No. 50.
ZATERDAG 13 Februari 1909.
8e Jaargang,
ORGAAN der Afd. Schiedam en Vlaardingen der Sociaal demokratische Arbeiderspartij.
Stnkfcen voor 't eerstvolgend nnmmer moeten uiterlijk Woensdag a. s. 's middags 12 nnr in het bezit der Redactie zijn.
De Moker
Afdeelingsnieuws.
Zorgt voor uw kiesrecht.
De Arbeidsbeurs en het Gemeentelijk
Werkloozenfonds in den Raad.
ABONNEMENTSPRIJS:
25 cent per kwartaal j j-- vooruitbetaling.
franco per post 30 cent j
Losse nummers 2 cent.
Bureau van Bedaktie
Gebouw „COBSTANTIA", Boterstraat SO.
Bureau van Administratie
Rhoonscliestraat Yboven
ADVERTENTIEN:
3 cent per regel.
Bij abonnement belangrijke korting.
is eiken Zaterdag verkrijgbaar
Te Schiedam: Nieawsticht N. Z. 32.
Zalmstraat 22.
„Constantia", Boterstraat 30.
Te Vlaardingen W. de Gast, Callenburgstraat 56.
Aan bovengenoemde adressen worden ook abonne
menten aangenomen.
De abonné's worden verzocht bij adresverandering
daarvan kennis te geven aan de Administratie.
Limonade.
Aan het Buffet in Constantia" is limonade van de
firma Polak te Groningen verkrijgbaar in flesschen,
voor partijgenooten en geestverwanten.
DE ZAAL-COMMISSIE.
Adresverandering.
Ondergeteekende bericht aan belanghebbenden dat het
secretariaat der Afd eling van nu af gevestigd is
Dwarsstraat 60\
M. J. VAN DIJK.
Kiezerskweek.
De commissie tot inschrijving van kiezers hondt
iederen avond zitting in „Constantia" van 8 tot 10 uur.
Partijgenooten en geestverwanten, zorgt dat velen
daarheen gaan om zich te laten inschrijven.
HET BESTUUR
Voor het kiezerschap voor de gemeente wordt bovendien
nog vereischt, dat men in de plaatselijke direkte be
lasting aangeslagen is in de 2e klasse of hooger (aan
slag 2e klasse f 2.—.)
Arbeiders, zorgt voor uw kiesrecht! De
wet op het arbeidscontract bewijst U in dezen tijd op
afdoende wijze, hoe de wetgever solt met Uw belangen
en rechtenZorgt dat geen enkele artieider, die in de
termen valt, verzuimt zich op de kiezerslijst te laten
plaatsen
Op voor Uw kiesrecht!
Belastingkiezers. Wie Rijks-belasting (personeele-,
grond-, bedrijts- en vermogens-belasting) betaalt en zijn
aanslag over 1908 vóór 1 Februari 1909 heeft
voldaan, komt vanzelf op de kiezerslijst.. Heeft men
dien aauslag vóór 1 Februari niet voldaan, dan kan
men nog op de kiezerslijst komen indien men vóór
1 Baart alles afdoet en het voldaan bewijs op I ge
meentehuis vertoont.
Is me" in 1908 uit een and re gemeente gekomen,
dan moet men zijn voor voldaan a-eteekenaanslag
biljet uit die gemeente vóór 15 Februari op het
gemeentehuis late zien anders wordt men niet op de
kiezerslijst ingesch even.
Alleen door aangiften tnsschen 1 en 15
Febrnari kunnen d kiezerslijst geplaatst wordeu:
Examenkiezers. Voor dezen is in de gemeente
waa> zij wonen éénmaal aangifte voldoende. Bjj ver
huizing naar een andere gemeente moeten zij zich op
nieuw opgeven.
Woningkiezers. Wie te Schiedam minstens f 1.75
per week verwoont en niet meer dan éénmaal in 1908
is verhuisd, kan zich tusschen 1 en 15 Febrnari als
kiezer laten inschrijven.
Loonkiezers. Wie ten minste f 9.per week ver
dient en van 1 Januari 1908 tot 31 Januari 1909 niet
meer dan tweemaal van werkgever (geefster) is ver
wisseld, kan zich als loonkiezer laten inschrijven. Wie
het vorige jaar als loonkiezer ingeschreven was en ook
na weer daarvoor in de termen valt, krijgt een nader
in te vullen biljet thuis en moet daarvoor dan verder
zorgen. Mocht men zulk een biljet niet bij tijds krijgen,
dan kan men 't aan 't Stadhuis gaan halen.
Spaarbankkiezers. Wie ten minste f 50.op
Rijks- ot Nntsspaarbank hebben staan, zijn kiezer maar
moeten zich als zoodanig opgeVen.
In ons nummer van 30 Januari hebben wij uiteen
gezet, waarom naar onze meening de Arbeidsbeurs zal
blijven kwijnen en het Gem. Werkloozenfonds zijn doel
zal missen. B. en W. en de Gemeenteraad hebben nl.
uit louter klassebt-wustzjjn de verordeningen voor die
twee instellingen een zier sterk arbeiders-vijandig
klassekarakter gegeven, dat ze voor de georganiseerde
arbeiders onaaunemeljjk zija. En de ongeorganiseerden
hebben er niets aan. Wij zullen nu nog eens de uitla
tingen van enkele raadsleden nader bekijken en de rol
die zij gespeeld hebben onHeden.
De gangmaker der arbeidersvijandige raadsleden was
in dit geval de heer Goslinga. Dit jongste raadslid
is hierdoor in een /.eer bedenkelijk licht komen te staan,
want zjjn vriend, partijgenoot en eompagnon, de heer
J. S. Dienske, is de mede-samensteller en mede-onder
teekenaar van de voorstellen, die de heer Goslinga zoo
netjes heeft helpen verknoeien. De heer Dienske zat
(met een paar aude en) in de werkloosheids-commissie
als vertegenwoordiger van Patrimonium, zooals de heer
Mouwens (met een paar anderen) er in zat als verte
genwoordiger van den R. K. Volksbond. Indien men
nu weet, dat de voorstellen der werkloosheids-commissie
tot in kleinste onderdeel toe met algemeene stem
men zjjn vastgesteld en dat de heer Dienske evenmin
als eenig ander lid eenig amendement of tegenvoorstel
indiende, dan zal men begrijpen, dat het werk van
raadslid Goslinga ee uiterst vreemden indruk moet
maken. Dat het anti-revolutionaire beginsel in de Werk
loosheidscommissie er anders uit moet zien en anders
spréken moet dan in den Raad, is ondenkbaar. Boven
dien zal van mannen als J. van der Most en J. Steg-
man toch onmogelijk kunnen worden aangenomen, dat
zij voorstellen zouden helpen indienen, die in strijd zijn
met hun anti-revolntiouaire beginselen. Toch verdedigde
de heer Gos inga die voorstellen niet, hoewel zijn partij
genooten een werkzaam aandeel aan de samenstelling
hadden genomen en het er volkomen mee eens waren.
Neen, de heer Goslinga verknoeide' ze op de ergste
manier. En het is niet moeielijk aan de hand van zijn
redeneeringen en voorstellen aan te toonen, dat hjj ze
heeft helpen verknoeien omdat hij niet alleen in 't
praktische leven patroon is, maar omdat hij ook geheel
als een kapitalische werkgever denkt. De
anti-revolutionairen Dienske, van der Most en Stegman
dienden in de Werkloosheidscommissie het arbeiders
belang, de anti-revolutionairen Goslinga en natuurlijk
ook de Friesch-Amerikaansche demokraat van der Laan
verdedigden in den Raad bet patroonsbelang. 1)
Biet de band van hetzelfde gereformeerde protestan
tisme of van dezelfde anti-revolutionaire pol'tiek ver
een igde hen. Neen. de klassenstrijdige tegenstelling
tusschen kapitaal en arbeid verdeelde hen. Wij hebben
daar niets tegen. En wij willen den heer Goslinga
allerminst het recht ontzeggen, in den klassenstrijd zich
te scharen aan de zijde der patroon». Wjj zijn geen
ketterjagers. Maar wanneer men het van anti-revolutio
Leeftijd Ieder die uiterlijk 15 Mei a. s. den
25-jarigen leeftijd heett bereikt, en aan een der boven
genoemde voorwaarden voldoet, kan kiezer worden
voor de Tiveede Kamer en voor de Provinciale Staten.
naire zijde wil voorstellen, dat de band van het gere
formeerde geloof en de anti-revolutionaire politiek steeds
aanwezig is, dan zullen wij aan de hand der feiten het
tegendeel bewijzen. Zooals ook nn. In de Werkloos-
heidscommissie vertegenwoordigden ook de anti-revolu
tionairen het arbeidersbelang, in den Raad het patroons-
belang. Praktisch streden dus de anti revolu
tionairen hierbij den klassenstrijd, dien zij
steeds loochenen dat bestaat. Hun daden leverden het
onomstootelijk bewijs van de onwaarheid hunner theorie.
Met het verhandelde in den- Raad zullen wij dit
toelichten.
Bij de algemeene beschouwingen-verklaarde de heer
Goslinga, dat de financieele opzet van dé Arbeidsbeurs,
zooals het tegenwoordige Bestuur der Arbeidsbeurs die
had aangegeven, hem te duur was. In deze oppositie
van den heer Goslinga zat iets zeer onedelshet Be
stuur der Arbeidsbeurs sprak nl. niet over de Arbeids
beurs alZeen, maar over het voorgestelde Bureau van
Statistiek met al wat daaraan verbonden zou worden
(Arbeidsbeurs, Werkloozenfonds), dus over iets heel
anders En als de heer Goslinga ridderlijk had willen
handelen, dan had hij moeten zeggen„ik ga mee met
het voorstel van B. en W. om het bureau van statistiek
uit de ontwerpen van de Werkloosheidcommissie en het
Bestuur der Arbeidsbeurs te lichten, en acht dus eeu
goedkoopere regeling van deze instelling van Arbeids
beurs en Werkloozenfonds mogelijk." Maar dat durfde
de heer Goslinga niet. Want dan had hij zich te veel
aan de kaak gesteld als een vijand van wat de Werk
loosheidscommissie de hoofdzaak noemde en dus een vijand
van zijn arbeiders-partijgenooten uit die commissie. Een
enkele aanhaling om te bewijzen, dat die Werkloosheids
commissie dat bureau van statistiek voorop stelde. In
de voorstellen van 14 Sept. 1908, door die commissie
aan den Raad gedaan, begint men met het bureau van
statistiek. In de toelichting tot die voorstellen eveneens,
en daarin wordt zelfs de taak van dat bureau in hoofd
trekken omschreven
De werkzaamheden van dit Bureau zullen o.a.
moeten zjjnhet aanleggen van een kadaster van
alle loonarbeiders, door middel van het kaarten-
stelsel, het verzamelen van allerlei gegevens omtrent
den toestand in de verschillende bedrjjven, het ver-
krjjgen van een nauwkeurig overzicht omtrent ver
anderingen, werkloosheid, diensttijden etc. door
middel van maandelijks aan de werkgevers toe te
zenden ljjsten, en dergelijken.
Eerst in de 2e plaats komt dan het voorstel dei-
reorganisatie der Arbeidsbeurs en dit berust geheel op
het voorgestelde Bureau van Statistiek.
De heer Goslinga liet het heele bureau van statistiek
zwemmen. Hjj plaatste zich daarmee op het echte kapi
talitische standpunt van geen gegevens te willen ver
zamelen om daardoor zich te kunnen onthouden van
dure maatregelen ter voorziening. De huichelachtige
burgermoraal kwam ook hierbij weer in den Raad voor
den dagMen wil wel treuren over de ellende, men
wil wel woorden van deelneming spreken tot de slacht
offers der werkloosheid, en men wil wel de liefdadig
heid aanprijzen, maar men weigert het eenige fniddel
aan te grijpen dat in staat kan stellen tot beoordeeling
van wat er moet en kan gedaan worden, nl. de ver
zameling van statistische gegevens.
De heer Goslinga heeft natuurlijk het recht, zich op
dat standpunt te plaatsen. Maar ons recht en onze
plicht is, aan te toonen dat hjj zich hierdoor als een
echte kapitalistische vijand der arbeidersklasse heeft doen
kennen en op de meest besliste wjjze stelling heeft ge
nomen tegenover de arbeiders ook in zijn eigen partij.
Nog veel daideljiker kwam aan 't licjjt, welk een
patroons-klassestandpunt de heer Goslinga inneemt, toen
de kwestie van bemiddeling der Arbeidsbeurs bij werk
staking en uitstuiting aan de orde kwam. De Commissie
van Werkloosheid en het Bestuur der Arbeidsbeurs
hadden tezamen voorgesteld, de Arbeidsbeurs bij werk
staking en uitsluiting geen diensten te laten doen. B. en
W. hadden deze bepaling eruit genomen en voorgesteld,
1) Den heer van der Drift laten w(j buiten bespreking. Wij
zijn overtuigd dat bij een oprecht en eerlijk man is, maar zijn
hoogst onzekere en wisselvallige houding ook in deze kwesties
aangenomen, bewijst zóó zeer dat h\j niet in staat is daarover
met kennis van zaken te oordeelen, dat het beter is en eerlijker,
hem ter zijde te laten.
