Een R. K. Priester, die met de
moraal stuivertje wisselt.
Het daghet in het Oosten
Ditjes en Datjes.
alle andere partijen zon overstemmen) geenszins tot
stand is gekomen. Wie meent, dat bij een zeer uitgebreid
kiesrecht het „evenwicht der klassen" zou worden ver
broken, neemt aan, dat de klasse, welke door kiesrecht
uitbreiding zou worden gesterkt, een gemeenschappelijk
belang heeft tegenover alle andere klassen. Hij doet
dit valt niet te ontkennen door zijn argumentatie een
concessie (gunst) aan de klassenstrijdleer. Hij wekt de
suggestie (dringt de gedachte op) alsof de mannen van
de klassenstrijdleer gelijk hebben, wanneer zij alle
arbeiders op grond van gemeenschappelijke belangen tot
tezamenvoeging in één partij oproepen. Rij stelt als
vanzelfsprekend voorop, datgene wat hij m.i. bovenal
aan den sociaal-democratischen tegenstander moest be
twisten.
Natuurlijk is het standpunt van mr. de Geer niet het
onze, waar hij wil wegdoezelen den strjjd tusschen de
belangen der klassen, die er nu eenmaal is en vooreerst
nog blijven zal.
Maar deze tegenstander schijnt het met dat dienen
van het algemeen belang tenminste t-i meenen, en past
zelf de klassenstrijdleer niet toe, terwijl hjj die van an
deren bestrijdt. Da^ is te waardeeren en steekt gunstig
af bij het schijnheilige gepraat van vele anderen.
„Het kiesrecht is niet een privaat-privilege
vervolgde deze vrij-antirevolutionaire of christelijk histo
rische spreker maar een functie in het publiek belang
opgelegd en in het publiek belang uit te oefenenen.
Doel der kierechttoebedeeling moet derhalve niet zijn
het tot stand brengen van een zoo juist mogelijk even
wicht onder de kiezers tusschen verschillende sociale
belangeu, maar het scheppen van een zoo goed moge
lijke volksvertegenwoordiging, welke aller belang behar
tigd."
Goed, goed, en dan komt de arbeidersklasse nog
razend veel te kort en zal de verwezenlijking der soci
aaldemocratie aller belang het schoonst doen behartigen.
En zeer juist verklaarde jhr. de Geer „een ding
opmerkelijk.
„Oorspronkelijk werd het beperkt kiesrecht verdedigd,
omdat menj vreesde voor de afhankelijkheid van de uit-
geslotenen. Thans juist omgekeerd, wordt het beperkt
kiesrecht verdedigd, omdat men vreest voor hun te
groote onafhankelijkheid. Daarop toch komt het argu
ment, dat de mannen van bescheiden positie zich tot
éèn partij zullen vereenigen en dan alle andere partijen
zullen overstemmen, feitelijk neer. Zóó is de basis
van den welstandseisch in dea loop des tijds gede
natureerd. Oorspronkelijk had die eisch zuiveren
publiekrechterlijken zin, in zooverre hjj gesteld werd
in het belang van allen.
„Thans gaat men dien eisch bezigen als schild tegen
klassen-overheersching, als hoedanig hij echter moet
afgewezen worden door ieder, die de kUsse-instellingen
op politiek terrein geen levende werkelijkheid, maar
slechts een boozen droom en een giftig dogma acht
en die meent dat de numeriek talrijkste klasse in onze
maatschappij geen essentieele en duurzame politieke
belangen heeft, welke met die van een andere sociale
groep in strijd zouden zpn."
De lezer stootte zich niet aan de uitdrukking „giftig
dogma" ook jhr. de Geer is een bourgeois, een
Lohmanniaan en men haalt ook van de mooiste kikker
geen vederen. Dat hp gezinshoofdenkiesrecht wil en
altijd nog maar spreekt van „uitgebreid" kiesrecht, is
ook te begrppen.
Maar van zijn standpunt betoont deze spreker moed
en konsekwentie, den wil om de gevolgtrekkingen van
zijn eigen uitgangspunt te aanvaarden.
FEEILLETON.
Wanneer zouden zijn politieke vrienden en geest
verwanten eens aldus durven te redeneeren en te
handelen
{De Volksstrijd.) J. H. Schaper.
Toen „De Eendracht" de werkstaking bij De Beer
moest opheffen, omdat ie B. D. B. onderkruipers had
geleverd aan die firma, schreef de Eerw. Heer J. J.
M. Poell in „Het H.-Amb." o. m.
der „Eendracht" hebben Zaterdag de
1
leden
Uit Vliegen's Klanken van Strijd).
Hetgeen de socialist bij het herdenken der geschiedenis
van de geboorte van Jezus in den stal te Bethlehem,
het meest van alles treft, is de omstandigheid dat enge
len des hemels de blijde boodschap dier geboorte het
eerst brachten aan eenige arme herders.
Die herders kwamen en aanbaden den jonggeborene.
En gaan wij dan de evangeliën na die het leven en de
dood van den Verlosser beschreven, dan vinden wij
altoos het zelfde weer, dat hp zijn aanbidders, zijn vol
gelingen, zpn medegezellen, vond bij de armenzijn
vijanden, zijn beklagers en later zijn moordenaars, bij
de lijken en gezaghebbenden.
O, de verschijning van dengene naar wien we tegen
woordige maatschappij zich noemt, is aantrekkelijk, is
goddelijk schoon, die verschijning immers is de verper
soonlijking van den vriend der armen en verdrukten en
de verpersoonlijking van den strijder tegen het gezag en
de macht der rijken
Er was veel toe noodig vóór het Christendom zooveel
was veranderd dat de machtigen der aarde zich Christen
noemden, dat de Keizer Constantijn het kruis aannam
als zijn standaard, niet om er aan gehecht te worden
en te sterven voor de zaligheid der menschen, maar om
er de massa oogen mede te verblinden en zichzelf daar
door de overwinning te bezorgen op het slagveld.
Ja, veel was er toe noodig voor dat mogelijk was
Daartoe was noodig dat het Cristendom dat, zooals
staking opgeheven, en zij, die lid dier vereemgmg
bleven, zullen op andere fabrieken en waarschijnlijk
op andere plaatsen werk moeten gaan zoeken. Het lid
zijn eener socialistische vereeniging zal daarbij wel niet
tot aanbeveling strekken. Het optreden der Eendracht
zooals hun propagandist Elfers dat in Tilburg heeft
doen zien, zal niet voordeelig uitkomen voor hen. Maar
waarom gingen zij ook daar hun heil zoeken Klagen,
dat men op de blaren moet zitten, helpt niet, als
menWanneer zal nu eens het besef in alle kringen
doorgedrongen zpn, dat men met onderhandelingen het
verst komt
Nauwelijks was de inkt van Poell's pen droog, waar
mede bovenstaande geschreven was, of de B. D. B.,
waarvan P. geestelijk adviseur is, zag zich zelf ge
noodzaakt in strijd te gaan tegen de Goirlesche fabri
kanten.
Die strijd heeft nu ongeveer 17 weken geduurd. En
wat zien we nu
De firma Pijnenburg, die al hare arbeiders heeft
uitgesloten, zoowel de georganiseerden als ongeorgani
seerden, gaf verleden week hare ongeorganiseerde
arbeiders weder werk en de georganiseerden niet. Die
firma gaf te kennen, dat, wanneer zij de georganiseer
den ook werk gaf, de zaak uit was en dat wilde ze niet.
De moraal van den Eerw. Heer Poell zou nu, vol
gens boven aangehaald stukje over de werkstaking bij
De Beer moeten zpn
Het lid zijn van den B. D. B. strekte die georgani
seerde arbeiders niet tot aanbeveling en kwam niet
voordeelig voor hen uit. Maar waarom gingen ze bij
die org. hun heil dan ook zoeken Wij laten natuur
lijk buiten spel, of Podl's werken daar ook toe bijge
dragen heeft.
Maar wat schrijft Poell nu
In „Het H.-Amb." van 12 Dec. lezen wij
„Niet, dat het iets nieuws is. Voor wie de Goir
lesche „zaak" kende, behoefde zulks niet gezegd te
worden, die wisten welwat de uitsluiting bedoelde.
En dat men erbij te verstaan geeft, dat het tegen den
„Bond van den Bisschop," tegen den D. B. is, pleit
wel voor onze organisatie, zou ik zeggen."
Zoo ziet men, dat ook een R. K. Pri'ester wel eens
stuivertje wisselt met de moraal.
Maarandere tpden, andere zeden.
(De Eendracht.)
De straatbelasting oorzaak van liunropslag.
Het onderstaande gedrukte stuk werd dezer dagen door
eenige huiseigenaren bij hun huurders bezorgd
Zooals u| bekend zal zijn is er in d 5 vergadering
van den Gemeenteraad van 29 September j.l., be-
het door Jezus werd verkondigd, een maatschappelijk
beginsel, was, dat tegen de rijken en tegen het toenmalig
gezag was gericht en daarentegen streed voor de armen
en verdrukten, ontaardde in een bloot godsdienstig
beginsel, dat de toen ook reeds onrechtvaardige maat
schappelijke toestanden niet aantastte, maar integendeel
dóór prediking van gehoorzaamheid en onderwerping,
een wapen werd in de handen der gezagh-bbenden.
En dat laatste is het nog in onze dagen.
Minder dan ooit is het waar dat de Maatschappij
waarin wp leven, is een Christelijke maatschappij in den
waren zin des woords. Wij tarten allen die zich
Christenen noemen om te weerspreken dat Jezus, indien
hij thans op de wereld kwam en hetzelfde verkondigde
wat hij verkondigde 18 eeuwen geleden, weer tegenover
zich zou vinden de rpken en machtigen
Bij zijnGeef Gode wat Godes en den Keizer wat
des Keizers is, een uitspraak die slechts met andere
woorden wil zeggen :geef ieder hetzijne! zou
men ook hem uitkrijten voor een oproerling, voor een
opruier, evenals men hem toenmaals deed
Indien hij weer liet hooren, die heerlpke woorden
Hebt elkander liefdan zou hij, evenals toen, tegenover
zich vinden, als een aaneengesloten massa, alle mach
tigen der aarde, die in het „verdeel en heersch" het
eenige middel zien, om hun gezag te handhaven
Waar hij zijn straffendGij adderengebroedsel 1 liet
hooren tot de priesters en farizeërs van zijnen tijd, zou
hp tegenover zich vinden een breede schaar van hui
chelaars, die met vrome spreuken en preeken de banvloek
over hem zouden laten klinken en misschien zou de
Justitie hem opsluiten wegens beleediging
Enten wp het erkennen, het is den machtigen der
sloten tot heffing van een nieuwe belasting (Straat
belasting), waardoor de eigenaar van ieder perceel
in deze gemeente weder wordt aangeslagen, ditmaal
naar de belastbare opbrengst der gebouwde eigen
dommen.
Door deze nieuwe belastingdruk is het den eigenaar
van uwe woning geheel onmogelpk den huurprijs
als tot heden te bestendigen, en is hij hierdoor
verplicht de huishuur van uwe woning, te beginnen
met 1 Januari a.s., met 10 cent per week te ver-
hoogen, waarvan u gelieve nota te nemen.
De Eigenaar,
(volgt de onderteekening).
't Is me een mooi boeltje in den Raad De Woning
wet blijft in haar hoofdzaken onuitgevoerd. De Raad
komt zijn verplichtingen ten opzichte der Wolkshuis
vesting niet na, maar maakt wel belastingen.
Waardoor de huishuren nog stpgenHoe heerlpk is
toch het Christelijk bewind
Woninggebrek. Begin Januari worden de pan
nen van de huizen der Bnbbermansstichting afgehaald
om de bewoners te dwingen ze te verlaten. Zij ver
wonen daar f 1.40, f 1.50 en f 1.60. Als ze er uit
moeten, kunnen zij niet beneden de f 2.— a f 2.40
terecht. „Zoo maken de heeren van fatsoenlijke men
schen dieven", hoorden wij een der huismoeders zeggen.
De verdiensten zijn geringhet is slap. De winter
is niet koud maar toch steeds duurder dan den zomer.
En dan te moeten verhuizen naar een duurdere woning:
„dieven" kweekt men zoo.
De christelijke raadsmeerderheid vertikt het de Wo
ningwet uit te voerenZij weigert te voorzien in den
woningnood, waarin zij volgens de wet moet voorzien!
En de christelijke en andere huiseigenaren smullen
van de nalatigheden der christelijke raadsmeerderheid!
'tls een fijne boel.
Onuitvoerbaar. Wij hebben ons den laatsten
tijd herhaaldelijk geërgerd aan het politiewerk op de
Broersvest. Benden jongens en meisjes maken van de
zandmassa's enz. daar een heerlijue speelplaats. Eén
enkele agent moet over die groote uitgestrektheid de
orde handhaven. Was die man nu voorzien van een
bestuurbaren luchtballon of een vliegmachine voorzien,
dan zou hij nog niet aan zijn opdracht kunnen voldoen.
Maar nu
Is het geen schande, dat de Gemeenteraad niet zorgt
voor een behoorlijk aantal agenten en met den ander-
halven man politie alle politiediensten vervuld wil zien?
Wat is het met de christelijke raadsmeerderheid lang
zamerhand op ieder terrein een rommel geworden?!
De uitvoering van „Excelsior". Ze is in
ieder opzicht geslaagd, de uitvoering die onze oudste
onderafdeeling j.l. Zondag heeft gegeven. Ons nieuw
gebouw is uitstekend ingewpd. Op het breede, ruime
podium waren de zangers en zangeressen gezeten; het
nieuwe vaandel prijkte ervoor. De zaal was behoorlijk
gevuld.
Bij den aanvang wees de Bruin met een hartig
woordje op het teeken van groei der arbeiders-beweging
te Schiedam, dat het nieuwe gebouw toont en noemde
het een eer voor „Excelsior", het nieuwe gebouw, waar
de omstandigheden verhinderd hadden, dat 't op een
andere wijze geschiedde, te kunnen inwijden. Na op het
aarde gelukt aan de logika van het Christendom te
ontsnappen. Die logika moest brengen rechtvaardigheid,
menschenliefde, broederlijkheid en gelijkheid van alle
menschen en het bracht: dat het onrecht nog nooit zoo
erkend en gehuldigd werd als thans na 1800 jaren
Christendom dat er nooit zooveel haat werd gekweekt
tusschen de menschen onderlingdat er nooit zooveel
npd en wangunst werd gevonden en dat nooit de i
schappelijke verhoudingen zooveel schreeuwende
trasten gaven te aanschouwen als nu
Wat een verschil tusschen datgene wat thans
wordt aangezien voor de leer van Jezus, voor Chris
tendom, en de leer die Jezus zelf verkondigde
Vergelijk die prelaten, bisschoppen, hoogepriesters,
die aan zoovele machtigen der aarde de wet voorschre
ven, bij de arme herders van Bethlehem, die de eerste
aanbidders van den Verlosser waren.
Vergelijk het Vatikaan, het prachtigste paleis der
wereld, bij den stal van Bethlehem
Vergelijk het wapengekletter, veroorzaakt door
millioenen soldaten onzer C h r i s t e n-staten, bij d
zang der Engelen in het veld te Bethlehem
Vergelijk... of neen, vergelijk dit niet, want dit zou
slechts dienen om te doen uitkomen dat er geen punten
van vergelijk zijn tusschen het Christendom van hede
en de gebeurtenis van over bijna negentien eeuwen, i
is een andere vergelijking die beter opgaat.
Vergelpk het optreden van Jezus, zijne geboorte, zi
leven, zijn streven, zijn lijden, zpn dood, de zegepraal
zijner beginselen, kortom, het ontstaan van het Chris
tendom, bij de rol die het socialisme in onze
vervult
„De
