooruit" niet leven wil, dan ligt dat aan gemis aan eigen levens kracht bjj die vereeniging zelve. En het is niet moeilijk dat gemis aan levenskracht te verklaren. Wanneer men daarvoor nagaat, welke groepen der bevolking belang hebben bij vooruitgang van handel en nijverheid in Schiedam, dan zijn dat: de huiseigenaren, de winkeliers en tot op zekere hoogte de arbeiders. De gemeente als zoodanig heeft er geen belang bij, zoolang (wat thans het geval is) zij door de vermeer dering der bevolking (voornamelijk arbeiders en kleine ambtenaren) ten gevolge van de vermeerdering der indastrieën wèl een groote vermeerdering van uitgaven (voor onderwijs, verkeerswegen, politie onzondergaat maar daar tegenover slechts een zeer geringe vermeer dering van inkomsten kan boeken. Het is dan ook geen wonder, dat het gemeentebestuur de lust om „Schiedam Vooruit" in 't leven te honden, kwijtraakt. De huiseigenaren varen wel bjj den huidigen toestand zjj maken zeer groote winsten nit hnn huisbezit, omdat zij partij kannen trekken van den plaatselijken woning nood en den onwil van den gemeenteraad om daarin te voorzien. Zij vragen steeds hoogere haren van hun panden en zijn bljjde met iedere wetsverandering of nieuwe belasting (nn weer de straatbelasting), die hun een ongezochte gelegenheid geeft voor het opslaan der huren. „Volkshuisvesting" blijkt op geen stukken na te helpt eerder de haren opdrijven dan verminderen. De Raad luistert naar de wenschen der eigenbonwers en huiseigenaren en blijft weigeren de Woningwet naar haar voorschriften en bedoelingen nit te voeren. Waarom zouden de huiseigenaren dan „Schiedam Vooruit" steunen? Het gaat hnn zoo goed als maar mogelijk is. Veran dering kan alleen vermindering voor hen brengen. De winkeliers de middenstand Moet die „Schiedam Vooruit" steunen? Een vermeerdering der bevolking beteekent voor de leveranciers der eerste levensbenoodigdheden een vermeerdering van omzet en dus ook een vermeerdering van winst. Op grond daarvan moet de middenstand dns de vermeerdering der bevolking begeeren en „Schiedam Vooruit" willen steuneD. Daar staat evenwel een en ander tegenover. Bjj ver meerdering van de onzet van den middenstand ver meerdert ook de concurrentie. Er zullen er dan enkelen zijn, die vooruitgaan. Voor de meesten beteekent de vermeerdering der concorrentie achteruitgang en ver zwaring van den strijd om het bestaan. Zeer velen voelen het sterkst dat concurrentiebezwaar en aarzelen dus in deze kwestie mee te werken zij vreezen slechter te zullen worden. Maar zelfs zij, die het er wel op zouden willen wagen, kannen niet veel doen, omdat hun inkomsten daarvoor te krap zijn. Zij moeten, op een enkele uitzondering na, danig rekenen om er goed te komen. Geld te missen hebben zij niet. Ook van hen zelfs heeft „Schiedam Vooruit" dus weinig te wachten. Het bezwaar, dat de bjjkomende bevolking een arbeidersbevolking is en dus weinig koopkrachtig en door tijden van werkloosheid dikwijls totaal onver mogend tot koopen, laten wjj nog onbesproken. Blijtt dus nog de groep „arbeiders" over, die „tot op zekere hosgte" belang hebben bij vooruitgang van han del en industrie. Dat dezen in staat zouden zjjn „Schiedam Vooruit" in 't leven te honden, is zeker. Maar even zeker is het, dat zij daarover voor'toogen- blik nog niet znllen denken. Want een eenigszins be- langrjjke vermeerdering der arbeidersbevolking betee kent thans nogloondrukking, werkloosheidvermeerde- ring, stijging van huishuur, onvoldoende onderwjjsge- legenheid, enz.En ze zonden wel gek zijn, in zulke omstandigheden een ding als „Schiedam Vooruit" te steunen. De eenigen die dus voor de instandhouding van „Schiedam Vooruit" iets kunnen over hebben zijn los- loopende menschen, die daarbij meer door een zeker persoonlijk inzicht worden gedreven of door een per- soonljjk belang, dan door het inzicht of het belang van een groote maatschappelijke groep. En daarom kan er van „Schiedam Vooruit" voorloopig niets te recht komen. Moet men dan maar niets doen Maar wachten en toezien znllen de weinige verdedigers van „Schiedam Vooruit" vragen. Geenszins, antwoorden wij daarop. Maar onze overtuiging is, dat de voornitgang van Schiedam in een geheel andere richting gaat dan „Schiedam' Vooruit" op wil. Onze stad is een arbei dersstad, geschuwd en gemeden door de meer gegoeden, die er naar onze meening ten slotte allen op een hoogst enkele uitzondering na nit znllen verdwijnen. Het zal daarom niets auders dan de georganiseerde arbe;ders- massa kunnen zijn, die in de toekomst een welvarend, krachtig Schiedam zal mogelijk maken. Daarover schrijven wij de volgende week verder. Daar onze verslaggever weer verhinderd was, de Raadszitting verleden Dinsdag bij te wonen, moeten wij volstaan met het overnemen van het verslag nit Het Volk. Schiedam. **In de gisterenmiddag gehouden raads vergadering werd door De Bruin er op aangedrongen, dat de belastingcommissie de aandacht zal gevestigd houden op de eigenaardigheden in de glas-industrie, waar soms maanden lang het bedrjjf stilstaat en de menschen geen inkomsten hebben. Het had spr. getrof- öuomciu. vau ucvvcgiug, fyu um sje

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Moker | 1908 | | pagina 1